HOOFDSTUK 8 : BEWEGEN
8.1 STUDIE VAN REFLEXEN
CHARLES SCOTT S HERRINGTON (1857-1952)
BRIT
SCHREEF TIJDENS ZIJN LEVEN HONDERDEN WETENSCHAPPELIJKE PUBLICATIES OVER DE
WERKING VAN HET ZENUWSTELSEL
ZIJN WERK WORDT SOMS BESCHOUWD ALS DE OFFICIEUZE START VAN DE MODERNE
NEUROFYSIOLOGIE
HIJ SPRAK ALS EERSTE OVER SYNAPSEN
WAS ÉÉN VAN DE EERSTE OM IN TE ZIEN HOE CRUCIAAL SYNAPTISCHE PROCESSEN
WEL ZIJN OM DE WERKING VAN HET ZENUWSTELSEL TE BEGRIJPEN
ONDERZOCHT REFLEXEN ALS VOORBEELD VAN DE SAMENWERKING TUSSEN DE DELEN
VAN HET ZENUWSTELSEL
PRIKKELS KOMEN AAN IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL EN GEVEN AANLEIDING
TOT EEN GEÏNTEGREERDE RESPONS = HET UITEINDELIJKE RESULTAAT VAN DE
GECOÖRDINEERDE SAMENTREKKING VAN SPIEREN
DE WET VAN SHERRINGTON : BIJ EEN REFLEX WORDT ÉÉN GROEP SPIEREN
GESTIMULEERD EN WORDEN TEGELIJKERTIJD ANDERE SPIEREN GEÏNHIBEERD
TOONDE OOK AAN HOE PRIKKELS IN HET ZENUWSTELSEL WORDEN VERWERKT , HOE
SIGNALEN WORDEN GECOMBINEERD EN DOORGEGEVEN EN HOE MOTORISCHE
RESPONSEN WORDEN GESTUURD
8.2 VERSCHILLENDE SOORTEN BEWEGINGEN
ELKE GEDRAGING IS HET GEVOLG VAN GECOÖRDINEERDE SPIERBEWEGINGEN
DE AANKOMST EN VERWERKING VAN PRIKKELS IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
ZULLEN EEN RESPONS UITLOKKEN DIE IN ESSENTIE BESTAAT UIT GECOÖRDINEERDE
SAMENTREKKING (CONTRACTIE ) EN ONTSPANNING ( RELAXATIE ) VAN (GROEPEN VAN )
SKELETSPIEREN ( FLEXOREN EN EXTENSOREN )
BEWEGINGEN WORDEN IN GANG GEZET DOOR MOTORNEURONEN IN HET RUGGENMERG , DIE
HUN UITLOPERS VIA DE VENTRALE WORTELS EN HET PERIFERE ZENUWSTELSEL NAAR DE JUISTE
SPIEREN OF SPIERGROEPEN STUREN
MEEST EENVOUDIGE BEWEGINGEN ZIJN REFLEXEN
OM REFLEXEN UIT TE LOKKEN GEBEURT ER EEN KOPPELING IN HET CENTRALE
ZENUWSTELSEL TUSSEN WAARNEMING EN ACTIE , MAAR VEEL VERWERKING KOMT ER
NIET AAN TE PAS
DE NEURONEN DIE DE SENSORISCHE IMPULS AANVOEREN MAKEN IMMERS EEN
RECHTSTREEKS SYNAPS MET MOTORNEURONEN DIE SPIEREN LATEN
SAMENTREKKEN EN INTERNEURONEN DIE TEGENGESTELDE SPIEREN
ONTSPANNEN HOUDEN
ANDERE BEWEGINGEN VRAGEN COMPLEXERE STURING VANUIT HET CENTRALE ZENUWSTELSEL ,
MAAR KUNNEN EVENEENS AUTOMATISCH WORDEN UITGEVOERD ZONDER TUSSENKOMST VAN
HOGERE HERSENGEBIEDEN
1
, DERGELIJKE VOORTBEWEGINGEN LIJKEN VAAK VOORGEPROGRAMMEERD IN ONS
