AFVALVERVOER
1. VLAREMA en materialendecreet
- VLAREMA: Vlaams Reglement voor duurzaam beheer van materiaalkringen en afvalstoffen
- Materialendecreet = duurzaam materialenbeheer in VL
➔ Beter sluiten van materiaalkringen
- Vlaamse prioriteitenladder (Materialendecreet) – duidelijke prioriteitsvolgorde voor omgang
met materialen (ruimer dan afvalstoffen)
o Preventie van afvalstoffen bevorderen
o Voorbereiding hergebruik (kleine reparaties)
o Recycleren
o Aanmoediging toepassingen van afvalstoffen (bv. energieterugwinning)
o Verwijdering van afvalstoffen (storten als laatste optie)
2. Krachtlijnen voor het transport van afvalstoffen
Wie afvalstoffen wil vervoeren, inzamelen, handelen of makelen = regels van VLAREMA
- Degelijke verpakking
- Afvalstoffen gescheiden houden
- Verboden te verdunnen
- Identificatie
- Gevaarlijke afvalstoffen → kwaliteitsborgingssysteem
3. Definities
- Houder: producent/bezitter van afvalstoffen
- Inzamelaar, afvalstoffenhandelaar of afvalstoffenmakelaar: geregistreerde partij die in
afvalstoffen handelt
- OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffen maatschappij (beheert het Materialendecreet en
Vlarema in het VL Gewest)
- Producent: elke persoon wienst activiteit afvalstoffen heeft voortgebracht
- Vervoerder: geregistreerde partij die afvalstoffen vervoert en instaat voor het naleven van de
algemene transportvoorwaarden
- Verwerker: vergunde partij voor nuttige toepassing of verwijdering van afvalstoffen
- Afvalstof: elke stof of voorwerp waarvan de houder voornemens is zich te ontdoen of zich
moet ontdoen
- Afvalstoffenregister: verplicht bij te houden door producent van afvalstoffenproducent
- Aanvaardingsplicht: plicht voor eindverkopers om een bepaald oud product te aanvaarden als
consument een nieuw gelijkaardig product koopt (bv. tv) - 1 voor 1 principe
- AEEA: afgedankte elektrische en elektronsiche apparaten
- Grondstof: afvalstof die geen voorbehandeling vereist en door een ander bedrijf gebruikt
wordt als materiaal
o Homogene grondstoffen: constant qua samenstelling
o Heterogene grondstoffen: afkomstig uit uiteenlopende productieprocessen
- Grondstofverklaring: vereist voor gebruik als grondstof van bepaalde afvalstoffen (bij twijfelt
te vragen bij OVAM)
- Materiaal: ruwe stof die gebruikt wordt om producten te maken
, - Meldingsplicht: VLAREMA vereist geen periodieke meldingsplicht van het afvalstoffenregister,
maar controleert steekproefgewijs
- Terugnameplicht: verplicht van bepaalde verkopers en aan bepaalde instellingen (bv.
containerpark) om een oud product gratis te aanvaarden zonder aankoop van een nieuw
product – 0 voor 1 principe
- VAL-I-PAC: instelling in BEL mbt industrieel verpakkingsafval
4. Procedure tot registratie
Wie professioneel afvalstoffen wil vervoeren → registratie als vervoerder van afvalstoffen
- Aanvragen via OVAM webloket
- Niet verplicht bij doorvoer
- Register van vervoerders van afvalstoffen → OVAM
- Een vervoerder moet steeds rijden in opdracht van een geregistreerd inzamelaar, handelaar,
of makelaar, producent of kennisgever, én moet instaan voor algemene
transportvoorwaarden.
- Kan tegelijk een inzamelaar zijn
- Uitz. Eigen afvalstoffen vervoeren (wel transportvoorwaarden naleven)
Procedure tot registratie als inzamelaar, afvalstoffenhandelaar, afvalstoffenmakelaar
- Geldt enkel in VL Gewest
- Ook bij OVAM webloket
- Lijst kan opgevraagd worden bij OVAM
5. Lijsten van afvalstoffen
Bestemming/verwerking van afvalstoffen → onderscheid tss “nuttige toepassing” & “verwijdering”
- Nuttige toepassing (recycling, brandstof, verspreiding in landbouw) – R-codes
- Verwijdering (vernieting door verbranding of storting) – D-codes
Europese afvalstoffenlijst: EURAL (niet noodzakelijk allemaal afvalstoffen - * betekent gevaarlijk)
Gevaarlijke stoffen aangeduid met H
Grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen Q-lijsten (hoofddoel bescherming milieu)
- Groene lijst: gering risico voor het milieu
- Oranje lijst : verhoogd risico voor het milieu
6. Het identificatieformulier (verplicht in VL Gewest)
- Inhoud
o Uniek volgnummer, datum van vervoer, naam en adres afvalrpdocuten,
registratienummers van vervoerders, R of D code,..
