Afp periode 3
Les 1
Spijsvertering
, Ren: nier
Hepar: lever
Eusophagus: slokdarm
Gaster: maag
Vesicca fellea: galblaas
Colon: darm
Appendix: worst vormig aanhangsel aan de blinde darm
De dunne darm bestaat uit 3 delen; duodeunum, jenenum, ileum.
o Duodenum: 12 vingerige darm.
o Ileum: kronkeldarm
o Jejenum: middelste deel van de darm, nuchtere darm
Pancreas: alvleesklier
Cecum: blinde darm
Rectum: anus
Mesenterium: de laag vet om de darm heen. De
darm kan er dus ook niet uit daarom. Er zit ook nog een vlies om heen. Zorgt ervoor dat je
darmen doorbloed blijven. Zie afbeelding hiervoor.
Verslikken: tussen de trachea en de slokdarm zit een spierlaag. Als je je verslikt komt het
tegen de trachea aan en dit is pijnlijk.
Buffer: zuur regelaar. Een enzym moet in een buffer zitten. Een enzym werkt dus alleen bij
een bepaalde pH.
Enzymen: werken alleen bij een bepaalde pH.
Interieur: in het lichaam.
Exterieur: buiten het lichaam. Dit is het verteringsstelsel.
Parasympatisch: verteringsstelsel is dit. Want je verteerd in rust.
Tanden: zorgen voor het malen van eten. Vergroten het oppervlakte.
Mondholte:
o Amylase: knipt het zetmeel. Zetmeel is een koolhydraat. Werkt bij een pH van 6.
Slokdarm: werkt met de peristaltische beweging.
Maag: zorgt voor het fijnmaken van eten, bacteriën doden en eiwit en vet afbraak. Door
spiercontracties en enzymen en zuur. Zorgt voor tijdelijke opslag.
o Pepsine: zorgt voor de afbraak van eiwitten. Pepsinogeen wordt opgezet in pepsine
in de maag door maagzuur.
o Gastrine: stimuleert maagzuur productie. Zit ook in de dunne darm.
, Dunne darm: water en voedingsstoffen opnemen. Zorgt dat onverteerbare stoffen naar de
dikke darm gaan. Ook neutraliseert hij de zure maaginhoud. Opname van water, ionen,
vitaminen en organische subtraten. Bestaat uit 3 onderdelen.
o 12 vingerige darm = duodenum, eerste deel van de darm, ligt om de pancreas heen.
Hier worden ook enzymen ontvangen voor de vertering.
o Nuchtere darm = jejenum, tweede deel van de darm. Hier wordt water toegevoegd.
o Kronkeldarm = ileum, derde deel van de darm. Meeste vertering vind hier plaats en
de opname ook.
o Onderdelen in de darm:
darmplooien (plicae circularis, plooien van Kerckring)
darmvlokken (villi)
microvilli (borstelzoom)
Dikke darm: onttrekken vocht en zouten. Gisting vind plaats. Opname
water en belangrijke vitaminen die door bacteriën zijn gevormd. Hier
dikken de onverteerbare dingen in. Bestaat uit:
o Blinde darm = caecum.
o Colon.
o De dunne darm bevat darmvlokken, maar de dikke darm niet.
Lever: produceert gal. Breekt schadelijke stoffen af. Zorgt vooropslag van glycogeen.
Galblaas: opslag plaats van gal.
o Gal: zorgt voor vet vertering. Maakt van vet kleine bolletjes (emulgeren) zo wordt
het oppervlakte weer groter.
Farynx: de spieren zorgen ervoor dat het voedsel via de slokdarm naar de maag gaat.
Alvleesklier: glucose opslag. Ligt achter de maag.
o Insuline en glucagon door eilandjes van Langerhans.
o Maakt pancreassap voor vertering in de dunne darm.
Epiglotus: strottenklepje, hierdoor kan het voedsel naar de maag.
Speekselklieren:
o Lipase: knipt de vetten.