ZENUWSTELSEL -> WE HOEVEN ZE NIET TE LEREN
VELE LIJKEN AANGEBOREN, MAAR WORDEN TOCH VAAK TIJDENS HET
OPGROEIEN VERDER VERFIJND EN VERBETERD
SOMMIGE VAN DERGELIJKE AUTOMATISCHE BEWEGINGEN (BIJV. FIETSEN EN
AUTORIJDEN ) MOETEN EERST EEN MOEIZAAM LEERPROCES DOORLOPEN WAARBIJ DE
HOGERE HERSENGEBIEDEN ZE AANVANKELIJK AANSTUREN , VOORALEER ZE
AUTOMATISCH VERLOPEN
AUTOMATISCHE BEWEGINGEN WORDEN BESTUURD DOOR NETWERKEN VAN INTERNEURONEN IN
DE HERSENSTAM OF HET RUGGENMERG , DE CENTRALE PATROONGENERATOREN (CPG)
DEZE NETWERKEN STUREN BILATERALE , RITMISCHE BEWEGINGEN, DIE AUTOMATISCHE
VERLOPEN EN GEEN SENSORISCHE INPUT OF CONTROLE VANUIT HOGERE
HERSENGEBIEDEN VEREISEN
DE CPG- NETWERKEN AAN ÉÉN KANT VAN HET LICHAAM BESTUREN PATRONEN VAN
SPIERCONTRACTIES EN -RELAXATIES IN SAMENWERKING MET CPG’ S AAN DE ANDERE
KANT VAN HET LICHAAM
SOMS MOETEN DE HOGERE GEBIEDEN TOCH NOG TUSSENKOMEN BIJ
ONVERWACHTE VOORVALLEN -> ER MOET EEN BIJSTURING GEBEUREN (BV.
WANNEER WE STRUIKELEN )
COMPLEXE SEQUENTIËLE BEWEGINGEN
EEN GROOT DEEL VAN ONS GEDRAG IS HIEROP GEBASEERD
ZE WORDEN BEWUST GESTART EN TIJDENS HUN UITVOERING BIJGESTUURD
ZE BESTAAN UIT EEN SEQUENTIE VAN BEWUST GECONTROLEERDE BEWEGINGEN
BESTAAN UIT VERSCHILLENDE DEELBEWEGINGEN
KUNNEN OOK REFLEXMATIGE EN AUTOMATISCHE DELEN BEVATTEN -> VORMEN EEN
COMPLEXE ACTIE DIE GEORGANISEERD EN GESUPERVISEERD WORDT DOOR ONZE
CEREBRALE CORTEX (VOORNAMELIJK DE PREFRONTALE CORTICALE GEBIEDEN
DE MOTORISCHE OUTPUT OM DE SPIEREN AAN TE STUREN VERTREKT VANUIT DE PRIMAIRE
MOTORISCHE CORTEX EN DAALT AF VIA DE CORTICOSPINALE BAAN
WORDT ONDERSTEUND DOOR KERNEN IN DE HERSENSTAM, DE BASALE GANGLIA EN
HET CEREBELLUM EN HEEFT VERSCHILLENDE SOORTEN EXTERO - EN INTEROCEPTIEVE
INPUT NODIG OM CORRECT TE VERLOPEN
8.3 REFLEXEN
EEN REFLEX = HET GEVOLG VAN SPIERCONTRACTIES DIE DOOR RECHTSTREEKS KOPPELING
TUSSEN DE ZINTUIGLIJKE EN HET MOTORISCHE COMMANDO WORDEN OPGEWEKT
STEEDS EENVOUDIGE BEWEGINGEN WAARBIJ SENSORISCHE PRIKKELS ZORGEN VOOR
DE SAMENTREKKING VAN DE SKELETSPIEREN VIA EEN EENVOUDIGE REFLEXBOOG OVER
HET RUGGENMERG OF DE HERSENSTAM
HOGERE HERSENGEBIEDEN HOEVEN NIET TUSSENBEIDE TE KOMEN
REFLEXEN VORMEN DE EENVOUDIGSTE MANIER WAAROP HET CENTRALE
