GET leeruitkomsten
WC/01
o Begrijpt hoe de genetische code opgedeeld is in codons en hoe deze af te lezen.
o 1 codon bestaat uit 3 basen en vormt een aminozuur. Met heel veel basen heb je heel
veel codons en heel veel aminozuren. Dit vormt een eiwit. Elke DNA streng heeft een 5’
kant en een 3’ kant. Bij de andere streng is dat precies het tegenovergestelde. Codons
lees je af van de 5’ kant naar de 3’ kant.
o Begrijpt welke soorten mutaties kunnen ontstaan in het DNA en de consequentie van mutaties
op de genetische code bepalen.
o Insertie: een stuk van een chromosoom/gen/nucleotide komt in een ander
chromosoom/gen/nucleotide
o Deletie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide verdwijnt
o Duplicatie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide wordt gedupliceerd (zorgt voor meer
eiwitten)
o Translocatie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide zit niet op de goede plek in het
chromosoom/gen/nucleotide. Dan kan een gen uit of aan staan.
o Al deze mutaties kunnen zorgen voor kanker.
o Puntmutatie: 1 nucleotide wordt toegevoegd of verwijderd (kan slecht zijn, hoeft niet)
o Silent: als het geen effect heeft. Hetzelfde aminozuur wordt aangemaakt. (is niet erg)
o Frameshift: als er 1,2,4 of 5 nucleotiden worden toegevoegd of verwijderd. (er worden
verkeerde aminozuren aangemaakt en dan krijg je niet hetzelfde eiwit
o Missense conservative: als er een aminozuur ontstaat dat ongeveer dezelfde kenmerken
heeft. (is meestal niet erg)
o Missense non-conservative: als er een aminozuur ontstaat dan niet dezelfde kenmerken
heeft. (heeft slechte gevolgen)
o Kan de verschillende stappen van het Nucleotide Excision Repair (NER) mechanisme benoemen
en welke genen hierbij betrokken zijn in bacteriën.
o Bij beschadiging door UV:
Mutatie is aan een kant van de streng. Er ontstaat een bobbel omdat er geen
waterstofbrug kan worden aangemaakt. Het heeft een afstotende werking door
een negatieve lading. De basen eromheen gaan een beetje omhoog staan.
Nuclease herkent en helicase breekt af aan beide kanten van de bobbel. Er
ontstaat een gat. Polymerase zorgt voor de oplvulling. Het uiteinde wordt gefixt
door ligase. Dit bouwt alles aan elkaar.
Aan beide kanten is er een bubbel. Als er aan de verkeerde kant gerepareerd
wordt, onstaat er een mutatie. 50% kans. Bij meer genen is de kans groter dat er
een mutatie ontstaat.
o Begrijpt de stappen van DNA replicatie in ons lichaam en kan
de verschillen benoemen tov DNA replicatie in het lab (PCR).
o De DNA replicatie begint bij de oorsprong van
replicatie. Daar gaat de DNA streng open door
helicase. Er is ook altijd een replicatie fork. Dat is een
Y-vormige regio waar de DNA streng open gaat. Door
een primer ontstaat een beginnetje van het
repliceren van DNA. Deze zijn 5-10 nucleotiden.
Daarna zorgt RNA-polymerase voor de rest van de
, nucleotiden. Dit werkt altijd van de 5’ kant naar de 3’ kant. Dit betekent dat je een
leading strand hebt en een lagging strand. DNA ligase zorgt ervoor dat het laatste stukje
aan de 3’ kant dichtgaat.
Leading strand: Kan de hele streng in een keer verdubbelen
Lagging strand: deze moet de hele tijd kleine stukjes verdubbelen omdat de
verdubbeling alleen mogelijk is vanaf de 5’ kant naar de 3’ kant.
o Bij de PCR gebruiken we DNA replicatie.
o Begrijpt hoe de chromosoomeinden gerepliceerd worden
o Telomeren zijn groepen TTAGGG. Deze komen heel vaak voor. Deze worden ook vaak
aangevuld door telomerase.
WC/03
o Begrijpt dat recombinatie tussen homologe chromosomen in meiose gebeurd via een
tussenstadium met zogeheten Holliday Junction.
Recombinatie: het uitwisselen van DNA.
Tijdens de profase van meiose wordt DNA uitgewisseld door middel van een cross-over.
o Begrijpt dat Holliday Junctions op 2 manieren opgelost kunnen worden. Één hiervan leidt tot een
cross-over en de ander niet.
Zie antwoorden WC/03
o Begrijpt dat dubbelstrengsbreuken in het DNA hersteld kunnen worden via homologe
recombinatie door invasie van een homologe sequentie en het verbreken van de gevormde
Holliday Junctions.
NHEJ: (non-homologues end joining) basen gaan weg. En de breuk wordt hersteld door
ligase. De basenparen worden niet opgevuld.
