Samenvatting Collegestof Publieke Waarden & Ethiek

Samenvatting colleges PWE

Week 1: Het belang van publieke waarden

Vele voorbeelden van ongewenst gedrag
 Bonnetjesafaaires, wachtgeld
 NVWA onder vuur door fironaillafaaire
 Externe advaiseurs verdaienen meer dan de mainaister

Actuele en urgente thematee
Rol van de overheaid en ainraichtng van het oienbaar bestuur gegeven
 comilexaiteait bestuur,
 iertnente morele ewestes,
 de vaisseneom van het oienbaar bestuur

Waie zaijn de sielers?
 de overheaid zelf
 ainstantes als het BIOS / Raad Oienbaar Bestuur / AAOP/ Insttuut Publaieee Waarden / etc.
 Polaitee, burgers en medaia

Om ordenaing ain het debat aan te brengen, gaan we oi zoee naar structuur.

Waarom (dus) iublaieee waarden? Raijnja & Klaineers
 Morele uaitdagaingen voor bestuur ain laicht van lastge iublaieee context
 Overheaid moet iublaieee waarden artculerenn waar staan zaij wel/
naiet voor? 1. Subjecteve grondslag
2. Fundamenteel
 Vergelaijen meer/mainder maret, aindaivaidu/collectef, overheaid als
omstreden
weregever, ambtenaar als doorgeefuaie van waarden? 3. Leveraingsilaicht
4. Beierete vraijwaillaige
Wat kenmerkt de overheid? elant
 Aandacht voor andere waarden dan economaische efcaicnte en 5. Macht (en gezag)
6. Leeen & siecaialaisten
aindaivaidualaisme, zoals verantwoordaing, gelaijeheaid of ainclusaivaiteait 7. Oienbaarheaid
 Aandacht voor legaitmaiteait van / vertrouwen ain overheaid als 8. Beierete
behartger / toebedeler van iublaieee waarden beheersbaarheaid
 Wat eenmeret de overheaid? (Daimensaies ii18l24 a t/m e) zaie 9. Verscheaidenheaid ain
eenheaid
haiernaast 10. Zelfaindaing
 Beialen eaigenheaid van overheaid ain een bewegende wereld 11. Uaitvergrotng

Geschaiedenais van werewoordenn afsireeen – vastleggen – organaiseren – waarderen – verenaigen –
zorgdragen – bedraijven – aintegreren (Euroia)

Een wereld in beweging…
Gevolgen van recente trends/ontwaieeelaingen ain het oienbaar bestuur
 Flexaibailaiseraing arbeaidsmaret (mobailaiteait)
 Werewaijze ‘moderne’ ambtenaar (autonomaie)
 IAT (oislag iersoonsgegevens)
 Bezuainaigaingen (meer doen met mainder)
 Invloed iraivate sector (OB wordt amorf; andere relates)
 Decentralaisates (naieuwe taeen, maiddelen en mogelaijeheden)

, Waarom dus publieke waarden debat?
Rutgersn “ain de iolaiteelbestuurlaijee iraetje ais veeleer siraee van een feaiten fetshaismee. Haiermee
bedoelt haij dat er geen 100% neutrale feaiten bestaan en dat er altjd siraee ais van framaing.

Wat zaijn waardevolle feaiten?

Aandacht voorn
 waardenldoortroeeenheaid/normatvaiteait oienbaar bestuur
 geen feait – waarde onderscheaid
 oienbaar bestuur ais een talaige, socaiale, normateve constructe
 ooen framaing en reframaing

Aandacht voor normatvaiteaitn hoe vaae zaijn bestuurders zaich haier echt van bewust?

Huberts – integriteit anno 2015
 Laatste decennaia veel meer aandacht
 Maar; veel graijs gebaied
1. Dus ooe aintegraitsme (aintegraiteait te breed oireeeen en zaeen ten onrechte tot
aintegraiteaitsewestes reeenen)
2. Gebree aan ‘moresirudente’ (juraisirudente maar dan voor moralaiteait)
3. Onduaidelaijee organaisate van moralaiteait

Dusn ais het een domme acte, iech, slechte beslaissaing, gebree aan aintegraiteait of corruite?

Begrippen
 Heldere begraiiien zaijn nodaig, ooe voor de bestuurseundaige
 Waardenn overtuaigaingen wat ain ons handelen nastrevenswaardaig ais, wat ais een waardevolle
levenswaijze?
 Geen/weainaig overeenstemmaing
 In veranderaing
 Algemeen/abstract/iraincaiieel
 Normen?
 Raichtsnoer/regelsn een concrete maatstaf waaraan aiets wordt afgemeten, craiteraia van goed
en slecht handelen
 Wel/veel overeenstemmaing
 In veranderaing
 Aoncreet, afgeleaid van algemene waarden (dragen van helm ais een norm, veailaigheaid ais een
waarde)
 Deugden?
 Karaetereaigenschaiien daie mensen moeten hebben/ontwaieeelen om saituate juaist te
beoordelen
 Wel/veel overeenstemmaing
 In veranderaing maar ooe stabaiel (earaeter)
 Aan te leren, te cultveren.

Wat zijn nu publieke waarden volgens Rutgers?
Duurzame oivatngen over de vormgevaing van de samenlevaing; daie nastrevenswaardaig worden
beschouwd voor het welbevainden van de leden van de samenlevaing en de aard en het gedrag van
iublaieee functonaraissen daie deze waarden moeten behartgen.