ZENUWSTELSEL GEDRAG KAN AANSTUREN (IN ZIJN MEEST EENVOUDIGE VORM)
2
,SPINALE REFLEXEN =WANNEER DE KOPPELING VAN SENSORISCHE INPUT AAN MOTORISCHE
OUTPUT OVER HET RUGGENMERG LOOPT -> ANDERE REFLEXBOGEN LOPEN EERDER OVER DE
HERSENSTAM
BEPAALDE EXCRETORISCHE OF SEKSUELE RESPONSEN WORDEN GESTUURD DOOR
SPINALE REFLEXBOGEN ( MICTURITIE OF DEFECATIE , EJACULATIE )
BIJSTURING VANUIT HOGERE HERSENGEBIEDEN ZOU VEEL MEER TIJD VRAGEN -> HET
ZOU ZONDER SNELLE REFLEXEN ZEER MOEILIJK ZIJN OM TE BLIJVEN RECHTSTAAN ,
GECONTROLEERD TE BEWEGEN , ONZE OGEN TE BESCHERMEN , ENZ…
EENVOUDIGE TERUGTREKREFLEX = WORDT VEROORZAAKT DOOR SPINALE VERBINDINGEN
TUSSEN MOTORISCHE EN SENSORISCHE NEURONEN
BV. KNIEPEESREFLEX -> HET ONDERBEEN WORDT GESTREKT EN GEBOGEN DOOR
MIDDEL VAN TWEE SPIEREN IN HET BOVENBEEN DIE WERKEN ALS ANTAGONISTEN
DE QUADRICEPS IN DE DIJ IS EEN EXTENSOR OF TREKSPIER
DE FLEXOR OF BUIGSPIER ZAL HET GEWRICHT DOEN BUIGEN , WAARDOOR HET
BEEN PLOOIT
ALS ER MET EEN HAMERTJES NET ON DER KNIESCHIJF WORDT GETIKT -> WORDT ER AAN DE
PEZEN VAN DE QUADRICEPS GETROKKEN -> DEZE REKKEN EEN BEETJE UIT
1. DE INFORMATIE OVER DE VERANDERING IN SPIERSPANNING WORDT DOOR AFFERENTE
SENSORISCHE NEURONEN ( SPIERSPOELTJES EN PEESLICHAAMPJES ) VANUIT DE
QUADRICEPS NAAR HET CENTRALE ZENUWSTELSEL GESTUURD (HET RUGGENMERG )
2. VIA CONVERGENTE SCHAKELING INTEGREERT EEN MOTORISCH ZENUWCEL MEESTAL DE
INFORMATIE VAN DE VERSCHILLENDE SENSORISCHE NEURONEN
3. DE SENSORISCHE ZENUWUITLOPERS ACTIVEREN MOTORNEURONEN IN HET
RUGGENMERG , DIE ZORGEN VOOR CONTRACTIE VAN DE UITGEREKTE QUADRICEPS
(TEGENWERKING VAN DE UITTREKKING )
4. TEGELIJKERTIJD STIMULEREN DE SENSORISCHE UITLOPERS OOK INTERNEURONEN , DIE
MOTORNEURONEN REMMEN ( VIA VOORWAARTSE FEED-FORWARD INHIBITIE ) ->
ZORGEN NORMAAL VOOR HET BUIGEN VAN DE KNIE
DE KNIEPEESREFLEX EN ANDERE CONSERVATIEVE REFLEXEN (CONSERVATIEF OMDAT
ZE VERANDERING TEGENWERKEN ) MAKEN HET MOGELIJK OM SNELLE CORRECTIES UIT
TE VOEREN VAN DE SPIERSPANNING
8.4 MOTORISCHE CORTEX EN ZENUWBANEN
BIJ COMPLEXE, BEWUSTE BEWEGINGEN ZORGEN DE HERSENEN VOOR DE INITIATIE EN DE
INTEGRATIE VAN SPIERCONTRACTIES
VANUIT DE HERSENSTAM DALEN ER TWEE GROEPEN VAN BANEN AF NAAR DE HERSENSTAM EN
HET RUGGENMERG :
1. DE LATERALE GROEP
