5 Endomembraan systeem
Enkele begrippen voor het begrijpen van hoofdstuk:
Ribosoom: is een cel waar de eiwitsynthese plaatsvindt, hier worden aminozuren aan elkaar
gekoppeld tot polypeptiden.
Lysosoom: zorgt voor afbraak van celmateriaal en is afgesplitste golgi-blaasje
Golgi-apparaat: de plaats waar biomoleculen verpakt en gemodificeerd worden
lumen: de holle binnenzijde van een membraanzakje waaruit het endoplasmatisch reticulum
bestaat.
Cisternae: binnenwand van membraanzakje
Wat is het endomembraansysteem:
Het endomembraansysteem is een geheel van organellen en membranen in een eukaryoten cel die
zorgt voor de modificatie, verpakking en transport van biomoleculen zoals eiwitten en lipide. Het ziet
eruit als afgeplatte membraanzakjes met een holle binnenzijde.
Samenstelling:
Het bestaat uit ( en in volgorde) nucleaire envelop, endoplasmatisch reticulum (RER,SER,TER),
golgi-apparaat, lysosoom/endosoom, vacuole (enkel bij planten cel) en plasmamembraan
Nucleaire envelop:
bevat ribosomen en het endoplasmatisch reticulum is gebonden aan het buitenste kernmembraan.
Endoplasmatisch reticulum:
RER: Het bevat ribosomen(rough) op de afgeplatte membraanzakjes. Het is gekoppeld aan het
buitenste kernmembraan van de nucleaire envelop. Het heeft als functie dat het zorgt voor synthese
van eiwitten om ze te exporteren of te modificeren om in te buiten in celmembranen of te
verpakken als vesikels voor transport naar eiwitsecreterende organellen zoals de pancreas en de
lever.
SER: Het bevat op de membraanzakjes geen ribosomen(smooth) en is ook gekoppeld aan het
buitenste kernmembraan van de nucleaire envelop. Het staat in voor vele metabole functies voor
lipiden en suiker .
1) aanmaak van lipiden/fosfolipiden voor in te bouwen in membranen
2) aanmaak van steroïden en geslachtshormonen
3) hydrolyse van glycogeen tot glucose in de levercellen
4) Heeft een detoxificatie functie, het gaat apolaire vergiften zoals pesticiden aanpassen zodat ze
van polariteit veranderen zodat ze makkelijk kunnen worden uitgescheiden.
TER: Dit is het transitioneel gedeelte van het reticulum. Het bevat geen ribosomen en bevind zich
onderaan het RER. Daar is er blaasjesvorming die worden uitgescheiden als vesikels met
exporteiwitten in die naar het Golgi-apparaat worden gebracht en daarmee gaan versmelten.
29
Enkele begrippen voor het begrijpen van hoofdstuk:
Ribosoom: is een cel waar de eiwitsynthese plaatsvindt, hier worden aminozuren aan elkaar
gekoppeld tot polypeptiden.
Lysosoom: zorgt voor afbraak van celmateriaal en is afgesplitste golgi-blaasje
Golgi-apparaat: de plaats waar biomoleculen verpakt en gemodificeerd worden
lumen: de holle binnenzijde van een membraanzakje waaruit het endoplasmatisch reticulum
bestaat.
Cisternae: binnenwand van membraanzakje
Wat is het endomembraansysteem:
Het endomembraansysteem is een geheel van organellen en membranen in een eukaryoten cel die
zorgt voor de modificatie, verpakking en transport van biomoleculen zoals eiwitten en lipide. Het ziet
eruit als afgeplatte membraanzakjes met een holle binnenzijde.
Samenstelling:
Het bestaat uit ( en in volgorde) nucleaire envelop, endoplasmatisch reticulum (RER,SER,TER),
golgi-apparaat, lysosoom/endosoom, vacuole (enkel bij planten cel) en plasmamembraan
Nucleaire envelop:
bevat ribosomen en het endoplasmatisch reticulum is gebonden aan het buitenste kernmembraan.
Endoplasmatisch reticulum:
RER: Het bevat ribosomen(rough) op de afgeplatte membraanzakjes. Het is gekoppeld aan het
buitenste kernmembraan van de nucleaire envelop. Het heeft als functie dat het zorgt voor synthese
van eiwitten om ze te exporteren of te modificeren om in te buiten in celmembranen of te
verpakken als vesikels voor transport naar eiwitsecreterende organellen zoals de pancreas en de
lever.
SER: Het bevat op de membraanzakjes geen ribosomen(smooth) en is ook gekoppeld aan het
buitenste kernmembraan van de nucleaire envelop. Het staat in voor vele metabole functies voor
lipiden en suiker .
1) aanmaak van lipiden/fosfolipiden voor in te bouwen in membranen
2) aanmaak van steroïden en geslachtshormonen
3) hydrolyse van glycogeen tot glucose in de levercellen
4) Heeft een detoxificatie functie, het gaat apolaire vergiften zoals pesticiden aanpassen zodat ze
van polariteit veranderen zodat ze makkelijk kunnen worden uitgescheiden.
TER: Dit is het transitioneel gedeelte van het reticulum. Het bevat geen ribosomen en bevind zich
onderaan het RER. Daar is er blaasjesvorming die worden uitgescheiden als vesikels met
exporteiwitten in die naar het Golgi-apparaat worden gebracht en daarmee gaan versmelten.
29