Samenvatting BVJ
Hoofdstuk 4 Evolutie.
H4.1 Ontwikkeling van het leven.
Chemische evolutie: vorming van de stoffen waaruit de eerste eencelligen kon
ontstaan.
Dit gebeurde voordat er leven op aarde bestond. De atmosfeer was zonder
zuurstof. De gassen die er wel waren gingen door elektrische ladingen ioniseren.
Daaruit ontstonden deeltjes van zuurstof, waterstof, stikstof en koolstof. Die
reageren op elkaar. Zo ontstonden uit anorganische stoffen organische stoffen.
Organische stoffen: relatief grote moleculen die uit 2 of meer c atomen bestaan
Dit is afkomstig van organismen.
Anorganische stoffen: relatief kleine moleculen die uit 0 of max 1 c-atoom
bestaan
Dit is afkomstig uit levend en levenloze natuur.
Dit ontstaan is ook nagebootst in een experiment -> Miller-Urey-experiment
Ze stelden een mengsel van gassen bloot aan elektrische lading. Daaruit
ontstonden onder andere de bouwstenen voor DNA.
De eerste organische stoffen kwamen terecht in de zee waar ze zich ophoopten.
Oersoep: mengsel van organische stoffen in de zee.
Hierin rangschikten moleculen zich in druppeltjes (protobionten) waaruit de
eerste cellen ontstonden.
Onder andere het vormen van cellen is een voorbeeld van;
Zelforganisatie: ontstaan van eenheden met nieuwe eigenschappen op een hoger
organisatieniveau.
Black Smokers: vulkanische schoorstenen waar onder hogedruk water uit 400C
uit de zeebodem spuit.
Ook een theorie over het ontstaan van leven op aarde is dat protobionten
ontstaan zijn bij de Black Smokers op de bodem van oceanen.
Van de allereerste levensvormen op aarde zijn geen fossielen gevonden. De
eencelligen hadden namelijk geen harde delen.
De fossielen die we wel hebben van 1.4 miljard jaar geleden zijn allemaal
prokaryoten.
Prokaryoot: eencellige organisme zonder celkern of andere zichtbare organellen
(bacteriën)
Hun erfelijke materiaal ligt los in het cytoplasma, en bestaat uit 1 cirkelvormig
DNA
Cirkelvormig chromosoom: cirkelvormig DNA-molecuul
De eerste prokaryoten waren:
Anaeroob: levend in een milieu zonder zuurstof.
Heterotroof: niet in staat zelf organische stoffen te maken, neemt organische
stoffen op als voedsel.
, Ze overleefden door de organische stoffen uit de oersoep. (schimmels, dieren)
2.8 miljard jaar kwamen er ook andere organismen.
Bacteriën: eencelligen zonder kern of interne membranen.
Zij konden aan fotosynthese doen.
Blauwalgen kunnen aan fotosynthese doen, zij waren de eerste autotrofe
organismen.
Autotroof: in staat om organische stoffen te vormen uit anorganische stoffen en
energie.
De anorganische stoffen die ze nodig hadden haalde ze uit de lucht. Ze
produceerden organische stoffen en zuurstof.
Dit zijn bijvoorbeeld planten en bacteriën.
Zuurstof is giftig voor anaerobe levensvormen. Op een gegeven moment was er
zoveel zuurstof dat alle anaerobe organismen vergiftigd werden. Rond deze tijd
ontstonden ook aerobe heterotrofe bacteriën.
Aeroob: gebruikt zuurstof om organische stoffen af e breken (verbranding) voor
de energievoorziening.
Ongeveer 1.5 miljard jaar geleden ontstonden ook eukaryoten.
Eukaryoot: gebruikt zuurstof om organische stoffen af te breken (verbranding)
voor de energievoorziening.
Dit zijn cellen met een celkern, dubbele membranen en organellen.
Deze ontwikkeling heeft moeten plaatsgevonden door het endosymbiosetheorie.
(BINAS 94C)
Endosymbiosetheorie: eukaryoten ontstonden uit prokaryoten: door instulping
van het celmembraan rondom het DNA ontstonden een kernmembraan, de
celkern en het endoplasmatisch reticulum.
Er waren eerst relatief grote prokaryoten. Die kregen instulpingen van het
celmembraan waardoor een kernmembraan, de celkern en het endoplasmatisch
reticulum ontstond.
De eerste eukaryoten namen kleine aerobe heterotrofe bacteriën op. Die werden
niet verband maar bleven daar. Zo ontstonden de mitochondriën.
Zo zijn ook chloroplasten ontstaan.
Door hun cirkelvormig DNA-molecuul is dit 'bewijs' dat ze eerst bacteriën waren.
Mitochondriën kunnen niet zelf gemaakt worden door het organisme. Die delen
vanuit hun eigen DNA.
Door de ontwikkelingen van levensvormen is er nu veel biodiversiteit.
Biodiversiteit: verscheidenheid aan organismen.
Er is sprake van een bepaalde indeling van levensvormen:
Bacteriën
Archaea
Eukaryoten
Hoofdstuk 4 Evolutie.