o Gevaarlijke afvalstoffen: extra vermeldingen
- Vorm
o Zelf op te stellen (zit ook bij VLAREM)
o Drie exemplaren: afvalproducent, inzamelaar/handelaar/makelaar en verwerker
▪ + vaak vierde: afgiftebewijs voor de vervoerder
, - Afgiftebewijs
o Kopie identificatieformulier volstaat
o Moet 5 jaar bewaard worden
o Ondertekend
- Route
o Voor het transport: gegevens invullen + ondertekening door afvalproducent
o Tijdens transport: vergezelt transport en wordt getoond op vraag van inspecterende
diensten
o Op plaats van bestemming: finaliseren en verwerker ondertekend al sbewijs van
ontvangst en ontvangt kopij
o Na transport: afvalproductne die zelf regelingen treft of de verzamelaar/… bewaart
het 5 jaar
- Uitzonderingen op identificatieformulier
o Huisafval inzameling in één ophaalronde
o Particulier die afval naar inzamelpunt brengt,
o …
7. Specifieke afvalstoffen
- Verpakkingsafval = VAL-I-PAC = erkend organisme in belgie voor uitvoering van wettelijke
terugname en informatieplicht van haar leden
- Dierlijke bijproducten en afgeleide producten
- AEEA
o Huishoudelijk vs Professioneel (bv. labomateriaal)
o = altijd gevaarlijk afval
o Hiervoor geldt aanvaardingsplicht (en voor containerparken zelfs terugnameplicht)
- BeBat: inzamelpunt batterijen
- Medisch afval
- PCB’s = vloeistoffen in een gesloten circuit (bv. transformatoren en condensatoren)
o Heel moeilijk afbreekbaar en lossen makkelijk op in vet → bedreiging voor mens in
milieu
- Voertuigen – olie – autobatterijen en accu’s
o Schroothandel
o Aanvaardingsplicht eindverkoper rubberbanden, batterijen, voertuigen,…
o Voor rubberbanden zelfs terugnameplicht
8. Vragen
Zie bundel
, DOUANEVOORSCHRIFTEN
Belgische douanereglementering
1. Algemeen
- Administratie der douane en accijnzen
o Invoerrechten: belasting op invoer binnen EU (doel: EU-budget & bescherming tegen
niet EU concurrentie) ihkv GATT (+ preferentiële overeenkomsten)
o Accijzen: geheven op binnenlands verbruik van bepaalde producten (bv. tabak,
alcohol)
o BTW: verschuldigd als algemene verbruiksbelasting (voor onderneming/particulier)
▪ klein gedeelte gaat naar EU, de rest gaat naar nationaal
▪ BTW wordt berekend op de waarde van het product
o Niet-fiscale zaken
- Geharmoniseerd systeem (GS) inzake omschrijving en codering van goederen
- Goederen uit het buitenland (niet EU) moeten via de aangeduide wegen met
douanekantoren worden ingevoerd
o Goederen moeten worden aangegeven op het douanekantoor
o Via een voorgeschreven model (schriftelijk)
▪ Bagage en sommige zendingen kunnen mondeling
▪ Groupagezendingen kunnen 1 dag voor invoer al worden aangegeven
▪ Frequent ingevoerde massagoederen (enkel aan BTW onderworpen) kan
soms achteraf
- O.T.S. (old transit system)
o Enig document aangifte (bevat 8 exemplaren: land van verzending, statistiek land van
verzending, afzender, douanekantoor v bestemmming, terugzendexemplaar, land van
bestemming, statistiek land van bestemming, geadreseerde)
o Dient als uitvoeraangifte (buiten EEG), als transit document (communautair
douanevervoer) of als invoeraangifte (invoer van niet-communautaire goederen)
2. Definities
- Verzending = overbrengen van communautaire goederen van ene LS naar de andere
- Uitvoer = overbrengen van goederen buiten het douanegebied van de EU
- Het in vrije verkeer brengen = betalen van invoerformaliteiten en rechten met betrekking tot
goederen van derden tov EU (niet communautaire goederen)
- Het in verbruik stellen = nationale formaliteiten inzake accijns en BTW in orde brengen mbt
goederen uit derde landen
- Communautaire goederen = goederen van EU of goederen van derden die in het vrij verkeer
zijn gebracht
- Niet-communautaire goederen = goederen van buiten de EU die niet in het vrije verkeer zin
gebracht
3. Doorvoer
= vervoer van goederen van het douanekantoor van vertrek naar het douanekantoor van
bestemming met opschorting van rechten, taksen en eventuele controle (tussen in- en uitvoer is er
geen inklaring door de douane) – meest voorkomende vorm van internationaal vervoer
1. VLAREMA en materialendecreet
- VLAREMA: Vlaams Reglement voor duurzaam beheer van materiaalkringen en afvalstoffen
