-Aardrijkskunde samenvatting 2.1 en 2.2 + BB
§2.1
Het ontstaan van de Alpen
Plek van Alpen 100 miljoen jaar geleden een enorme tropische zee
o Dode resten van planten en dieren zonken naar de bodem en stapelde zich op
Er ontstonden lagen, die werden bedekt met zand en stenen die door de
rivier naar de zee waren gebracht
- Er ontstonden dikke lagen sedimentgesteenten gesteente dat is
ontstaan uit materiaal dat is aangevoerd door ijs, water of wind
o Door de endogene (krachten-binnenuit) krachten zijn breuken in de
aardkorst
Door breuken is de aardkorst verdeeld in een aantal schollen en platen
waarop de oceanen en continenten liggen
- Schollen bewegen, uit elkaar, langs elkaar en op elkaar botsen
Bij het op elkaar botsen ontstaan gebergten
o 80 miljoen jaar geleden plaat van Afrika beweegt naar het Noorden
De plaat duwde de sedimentgesteenten in de tropische zee tussen
Europa en Afrika voor zich uit
Zeebodem kreukelde voor Afrika, boog, plooide en brak
o 30 miljoen jaar geleden Europa werd bereikt, en de Alpen werden tegen
Europa aangeduwd
Afrika schoof over de andere lagen heen
- Deel van Europa werd als een tafellaken gerimpeld
gesteente geplooid en de plooiruggen vormden de bergen
Alpen = plooiingsgebergte
Andere geplooide bergketens in Europa
- Sierra Nevada
- Pyreneeën in Spanje
- Apennijnen in Italië
- Karpaten in Oost-Europa
Zelfde tijd ontstaan, hooggebergten, toppen hoger dan 1.500m
, Verwering
o Alpen jong gebergte, verschillen jong en oud gebergte:
Jong gebergte: oud gebergte:
1. Hoog 1. Flauwe hellingen
2. Steile hellingen. 2. Afgeronde bergtoppen
3. Spitse bergtoppen
4. Diepe dalen
oorzaak van afgeronde bergtoppen = exogene krachten
- Het harde gesteente wordt afgesleten, rotsblokken verbrokkelen tot
grind, grind veruist verder en eindigt ten slotte als zand en klei
Oud gebergte Jong gebergte
o Verwering = het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en
plantengroei
- Puin hierbij = verweringsmateriaal
kenmerkend: afgebrokkelde gesteente blijft vaak liggen
- Soorten verwering!!! ……
Erosie
o Verweringmateriaal kan onder invloed van zwaartekracht van een helling af
rollen of schuiven.Gletsjers, rivieren, de zee of de wind nemen het mee naar
andere plekken tijdens dit transport wordt het landschap verder afgebroken
er vindt erosie plaats
Hoe langer er erosie of verwering plaatsvindt, des te vlakker en lager
- Minder steil, dalen worden breder
o Als het meegevoerde materiaal ergens wordt neergelegd sedimentatie
- Landschap wordt dan weer opgebouwd
§2.2
Rivieren van ijs
§2.1
Het ontstaan van de Alpen
Plek van Alpen 100 miljoen jaar geleden een enorme tropische zee
o Dode resten van planten en dieren zonken naar de bodem en stapelde zich op
Er ontstonden lagen, die werden bedekt met zand en stenen die door de
rivier naar de zee waren gebracht
- Er ontstonden dikke lagen sedimentgesteenten gesteente dat is
ontstaan uit materiaal dat is aangevoerd door ijs, water of wind
o Door de endogene (krachten-binnenuit) krachten zijn breuken in de
aardkorst
Door breuken is de aardkorst verdeeld in een aantal schollen en platen
waarop de oceanen en continenten liggen
- Schollen bewegen, uit elkaar, langs elkaar en op elkaar botsen
Bij het op elkaar botsen ontstaan gebergten
o 80 miljoen jaar geleden plaat van Afrika beweegt naar het Noorden
De plaat duwde de sedimentgesteenten in de tropische zee tussen
Europa en Afrika voor zich uit
Zeebodem kreukelde voor Afrika, boog, plooide en brak
o 30 miljoen jaar geleden Europa werd bereikt, en de Alpen werden tegen
Europa aangeduwd
Afrika schoof over de andere lagen heen
- Deel van Europa werd als een tafellaken gerimpeld
gesteente geplooid en de plooiruggen vormden de bergen
Alpen = plooiingsgebergte
Andere geplooide bergketens in Europa
- Sierra Nevada
- Pyreneeën in Spanje
- Apennijnen in Italië
- Karpaten in Oost-Europa
Zelfde tijd ontstaan, hooggebergten, toppen hoger dan 1.500m
, Verwering
o Alpen jong gebergte, verschillen jong en oud gebergte:
Jong gebergte: oud gebergte:
1. Hoog 1. Flauwe hellingen
2. Steile hellingen. 2. Afgeronde bergtoppen
3. Spitse bergtoppen
4. Diepe dalen
oorzaak van afgeronde bergtoppen = exogene krachten
- Het harde gesteente wordt afgesleten, rotsblokken verbrokkelen tot
grind, grind veruist verder en eindigt ten slotte als zand en klei
Oud gebergte Jong gebergte
o Verwering = het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en
plantengroei
- Puin hierbij = verweringsmateriaal
kenmerkend: afgebrokkelde gesteente blijft vaak liggen
- Soorten verwering!!! ……
Erosie
o Verweringmateriaal kan onder invloed van zwaartekracht van een helling af
rollen of schuiven.Gletsjers, rivieren, de zee of de wind nemen het mee naar
andere plekken tijdens dit transport wordt het landschap verder afgebroken
er vindt erosie plaats
Hoe langer er erosie of verwering plaatsvindt, des te vlakker en lager
- Minder steil, dalen worden breder
o Als het meegevoerde materiaal ergens wordt neergelegd sedimentatie
- Landschap wordt dan weer opgebouwd
§2.2
Rivieren van ijs