Par 1 Manchester: van industrie naar hightech
Manchester
Manchester is de sportstad van Groot-Britannii met een sportcomplex (+muziekstad).
Cotonpolis kreeg de stad als naam in de 19i e eeuw waar alles draaide om textelindustrie.
De eerste industriestad
In de loop van de 198e eeuw werd Manchester de eerste industriestad, hier begon de
industriile revolute.
- Manchester was een textelstad en alle fabrieken stonden vlak bij steenkoolvelden.
- Steenkool was de energiebron voor de stoommachines.
- Nadeel: het was zwaar en er was veel van nodig, transport was lastg en duur.
- Dat zijn factoren voor een fabriek waar die zich moet vestgen. (locatefactoren)
- Via nieuw aangelegde kanalen werd de steenkool naar Manchester gebracht.
Behalve steenkool speelden andere productemiddelen een rol, zoals: arbeid.
- In en rond Manchester was het bewerken van wol eeuwenoud ambacht, uitgeoefend door
spinners en wevers. (Er was dus veel kennis en ervaring in de streek.)
Er waren ook ondernemers die nieuwe technieken gingen toepassen.
- Zoals stoommachines die betekende het begin van massaproducte (dreef tentallen
weefgetouwen aan)
- De grondstof katoen werd via havens van Liverpool goedkoop aangevoerd.
Crisis en vernieuwing
De locatefactoren zijn veranderd: de zware steenkolen werden vervangen door gewichtsloze
elektriciteit.
- Arbeid was goedkoper in lageloonlanden (Azii) de fabriek in Manchester storte in.
(concurrente) jaren verval, armoede en werkloosheid bedrijven in lichte industrie en
veel werk in de dienstensector (hightechindustrie=speerpunt)
Door stedelijke vernieuwing is Manchester weer een moderne stad geworden.
Hightech in Manchester
Veel bedrijven in de hightechindustrie investeren veel kapitaal in onderzoek en ontwikkeling.
Hierdoor hebben ze gespecialiseerde kennis van hooggeschoolde werknemers nodig.
- Kennisintensieve bedrijven ontwikkelen en maken producten op het gebied van micro-
elektronica, biotechnologie, medische instrumenten en medicijnen.
- Deze producten hebben weinig gewicht en volume maar veel waarde hierdoor zijn.
(De bedrijven zijn footloose)
Bedrijven die footloose zijn vestgen zich bij elkaar om van elkaar te profteren.
- Bij universiteiten studeren mensen die een bedrijf graag aanneemt.
- Ideein en informate uitwisselen (agglomeratevoordelen)
Bedrijven hebben veel internatonale contacten waardoor ze een goede infrastructuur nodig
hebben (internatonaal vliegveld en goede toegang snelwegen)
De woonomgeving is ook een belangrijke locatefactor.
, Par 2 verschuivende grenzen in Europa
Grenzen veranderen
Grenzen mag je niet aanraken maar in praktjk gebeurt dat toch.
Lviv
19i02: Duitsers macht in de stad (Lemberg)
- Er leefde veel volken bij elkaar met elk een eigen cultuur.
- Belangrijke stad in het oosten van het Habsburgse rijk
- Godsdienst: meer dan de helf rooms-katholiek, 30% joden en 1919% Grieks-katholiek.
De godsdiensten geven aan dat Lemberg het kruispunt van de volkeren was.
Na 19e wereldoorlog Polen de macht: Lwow.
In de 2e wereldoorlog in Duitse handen bijna geen Joden mee in de stad.
Rusland verdreef daarna de Duitsers: alle Poolse inwoners weg en Oekraïners terug.
- Lvov hoorde nu bij de Sovjet-Unie
Na de val van de Unie werd Oekraïne zelfstandig en heete de stad Lviv.
Dit allemaal zie je het terug in de stad door de gebouwen in het centrum.
Wroclaw
In 19i45 moesten alle Polen weg uit Lviv dus kwamen velen terecht in Wroclaw.
- Tot 19i45 heete het: Breslau. Er woonden Duitsers kleine gemeenschappen Joden, Polen.
- Een van de grootste steden van Duitsland.
- Na de oorlog lag de stad in puin.
- De stad kwam in Polen te liggen, Alle Duitsers gedwongen naar Duitsland te gaan. Voor hen
in de plaats kwamen Polen die verdreven waren uit Russische gebieden.
Verschuivende grenzen
Grenswijzigingen kunnen ingrijpend zijn.
- Waar grenzen verschuiven komen volk en cultuur in verdukking.
Politeke factoren veroorzaken verschuivende grenzen.
- Want in Polen werden grenzen verschoven door landen die de 2 e wereldoolog gewonnen
hadden. De sovjet unie eiste een stuk van het oosten van Polen. En Duitsland moest een stuk
inleveren.
Rusland heef de Krim bezet en in 20195 was daarover een oorlog.