Leerdoelen medische kennis 2.1
Week 1
1. In eigen woorden weergeven wat de begrippen gezondheid en ziekte
betekenen.
Gezondheid: het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het
licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Homeostase moet in het lichaam worden gehandhaafd: temperatuur, pH,
samenstelling van het bloed en vochtgehalte → binnen bepaalde waarden blijven
Ziekte: Een afwijking van de normale lichaamsstructuren en -functies die resulteert in
een verstoring van vitale functies. → ziekteleer = pathologie & fysiologische
processen die tot ziekte leiden = pathofysiologie
2. Uitleggen wat bedoeld wordt met het draagkracht-draaglastmodel.
Draagkracht → wat je aankunt
Wordt bepaald door onder andere:
• aanleg (constitutie)
• conditie
• psychische en sociale factoren
Draaglast → wat krijg je voor je kiezen, wat komt er op je pad?
Endogeen (van binnen): erfelijkheid (hereditair)/familiair en congenitaal (aangeboren)
Exogeen (van buitenaf): Fysisch, chemisch, microbiologisch, immunologisch,
voeding, psychosociaal. (uitlaatgassen auto’s)
3. De factoren benoemen die de gezondheid kunnen verstoren c.q. ziekte
kunnen veroorzaken.
Ziekte oorzaken → endogeen
Genetisch:
• Autosomaal recessief → als je van je beiden ouders een niet goed gen
meekrijgt dan wordt je ziek)
• Autosomaal dominant → Je krijgt niet goed gen van 1 van je ouders mee
• Geslachtsgebonden recessief → (XX en XY)
• Extra paar op 21e chromosoom → downsyndroom (onmiddellijk zichtbaar)
• PKU tijdens hielprik (later zichtbaar)
, • Ziekte oorzaken → Exogeen
• Mechanisch → boksen
• Termisch → verbranden
• Elektrisch → bliksem
• Straling → zonnebrand
• Fysisch (mechanisch, straling, thermisch)
• Chemisch → alcohol, roken
• Microbiologisch → virussen en bacterien overdraagbaar door niezen
• Immunologisch → immuunsysteem van de kaart door auto-immuunziekte
(lichaam valt goede cellen zelf aan), hooikoorts, exceem
• Voeding → te weinig voeding, teveel voeding, ongebalanseerd
• Psychosociaal → stress
Ziekte oorzaken → multi-factorieel
Aandoeningen door optelsom van verschillende factoren, bv: Osteoporose (50-75 jr)
• Genetisch
• Voeding
• Leefstijl
• Leeftijd
Mensen met osteoporose moeten actief blijven → kijken wat ze nog wel kunnen
(zwemmen)
4. Beschrijven hoe in de geneeskunde diagnostiek wordt bedreven (anamnese,
lichamelijk onderzoek)
Anamnese → verhaal van patiënt, familieleden of andere betrokkenen, vragenlijst
• Speciële anamnese → de hoofdvraag wordt uitgevraagd
• Algemene anamnese → medische voorgeschiedenis en psychosociale
omstandigheden
• Familieanamnese → erfelijk risico op bepaalde ziektes
• Tractusanamnese → vragen over orgaansystemen
• Verpleegkundige anamnese → helpt bij vinden verpleegkundige diagnoses
Technieken lichamelijk onderzoek
• Inspectie → bekijken buitenkant lichaam, gelet op afwijkingen
• Palpatie → lichaam aftasten met vingers/handen, eigenschappen organen of
lichaamsdelen onderzoeken
• Auscultatie → luisteren naar hart, longen en darmen, gelet op frequentie,
intensiteit en duur van geluiden
, • Percussie → lichaamsdelen bekloppen met vingers of specifieke
instrumenten, hiermee worden de ligging en consistentie van organen en
onderliggende structuren beoordeeld
Aanvullend onderzoek
Laboratoriumonderzoek → samenstelling urine, bloed, keeluitstrijkjes, feces
(ontlasting), sputum of ander lichaamsmateriaal
Functieonderzoek → de werking van delen van het lichaam worden getest, zoals
hart en hersenen, bijv. een ECG (elektrocardiografie) = hartfilmpje
Pathologisch-anatomisch onderzoek → afwijkingen op cel- en weefselniveau, ze
nemen een biopt (stukje weefsel) af en onderzoeken deze onder een microscoop.
