Historische context
Koude oorlog
1945-1991
Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning
tussen deze blokken?
K.a: De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie.
K.a: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme.
K.a: Het voeren van twee wereldoorlogen
K.a: Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de
betrokkenheid van de burgerbevolking bij de oorlogvoering.
K.a: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en
de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
K.a: De eenwording van Europa
1. Communisme in de Sovjetunie
Rusland tijdens Eerste Wereldoorlog:
Zware verliezen in de strijd
Voedseltekorten in Rusland
1917: Russische revolutie Die revolutie bestond uit twee delen:
- Februari:
Afzetten van de tsaar, instellen voorlopige regering
- Oktober:
Communisten zetten voorlopige regering af. Zo wordt Rusland communistisch.
Communistische partij streeft naar klasseloze samenleving.
Daarmee zetten ze zich af tegen:
Kapitalistische samenleving: Klasseloze samenleving:
Grote verschillen tussen rijk en arm. Gemeenschappelijk bezit van
productiemiddelen.
Iedereen dus ongeveer even rijk.
Geen klassen.
Communistische partij streeft naar communistische wereldrevolutie.
1919: Komintern opgericht
Bevordering van wereldrevolutie door steun aan communistische partijen in andere landen.
Stalin volgt Lenin op als leider.
Hij wordt leider van Sovjet-Unie en van communisme.
, Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie een totalitaire staat.
Communistische partijdictatuur
- Censuur van de media
- Grootschalig gebruik van propaganda
- Onderdrukking van politieke tegenstanders.
Economische staatscontroles
Collectivisatie van de landbouw en de invoering van vijfjarenplannen.
Niemand had meer zijn eigen stukje landbouwgrond.
Vijfjarenplannen voor industrie, zodat die snel kon groeien.
2. Sovjet-Unie tegenover het westen
Sovjetunie: Westerse landen:
Weinig individuele vrijheid Veel individuele vrijheid
Klasseloze samenleving Gelaagde samenleving op basis van
inkomen en bezit
Dictatuur van 1 partij
Parlementaire democratie
Door de staat geleide (plan)
economie Kapitalistische vrije markteconomie
(iedereen kan voor zichzelf beginnen
en zijn eigen bedrijf opstellen)
Vijandbeeld van de Sovjetunie over de VS:
Westers imperialisme:
- Vernietiging communisme
- Hele wereld economisch afhankelijk maken van de VS
Vijandbeeld van de VS over de Sovjetunie
Communistische wereldrevolutie:
- Overal dictatuur
Elke keer als de ander wat doet associeert het land het met dit vijandbeeld. Dit is dus het begin van
de koude oorlog.
Koude oorlog
1945-1991
Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning
tussen deze blokken?
K.a: De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie.
K.a: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme.
K.a: Het voeren van twee wereldoorlogen
K.a: Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de
betrokkenheid van de burgerbevolking bij de oorlogvoering.
K.a: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en
de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
K.a: De eenwording van Europa
1. Communisme in de Sovjetunie
Rusland tijdens Eerste Wereldoorlog:
Zware verliezen in de strijd
Voedseltekorten in Rusland
1917: Russische revolutie Die revolutie bestond uit twee delen:
- Februari:
Afzetten van de tsaar, instellen voorlopige regering
- Oktober:
Communisten zetten voorlopige regering af. Zo wordt Rusland communistisch.
Communistische partij streeft naar klasseloze samenleving.
Daarmee zetten ze zich af tegen:
Kapitalistische samenleving: Klasseloze samenleving:
Grote verschillen tussen rijk en arm. Gemeenschappelijk bezit van
productiemiddelen.
Iedereen dus ongeveer even rijk.
Geen klassen.
Communistische partij streeft naar communistische wereldrevolutie.
1919: Komintern opgericht
Bevordering van wereldrevolutie door steun aan communistische partijen in andere landen.
Stalin volgt Lenin op als leider.
Hij wordt leider van Sovjet-Unie en van communisme.
, Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie een totalitaire staat.
Communistische partijdictatuur
- Censuur van de media
- Grootschalig gebruik van propaganda
- Onderdrukking van politieke tegenstanders.
Economische staatscontroles
Collectivisatie van de landbouw en de invoering van vijfjarenplannen.
Niemand had meer zijn eigen stukje landbouwgrond.
Vijfjarenplannen voor industrie, zodat die snel kon groeien.
2. Sovjet-Unie tegenover het westen
Sovjetunie: Westerse landen:
Weinig individuele vrijheid Veel individuele vrijheid
Klasseloze samenleving Gelaagde samenleving op basis van
inkomen en bezit
Dictatuur van 1 partij
Parlementaire democratie
Door de staat geleide (plan)
economie Kapitalistische vrije markteconomie
(iedereen kan voor zichzelf beginnen
en zijn eigen bedrijf opstellen)
Vijandbeeld van de Sovjetunie over de VS:
Westers imperialisme:
- Vernietiging communisme
- Hele wereld economisch afhankelijk maken van de VS
Vijandbeeld van de VS over de Sovjetunie
Communistische wereldrevolutie:
- Overal dictatuur
Elke keer als de ander wat doet associeert het land het met dit vijandbeeld. Dit is dus het begin van
de koude oorlog.