BESTAAT UIT 2 BANEN DIE UIT DE MOTORISCHE CORTEX ONTSPRINGEN
1) DE TRACTUS CORTICOSPINALIS
2) DE TRACTUS CORTICOBULBARIS
LOOPT VANUIT DE MOTORISCHE CORTEX NAAR KERNEN IN DE
HERSENSTAM OM VAN DAARUIT DE SPIEREN VAN HET AANGEZICHT
EN HET HOOFD TE BESTUREN
3
, EN DE TRACTUS RUBROSPINALIS (VANUIT DE NUCLEUS RUBER , DIE
ECHTER OP ZIJN BEURT EVENEENS INPUT VANUIT DE CORTEX KRIJGT )
DE SPINALE BANEN SPELEN VOORAL EEN ROL IN BEWUSTE,
COMPLEXE BEWEGINGEN TER HOOGTE VAN DE LEDEMATEN
DE LATERALE BANEN INITIËREN BEWEGINGEN , MAAR MODULEREN OOK
OPSTIJGENDE SENSORISCHE BANEN THER HOOGTE VAN DE THALAMUS , DE
HERSENSTAM EN DE DORSALE HOORNEN VAN HET RUGGENMERG
2. DE VENTROMEDIALE GROEP
ONTSPRINGT UIT KERNEN IN HET RUGGENMERG EN CONTROLEERT MEER
AUTOMATISCHE , GEKOPPELDE BEWEGINGEN VAN DE ROMP EN DE LEDEMATEN
(BV. TIJDENS HET RECHTOP STAAN OF WANDELEN MET ZWAAIENDE ARMEN )
HET PIRAMIDALE SYSTEEM
SPEELT EEN CENTRALE ROL IN BEWUSTE , COMPLEXE BEWEGINGEN (BV. EEN GAME
SPEL)
SYSTEEM VERTREKT VANUIT DE FRONTALE KWAB EN DAALT AF VIA DE TRACTUS
CORTICOSPINALIS
WE SPREKEN HIER VAN OMDAT DE COTICOSPINALE BAAN DOOR DE PIRAMIDEN LOOPT
(DAT ZIJN HELEMAAL VENTRAAL IN HET VERLENGDE MERG GELEGEN ZENUWBUNDELS )
DE PREFRONTALE CORTEX
= HET MEEST ROSTRALE DEEL VAN DE FRONTALE KWABBEN
NEEMT HET INITIATIEF EN PLANT DE BEWEGINGEN
VERVOLGENS ORGANISEERT DE PREMOTORISCHE CORTEX DE SEQUENTIES VAN BEWEGINGEN
EN STUURT DE PRIMAIRE MOTORISCHE CORTEX (M1) IMPULSEN NAAR DE MOTORNEURONEN
SOMATOTOPISCH GEORGANISEERD – SPECIFIEKE PLAATSEN STAAN IN VOOR SPECIFIEKE
DELEN VAN HET LICHAAM
M1 WERKT SAMEN MET EN WORDT GEMODULEERD DOOR EXPTRAPRIMIDALE ELEMENTEN
WAARONDER DE BASALE GANGLIA , HET CEREBELLUM EN KERNEN IN DE HERSENSTAM (BV. DE
NUCLEUS RUBER, DE NUCLEUS VESTIBULARIS EN DE FORMATIO RETICULARIS )
DE DALENDE BANEN KRUISEN DE MIDDELLIJN IN HET VERLENGDE MERG -> DE LINKERKANT
VAN HET LICHAAM WORDT BESTUURT DOOR DE RECHTERKANT VAN DE HERSENEN EN VICE
VERSA
DE CORTICALE UITLOPERS DALEN DAN VERDER AF VIA DE ZIJSTRENGEN VAN HET RUGENMERG
EN MAKEN EEN SYNAPS MET MOTORNEURONEN IN HET JUIST SPINALE SEGMENT
8.5 BASALE GANGLIA
BESTAAT UIT :
1. DE ZENUWKERNEN VAN HET STRIATUM
1) NUCLEUS CAUDATUS
2) PUTAMEN
2. DE GLOBUS PALLIDUS
3. DE SUBSTANTIA NIGRA
4. DE NUCLEUS SUBTHALAMICUS