Hormonen in het spijsverteringsstelsel:
Hormoon Prikkel Herkomst Werkt in op Effecten
Gastrine Stimuleert de Maag Maag Stimuleert vorming zuren en
nervus vagus of enzymen en bevorderd de
aankomst van beweeglijkheid.
voedsel in de
maag.
Aankomst van de Duodenum Maag Stimuleert vorming zuren en
maaginhoud met enzymen.
grote
hoeveelheden
onverteerde
eiwitten.
, Secretine Aankomst van Duodenum 1 Pancreas 1 Stimuleert vorming van
maaginhoud in 2 Maag basische buffers.
het duodenum. 3 Lever 2 Remt afgifte maagsap en
bewegingen van de maag.
3 Verhoogt snelheid
galafgifte.
CCK Aankomst van Duodenum 1 Pancreas 1 Stimuleert vorming
cholecystokinine maaginhoud met 2 Galblaas enzymen in pancreas.
vetten en 3 duodenum 2 Stimuleert contractie
gedeeltelijk 4 maag galblaas
verteerde 5 CZS 3 Veroorzaakt ontspanning
eiwitten. kringspier.
4 Remt afgifte maagsap en
bewegingen maag.
5 Mogelijk remming
hongergevoel.
GIP Gastric Aankomst 1 Duodenum Pancreas 1 Stimuleert afgifte insuline
inhibitory peptide maaginhoud met 2 Maag door eilandjes van
grote Langerhans.
hoeveelheden 2 Remt afgifte maagsap en
vetten en bewegingen maag.
glucose.
Nervus vagus: een zenuw die uit de hersenen komt en naar de organen in de borstkas en
buik gaat.
Spijsvertering zes processen:
1. ingestie (voedsel komt via de mond spijsverteringskanaal binnen)
2. mechanische verwerking (bewerking voedsel door tong, gebit, kanaal)
3. vertering (afbraak voedsel)
4. secretie (afgifte water, zuren, enzymen)
5. opname (via dekweefsel verteringkanaal)
6. uitscheiding (verwijderen afvalstoffen, ingedikt, feces)
Les 1
Spijsvertering
, Ren: nier
Hepar: lever
Eusophagus: slokdarm
Gaster: maag
Vesicca fellea: galblaas
Colon: darm
Appendix: worst vormig aanhangsel aan de blinde darm
De dunne darm bestaat uit 3 delen; duodeunum, jenenum, ileum.
o Duodenum: 12 vingerige darm.
o Ileum: kronkeldarm
o Jejenum: middelste deel van de darm, nuchtere darm
Pancreas: alvleesklier
Cecum: blinde darm
Rectum: anus
Mesenterium: de laag vet om de darm heen. De
darm kan er dus ook niet uit daarom. Er zit ook nog een vlies om heen. Zorgt ervoor dat je
darmen doorbloed blijven. Zie afbeelding hiervoor.
Verslikken: tussen de trachea en de slokdarm zit een spierlaag. Als je je verslikt komt het
tegen de trachea aan en dit is pijnlijk.
Buffer: zuur regelaar. Een enzym moet in een buffer zitten. Een enzym werkt dus alleen bij
een bepaalde pH.
Enzymen: werken alleen bij een bepaalde pH.
Interieur: in het lichaam.
Exterieur: buiten het lichaam. Dit is het verteringsstelsel.
Parasympatisch: verteringsstelsel is dit. Want je verteerd in rust.
Tanden: zorgen voor het malen van eten. Vergroten het oppervlakte.
Mondholte:
o Amylase: knipt het zetmeel. Zetmeel is een koolhydraat. Werkt bij een pH van 6.
Slokdarm: werkt met de peristaltische beweging.
Maag: zorgt voor het fijnmaken van eten, bacteriën doden en eiwit en vet afbraak. Door
spiercontracties en enzymen en zuur. Zorgt voor tijdelijke opslag.
o Pepsine: zorgt voor de afbraak van eiwitten. Pepsinogeen wordt opgezet in pepsine
in de maag door maagzuur.
o Gastrine: stimuleert maagzuur productie. Zit ook in de dunne darm.
