Samenvattingen theorie presentie en communicatie 1
Cursusdoelen:
1. De student herkent de Hoofdstuk 1 en 2 (presentie boek)
basisprincipes van de
presentiebenadering
2. De student herkent de methodische Hoofdstuk 3 t/m 6 (presentie boek)
middelen van de
presentiebenadering
3. De student herkent wat de Hoofdstuk 10 (presentie boek) en een
presentiebenadering betekent voor artikel van Brightspace
de kwaliteit van zorg
4. De student herkent verschillende Hoofdstuk 2 (boek gespreksvoering voor
communicatiemodellen sociaal werkers)
Woensdag 8 november 11:20 – 13:00 – lokaal MP. L02.442
De student herkent de basisprincipes van de presentiebenadering
Samenvatting hoofdstuk 1: conceptuele uitwerking van presentie – een eerste
kennismaking met presentie – blz. 19 t/m 36
Kernbegrippen H1:
- Presentie (definitie)
- Aandachtig
- Toegewijd
- Goede zorg
- Bekommernis
- 8 kenmerken van presentie
- Kwetsbaarheid
- Wat levert presentie op
Binnen presentie staat de vraag centraal: wat is goede zorg en wat doet een goede
zorgverlener eigenlijk? Het gaat om iemand die concreet tijd en aandacht voor je heeft, zich
op je betrekt en zich jouw lot aantrekt, die iets begrijpt van je leven en je sores en die het
goede voor je wil.
Om te weten of het om presentie gaat, moet je kijken naar het geheel van een professionele
praktijk, met praktijk bedoelen we hier het samenhangende geheel van minstens drie
componenten:
- Een praktijk is allereerst gericht op degene die de zorg ontvangt. Het gaat erom dat
die persoon passende, zinvolle zorg krijgt waar hij baat bij heeft.
, - Professionele praktijk is breder dan ‘ik en mijn cliënte’. Het gaat ook over de naasten
van die cliënt: gezin, familie, vrienden. Zij zijn op allerlei manieren bij het leven en de
zorg voor de cliënte betrokken en oefenen daar invloed op uit.
- Daarnaast gebeurd zorg geven in een bredere, organisatorische en politieke context.
Daarin zijn er bepaalde regels, gewoontes en uitgangspunten waar je als professional
naar moet voegen.
Definitie van presentie
Een praktijk waarbij de zorgverlener zich aandachtig en toegewijd op de ander betrekt en zo
leert zien wat er bij de ander op het spel staat – van verlangens tot angst – en die in
aansluiting daarbij gaat begrijpen wat er in de desbetreffende situatie gedaan zou kunnen
worden en wie hij/zij daarbij voor een ander kan zijn. Wat gedaan kan worden, wordt ook
gedaan. Een manier van doen, die slechts verwezenlijkt kan worden met gevoel voor
subtiliteit, vakmanschap, met praktische wijsheid en liefdevolle trouw.
Aandachtig en toegewijd
Met aandachtige en toegewijde betrekking voor de ander. Dus niet voor jezelf, de
organisatie, de stroomschema’s etc.
Goede zorg
Zorg betekent iets wat uit zichzelf zou vergaan, voort laten bestaan. Goede zorg volgens
presentie is zorg die dicht bij de leefwereld van mensen komt en daar dichtbij blijft. Die
afgestemd is op hun behoefte, verlangen, appel.
Bekommernis
Iets waar je ook bezorgd over bent. Verzorgen en begeleiden.
De 8 kenmerken van presentie:
1. Relationeel werken: vanuit de relatie leren wie je voor de ander kunt zijn en wat
passende hulp is.
2. Open waarnemen: snelle aannames, interpretaties, diagnoses en dergelijke
opschorten zodat de ander zich kan laten zien zoals het is.
3. Aansluiten en afstemmen: dicht bij waar de ander is komen, terughoudend zijn met
handelen.