4
8.1 STUDIE VAN REFLEXEN
CHARLES SCOTT S HERRINGTON (1857-1952)
BRIT
SCHREEF TIJDENS ZIJN LEVEN HONDERDEN WETENSCHAPPELIJKE PUBLICATIES OVER DE
WERKING VAN HET ZENUWSTELSEL
ZIJN WERK WORDT SOMS BESCHOUWD ALS DE OFFICIEUZE START VAN DE MODERNE
NEUROFYSIOLOGIE
HIJ SPRAK ALS EERSTE OVER SYNAPSEN
WAS ÉÉN VAN DE EERSTE OM IN TE ZIEN HOE CRUCIAAL SYNAPTISCHE PROCESSEN
WEL ZIJN OM DE WERKING VAN HET ZENUWSTELSEL TE BEGRIJPEN
ONDERZOCHT REFLEXEN ALS VOORBEELD VAN DE SAMENWERKING TUSSEN DE DELEN
VAN HET ZENUWSTELSEL
PRIKKELS KOMEN AAN IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL EN GEVEN AANLEIDING
TOT EEN GEÏNTEGREERDE RESPONS = HET UITEINDELIJKE RESULTAAT VAN DE
GECOÖRDINEERDE SAMENTREKKING VAN SPIEREN
DE WET VAN SHERRINGTON : BIJ EEN REFLEX WORDT ÉÉN GROEP SPIEREN
GESTIMULEERD EN WORDEN TEGELIJKERTIJD ANDERE SPIEREN GEÏNHIBEERD
TOONDE OOK AAN HOE PRIKKELS IN HET ZENUWSTELSEL WORDEN VERWERKT , HOE
SIGNALEN WORDEN GECOMBINEERD EN DOORGEGEVEN EN HOE MOTORISCHE
RESPONSEN WORDEN GESTUURD
8.2 VERSCHILLENDE SOORTEN BEWEGINGEN
ELKE GEDRAGING IS HET GEVOLG VAN GECOÖRDINEERDE SPIERBEWEGINGEN
DE AANKOMST EN VERWERKING VAN PRIKKELS IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
ZULLEN EEN RESPONS UITLOKKEN DIE IN ESSENTIE BESTAAT UIT GECOÖRDINEERDE
SAMENTREKKING (CONTRACTIE ) EN ONTSPANNING ( RELAXATIE ) VAN (GROEPEN VAN )
SKELETSPIEREN ( FLEXOREN EN EXTENSOREN )
BEWEGINGEN WORDEN IN GANG GEZET DOOR MOTORNEURONEN IN HET RUGGENMERG , DIE
HUN UITLOPERS VIA DE VENTRALE WORTELS EN HET PERIFERE ZENUWSTELSEL NAAR DE JUISTE
SPIEREN OF SPIERGROEPEN STUREN
MEEST EENVOUDIGE BEWEGINGEN ZIJN REFLEXEN
OM REFLEXEN UIT TE LOKKEN GEBEURT ER EEN KOPPELING IN HET CENTRALE
ZENUWSTELSEL TUSSEN WAARNEMING EN ACTIE , MAAR VEEL VERWERKING KOMT ER
NIET AAN TE PAS
DE NEURONEN DIE DE SENSORISCHE IMPULS AANVOEREN MAKEN IMMERS EEN
RECHTSTREEKS SYNAPS MET MOTORNEURONEN DIE SPIEREN LATEN
SAMENTREKKEN EN INTERNEURONEN DIE TEGENGESTELDE SPIEREN
ONTSPANNEN HOUDEN
ANDERE BEWEGINGEN VRAGEN COMPLEXERE STURING VANUIT HET CENTRALE ZENUWSTELSEL ,
MAAR KUNNEN EVENEENS AUTOMATISCH WORDEN UITGEVOERD ZONDER TUSSENKOMST VAN
HOGERE HERSENGEBIEDEN
1
, DERGELIJKE VOORTBEWEGINGEN LIJKEN VAAK VOORGEPROGRAMMEERD IN ONS
