MODULE 6.5
MOREEL BERAAD
,Inhoudsopgave
INLEIDING ....................................................................................................................................................... 2
HOOFDSTUK 1 PROFIELSCHETS ALS NORMATIEVE PROFESSIONAL .................................................................. 3
1.1 RESPECT .......................................................................................................................................................... 3
1.2 ZELFREDZAAMHEID ............................................................................................................................................ 3
1.3 BETROKKENHEID ................................................................................................................................................ 4
1.4 DE WAARDEN VAN DE SOCIAAL WERKER IN HET WERKVELD ......................................................................................... 4
1.5 DE WAARDEN VAN EEN HULPVRAGER ..................................................................................................................... 6
2.6 HET BOTSEN VAN WAARDEN IN HET SOCIAAL DOMEIN ............................................................................................... 7
HOOFDSTUK 2 UITWERKING VAN HET ETHISCHE DILEMMASTAPPENPLAN ...................................................... 8
HET ETHISCH DILEMMA WAT IN DIT HOOFDSTUK WORDT BESCHREVEN IS UITGEWERKT AAN DE HAND VAN HET
DILEMMASTAPPENPLAN UIT ....................................................................................................................................... 8
2.1 DE SITUATIE WAARIN IK EEN ETHISCH DILEMMA ERVAAR ............................................................................................ 8
2.2 WAT IS HET ETHISCHE DILEMMA?.......................................................................................................................... 8
2.3 DE HANDELINGSALTERNATIEVEN ........................................................................................................................... 9
2.4 DE BETROKKENEN EN HUN BELANGEN .................................................................................................................... 9
2.4.1 WELKE WAARDEN EN NORMEN SPELEN EEN ROL? .................................................................................................. 9
2.4.2 WELKE ARTIKELEN UIT DE BEROEPSCODE ZIJN RELEVANT? ..................................................................................... 11
2.5 DE HANDELINGSALTERNATIEVEN ......................................................................................................................... 11
2.5.1 HANDELINGSALTERNATIEF 1............................................................................................................................ 12
2.5.2 HANDELINGSALTERNATIEF 2............................................................................................................................ 12
2.5.3 HANDELINGSALTERNATIEF 3............................................................................................................................ 12
HOOFDSTUK 3 MOREEL BERAAD ................................................................................................................... 13
3.1 DE EVALUATIE DEELNEMEN AAN EEN MOREEL................................................................................................ 13
3.1.1 FEEDBACK ................................................................................................................................................... 13
3.2 DE EVALUATIE ALS GESPREKSLEIDER ..................................................................................................................... 14
LITERATUUR........................................................................................ FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.
BIJLAGE 1 ...................................................................................................................................................... 16
1
MODULE 6.5 | Moreel beraad
, Inleiding
Moreel beraad is een vorm van intervisie die in een organisatie georganiseerd wordt om ethische dilemma’s te
bespreken. Het is een methodisch groepsgesprek waarin alle essentiële aspecten van het dilemma in een
bepaalde volgorde worden besproken. Het doel van een moreel beraad is dat de deelnemers hun normatieve
professionaliteit onder de loep nemen en ontwikkelen. Het is een gezamenlijk leerproces (Rothfusz, 2017).
In dit verslag doe ik onderzoek en schrijf ik over mijn normativiteit als professional. Ik beschrijf een casus
waarin ik als professional voor een ethisch dilemma sta. Dit dilemma schrijf ik uit aan de hand van het
dilemmastappenplan uit: Ethiek in sociaal werk van Rothfuz (2017). Voor het moreel beraad kom ik vier keer
samen met drie studiegenoten om verschillende casuïstiek te bespreken.
Tijdens het moreel beraad zijn er verschillende professionals aanwezig. Er is een ambulante
wijkverpleegkundige, een persoonlijk begeleider van een trainingshuis voor jongvolwassenen, een
sociotherapeut en een woonbegeleider gehandicaptenzorg. De laatstgenoemde functie is een functie die ik zelf
bekleed. Als woonbegeleider begeleid ik mensen met een verstandelijke beperking, vaak in combinatie met
autismespectrumstoornis (ASS) bij hun dagelijkse behoeften op verschillende leefgebieden. De organisatie
waarvoor ik werk, werkt met vier waarden: Respect, autonomie, professionaliteit en transparantie. De
organisatie verwacht van haar personeel dat zij hun werkzaamheden uitvoeren vanuit deze waarden.
Voor het schrijven van deze module is het van belang dat ik mijn tussentijdse evaluatie van de module
Supervisie heb afgerond. Deze tussentijdse evaluatie is goedgekeurd door mijn Supervisor Annemieke van de
Graaf. Naast dat ik mij voldoende heb ontwikkeld in mijn reflectievaardigheden en het werken met een basaal
ethisch stappenmodel, staat in deze module de volgende leeruitkomsten centraal:
- Ik ben in staat om kennis van verschillende ethische perspectieven toe te passen bij het afwegen van
keuzes;
- Ik ben in staat een moreel beraad met collega’s te voeren over ethische keuzes en dit overleg te
structureren;
Tijdens het schrijven van dit verslag ben ik van werkgever en functie gewisseld. Hierdoor komen er in dit
verslag verschillende doelgroepen ter sprake.