- Materialendecreet = duurzaam materialenbeheer in VL
➔ Beter sluiten van materiaalkringen
- Vlaamse prioriteitenladder (Materialendecreet) – duidelijke prioriteitsvolgorde voor omgang
met materialen (ruimer dan afvalstoffen)
o Preventie van afvalstoffen bevorderen
o Voorbereiding hergebruik (kleine reparaties)
o Recycleren
o Aanmoediging toepassingen van afvalstoffen (bv. energieterugwinning)
o Verwijdering van afvalstoffen (storten als laatste optie)
2. Krachtlijnen voor het transport van afvalstoffen
Wie afvalstoffen wil vervoeren, inzamelen, handelen of makelen = regels van VLAREMA
- Degelijke verpakking
- Afvalstoffen gescheiden houden
- Verboden te verdunnen
- Identificatie
- Gevaarlijke afvalstoffen → kwaliteitsborgingssysteem
3. Definities
- Houder: producent/bezitter van afvalstoffen
- Inzamelaar, afvalstoffenhandelaar of afvalstoffenmakelaar: geregistreerde partij die in
afvalstoffen handelt
- OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffen maatschappij (beheert het Materialendecreet en
Vlarema in het VL Gewest)
- Producent: elke persoon wienst activiteit afvalstoffen heeft voortgebracht
- Vervoerder: geregistreerde partij die afvalstoffen vervoert en instaat voor het naleven van de
algemene transportvoorwaarden
- Verwerker: vergunde partij voor nuttige toepassing of verwijdering van afvalstoffen
- Afvalstof: elke stof of voorwerp waarvan de houder voornemens is zich te ontdoen of zich
moet ontdoen
- Afvalstoffenregister: verplicht bij te houden door producent van afvalstoffenproducent
- Aanvaardingsplicht: plicht voor eindverkopers om een bepaald oud product te aanvaarden als
consument een nieuw gelijkaardig product koopt (bv. tv) - 1 voor 1 principe
- AEEA: afgedankte elektrische en elektronsiche apparaten
- Grondstof: afvalstof die geen voorbehandeling vereist en door een ander bedrijf gebruikt
wordt als materiaal
o Homogene grondstoffen: constant qua samenstelling
o Heterogene grondstoffen: afkomstig uit uiteenlopende productieprocessen
- Grondstofverklaring: vereist voor gebruik als grondstof van bepaalde afvalstoffen (bij twijfelt
te vragen bij OVAM)
- Materiaal: ruwe stof die gebruikt wordt om producten te maken
, - Meldingsplicht: VLAREMA vereist geen periodieke meldingsplicht van het afvalstoffenregister,
maar controleert steekproefgewijs
- Terugnameplicht: verplicht van bepaalde verkopers en aan bepaalde instellingen (bv.
containerpark) om een oud product gratis te aanvaarden zonder aankoop van een nieuw
product – 0 voor 1 principe
- VAL-I-PAC: instelling in BEL mbt industrieel verpakkingsafval
4. Procedure tot registratie
Wie professioneel afvalstoffen wil vervoeren → registratie als vervoerder van afvalstoffen
- Aanvragen via OVAM webloket
- Niet verplicht bij doorvoer
- Register van vervoerders van afvalstoffen → OVAM
- Een vervoerder moet steeds rijden in opdracht van een geregistreerd inzamelaar, handelaar,
of makelaar, producent of kennisgever, én moet instaan voor algemene
transportvoorwaarden.
- Kan tegelijk een inzamelaar zijn
- Uitz. Eigen afvalstoffen vervoeren (wel transportvoorwaarden naleven)
Procedure tot registratie als inzamelaar, afvalstoffenhandelaar, afvalstoffenmakelaar
- Geldt enkel in VL Gewest
- Ook bij OVAM webloket
- Lijst kan opgevraagd worden bij OVAM
5. Lijsten van afvalstoffen
Bestemming/verwerking van afvalstoffen → onderscheid tss “nuttige toepassing” & “verwijdering”
- Nuttige toepassing (recycling, brandstof, verspreiding in landbouw) – R-codes
- Verwijdering (vernieting door verbranding of storting) – D-codes
Europese afvalstoffenlijst: EURAL (niet noodzakelijk allemaal afvalstoffen - * betekent gevaarlijk)
Gevaarlijke stoffen aangeduid met H
Grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen Q-lijsten (hoofddoel bescherming milieu)
- Groene lijst: gering risico voor het milieu
- Oranje lijst : verhoogd risico voor het milieu
6. Het identificatieformulier (verplicht in VL Gewest)
- Inhoud
o Uniek volgnummer, datum van vervoer, naam en adres afvalrpdocuten,
registratienummers van vervoerders, R of D code,..