ZENUWSTELSEL -> WE HOEVEN ZE NIET TE LEREN
VELE LIJKEN AANGEBOREN, MAAR WORDEN TOCH VAAK TIJDENS HET
OPGROEIEN VERDER VERFIJND EN VERBETERD
SOMMIGE VAN DERGELIJKE AUTOMATISCHE BEWEGINGEN (BIJV. FIETSEN EN
AUTORIJDEN ) MOETEN EERST EEN MOEIZAAM LEERPROCES DOORLOPEN WAARBIJ DE
HOGERE HERSENGEBIEDEN ZE AANVANKELIJK AANSTUREN , VOORALEER ZE
AUTOMATISCH VERLOPEN
AUTOMATISCHE BEWEGINGEN WORDEN BESTUURD DOOR NETWERKEN VAN INTERNEURONEN IN
DE HERSENSTAM OF HET RUGGENMERG , DE CENTRALE PATROONGENERATOREN (CPG)
DEZE NETWERKEN STUREN BILATERALE , RITMISCHE BEWEGINGEN, DIE AUTOMATISCHE
VERLOPEN EN GEEN SENSORISCHE INPUT OF CONTROLE VANUIT HOGERE
HERSENGEBIEDEN VEREISEN
DE CPG- NETWERKEN AAN ÉÉN KANT VAN HET LICHAAM BESTUREN PATRONEN VAN
SPIERCONTRACTIES EN -RELAXATIES IN SAMENWERKING MET CPG’ S AAN DE ANDERE
KANT VAN HET LICHAAM
SOMS MOETEN DE HOGERE GEBIEDEN TOCH NOG TUSSENKOMEN BIJ
ONVERWACHTE VOORVALLEN -> ER MOET EEN BIJSTURING GEBEUREN (BV.
WANNEER WE STRUIKELEN )
COMPLEXE SEQUENTIËLE BEWEGINGEN
EEN GROOT DEEL VAN ONS GEDRAG IS HIEROP GEBASEERD
ZE WORDEN BEWUST GESTART EN TIJDENS HUN UITVOERING BIJGESTUURD
ZE BESTAAN UIT EEN SEQUENTIE VAN BEWUST GECONTROLEERDE BEWEGINGEN
BESTAAN UIT VERSCHILLENDE DEELBEWEGINGEN
KUNNEN OOK REFLEXMATIGE EN AUTOMATISCHE DELEN BEVATTEN -> VORMEN EEN
COMPLEXE ACTIE DIE GEORGANISEERD EN GESUPERVISEERD WORDT DOOR ONZE
CEREBRALE CORTEX (VOORNAMELIJK DE PREFRONTALE CORTICALE GEBIEDEN
DE MOTORISCHE OUTPUT OM DE SPIEREN AAN TE STUREN VERTREKT VANUIT DE PRIMAIRE
MOTORISCHE CORTEX EN DAALT AF VIA DE CORTICOSPINALE BAAN
WORDT ONDERSTEUND DOOR KERNEN IN DE HERSENSTAM, DE BASALE GANGLIA EN
HET CEREBELLUM EN HEEFT VERSCHILLENDE SOORTEN EXTERO - EN INTEROCEPTIEVE
INPUT NODIG OM CORRECT TE VERLOPEN
8.3 REFLEXEN
EEN REFLEX = HET GEVOLG VAN SPIERCONTRACTIES DIE DOOR RECHTSTREEKS KOPPELING
TUSSEN DE ZINTUIGLIJKE EN HET MOTORISCHE COMMANDO WORDEN OPGEWEKT
STEEDS EENVOUDIGE BEWEGINGEN WAARBIJ SENSORISCHE PRIKKELS ZORGEN VOOR
DE SAMENTREKKING VAN DE SKELETSPIEREN VIA EEN EENVOUDIGE REFLEXBOOG OVER
HET RUGGENMERG OF DE HERSENSTAM
HOGERE HERSENGEBIEDEN HOEVEN NIET TUSSENBEIDE TE KOMEN
REFLEXEN VORMEN DE EENVOUDIGSTE MANIER WAAROP HET CENTRALE
ZENUWSTELSEL GEDRAG KAN AANSTUREN (IN ZIJN MEEST EENVOUDIGE VORM)