H4.1 Ontwikkeling van het leven.
Chemische evolutie: vorming van de stoffen waaruit de eerste eencelligen kon
ontstaan.
Dit gebeurde voordat er leven op aarde bestond. De atmosfeer was zonder
zuurstof. De gassen die er wel waren gingen door elektrische ladingen ioniseren.
Daaruit ontstonden deeltjes van zuurstof, waterstof, stikstof en koolstof. Die
reageren op elkaar. Zo ontstonden uit anorganische stoffen organische stoffen.
Organische stoffen: relatief grote moleculen die uit 2 of meer c atomen bestaan
Dit is afkomstig van organismen.
Anorganische stoffen: relatief kleine moleculen die uit 0 of max 1 c-atoom
bestaan
Dit is afkomstig uit levend en levenloze natuur.
Dit ontstaan is ook nagebootst in een experiment -> Miller-Urey-experiment
Ze stelden een mengsel van gassen bloot aan elektrische lading. Daaruit
ontstonden onder andere de bouwstenen voor DNA.
De eerste organische stoffen kwamen terecht in de zee waar ze zich ophoopten.
Oersoep: mengsel van organische stoffen in de zee.
Hierin rangschikten moleculen zich in druppeltjes (protobionten) waaruit de
eerste cellen ontstonden.
Onder andere het vormen van cellen is een voorbeeld van;
Zelforganisatie: ontstaan van eenheden met nieuwe eigenschappen op een hoger
organisatieniveau.
Black Smokers: vulkanische schoorstenen waar onder hogedruk water uit 400C
uit de zeebodem spuit.
Ook een theorie over het ontstaan van leven op aarde is dat protobionten
ontstaan zijn bij de Black Smokers op de bodem van oceanen.
Van de allereerste levensvormen op aarde zijn geen fossielen gevonden. De
eencelligen hadden namelijk geen harde delen.
De fossielen die we wel hebben van 1.4 miljard jaar geleden zijn allemaal
prokaryoten.
Prokaryoot: eencellige organisme zonder celkern of andere zichtbare organellen
(bacteriën)
Hun erfelijke materiaal ligt los in het cytoplasma, en bestaat uit 1 cirkelvormig
DNA
Cirkelvormig chromosoom: cirkelvormig DNA-molecuul
De eerste prokaryoten waren:
Anaeroob: levend in een milieu zonder zuurstof.
Heterotroof: niet in staat zelf organische stoffen te maken, neemt organische
stoffen op als voedsel.
, Ze overleefden door de organische stoffen uit de oersoep. (schimmels, dieren)
2.8 miljard jaar kwamen er ook andere organismen.
Bacteriën: eencelligen zonder kern of interne membranen.
Zij konden aan fotosynthese doen.
Blauwalgen kunnen aan fotosynthese doen, zij waren de eerste autotrofe
organismen.
Autotroof: in staat om organische stoffen te vormen uit anorganische stoffen en
energie.
De anorganische stoffen die ze nodig hadden haalde ze uit de lucht. Ze
produceerden organische stoffen en zuurstof.
Dit zijn bijvoorbeeld planten en bacteriën.
Zuurstof is giftig voor anaerobe levensvormen. Op een gegeven moment was er
zoveel zuurstof dat alle anaerobe organismen vergiftigd werden. Rond deze tijd
ontstonden ook aerobe heterotrofe bacteriën.
Aeroob: gebruikt zuurstof om organische stoffen af e breken (verbranding) voor
de energievoorziening.
Ongeveer 1.5 miljard jaar geleden ontstonden ook eukaryoten.
Eukaryoot: gebruikt zuurstof om organische stoffen af te breken (verbranding)
voor de energievoorziening.
Dit zijn cellen met een celkern, dubbele membranen en organellen.
Deze ontwikkeling heeft moeten plaatsgevonden door het endosymbiosetheorie.
(BINAS 94C)
Endosymbiosetheorie: eukaryoten ontstonden uit prokaryoten: door instulping
van het celmembraan rondom het DNA ontstonden een kernmembraan, de
celkern en het endoplasmatisch reticulum.
Er waren eerst relatief grote prokaryoten. Die kregen instulpingen van het
celmembraan waardoor een kernmembraan, de celkern en het endoplasmatisch
reticulum ontstond.
De eerste eukaryoten namen kleine aerobe heterotrofe bacteriën op. Die werden
niet verband maar bleven daar. Zo ontstonden de mitochondriën.
Zo zijn ook chloroplasten ontstaan.
Door hun cirkelvormig DNA-molecuul is dit 'bewijs' dat ze eerst bacteriën waren.
Mitochondriën kunnen niet zelf gemaakt worden door het organisme. Die delen
vanuit hun eigen DNA.
Door de ontwikkelingen van levensvormen is er nu veel biodiversiteit.
Biodiversiteit: verscheidenheid aan organismen.
Er is sprake van een bepaalde indeling van levensvormen:
Bacteriën
Archaea
Eukaryoten