o Gevaarlijke afvalstoffen: extra vermeldingen
- Vorm
o Zelf op te stellen (zit ook bij VLAREM)
o Drie exemplaren: afvalproducent, inzamelaar/handelaar/makelaar en verwerker
▪ + vaak vierde: afgiftebewijs voor de vervoerder
, - Afgiftebewijs
o Kopie identificatieformulier volstaat
o Moet 5 jaar bewaard worden
o Ondertekend
- Route
o Voor het transport: gegevens invullen + ondertekening door afvalproducent
o Tijdens transport: vergezelt transport en wordt getoond op vraag van inspecterende
diensten
o Op plaats van bestemming: finaliseren en verwerker ondertekend al sbewijs van
ontvangst en ontvangt kopij
o Na transport: afvalproductne die zelf regelingen treft of de verzamelaar/… bewaart
het 5 jaar
- Uitzonderingen op identificatieformulier
o Huisafval inzameling in één ophaalronde
o Particulier die afval naar inzamelpunt brengt,
o …
7. Specifieke afvalstoffen
- Verpakkingsafval = VAL-I-PAC = erkend organisme in belgie voor uitvoering van wettelijke
terugname en informatieplicht van haar leden
- Dierlijke bijproducten en afgeleide producten
- AEEA
o Huishoudelijk vs Professioneel (bv. labomateriaal)
o = altijd gevaarlijk afval
o Hiervoor geldt aanvaardingsplicht (en voor containerparken zelfs terugnameplicht)
- BeBat: inzamelpunt batterijen
- Medisch afval
- PCB’s = vloeistoffen in een gesloten circuit (bv. transformatoren en condensatoren)
o Heel moeilijk afbreekbaar en lossen makkelijk op in vet → bedreiging voor mens in
milieu
- Voertuigen – olie – autobatterijen en accu’s
o Schroothandel
o Aanvaardingsplicht eindverkoper rubberbanden, batterijen, voertuigen,…
o Voor rubberbanden zelfs terugnameplicht
8. Vragen
Zie bundel
, DOUANEVOORSCHRIFTEN
Belgische douanereglementering
1. Algemeen
- Administratie der douane en accijnzen
o Invoerrechten: belasting op invoer binnen EU (doel: EU-budget & bescherming tegen
niet EU concurrentie) ihkv GATT (+ preferentiële overeenkomsten)
o Accijzen: geheven op binnenlands verbruik van bepaalde producten (bv. tabak,
alcohol)
o BTW: verschuldigd als algemene verbruiksbelasting (voor onderneming/particulier)
▪ klein gedeelte gaat naar EU, de rest gaat naar nationaal
▪ BTW wordt berekend op de waarde van het product
o Niet-fiscale zaken
- Geharmoniseerd systeem (GS) inzake omschrijving en codering van goederen
- Goederen uit het buitenland (niet EU) moeten via de aangeduide wegen met
douanekantoren worden ingevoerd
o Goederen moeten worden aangegeven op het douanekantoor
o Via een voorgeschreven model (schriftelijk)
▪ Bagage en sommige zendingen kunnen mondeling
▪ Groupagezendingen kunnen 1 dag voor invoer al worden aangegeven
▪ Frequent ingevoerde massagoederen (enkel aan BTW onderworpen) kan
soms achteraf
- O.T.S. (old transit system)
o Enig document aangifte (bevat 8 exemplaren: land van verzending, statistiek land van
verzending, afzender, douanekantoor v bestemmming, terugzendexemplaar, land van
bestemming, statistiek land van bestemming, geadreseerde)
o Dient als uitvoeraangifte (buiten EEG), als transit document (communautair
douanevervoer) of als invoeraangifte (invoer van niet-communautaire goederen)
2. Definities
- Verzending = overbrengen van communautaire goederen van ene LS naar de andere
- Uitvoer = overbrengen van goederen buiten het douanegebied van de EU
- Het in vrije verkeer brengen = betalen van invoerformaliteiten en rechten met betrekking tot
goederen van derden tov EU (niet communautaire goederen)
- Het in verbruik stellen = nationale formaliteiten inzake accijns en BTW in orde brengen mbt
goederen uit derde landen
- Communautaire goederen = goederen van EU of goederen van derden die in het vrij verkeer
zijn gebracht
- Niet-communautaire goederen = goederen van buiten de EU die niet in het vrije verkeer zin
gebracht
3. Doorvoer
= vervoer van goederen van het douanekantoor van vertrek naar het douanekantoor van
bestemming met opschorting van rechten, taksen en eventuele controle (tussen in- en uitvoer is er
geen inklaring door de douane) – meest voorkomende vorm van internationaal vervoer