4. Tempo aanpassen: ongehaast zijn, niet meteen je eigen ding doen.
5. Niet alleen op routine werken: zorg op maat geven.
6. Niet verkokerd werken: ruimte maken voor wat er ook nog bij de ander speelt
7. Geen afstand van het onverbeterlijke: de redelijkheid van de ander zoeken
8. Niet verlaten: erbij blijven, ook als er niets op te lossen valt
, Kwetsbaarheid
Mensen die in velerlei opzichten moeite hebben het hoofd boven water te houden en die
door een opeenstapeling van tegenslagen de macht over de gebeurtenissen in hun leven
kwijt zijn of dreigen te verliezen.
Voor wie is presentie bedoeld?
Goede zorg is altijd afgestemde zorg, dat wil zeggen: zorg die bij de ontvanger past en waar
hij baat bij heeft. Presentie gaat precies daarover: de aansluiting bij en afstemming op
degene voor wie de zorg bedoeld is. In deze zin is presentie de kern in alle hulp en zorg en is
ze voor iedereen bedoeld.
Wie doen er aan presentie?
Presentie wordt beoefend door allerlei mensen die zich in brede zin bezighouden met zorg.
Daarvan hoeven ze zich er niet bewust van te zijn. Onder professionals bevinden zich niet
alleen verpleegkundigen, sociaal werkers, politiemensen, artsen en dergelijke, maar ook
baliemedewerkers, winkelpersoneel, conciërges enz. Net zo goed mantelzorgers, stagiairs,
naasten of vrijwilligers etc. Die professionals kunnen in allerlei domeinen en werksoorten
actief zijn: van ziekenhuiszorg tot maatschappelijk werk, van forensische psychiatrie tot
onderwijs. In elke domein ziet presentie er overigens weer anders uit.
Wat levert presentie op?
Zorgvragers ervaren vaker dat zorgverleners er daadwerkelijk voor hen zijn, ruimte voor hen
maken en belangstelling voor hen hebben. Zorggevers merken dat ze veel minder een
productiemachine zijn die op basis van regels, methodieken en procedures en naar het
model van een lopende band een stukje zorg ‘levert’.
Cursusdoelen:
1. De student herkent de Hoofdstuk 1 en 2 (presentie boek)
basisprincipes van de
presentiebenadering
2. De student herkent de methodische Hoofdstuk 3 t/m 6 (presentie boek)
middelen van de
presentiebenadering
3. De student herkent wat de Hoofdstuk 10 (presentie boek) en een
presentiebenadering betekent voor artikel van Brightspace
de kwaliteit van zorg
4. De student herkent verschillende Hoofdstuk 2 (boek gespreksvoering voor
communicatiemodellen sociaal werkers)
Woensdag 8 november 11:20 – 13:00 – lokaal MP. L02.442
De student herkent de basisprincipes van de presentiebenadering
Samenvatting hoofdstuk 1: conceptuele uitwerking van presentie – een eerste
kennismaking met presentie – blz. 19 t/m 36
Kernbegrippen H1:
- Presentie (definitie)
- Aandachtig
- Toegewijd
- Goede zorg
- Bekommernis
- 8 kenmerken van presentie
- Kwetsbaarheid
- Wat levert presentie op
Binnen presentie staat de vraag centraal: wat is goede zorg en wat doet een goede
zorgverlener eigenlijk? Het gaat om iemand die concreet tijd en aandacht voor je heeft, zich
op je betrekt en zich jouw lot aantrekt, die iets begrijpt van je leven en je sores en die het
goede voor je wil.
Om te weten of het om presentie gaat, moet je kijken naar het geheel van een professionele
praktijk, met praktijk bedoelen we hier het samenhangende geheel van minstens drie
componenten:
- Een praktijk is allereerst gericht op degene die de zorg ontvangt. Het gaat erom dat
die persoon passende, zinvolle zorg krijgt waar hij baat bij heeft.
, - Professionele praktijk is breder dan ‘ik en mijn cliënte’. Het gaat ook over de naasten
van die cliënt: gezin, familie, vrienden. Zij zijn op allerlei manieren bij het leven en de
zorg voor de cliënte betrokken en oefenen daar invloed op uit.