2
,SPINALE REFLEXEN =WANNEER DE KOPPELING VAN SENSORISCHE INPUT AAN MOTORISCHE
OUTPUT OVER HET RUGGENMERG LOOPT -> ANDERE REFLEXBOGEN LOPEN EERDER OVER DE
HERSENSTAM
BEPAALDE EXCRETORISCHE OF SEKSUELE RESPONSEN WORDEN GESTUURD DOOR
SPINALE REFLEXBOGEN ( MICTURITIE OF DEFECATIE , EJACULATIE )
BIJSTURING VANUIT HOGERE HERSENGEBIEDEN ZOU VEEL MEER TIJD VRAGEN -> HET
ZOU ZONDER SNELLE REFLEXEN ZEER MOEILIJK ZIJN OM TE BLIJVEN RECHTSTAAN ,
GECONTROLEERD TE BEWEGEN , ONZE OGEN TE BESCHERMEN , ENZ…
EENVOUDIGE TERUGTREKREFLEX = WORDT VEROORZAAKT DOOR SPINALE VERBINDINGEN
TUSSEN MOTORISCHE EN SENSORISCHE NEURONEN
BV. KNIEPEESREFLEX -> HET ONDERBEEN WORDT GESTREKT EN GEBOGEN DOOR
MIDDEL VAN TWEE SPIEREN IN HET BOVENBEEN DIE WERKEN ALS ANTAGONISTEN
DE QUADRICEPS IN DE DIJ IS EEN EXTENSOR OF TREKSPIER
DE FLEXOR OF BUIGSPIER ZAL HET GEWRICHT DOEN BUIGEN , WAARDOOR HET
BEEN PLOOIT
ALS ER MET EEN HAMERTJES NET ON DER KNIESCHIJF WORDT GETIKT -> WORDT ER AAN DE
PEZEN VAN DE QUADRICEPS GETROKKEN -> DEZE REKKEN EEN BEETJE UIT
1. DE INFORMATIE OVER DE VERANDERING IN SPIERSPANNING WORDT DOOR AFFERENTE
SENSORISCHE NEURONEN ( SPIERSPOELTJES EN PEESLICHAAMPJES ) VANUIT DE
QUADRICEPS NAAR HET CENTRALE ZENUWSTELSEL GESTUURD (HET RUGGENMERG )
2. VIA CONVERGENTE SCHAKELING INTEGREERT EEN MOTORISCH ZENUWCEL MEESTAL DE
INFORMATIE VAN DE VERSCHILLENDE SENSORISCHE NEURONEN
3. DE SENSORISCHE ZENUWUITLOPERS ACTIVEREN MOTORNEURONEN IN HET
RUGGENMERG , DIE ZORGEN VOOR CONTRACTIE VAN DE UITGEREKTE QUADRICEPS
(TEGENWERKING VAN DE UITTREKKING )
4. TEGELIJKERTIJD STIMULEREN DE SENSORISCHE UITLOPERS OOK INTERNEURONEN , DIE
MOTORNEURONEN REMMEN ( VIA VOORWAARTSE FEED-FORWARD INHIBITIE ) ->
ZORGEN NORMAAL VOOR HET BUIGEN VAN DE KNIE
DE KNIEPEESREFLEX EN ANDERE CONSERVATIEVE REFLEXEN (CONSERVATIEF OMDAT
ZE VERANDERING TEGENWERKEN ) MAKEN HET MOGELIJK OM SNELLE CORRECTIES UIT
TE VOEREN VAN DE SPIERSPANNING
8.4 MOTORISCHE CORTEX EN ZENUWBANEN
BIJ COMPLEXE, BEWUSTE BEWEGINGEN ZORGEN DE HERSENEN VOOR DE INITIATIE EN DE
INTEGRATIE VAN SPIERCONTRACTIES
VANUIT DE HERSENSTAM DALEN ER TWEE GROEPEN VAN BANEN AF NAAR DE HERSENSTAM EN
HET RUGGENMERG :
1. DE LATERALE GROEP
BESTAAT UIT 2 BANEN DIE UIT DE MOTORISCHE CORTEX ONTSPRINGEN