Vb. biopsie om te kijken of tumor kwaadaardig of goedaardig is.
Beeldvormend onderzoek → structuur en functioneren inwendige organen
zichtbaar
• Röntgenonderzoek → röntgenstralen/elektromagnetische stralen brengen
inwendige structuren in beeld
• CT (computed tomography) → röntgenstraling + computer geven 3D beeld
van inwendige structuren
• MRI (magnetic resonance imaging) → trillingen van het lichaam in reactie
op sterk magnetisch veld worden gebruikt om de binnenkant van het lichaam
in beeld te brengen
• Echografie → weerkaatsing van geluidsgolven tegen verschillende soorten
weefsels maken beelden van inwendige organen
• Nucleaire geneeskunde → met behulp van radioactieve stoffen worden
beelden gemaakt die de structuur en werking van organen weergeven
5. Beschrijven welke beeldvormende technieken bestaan ten behoeve van de
diagnostiek.
MRI, CT, röntgen, DSA (doorbloeding organen), echografie
, 6. De kenmerken van een ziekte benoemen: symptomatologie en ziektebeloop.
Acuut: plotseling begin, doorgaans kortdurend en heftig (per acuut; subacuut). Nogal
eens self-limiting (ze groeien wel, maar tot bepaald niveau) Ons lichaam krijgt de
kans om bacteriën aan te pakken.
Chronisch: langdurig, vaak sluipend begin, slepend beloop. Niet per definitie
ongeneselijk/ levenslang!!
Recidief: (her)optreden van ziekte(symptomen) na ziektevrije interval
Week 1
1. In eigen woorden weergeven wat de begrippen gezondheid en ziekte
betekenen.
Gezondheid: het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het
licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Homeostase moet in het lichaam worden gehandhaafd: temperatuur, pH,
samenstelling van het bloed en vochtgehalte → binnen bepaalde waarden blijven
Ziekte: Een afwijking van de normale lichaamsstructuren en -functies die resulteert in
een verstoring van vitale functies. → ziekteleer = pathologie & fysiologische
processen die tot ziekte leiden = pathofysiologie
2. Uitleggen wat bedoeld wordt met het draagkracht-draaglastmodel.
Draagkracht → wat je aankunt
Wordt bepaald door onder andere:
• aanleg (constitutie)
• conditie
• psychische en sociale factoren
Draaglast → wat krijg je voor je kiezen, wat komt er op je pad?
Endogeen (van binnen): erfelijkheid (hereditair)/familiair en congenitaal (aangeboren)
Exogeen (van buitenaf): Fysisch, chemisch, microbiologisch, immunologisch,
voeding, psychosociaal. (uitlaatgassen auto’s)
3. De factoren benoemen die de gezondheid kunnen verstoren c.q. ziekte
kunnen veroorzaken.
