Studietaak 1-leren, leertheorieën en kennis- opvattingen en
definities
1.Hoe wordt leren gedefinieerd door Driscoll?
Leren is een permanente verandering in mensen hun prestaties/gedrag of potentiele prestaties/
gedrag, door ervaringen en interacties die de lerende in en met de wereld heeft.
2. Aan welke eisen moet een theorie volgens Driscoll voldoen om een leertheorie te
mogen heten?
Een leertheorie moet antwoord geven op de volgende 3 vragen:
1. Het resultaat: Wat zijn deze veranderingen in prestatie, verklaard door de theorie?
2. De middelen: wat zijn de processen waarmee de resultaten worden veroorzaakt?
3. De input: wat triggers de processen om plaats te vinden? wat zijn de bronnen of
ervaringen die de basis van het leren vormen?
Een leertheorie is een set van constructen die de waargenomen veranderingen in prestaties
koppelen aan waar men denkt dat deze verandering vanuit tot stand komt.
Theorieën ontstaan uit vragen die ontstaan uit problemen of gebeurtenissen. Er worden
hypotheses opgesteld, deze worden getest en uiteindelijk bevestigd of geweigerd. De
theorieën worden constant bijgesteld wanneer nieuwe resultaten zijn bereikt. Als er een
nieuwe theorie wil ontstaan moet deze alle eerdere resultaten van de al bestaande theorie
meenemen. Theorieën geven ons niet de waarheid over het probleem maar zorgen alleen voor
logica van de verzamelede resultaten.
3. Wat zegt het objectivisme over de aard van kennis?
Het objectivisme gaat er vanuit dat er een externe werkelijkheid bestaat, alle dingen uit die
werkelijkheid zijn zoals ze zij zijn (realisme)(Het rood dat wij zien is het rood zoals het
werkelijk bestaat).
4. Wat zegt het objectivisme over de oorsprong van kennis?
Zintuigelijke waarneming is de enige manier om tot kennis te komen (empiricisme).
Leertheorieën als het behaviorisme en het cognitivisme passen bij de ideeën van het
objectivisme.
5. Wat zegt het interpretivisme over de aard van kennis?
Er bestaan net zoveel waarheden als dat er mensen zijn en kennis bestaat alleen uit de ideeën
die mensen hebben over hun werkelijkheid (idealisme). Een idee over de werkelijkheid kan
binnen individuen tot stand komen, algemene geaccepteerde kennis zijn een afspraak tussen
mensen van wat waarheid is (het concept van de kleur rood bestaat alleen omdat wij met zijn
allen afgesproken hebben dat een bepaald gebied in het kleurenspectrum rood heet).
6. Wat zegt het interpretivisme over de oorsprong van kennis?
Het verstand is de enige bron die kennis kan produceren zonder dat daar waarnemingen voor
nodig zijn (rationalisme).
,Studietaak 2- Behaviorisme
Leerdoelen
Nadat u deze studietaak hebt afgerond, kunt u:
-het radicaal behaviorisme uitleggen aan de hand van de volgende begrippen:
Versterken van een respons
-positieve bekrachtiging (positive reinforcement)
Versterkt het gedrag door een fijne stimulus te geven wanneer de gewenste reactie/ het
gewenste gedrag plaatsvindt.
Een primaire bekrachtiging (primary reinforcer) is een bekrachtiging die biologisch bepaald is
(eten, slaap).
Geconditioneerde bekrachtigingen (conditioned reinforcer) zijn bekrachtigingen die hun
versterkingswaarde krijgen in associatie met een primaire bekrachtiging (geld, lof).
Premack principle De procedure om gedrag met een hoge frequentie afhankelijk te maken
van gedrag met een lage frequentie, om zo het gedrag met de lage frequentie te versterken (Je
mag tv kijken (gedrag met hoge frequentie) als je je huiswerk (gedrag met lage frequentie)
gemaakt hebt). Het gedrag wat je als bekrachtiger inzet moet door de lerende al vaak worden
vertoont.
