Samenvatting Urban Dynamics

Tentamenweek 3 | Urban Dynamics
Week 1
5/02 Dr. Jannes Willems  Literatuur: Couch, Ch (2016). Urban Planning: An Introduction, Palgrave
Macmillan, Basingstoke. Introduction and Chapter 1, Pp. 1-54.


8/02/2024 Dr Jannes Willems  Literatuur: Kenny, J.T. (2010) Urban Geography. In: Hutchinson, R.
(Ed.) Encyclopedia of Urban Studies. SAGE Publications, London. Pp. 872-876,
https://doi.org/10.4135/9781412971973 & Couch, Ch (2016). Urban Planning: An Introduction,
Palgrave Macmillan, Basingstoke. Chapter 2, Pp. 55-64 (please note only until p. 64!)


9/02/2024 Laura  Literatuur: Milikowski, F. (2018, 24 januari). ‘Zijn we vergeten wie we zijn?’ De
Groene Amsterdammer. https://www.groene.nl/artikel/zijn-we-vergeten-wie-we-zijn


Urban Dynamics: Amsterdam in context (lecture 1)
Hoofdpunten
 Uitleggen hoe steden functioneren en (waardoor ze) veranderen;
 Een reeks stedelijke dynamieken door drijvende krachten verklaren, en de rol van planning
daarin;
 Het multischalige karakter van (mondiale) drijvende krachten en hun lokale impact begrijpen,
evenals de bijbehorende actieradius voor planners.
 Inzichten uit de humane geografie toepassen op de studie van stedelijke dynamiek.
 Inzichten uit de discipline van stedelijke en regionale planning toepassen op de studie van
stedelijke dynamiek; - de disciplines van menselijke geografie en
 De disciplines menselijke geografie en stedelijke en regionale planning positioneren binnen de
sociale wetenschappen;


Rationale van de cursus




Wat zijn Urban Dynamics?

Verandering in kenmerken Verandering in ruimtelijke patronen
Functies (On)gelijkheid

, Bevolking Bevolking
Betekenissen Betekenissen
Morfologie Morfologie


Waarom zijn Urban Dynamics belangrijk om te overwegen?
 Dagelijks leven
 Kansen van mensen op lange termijn
 Functioneren van onze samenleving
 Economische groeimachines
 Klimaatverandering


Wat zijn drijvende krachten?
“Stad-overstijgende sociale en fysieke veranderingen".
Multi-level karakter: lokale veranderingen kunnen beter worden begrepen door rekening te houden
met meerdere geografische schalen.


Mondiale krachten kunnen leiden tot verschillende stedelijke dynamiek per stad
 NL: vergelijk Emmen vs. Groningen; Helmond vs. Eindhoven (zie bijv. Milikowski, 2020)
Stedelijke en regionale planning: mogelijkheden, beperkingen, aanpassingen


Soorten drijvende krachten
 Demografie en migratie
 Economische structuren
 Technologie
 Milieu
 Samenlevingen: klasse, gelaagdheid
 Politiek en de staat

Soorten Urban Dynamics
 Sociaal-ruimtelijke dynamiek: segregatie, gentrificatie, emancipatie en vooruitgang, stedelijke
informaliteit
 Economische dynamiek: stedelijke economie, consumptie, creatieve en innovatieve steden
 Technologische dynamiek: nieuwe mobiliteitspatronen en -structuren, de opkomst van de
slimme stad, platformeconomie
 Milieudynamiek: steden als grote uitstoters, beperking van en aanpassing aan het stedelijk
klimaat, stedelijke milieurechtvaardigheid


Human Geography and Urban Planning as Social Sciences (Lecture 2)


Hoofdpunten

,  De bredere context: sociale wetenschappen
 Het geografisch perspectief
 Het planningsperspectief




Belangrijk!!


Sociale wetenschappen
Wat is science? (Menken & Keestra, 2021)
De werkelijkheid begrijpen
... door het gebruik van instrumenten: microscoop, interviews, vragenlijsten, observaties
... door het gebruik van rede: hypothesen, stellingen, kaders, tabellen
... door voort te bouwen op bestaande kennis en inzichten




Verschillende wetenschappelijke disciplines aan UvA
Sociale wetenschappen
 Studie van maatschappij en gedrag: samenlevingen, individuen en relaties tussen individuen
 Onderscheidend kenmerk van menselijke geografie en stedenbouw: de ruimtelijke dimensie
 Homo geographicus': geografie verbindt wetenschappelijke disciplines die gewoonlijk niet
 met elkaar spreken

,  Geografie en planning: eclectische wetenschappelijke gebieden
 Gebruik van verschillende wetenschappelijke paradigma's → verschillende perspectieven op
ruimtes en plaatsen


Pluralisme en aannames
Verschillen tussen wetenschappelijke disciplines: elk heeft zijn eigen theorieën, methoden en inzichten
Impliciete aannames sturen onderzoek vaak → verduidelijk je theorieën, methoden en inzichten


"Het uitvoeren van een robuuster wetenschappelijk onderzoek vereist het gebruik van een veelheid aan
methoden en theorieën." (Menken & Keestra, 2021)


Vier kaders: wat beweegt mensen?
1. Sociologie: de mens is sociaal
2. Psychologie: de mens is emotioneel en intuïtief
3. Politieke wetenschap: de mens is machtsbewust en op macht belust
4. Economie: de mens is rationeel


1. Logica van geschiktheid' (March & Olsen,1989) De mens wil zich conformeren aan
dominante normen: wat is legitiem? Identiteit, gemeenschap en verwantschap (Chen et al.,
2018): de mens wil zich identificeren met een plek.
2. Begrensde rationaliteit (Simon, 1951); we kunnen de lange termijn niet overzien Intuïtie,
“gevoel” Fundamentele behoeften, zoals veiligheid en → angst voor verandering en
onzekerheid Risico van reductionisme
3. Gedreven door en belemmerd door macht. Machtsverhoudingen. Macht bepaalt de
werkelijkheid (Flyvbjerg, 1998)
4. Logica van gevolgen' (March & Olsen, 1989) Homo economicus: rationele actor met een
duidelijk motief. Rationele besluitvorming: individuele rationaliteit, collectieve
(ir)rationaliteit.
Elke discipline ziet een casus anders.
Het belang van plaats
Human geography: Menselijke geografie: plaatsen begrijpen en verklaren
 "Alle menselijke handelingen vinden plaats in en door plaats en ruimte" (Chen et al., 2018)
 Hoe plaats samenlevingen en gedrag beïnvloedt
Stedelijke en regionale planning: ingrijpen in deze plaatsen
 Normatief: streven naar betere plekken
 Wat betekent beter? Winstgevender, rechtvaardiger, duurzamer, groener, ...