- Daarnaast gebeurd zorg geven in een bredere, organisatorische en politieke context.
Daarin zijn er bepaalde regels, gewoontes en uitgangspunten waar je als professional
naar moet voegen.
Definitie van presentie
Een praktijk waarbij de zorgverlener zich aandachtig en toegewijd op de ander betrekt en zo
leert zien wat er bij de ander op het spel staat – van verlangens tot angst – en die in
aansluiting daarbij gaat begrijpen wat er in de desbetreffende situatie gedaan zou kunnen
worden en wie hij/zij daarbij voor een ander kan zijn. Wat gedaan kan worden, wordt ook
gedaan. Een manier van doen, die slechts verwezenlijkt kan worden met gevoel voor
subtiliteit, vakmanschap, met praktische wijsheid en liefdevolle trouw.
Aandachtig en toegewijd
Met aandachtige en toegewijde betrekking voor de ander. Dus niet voor jezelf, de
organisatie, de stroomschema’s etc.
Goede zorg
Zorg betekent iets wat uit zichzelf zou vergaan, voort laten bestaan. Goede zorg volgens
presentie is zorg die dicht bij de leefwereld van mensen komt en daar dichtbij blijft. Die
afgestemd is op hun behoefte, verlangen, appel.
Bekommernis
Iets waar je ook bezorgd over bent. Verzorgen en begeleiden.
De 8 kenmerken van presentie:
1. Relationeel werken: vanuit de relatie leren wie je voor de ander kunt zijn en wat
passende hulp is.
2. Open waarnemen: snelle aannames, interpretaties, diagnoses en dergelijke
opschorten zodat de ander zich kan laten zien zoals het is.
3. Aansluiten en afstemmen: dicht bij waar de ander is komen, terughoudend zijn met
handelen.
4. Tempo aanpassen: ongehaast zijn, niet meteen je eigen ding doen.
5. Niet alleen op routine werken: zorg op maat geven.
6. Niet verkokerd werken: ruimte maken voor wat er ook nog bij de ander speelt
7. Geen afstand van het onverbeterlijke: de redelijkheid van de ander zoeken
8. Niet verlaten: erbij blijven, ook als er niets op te lossen valt
, Kwetsbaarheid
Mensen die in velerlei opzichten moeite hebben het hoofd boven water te houden en die
door een opeenstapeling van tegenslagen de macht over de gebeurtenissen in hun leven
kwijt zijn of dreigen te verliezen.
Voor wie is presentie bedoeld?
Goede zorg is altijd afgestemde zorg, dat wil zeggen: zorg die bij de ontvanger past en waar
hij baat bij heeft. Presentie gaat precies daarover: de aansluiting bij en afstemming op
degene voor wie de zorg bedoeld is. In deze zin is presentie de kern in alle hulp en zorg en is
ze voor iedereen bedoeld.
Wie doen er aan presentie?
Presentie wordt beoefend door allerlei mensen die zich in brede zin bezighouden met zorg.
Daarvan hoeven ze zich er niet bewust van te zijn. Onder professionals bevinden zich niet
alleen verpleegkundigen, sociaal werkers, politiemensen, artsen en dergelijke, maar ook
baliemedewerkers, winkelpersoneel, conciërges enz. Net zo goed mantelzorgers, stagiairs,
naasten of vrijwilligers etc. Die professionals kunnen in allerlei domeinen en werksoorten
actief zijn: van ziekenhuiszorg tot maatschappelijk werk, van forensische psychiatrie tot
onderwijs. In elke domein ziet presentie er overigens weer anders uit.
Wat levert presentie op?
Zorgvragers ervaren vaker dat zorgverleners er daadwerkelijk voor hen zijn, ruimte voor hen
maken en belangstelling voor hen hebben. Zorggevers merken dat ze veel minder een
productiemachine zijn die op basis van regels, methodieken en procedures en naar het
model van een lopende band een stukje zorg ‘levert’.