-negatieve bekrachtiging (negative reinforcement)
Een reactie versterken door het verwijderen van een aversieve stimulus wanneer de lerende de
gewenste reactie/het gewenste gedrag vertoont (het vastmaken van je autogordel zodat het
geluid ervan ophoudt). Gedrag neemt toe.
Verzwakken van een respons
-straffen (punishment)
Het indienen van een aversieve stimulus zodat de frequentie van het gedrag vermindert (extra
push-ups).
De effectiviteit van straffen blijkt kort van duur, op het moment zelf zal het straffen het
gedrag stoppen maar dat wil niet zeggen dat het gedrag vergeten is. Ook kan het leiden tot
emotionele bijwerkingen zoals angst, agressiviteit of boosheid. Als er langdurig straf gebruikt
wordt kan dit ook leiden tot psychische schade. Straffen kan wel goed zijn als je gedrag heel
snel wilt stoppen (schreeuwen naar het kind dat de straat wil oversteken, wordt anders
aangereden).
Negatieve bestraffing Je neemt wat weg, gedrag neemt af (geen pauze, time-out).
Positieve bestraffing Je voegt iets toe, gedrag neemt af (klap, extra huiswerk, strafregels).
-wegnemen van bekrachtiging (reinforcement removal)
*uitdoving (extinction)
Eerder bestaande omstandigheden/ bekrachtigers worden weggehaald, waardoor de frequentie
van de reactie/ het gedrag afneemt. Het is belangrijk dat je hierbij consequent de
bekrachtiging achterhoud; uiteindelijk zal het gedrag afnemen (een leraar geeft geen
aandacht meer aan de leerling die woedend met zijn arm zwaait, de leerling geeft uiteindelijk
op).
*response cost
Het terugvragen van eerdere verdiende bekrachtigingen. Dit kan een snel en sterk effect
hebben op het verminderen van bepaald gedrag, afhankelijk aan de geschiedenis van de
persoon en de ‘boete’(kinderen in je klas krijgen voor goed gedrag een sticker, wanneer
iemand meerdere keren gewaarschuwd is voor hetzelfde ongewenste gedrag zal hij of zij een
van zijn stickers in moeten leveren).
*timeout
, Het voor een bepaalde tijd verwijderen van de lerende uit de omstandigheden die het
ongewenste gedrag versterken (een jongen die telkens door de les ‘watch me’ roept, de
andere kinderen zullen gaan lachen, de jongen wordt op de gang gezet).
Soms kan dit leiden tot bekrachtigen van het gedrag in plaats van straf (in een lawaaierige
klas gedraagt een jongen zich storend en wordt met zijn werk op de rustige gang gezet, de
volgende keer als het lawaaierig is zal de jongen hetzelfde storende gedrag gaan vertonen om
weer op de gang te mogen). Daarom zal een timeout niet moeten worden gebruikt in een
aversieve situatie zoals in het voorbeeld, het moet zorgen voor verwijdering van alle
bekrachtigingen, moet consequent worden volgehouden en de tijd van de timeout moet kort
worden gehouden.
BLZ 45
Aanleren van nieuw gedrag
-shaping
Het bekrachtigen van steeds dichterbij komende benaderingen van het gewenste gedrag, tot
het gewenste gedrag daadwerkelijk is bereikt (een kind dat moet leren lopen wordt eerst
aangemoedigd wanneer hij zich optrekt aan de tafel, daarna wanneer hij zelfstandig kan
staan, dan wanneer hij een paar passen zet etc.).
-chaining
Het bereiken van complex gedrag door eenvoudiger gedrag aan elkaar te rijgen (bij een dans
worden de aparte danspassen geleerd via shaping, aan elkaar geregen door chaining).
-discrimination learning
Het gedrag wordt onder sommige omstandigheden bekrachtigt en onder andere
omstandigheden bestraft (als de schoolbel gaat is het toegestaan om weg te gaan maar
wanneer deze niet gaat zal het weggaan gestraft worden).
-fading
Het geleidelijk verminderen van bekrachtigers totdat het zonder bekrachtigers kan
(rijinstructeur geeft op het begin veel aanwijzingen, uiteindelijk moet je zelf kunnen rijden).
definities
1.Hoe wordt leren gedefinieerd door Driscoll?
