Eukaryoten (kern): dieren, planten
Prokaryoten (geen kern): bacteriën, archaea
Archaea zijn als 1e ontstaan, ze kunnen goed tegen extreme omstandigheden zoals een hoge
temperatuur, lage pH of bijvoorbeeld een hoge zoutconcentratie. Door middel van endosymbiose en
het vormen van een celkern zijn andere cellen ontstaan. De vorming van celkernen is gekomen
doordat het membraan naar binnen ging vouwen om het DNA heen, ook het ER is zo ontstaan. Deze
cellen waren de 1e eukaryoten.
De endosymbiose: theorie waarbij vanuit gegaan wordt dat eukaryote cellen aerobe heterotrofe
bacteriën opgenomen hebben. Hierdoor zijn mitochondriën ontstaan (voorlopers van dierlijke
cellen). Een ander voorbeeld is dat cellen fotosynthese bacteriën opgenomen hebben, dit werden
plantencellen. De endosymbiose is op te delen in primair en secundair. Bij primair heeft een
cyanobacterie een andere bacterie opgeslokt, deze cellen gingen samenwerken waardoor uiteindelijk
1 organisme ontstaan is, hieruit zijn algen en landplanten ontwikkeld. Secundaire endosymbiose is
waarbij de algenbacterie werd opgenomen door een eukaryote cel, deze kreeg 2 kernen en
chloroplasten. Hieruit zijn bijvoorbeeld zeewieren ontstaan.
Kenmerk Bacterie (prokaryoot) Archea (prokaryoot) Plant, schimmel,
dieren (eukaryoot)
Celkern Geen Geen Wel
Celwand Wel (specifiek voor Wel (specifiek voor Niet
bacterie) archea)
Celmembraan Wel (dubbele Wel (afwijkende vorm Wel (dubbele
fosfolipidenlaag) fosfolipiden) fosfolipidenlaag)
Erfelijk materiaal Circulair, los in Circulair, los in Lineair, in celkern,
cytoplasma, niet cytoplasma, bescherm beschermd door
beschermd door door histonen histonen
histonen
Eiwitsynthese Transcriptie + Transcriptie + Transcriptie +
(informatieverwerking translatie specifiek translatie zoals translatie zoals archea
) voor bacterie eukaryoot
Energievoorziening ATP buiten membraan, ATP buiten membraan, ATP binnen membraan
lage opbrengst lage opbrengst mitochondriën, hoge
opbrengst
Organellen (omgeven Geen Geen Wel
door membranen)
Voedingswijze Foto en chemo – Foto en chemo – Fotoautotroof,
autotroof, heterotroof autotroof, heterotroof heterotroof
Genen Heel Heel In stukjes