WC/01
o Begrijpt hoe de genetische code opgedeeld is in codons en hoe deze af te lezen.
o 1 codon bestaat uit 3 basen en vormt een aminozuur. Met heel veel basen heb je heel
veel codons en heel veel aminozuren. Dit vormt een eiwit. Elke DNA streng heeft een 5’
kant en een 3’ kant. Bij de andere streng is dat precies het tegenovergestelde. Codons
lees je af van de 5’ kant naar de 3’ kant.
o Begrijpt welke soorten mutaties kunnen ontstaan in het DNA en de consequentie van mutaties
op de genetische code bepalen.
o Insertie: een stuk van een chromosoom/gen/nucleotide komt in een ander
chromosoom/gen/nucleotide
o Deletie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide verdwijnt
o Duplicatie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide wordt gedupliceerd (zorgt voor meer
eiwitten)
o Translocatie: een stuk chromosoom/gen/nucleotide zit niet op de goede plek in het
chromosoom/gen/nucleotide. Dan kan een gen uit of aan staan.
o Al deze mutaties kunnen zorgen voor kanker.
o Puntmutatie: 1 nucleotide wordt toegevoegd of verwijderd (kan slecht zijn, hoeft niet)
o Silent: als het geen effect heeft. Hetzelfde aminozuur wordt aangemaakt. (is niet erg)
o Frameshift: als er 1,2,4 of 5 nucleotiden worden toegevoegd of verwijderd. (er worden
verkeerde aminozuren aangemaakt en dan krijg je niet hetzelfde eiwit
o Missense conservative: als er een aminozuur ontstaat dat ongeveer dezelfde kenmerken
heeft. (is meestal niet erg)
o Missense non-conservative: als er een aminozuur ontstaat dan niet dezelfde kenmerken
heeft. (heeft slechte gevolgen)
o Kan de verschillende stappen van het Nucleotide Excision Repair (NER) mechanisme benoemen
en welke genen hierbij betrokken zijn in bacteriën.
o Bij beschadiging door UV:
Mutatie is aan een kant van de streng. Er ontstaat een bobbel omdat er geen
waterstofbrug kan worden aangemaakt. Het heeft een afstotende werking door
een negatieve lading. De basen eromheen gaan een beetje omhoog staan.
Nuclease herkent en helicase breekt af aan beide kanten van de bobbel. Er
ontstaat een gat. Polymerase zorgt voor de oplvulling. Het uiteinde wordt gefixt
door ligase. Dit bouwt alles aan elkaar.
Aan beide kanten is er een bubbel. Als er aan de verkeerde kant gerepareerd
wordt, onstaat er een mutatie. 50% kans. Bij meer genen is de kans groter dat er
een mutatie ontstaat.
o Begrijpt de stappen van DNA replicatie in ons lichaam en kan
de verschillen benoemen tov DNA replicatie in het lab (PCR).
o De DNA replicatie begint bij de oorsprong van
replicatie. Daar gaat de DNA streng open door
helicase. Er is ook altijd een replicatie fork. Dat is een
Y-vormige regio waar de DNA streng open gaat. Door
een primer ontstaat een beginnetje van het
repliceren van DNA. Deze zijn 5-10 nucleotiden.
Daarna zorgt RNA-polymerase voor de rest van de
, nucleotiden. Dit werkt altijd van de 5’ kant naar de 3’ kant. Dit betekent dat je een
leading strand hebt en een lagging strand. DNA ligase zorgt ervoor dat het laatste stukje
aan de 3’ kant dichtgaat.
Leading strand: Kan de hele streng in een keer verdubbelen
Lagging strand: deze moet de hele tijd kleine stukjes verdubbelen omdat de
verdubbeling alleen mogelijk is vanaf de 5’ kant naar de 3’ kant.
o Bij de PCR gebruiken we DNA replicatie.
o Begrijpt hoe de chromosoomeinden gerepliceerd worden
o Telomeren zijn groepen TTAGGG. Deze komen heel vaak voor. Deze worden ook vaak
aangevuld door telomerase.
WC/03
o Begrijpt dat recombinatie tussen homologe chromosomen in meiose gebeurd via een
tussenstadium met zogeheten Holliday Junction.
Recombinatie: het uitwisselen van DNA.
Tijdens de profase van meiose wordt DNA uitgewisseld door middel van een cross-over.
o Begrijpt dat Holliday Junctions op 2 manieren opgelost kunnen worden. Één hiervan leidt tot een
cross-over en de ander niet.
Zie antwoorden WC/03
o Begrijpt dat dubbelstrengsbreuken in het DNA hersteld kunnen worden via homologe
recombinatie door invasie van een homologe sequentie en het verbreken van de gevormde
Holliday Junctions.
NHEJ: (non-homologues end joining) basen gaan weg. En de breuk wordt hersteld door
ligase. De basenparen worden niet opgevuld.