Leren is een permanente verandering in mensen hun prestaties/gedrag of potentiele prestaties/
gedrag, door ervaringen en interacties die de lerende in en met de wereld heeft.
2. Aan welke eisen moet een theorie volgens Driscoll voldoen om een leertheorie te
mogen heten?
Een leertheorie moet antwoord geven op de volgende 3 vragen:
1. Het resultaat: Wat zijn deze veranderingen in prestatie, verklaard door de theorie?
2. De middelen: wat zijn de processen waarmee de resultaten worden veroorzaakt?
3. De input: wat triggers de processen om plaats te vinden? wat zijn de bronnen of
ervaringen die de basis van het leren vormen?
Een leertheorie is een set van constructen die de waargenomen veranderingen in prestaties
koppelen aan waar men denkt dat deze verandering vanuit tot stand komt.
Theorieën ontstaan uit vragen die ontstaan uit problemen of gebeurtenissen. Er worden
hypotheses opgesteld, deze worden getest en uiteindelijk bevestigd of geweigerd. De
theorieën worden constant bijgesteld wanneer nieuwe resultaten zijn bereikt. Als er een
nieuwe theorie wil ontstaan moet deze alle eerdere resultaten van de al bestaande theorie
meenemen. Theorieën geven ons niet de waarheid over het probleem maar zorgen alleen voor
logica van de verzamelede resultaten.
3. Wat zegt het objectivisme over de aard van kennis?
Het objectivisme gaat er vanuit dat er een externe werkelijkheid bestaat, alle dingen uit die
werkelijkheid zijn zoals ze zij zijn (realisme)(Het rood dat wij zien is het rood zoals het
werkelijk bestaat).
4. Wat zegt het objectivisme over de oorsprong van kennis?
Zintuigelijke waarneming is de enige manier om tot kennis te komen (empiricisme).
Leertheorieën als het behaviorisme en het cognitivisme passen bij de ideeën van het
objectivisme.
5. Wat zegt het interpretivisme over de aard van kennis?
Er bestaan net zoveel waarheden als dat er mensen zijn en kennis bestaat alleen uit de ideeën
die mensen hebben over hun werkelijkheid (idealisme). Een idee over de werkelijkheid kan
binnen individuen tot stand komen, algemene geaccepteerde kennis zijn een afspraak tussen
mensen van wat waarheid is (het concept van de kleur rood bestaat alleen omdat wij met zijn
allen afgesproken hebben dat een bepaald gebied in het kleurenspectrum rood heet).
6. Wat zegt het interpretivisme over de oorsprong van kennis?
Het verstand is de enige bron die kennis kan produceren zonder dat daar waarnemingen voor
nodig zijn (rationalisme).
,Studietaak 2- Behaviorisme
Leerdoelen
Nadat u deze studietaak hebt afgerond, kunt u:
-het radicaal behaviorisme uitleggen aan de hand van de volgende begrippen:
Versterken van een respons
-positieve bekrachtiging (positive reinforcement)
Versterkt het gedrag door een fijne stimulus te geven wanneer de gewenste reactie/ het
gewenste gedrag plaatsvindt.
Een primaire bekrachtiging (primary reinforcer) is een bekrachtiging die biologisch bepaald is
(eten, slaap).
Geconditioneerde bekrachtigingen (conditioned reinforcer) zijn bekrachtigingen die hun
versterkingswaarde krijgen in associatie met een primaire bekrachtiging (geld, lof).
Premack principle De procedure om gedrag met een hoge frequentie afhankelijk te maken
van gedrag met een lage frequentie, om zo het gedrag met de lage frequentie te versterken (Je
mag tv kijken (gedrag met hoge frequentie) als je je huiswerk (gedrag met lage frequentie)
gemaakt hebt). Het gedrag wat je als bekrachtiger inzet moet door de lerende al vaak worden
vertoont.
