Hoofdstuk 5
Paragraaf 1
- Energie is afkomstig van koolhydraten, vetten en eiwitten. Dit zijn organische stoffen
- Energie uit brandstoffen komt vrij door dissimilatie. Als er genoeg zuurstof in een cel zit dan
komt er nog meer energie vrij. Door de mitochondriën. Deel van de energie in de vorm
warmte. De overige energie slaan de cellen op in moleculen ATP.
- Voor de aanmaak van extra spiervezels zijn bouwstoffen nodig. Bijvoorbeeld eiwitten,
mineralen of water.
- Voorraden van koolhydraten bewaar je in je spier- en levercellen in de vorm van glycogeen.
Glycogeen is een vertakt molecuul opgebouwd uit aan elkaar gekoppelde glucosemoleculen.
De voorraad is genoeg voor 20 minuten sporten
- De voorraad van vet zit onder je huid, in het merg van de holle beenderen en rond de
organen.
- Je lichaam gebruikt altijd energie. In rust is dit afkomstig van ruststofwisselingen.
Bijvoorbeeld je hartslag
- Met de schijf van vijf kun je duidelijk zien wat je elke dag nodig hebt qua stoffen.
- Belang van verschillende voedingsstoffen:
1. Vetten: belangrijke brandstof maar ook bouwstof voor membraan of hormonen
2. Eiwitten: zowel brand als bouwstof voor cellen en enzymen. Stoffen die chemische
reacties sneller laten gaan
3. Koolhydraten: brandstof voor je cellen
4. Water: Een groot bestandsdeel van je lichaam. Het dient als bouwstof en
transportmiddel. Het is ook oplosmiddel, warmtebuffer en koolvloeistof
5. Vitaminen, mineralen en voedingsvezels: beschermende stoffen om ziektes te
voorkomen. Vitaminen zijn organische stoffen. Mineralen kunnen bouwstoffen,
zenuwcellen of onderdeel van enzymen en hormonen zijn. Van een aantal mineralen
heb je maar een kleine hoeveelheid nodig. Dit zijn spoorelementen. Voedingsvezels
stimuleren een goed transport van voedsel door de darmen.
- ADH-waarde is aanbevolen dagelijks hoeveelheid.
Paragraaf 2 Bladzijde 169 en 170 goed doorlezen. Staat niet volledig in de samenvatting
- ATP is een bron van energie voor je cellen. Dit is een molecuul met drie fosfaatgroepen
- ATP ontstaat door ADP
- ADP is ‘leeg’ doordat die maar 2 fosfaatgroepen heeft. Door een 3 e fosfaatgroep te krijgen
wordt die ‘opgeladen’. Als ATP is gebruikt wordt het weer ADP.
- CP (creatinefosfaat) is een ‘powerbank’. Een noodaccu die een heel even kunt gebruiken.
- ATP en CP samen vormt de ‘fosfaataccu’
- De fosfaataccu bevat hooguit energie voor 10 seconden op vol vermogen.
- Bij het begin van een inspanning beginnen spierencellen extra veel energie vrij te geven in
de vorm van glucose. Glucose levert veel energie op. Omdat je niet genoeg O2 binnen krijgt
breken enzymen in het grondplasma glucosemoleculen af zonder O2 af tot 2 melkzuur
moleculen. Melkzuurgisting. Dit levert 2 ATP op. Omdat deze afbraak gebeurt zonder O2 dus
anaerobe dissimilatie krijg je hier spierpijn van. Door de lage PH.
- Doordat je na een tijdje genoeg O2 binnen krijgt gaan de mitochondriën in de cellen de
glucoseafbraak overnemen. Hierdoor ontstaan er aerobe dissimilatie. Dit levert 38 ATP op.
Paragraaf 1
- Energie is afkomstig van koolhydraten, vetten en eiwitten. Dit zijn organische stoffen
- Energie uit brandstoffen komt vrij door dissimilatie. Als er genoeg zuurstof in een cel zit dan
komt er nog meer energie vrij. Door de mitochondriën. Deel van de energie in de vorm
warmte. De overige energie slaan de cellen op in moleculen ATP.
- Voor de aanmaak van extra spiervezels zijn bouwstoffen nodig. Bijvoorbeeld eiwitten,
mineralen of water.
- Voorraden van koolhydraten bewaar je in je spier- en levercellen in de vorm van glycogeen.
Glycogeen is een vertakt molecuul opgebouwd uit aan elkaar gekoppelde glucosemoleculen.
De voorraad is genoeg voor 20 minuten sporten
- De voorraad van vet zit onder je huid, in het merg van de holle beenderen en rond de
organen.
- Je lichaam gebruikt altijd energie. In rust is dit afkomstig van ruststofwisselingen.
Bijvoorbeeld je hartslag
- Met de schijf van vijf kun je duidelijk zien wat je elke dag nodig hebt qua stoffen.
- Belang van verschillende voedingsstoffen:
1. Vetten: belangrijke brandstof maar ook bouwstof voor membraan of hormonen
2. Eiwitten: zowel brand als bouwstof voor cellen en enzymen. Stoffen die chemische
reacties sneller laten gaan
3. Koolhydraten: brandstof voor je cellen
4. Water: Een groot bestandsdeel van je lichaam. Het dient als bouwstof en
transportmiddel. Het is ook oplosmiddel, warmtebuffer en koolvloeistof
5. Vitaminen, mineralen en voedingsvezels: beschermende stoffen om ziektes te
voorkomen. Vitaminen zijn organische stoffen. Mineralen kunnen bouwstoffen,
zenuwcellen of onderdeel van enzymen en hormonen zijn. Van een aantal mineralen
heb je maar een kleine hoeveelheid nodig. Dit zijn spoorelementen. Voedingsvezels
stimuleren een goed transport van voedsel door de darmen.
- ADH-waarde is aanbevolen dagelijks hoeveelheid.
Paragraaf 2 Bladzijde 169 en 170 goed doorlezen. Staat niet volledig in de samenvatting
- ATP is een bron van energie voor je cellen. Dit is een molecuul met drie fosfaatgroepen
- ATP ontstaat door ADP
- ADP is ‘leeg’ doordat die maar 2 fosfaatgroepen heeft. Door een 3 e fosfaatgroep te krijgen
wordt die ‘opgeladen’. Als ATP is gebruikt wordt het weer ADP.
- CP (creatinefosfaat) is een ‘powerbank’. Een noodaccu die een heel even kunt gebruiken.
- ATP en CP samen vormt de ‘fosfaataccu’
- De fosfaataccu bevat hooguit energie voor 10 seconden op vol vermogen.
- Bij het begin van een inspanning beginnen spierencellen extra veel energie vrij te geven in
de vorm van glucose. Glucose levert veel energie op. Omdat je niet genoeg O2 binnen krijgt
breken enzymen in het grondplasma glucosemoleculen af zonder O2 af tot 2 melkzuur
moleculen. Melkzuurgisting. Dit levert 2 ATP op. Omdat deze afbraak gebeurt zonder O2 dus
anaerobe dissimilatie krijg je hier spierpijn van. Door de lage PH.
- Doordat je na een tijdje genoeg O2 binnen krijgt gaan de mitochondriën in de cellen de
glucoseafbraak overnemen. Hierdoor ontstaan er aerobe dissimilatie. Dit levert 38 ATP op.