Ziekte oorzaken → endogeen
Genetisch:
• Autosomaal recessief → als je van je beiden ouders een niet goed gen
meekrijgt dan wordt je ziek)
• Autosomaal dominant → Je krijgt niet goed gen van 1 van je ouders mee
• Geslachtsgebonden recessief → (XX en XY)
• Extra paar op 21e chromosoom → downsyndroom (onmiddellijk zichtbaar)
• PKU tijdens hielprik (later zichtbaar)
, • Ziekte oorzaken → Exogeen
• Mechanisch → boksen
• Termisch → verbranden
• Elektrisch → bliksem
• Straling → zonnebrand
• Fysisch (mechanisch, straling, thermisch)
• Chemisch → alcohol, roken
• Microbiologisch → virussen en bacterien overdraagbaar door niezen
• Immunologisch → immuunsysteem van de kaart door auto-immuunziekte
(lichaam valt goede cellen zelf aan), hooikoorts, exceem
• Voeding → te weinig voeding, teveel voeding, ongebalanseerd
• Psychosociaal → stress
Ziekte oorzaken → multi-factorieel
Aandoeningen door optelsom van verschillende factoren, bv: Osteoporose (50-75 jr)
• Genetisch
• Voeding
• Leefstijl
• Leeftijd
Mensen met osteoporose moeten actief blijven → kijken wat ze nog wel kunnen
(zwemmen)
4. Beschrijven hoe in de geneeskunde diagnostiek wordt bedreven (anamnese,
lichamelijk onderzoek)
Anamnese → verhaal van patiënt, familieleden of andere betrokkenen, vragenlijst
• Speciële anamnese → de hoofdvraag wordt uitgevraagd
• Algemene anamnese → medische voorgeschiedenis en psychosociale
omstandigheden
• Familieanamnese → erfelijk risico op bepaalde ziektes
• Tractusanamnese → vragen over orgaansystemen
• Verpleegkundige anamnese → helpt bij vinden verpleegkundige diagnoses
Technieken lichamelijk onderzoek
• Inspectie → bekijken buitenkant lichaam, gelet op afwijkingen
• Palpatie → lichaam aftasten met vingers/handen, eigenschappen organen of
lichaamsdelen onderzoeken
• Auscultatie → luisteren naar hart, longen en darmen, gelet op frequentie,
intensiteit en duur van geluiden
, • Percussie → lichaamsdelen bekloppen met vingers of specifieke
instrumenten, hiermee worden de ligging en consistentie van organen en
onderliggende structuren beoordeeld
Aanvullend onderzoek
Laboratoriumonderzoek → samenstelling urine, bloed, keeluitstrijkjes, feces
(ontlasting), sputum of ander lichaamsmateriaal
Functieonderzoek → de werking van delen van het lichaam worden getest, zoals
hart en hersenen, bijv. een ECG (elektrocardiografie) = hartfilmpje
Pathologisch-anatomisch onderzoek → afwijkingen op cel- en weefselniveau, ze
nemen een biopt (stukje weefsel) af en onderzoeken deze onder een microscoop.
Vb. biopsie om te kijken of tumor kwaadaardig of goedaardig is.
Beeldvormend onderzoek → structuur en functioneren inwendige organen
zichtbaar
• Röntgenonderzoek → röntgenstralen/elektromagnetische stralen brengen
inwendige structuren in beeld
• CT (computed tomography) → röntgenstraling + computer geven 3D beeld
van inwendige structuren
• MRI (magnetic resonance imaging) → trillingen van het lichaam in reactie
op sterk magnetisch veld worden gebruikt om de binnenkant van het lichaam
in beeld te brengen
• Echografie → weerkaatsing van geluidsgolven tegen verschillende soorten
weefsels maken beelden van inwendige organen
• Nucleaire geneeskunde → met behulp van radioactieve stoffen worden
beelden gemaakt die de structuur en werking van organen weergeven
5. Beschrijven welke beeldvormende technieken bestaan ten behoeve van de
diagnostiek.
MRI, CT, röntgen, DSA (doorbloeding organen), echografie
, 6. De kenmerken van een ziekte benoemen: symptomatologie en ziektebeloop.
Acuut: plotseling begin, doorgaans kortdurend en heftig (per acuut; subacuut). Nogal
eens self-limiting (ze groeien wel, maar tot bepaald niveau) Ons lichaam krijgt de
kans om bacteriën aan te pakken.
Chronisch: langdurig, vaak sluipend begin, slepend beloop. Niet per definitie
ongeneselijk/ levenslang!!
Recidief: (her)optreden van ziekte(symptomen) na ziektevrije interval