2
MODULE 6.5 | Moreel beraad
MOREEL BERAAD
,Inhoudsopgave
INLEIDING ....................................................................................................................................................... 2
HOOFDSTUK 1 PROFIELSCHETS ALS NORMATIEVE PROFESSIONAL .................................................................. 3
1.1 RESPECT .......................................................................................................................................................... 3
1.2 ZELFREDZAAMHEID ............................................................................................................................................ 3
1.3 BETROKKENHEID ................................................................................................................................................ 4
1.4 DE WAARDEN VAN DE SOCIAAL WERKER IN HET WERKVELD ......................................................................................... 4
1.5 DE WAARDEN VAN EEN HULPVRAGER ..................................................................................................................... 6
2.6 HET BOTSEN VAN WAARDEN IN HET SOCIAAL DOMEIN ............................................................................................... 7
HOOFDSTUK 2 UITWERKING VAN HET ETHISCHE DILEMMASTAPPENPLAN ...................................................... 8
HET ETHISCH DILEMMA WAT IN DIT HOOFDSTUK WORDT BESCHREVEN IS UITGEWERKT AAN DE HAND VAN HET
DILEMMASTAPPENPLAN UIT ....................................................................................................................................... 8
2.1 DE SITUATIE WAARIN IK EEN ETHISCH DILEMMA ERVAAR ............................................................................................ 8
2.2 WAT IS HET ETHISCHE DILEMMA?.......................................................................................................................... 8
2.3 DE HANDELINGSALTERNATIEVEN ........................................................................................................................... 9
2.4 DE BETROKKENEN EN HUN BELANGEN .................................................................................................................... 9
2.4.1 WELKE WAARDEN EN NORMEN SPELEN EEN ROL? .................................................................................................. 9
2.4.2 WELKE ARTIKELEN UIT DE BEROEPSCODE ZIJN RELEVANT? ..................................................................................... 11
2.5 DE HANDELINGSALTERNATIEVEN ......................................................................................................................... 11
2.5.1 HANDELINGSALTERNATIEF 1............................................................................................................................ 12
2.5.2 HANDELINGSALTERNATIEF 2............................................................................................................................ 12
2.5.3 HANDELINGSALTERNATIEF 3............................................................................................................................ 12
HOOFDSTUK 3 MOREEL BERAAD ................................................................................................................... 13
3.1 DE EVALUATIE DEELNEMEN AAN EEN MOREEL................................................................................................ 13
3.1.1 FEEDBACK ................................................................................................................................................... 13
3.2 DE EVALUATIE ALS GESPREKSLEIDER ..................................................................................................................... 14
LITERATUUR........................................................................................ FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.
BIJLAGE 1 ...................................................................................................................................................... 16
1
MODULE 6.5 | Moreel beraad
, Inleiding
Moreel beraad is een vorm van intervisie die in een organisatie georganiseerd wordt om ethische dilemma’s te
bespreken. Het is een methodisch groepsgesprek waarin alle essentiële aspecten van het dilemma in een
bepaalde volgorde worden besproken. Het doel van een moreel beraad is dat de deelnemers hun normatieve
professionaliteit onder de loep nemen en ontwikkelen. Het is een gezamenlijk leerproces (Rothfusz, 2017).
In dit verslag doe ik onderzoek en schrijf ik over mijn normativiteit als professional. Ik beschrijf een casus
waarin ik als professional voor een ethisch dilemma sta. Dit dilemma schrijf ik uit aan de hand van het
dilemmastappenplan uit: Ethiek in sociaal werk van Rothfuz (2017). Voor het moreel beraad kom ik vier keer
samen met drie studiegenoten om verschillende casuïstiek te bespreken.
Tijdens het moreel beraad zijn er verschillende professionals aanwezig. Er is een ambulante
wijkverpleegkundige, een persoonlijk begeleider van een trainingshuis voor jongvolwassenen, een
sociotherapeut en een woonbegeleider gehandicaptenzorg. De laatstgenoemde functie is een functie die ik zelf
bekleed. Als woonbegeleider begeleid ik mensen met een verstandelijke beperking, vaak in combinatie met
autismespectrumstoornis (ASS) bij hun dagelijkse behoeften op verschillende leefgebieden. De organisatie
waarvoor ik werk, werkt met vier waarden: Respect, autonomie, professionaliteit en transparantie. De
organisatie verwacht van haar personeel dat zij hun werkzaamheden uitvoeren vanuit deze waarden.
Voor het schrijven van deze module is het van belang dat ik mijn tussentijdse evaluatie van de module
Supervisie heb afgerond. Deze tussentijdse evaluatie is goedgekeurd door mijn Supervisor Annemieke van de
Graaf. Naast dat ik mij voldoende heb ontwikkeld in mijn reflectievaardigheden en het werken met een basaal
ethisch stappenmodel, staat in deze module de volgende leeruitkomsten centraal:
- Ik ben in staat om kennis van verschillende ethische perspectieven toe te passen bij het afwegen van
keuzes;
- Ik ben in staat een moreel beraad met collega’s te voeren over ethische keuzes en dit overleg te
structureren;
Tijdens het schrijven van dit verslag ben ik van werkgever en functie gewisseld. Hierdoor komen er in dit
verslag verschillende doelgroepen ter sprake.
2
MODULE 6.5 | Moreel beraad
