2023-2024
Samenvatting
Bestuursprocesrecht
1
,INHOUDSOPGAVE
Week 1 – de bestuursrechter en bestuursrechtspraak ..................................................................................... 4
A. De bestuursrechter en bestuursrechtspraak ................................................................................................... 4
B. Beginselen en kenmerken................................................................................................................................ 5
casus: groene daken, deel 1 ............................................................................................................................ 6
C. bestuursrechtelijke rechtsgangen ................................................................................................................... 7
Casus: varia...................................................................................................................................................... 8
D. Europese randvoorwaarden .......................................................................................................................... 13
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 14
Week 2 – voorprocedures en beroep bij de rechter ....................................................................................... 15
A. De bezwaarschriftprocedure ......................................................................................................................... 15
Casus: wapenverlof & terrasperikelen .......................................................................................................... 20
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 21
Casus: onafhankelijk adviseren en verbeteren zonder herroepen?.............................................................. 21
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 22
B. Termijnen en procesbelang ........................................................................................................................... 22
Casus: het zonnepark .................................................................................................................................... 24
Casus: de calypso .......................................................................................................................................... 26
C. Goede procesorde en trechters ..................................................................................................................... 26
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 27
Week 3 – omvang van het geding, aanvulling van rechtsgronden en ambtshalve toetsing............................. 29
Casus: ligfiets en extra kosten auto............................................................................................................... 32
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 36
Week 4 – rechtsbescherming, feitenaanvulling en bewijs.............................................................................. 37
A. rechtsbescherming, finale geschilbeslechting; feitenaanvulling ................................................................... 37
Casus: supermarktruzie ................................................................................................................................. 39
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 41
B. feiten en bewijs ............................................................................................................................................. 42
Vragen ........................................................................................................................................................... 44
jurisprudentie ................................................................................................................................................ 46
Week 5 – uitspraken en afdoeningsmodaliteiten .......................................................................................... 47
A. vernietiging en afdoeningsmodaliteiten; bestuurlijke lus ............................................................................. 47
Casus: terrasje pikken ................................................................................................................................... 50
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 52
B. Bijkomende uitspraken .................................................................................................................................. 53
Vragen ........................................................................................................................................................... 53
C. Voorlopige voorziening.................................................................................................................................. 54
Casus: de vis wordt duur betaald .................................................................................................................. 56
2
,Week 6 – schadeverzoek en aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter ............................. 58
Schadevergoeding bij de bestuursrechter ......................................................................................................... 58
Casus: De vis wordt duur betaald .................................................................................................................. 59
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 60
B. Aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter ........................................................................ 60
Casus: feestbootjes en meer ......................................................................................................................... 61
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 66
3
, WEEK 1 – DE BESTUURSRECHTER EN BESTUURSRECHTSPRAAK
Deze bijeenkomst staan we stil bij de vraag waarom er bestuursrechtspraak is. Het begrip
bestuursrechter wordt verkend waarbij belangrijke beginselen en kenmerken van het
bestuursprocesrecht aan bod komen.
Het tweede deel van deze bijeenkomst kijken we naar verschillende bestuursrechtelijke
rechtsgangen. Dit is een technisch onderwerp waarbij de wet erg belangrijk is. Tot slot wordt
er gekeken naar een aantal Europeesrechtelijke randvoorwaarden waaraan het
bestuursprocesrecht moet voldoen.
A. DE BESTUURSRECHTER EN BESTUURSRECHTSPRAAK
De wetgever kan de bestuursrechter instellen:
Art. 112 GW:
• Lid 1: burgerlijke rechten & schuldvorderingen = civiele rechtspraak
• Lid 2: géén burgerlijke rechtsbetrekkingen = bestuursrechtspraak
De basis voor de Awb:
Art. 107 GW:
• Lid 2: de wet stelt algemene regels van bestuursrecht vast
Soorten bestuursrechters en al dan niet rechtelijke macht
Uit art. 112 lid 2 GW vloeit voort dat geschillen die niet bestaan uit burgerlijke
rechtsbetrekkingen, kunnen worden opgedragen aan:
• De rechterlijke macht:
o Art. 2 wet RO à rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad:
§ Beroep = bestuursrechter ex art. 8:1 Awb
• Gerechten die niet tot de rechterlijke macht behoren ex art. 1:4 Awb:
o Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (vreemdelingenrecht,
milieu en ruimtelijke ordeningsrecht)
o Centrale Raad van Beroep (socialezekerheidsrecht en ambtenarenrecht)
o College van Beroep voor het Bedrijfsleven (economisch recht)
o Afwijkende opties ex art. 1:4 lid 3 Awb:
§ Hoofdstuk 8 Awb
§ Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften
§ Dus: kantonrechter van de rechtbank die oordeelt over een
verkeersboete is ook een bestuursrechter!