1) DE TRACTUS CORTICOSPINALIS
2) DE TRACTUS CORTICOBULBARIS
LOOPT VANUIT DE MOTORISCHE CORTEX NAAR KERNEN IN DE
HERSENSTAM OM VAN DAARUIT DE SPIEREN VAN HET AANGEZICHT
EN HET HOOFD TE BESTUREN
3
, EN DE TRACTUS RUBROSPINALIS (VANUIT DE NUCLEUS RUBER , DIE
ECHTER OP ZIJN BEURT EVENEENS INPUT VANUIT DE CORTEX KRIJGT )
DE SPINALE BANEN SPELEN VOORAL EEN ROL IN BEWUSTE,
COMPLEXE BEWEGINGEN TER HOOGTE VAN DE LEDEMATEN
DE LATERALE BANEN INITIËREN BEWEGINGEN , MAAR MODULEREN OOK
OPSTIJGENDE SENSORISCHE BANEN THER HOOGTE VAN DE THALAMUS , DE
HERSENSTAM EN DE DORSALE HOORNEN VAN HET RUGGENMERG
2. DE VENTROMEDIALE GROEP
ONTSPRINGT UIT KERNEN IN HET RUGGENMERG EN CONTROLEERT MEER
AUTOMATISCHE , GEKOPPELDE BEWEGINGEN VAN DE ROMP EN DE LEDEMATEN
(BV. TIJDENS HET RECHTOP STAAN OF WANDELEN MET ZWAAIENDE ARMEN )
HET PIRAMIDALE SYSTEEM
SPEELT EEN CENTRALE ROL IN BEWUSTE , COMPLEXE BEWEGINGEN (BV. EEN GAME
SPEL)
SYSTEEM VERTREKT VANUIT DE FRONTALE KWAB EN DAALT AF VIA DE TRACTUS
CORTICOSPINALIS
WE SPREKEN HIER VAN OMDAT DE COTICOSPINALE BAAN DOOR DE PIRAMIDEN LOOPT
(DAT ZIJN HELEMAAL VENTRAAL IN HET VERLENGDE MERG GELEGEN ZENUWBUNDELS )
DE PREFRONTALE CORTEX
= HET MEEST ROSTRALE DEEL VAN DE FRONTALE KWABBEN
NEEMT HET INITIATIEF EN PLANT DE BEWEGINGEN
VERVOLGENS ORGANISEERT DE PREMOTORISCHE CORTEX DE SEQUENTIES VAN BEWEGINGEN
EN STUURT DE PRIMAIRE MOTORISCHE CORTEX (M1) IMPULSEN NAAR DE MOTORNEURONEN
SOMATOTOPISCH GEORGANISEERD – SPECIFIEKE PLAATSEN STAAN IN VOOR SPECIFIEKE
DELEN VAN HET LICHAAM
M1 WERKT SAMEN MET EN WORDT GEMODULEERD DOOR EXPTRAPRIMIDALE ELEMENTEN
WAARONDER DE BASALE GANGLIA , HET CEREBELLUM EN KERNEN IN DE HERSENSTAM (BV. DE
NUCLEUS RUBER, DE NUCLEUS VESTIBULARIS EN DE FORMATIO RETICULARIS )
DE DALENDE BANEN KRUISEN DE MIDDELLIJN IN HET VERLENGDE MERG -> DE LINKERKANT
VAN HET LICHAAM WORDT BESTUURT DOOR DE RECHTERKANT VAN DE HERSENEN EN VICE
VERSA
DE CORTICALE UITLOPERS DALEN DAN VERDER AF VIA DE ZIJSTRENGEN VAN HET RUGENMERG
EN MAKEN EEN SYNAPS MET MOTORNEURONEN IN HET JUIST SPINALE SEGMENT
8.5 BASALE GANGLIA
BESTAAT UIT :
1. DE ZENUWKERNEN VAN HET STRIATUM
1) NUCLEUS CAUDATUS
2) PUTAMEN
2. DE GLOBUS PALLIDUS
3. DE SUBSTANTIA NIGRA
4. DE NUCLEUS SUBTHALAMICUS
4