, Dunne darm: water en voedingsstoffen opnemen. Zorgt dat onverteerbare stoffen naar de
dikke darm gaan. Ook neutraliseert hij de zure maaginhoud. Opname van water, ionen,
vitaminen en organische subtraten. Bestaat uit 3 onderdelen.
o 12 vingerige darm = duodenum, eerste deel van de darm, ligt om de pancreas heen.
Hier worden ook enzymen ontvangen voor de vertering.
o Nuchtere darm = jejenum, tweede deel van de darm. Hier wordt water toegevoegd.
o Kronkeldarm = ileum, derde deel van de darm. Meeste vertering vind hier plaats en
de opname ook.
o Onderdelen in de darm:
darmplooien (plicae circularis, plooien van Kerckring)
darmvlokken (villi)
microvilli (borstelzoom)
Dikke darm: onttrekken vocht en zouten. Gisting vind plaats. Opname
water en belangrijke vitaminen die door bacteriën zijn gevormd. Hier
dikken de onverteerbare dingen in. Bestaat uit:
o Blinde darm = caecum.
o Colon.
o De dunne darm bevat darmvlokken, maar de dikke darm niet.
Lever: produceert gal. Breekt schadelijke stoffen af. Zorgt vooropslag van glycogeen.
Galblaas: opslag plaats van gal.
o Gal: zorgt voor vet vertering. Maakt van vet kleine bolletjes (emulgeren) zo wordt
het oppervlakte weer groter.
Farynx: de spieren zorgen ervoor dat het voedsel via de slokdarm naar de maag gaat.
Alvleesklier: glucose opslag. Ligt achter de maag.
o Insuline en glucagon door eilandjes van Langerhans.
o Maakt pancreassap voor vertering in de dunne darm.
Epiglotus: strottenklepje, hierdoor kan het voedsel naar de maag.
Speekselklieren:
o Lipase: knipt de vetten.
Hormonen in het spijsverteringsstelsel:
Hormoon Prikkel Herkomst Werkt in op Effecten
Gastrine Stimuleert de Maag Maag Stimuleert vorming zuren en
nervus vagus of enzymen en bevorderd de
aankomst van beweeglijkheid.
voedsel in de
maag.
Aankomst van de Duodenum Maag Stimuleert vorming zuren en
maaginhoud met enzymen.
grote
hoeveelheden
onverteerde
eiwitten.
, Secretine Aankomst van Duodenum 1 Pancreas 1 Stimuleert vorming van
maaginhoud in 2 Maag basische buffers.
het duodenum. 3 Lever 2 Remt afgifte maagsap en
bewegingen van de maag.
3 Verhoogt snelheid
galafgifte.
CCK Aankomst van Duodenum 1 Pancreas 1 Stimuleert vorming
cholecystokinine maaginhoud met 2 Galblaas enzymen in pancreas.
vetten en 3 duodenum 2 Stimuleert contractie
gedeeltelijk 4 maag galblaas
verteerde 5 CZS 3 Veroorzaakt ontspanning
eiwitten. kringspier.
4 Remt afgifte maagsap en
bewegingen maag.
5 Mogelijk remming
hongergevoel.
GIP Gastric Aankomst 1 Duodenum Pancreas 1 Stimuleert afgifte insuline
inhibitory peptide maaginhoud met 2 Maag door eilandjes van
grote Langerhans.
hoeveelheden 2 Remt afgifte maagsap en
vetten en bewegingen maag.
glucose.
Nervus vagus: een zenuw die uit de hersenen komt en naar de organen in de borstkas en
buik gaat.
Spijsvertering zes processen:
1. ingestie (voedsel komt via de mond spijsverteringskanaal binnen)
2. mechanische verwerking (bewerking voedsel door tong, gebit, kanaal)
3. vertering (afbraak voedsel)
4. secretie (afgifte water, zuren, enzymen)
5. opname (via dekweefsel verteringkanaal)
6. uitscheiding (verwijderen afvalstoffen, ingedikt, feces)