4
Samenvatting
Bestuursprocesrecht
1
,INHOUDSOPGAVE
Week 1 – de bestuursrechter en bestuursrechtspraak ..................................................................................... 4
A. De bestuursrechter en bestuursrechtspraak ................................................................................................... 4
B. Beginselen en kenmerken................................................................................................................................ 5
casus: groene daken, deel 1 ............................................................................................................................ 6
C. bestuursrechtelijke rechtsgangen ................................................................................................................... 7
Casus: varia...................................................................................................................................................... 8
D. Europese randvoorwaarden .......................................................................................................................... 13
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 14
Week 2 – voorprocedures en beroep bij de rechter ....................................................................................... 15
A. De bezwaarschriftprocedure ......................................................................................................................... 15
Casus: wapenverlof & terrasperikelen .......................................................................................................... 20
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 21
Casus: onafhankelijk adviseren en verbeteren zonder herroepen?.............................................................. 21
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 22
B. Termijnen en procesbelang ........................................................................................................................... 22
Casus: het zonnepark .................................................................................................................................... 24
Casus: de calypso .......................................................................................................................................... 26
C. Goede procesorde en trechters ..................................................................................................................... 26
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 27
Week 3 – omvang van het geding, aanvulling van rechtsgronden en ambtshalve toetsing............................. 29
Casus: ligfiets en extra kosten auto............................................................................................................... 32
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 36
Week 4 – rechtsbescherming, feitenaanvulling en bewijs.............................................................................. 37
A. rechtsbescherming, finale geschilbeslechting; feitenaanvulling ................................................................... 37
Casus: supermarktruzie ................................................................................................................................. 39
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 41
B. feiten en bewijs ............................................................................................................................................. 42
Vragen ........................................................................................................................................................... 44
jurisprudentie ................................................................................................................................................ 46
Week 5 – uitspraken en afdoeningsmodaliteiten .......................................................................................... 47
A. vernietiging en afdoeningsmodaliteiten; bestuurlijke lus ............................................................................. 47
Casus: terrasje pikken ................................................................................................................................... 50
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 52
B. Bijkomende uitspraken .................................................................................................................................. 53
Vragen ........................................................................................................................................................... 53
C. Voorlopige voorziening.................................................................................................................................. 54
Casus: de vis wordt duur betaald .................................................................................................................. 56
2
,Week 6 – schadeverzoek en aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter ............................. 58
Schadevergoeding bij de bestuursrechter ......................................................................................................... 58
Casus: De vis wordt duur betaald .................................................................................................................. 59
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 60
B. Aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter ........................................................................ 60
Casus: feestbootjes en meer ......................................................................................................................... 61
Jurisprudentie ............................................................................................................................................... 66
3
, WEEK 1 – DE BESTUURSRECHTER EN BESTUURSRECHTSPRAAK
Deze bijeenkomst staan we stil bij de vraag waarom er bestuursrechtspraak is. Het begrip
bestuursrechter wordt verkend waarbij belangrijke beginselen en kenmerken van het
bestuursprocesrecht aan bod komen.
Het tweede deel van deze bijeenkomst kijken we naar verschillende bestuursrechtelijke
rechtsgangen. Dit is een technisch onderwerp waarbij de wet erg belangrijk is. Tot slot wordt
er gekeken naar een aantal Europeesrechtelijke randvoorwaarden waaraan het
bestuursprocesrecht moet voldoen.
A. DE BESTUURSRECHTER EN BESTUURSRECHTSPRAAK
De wetgever kan de bestuursrechter instellen:
Art. 112 GW:
• Lid 1: burgerlijke rechten & schuldvorderingen = civiele rechtspraak
• Lid 2: géén burgerlijke rechtsbetrekkingen = bestuursrechtspraak
De basis voor de Awb:
Art. 107 GW:
• Lid 2: de wet stelt algemene regels van bestuursrecht vast
Soorten bestuursrechters en al dan niet rechtelijke macht
Uit art. 112 lid 2 GW vloeit voort dat geschillen die niet bestaan uit burgerlijke
rechtsbetrekkingen, kunnen worden opgedragen aan:
• De rechterlijke macht:
o Art. 2 wet RO à rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad:
§ Beroep = bestuursrechter ex art. 8:1 Awb
• Gerechten die niet tot de rechterlijke macht behoren ex art. 1:4 Awb:
o Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (vreemdelingenrecht,
milieu en ruimtelijke ordeningsrecht)
o Centrale Raad van Beroep (socialezekerheidsrecht en ambtenarenrecht)
o College van Beroep voor het Bedrijfsleven (economisch recht)
o Afwijkende opties ex art. 1:4 lid 3 Awb:
§ Hoofdstuk 8 Awb
§ Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften
§ Dus: kantonrechter van de rechtbank die oordeelt over een
verkeersboete is ook een bestuursrechter!
4