-negatieve bekrachtiging (negative reinforcement)
Een reactie versterken door het verwijderen van een aversieve stimulus wanneer de lerende de
gewenste reactie/het gewenste gedrag vertoont (het vastmaken van je autogordel zodat het
geluid ervan ophoudt). Gedrag neemt toe.
Verzwakken van een respons
-straffen (punishment)
Het indienen van een aversieve stimulus zodat de frequentie van het gedrag vermindert (extra
push-ups).
De effectiviteit van straffen blijkt kort van duur, op het moment zelf zal het straffen het
gedrag stoppen maar dat wil niet zeggen dat het gedrag vergeten is. Ook kan het leiden tot
emotionele bijwerkingen zoals angst, agressiviteit of boosheid. Als er langdurig straf gebruikt
wordt kan dit ook leiden tot psychische schade. Straffen kan wel goed zijn als je gedrag heel
snel wilt stoppen (schreeuwen naar het kind dat de straat wil oversteken, wordt anders
aangereden).
Negatieve bestraffing Je neemt wat weg, gedrag neemt af (geen pauze, time-out).
Positieve bestraffing Je voegt iets toe, gedrag neemt af (klap, extra huiswerk, strafregels).
-wegnemen van bekrachtiging (reinforcement removal)
*uitdoving (extinction)
Eerder bestaande omstandigheden/ bekrachtigers worden weggehaald, waardoor de frequentie
van de reactie/ het gedrag afneemt. Het is belangrijk dat je hierbij consequent de
bekrachtiging achterhoud; uiteindelijk zal het gedrag afnemen (een leraar geeft geen
aandacht meer aan de leerling die woedend met zijn arm zwaait, de leerling geeft uiteindelijk
op).
*response cost
Het terugvragen van eerdere verdiende bekrachtigingen. Dit kan een snel en sterk effect
hebben op het verminderen van bepaald gedrag, afhankelijk aan de geschiedenis van de
persoon en de ‘boete’(kinderen in je klas krijgen voor goed gedrag een sticker, wanneer
iemand meerdere keren gewaarschuwd is voor hetzelfde ongewenste gedrag zal hij of zij een
van zijn stickers in moeten leveren).
*timeout
, Het voor een bepaalde tijd verwijderen van de lerende uit de omstandigheden die het
ongewenste gedrag versterken (een jongen die telkens door de les ‘watch me’ roept, de
andere kinderen zullen gaan lachen, de jongen wordt op de gang gezet).
Soms kan dit leiden tot bekrachtigen van het gedrag in plaats van straf (in een lawaaierige
klas gedraagt een jongen zich storend en wordt met zijn werk op de rustige gang gezet, de
volgende keer als het lawaaierig is zal de jongen hetzelfde storende gedrag gaan vertonen om
weer op de gang te mogen). Daarom zal een timeout niet moeten worden gebruikt in een
aversieve situatie zoals in het voorbeeld, het moet zorgen voor verwijdering van alle
bekrachtigingen, moet consequent worden volgehouden en de tijd van de timeout moet kort
worden gehouden.
BLZ 45
Aanleren van nieuw gedrag
-shaping
Het bekrachtigen van steeds dichterbij komende benaderingen van het gewenste gedrag, tot
het gewenste gedrag daadwerkelijk is bereikt (een kind dat moet leren lopen wordt eerst
aangemoedigd wanneer hij zich optrekt aan de tafel, daarna wanneer hij zelfstandig kan
staan, dan wanneer hij een paar passen zet etc.).
-chaining
Het bereiken van complex gedrag door eenvoudiger gedrag aan elkaar te rijgen (bij een dans
worden de aparte danspassen geleerd via shaping, aan elkaar geregen door chaining).
-discrimination learning
Het gedrag wordt onder sommige omstandigheden bekrachtigt en onder andere
omstandigheden bestraft (als de schoolbel gaat is het toegestaan om weg te gaan maar
wanneer deze niet gaat zal het weggaan gestraft worden).
-fading
Het geleidelijk verminderen van bekrachtigers totdat het zonder bekrachtigers kan
(rijinstructeur geeft op het begin veel aanwijzingen, uiteindelijk moet je zelf kunnen rijden).
