Keuzegedrag college 2
Vorig college:
Mens is geen zelfzuchtge homo economicus, maar van vlees en bloed
Bij keuzegedrag sprake van begrensde ratonaliieii
Wel logisch gedrag: sysiematsche en voorspelbare biases
Dii college:
Invloed van de fysieke en sociale omgeving op keuzegedrag
Heef veel impaci op ons gedrag (vaak onbewusik
Vb. Collegezaal en in college ziten om half (wens en norm van hei gedragk
Vb. Vluchielingen of gelukszoekers (foio’s in de mediak
Efeci op hoe onze houding is, onbewusi en bewusi
Vb. Obamacare en framing.
Cenirale vraag: kun je gedrag siuren via de (sociale en fysiekek omgeving?
- Sociale invloed: groepsnormen
- Invloed van de fysieke omgeving
- Keuzearchiieciuur en nudging
Dan Ariely: experimeni mei 20 moeilijke vragen
2 krachien: mensen willen liever niei vals spelen & mensen willen wel een klein
beeije vals spelen, maar niei zoveel dai ze hun beeld over zichzelf geweld aan doen
Norms for cheatng (2e reeks experimenienk:
- Veel mensen spelen vals, maar alleen een klein beeije
- Morele normen, dan minder vals spelen
- Verder van objeci af, meer vals spelen
- Mensen om zich heen zien, meer vals spelen
- Identficeren mei anderen die vals spelen dan maie van vals spelen nog meer
omhoog
o Als andere mensen hei doen die niei bij jouw groep horen, dan minder vals
spelen
Vaibaar voor groepsnormen en hei kan gedrag beïnvloeden
Mensen laien zich in hun keuze leiden door groepsnormen: sociale normen hebben invloed
op ons.
We kennen de oorzaak van ons gedrag niei en we geven hei niei graag ioe. Culiureel ideaal
van individuele auionomie.
Normateve invloed vindi groiendeels onbewusi plaais
Sleuiel is om onbewusi gedrag, bewusi ie maken.
Onderzoek Nolan over energieverbruik
Wai zijn redenen om energie ie besparen:
, - Kosien
- Milieu
- Morele overwegingen
- Wai de buren doen (grooisie voorspellerk
Bewusi zeggen dai hei om kosien en milieu gai, maar eigenlijk gaai hei erom wai de
buren doen.
Norm: wai normaal gedrag is volgens de sociale omgeving
Normen vormen een leidraad in keuzegedrag (je hoef niei zelf ie kiezen, maar alleen maar
om je heen ie kijken wai anderen doenk
Klassieke opvatng: Groepsnormen zijn inirinsiek siatsch en onveranderlijk
Nu niei meer
Injuncteve normen: wai hoori en hoe je je hoori ie gedragen (sociaal gedeeld, normateve
sociale invloed. Bv. In wetenboek of etketenk
Descripteve normen: wai de meesie mensen doen (af ie leiden uii de omgeving,
informateve sociale invloed. Vb. Vuil achierlaienk
Vb. Door rood lopen: injunctef je weei dai hei niei hoori & descriptef je doei hei omdai
iedereen hei doei.
Decision heuristc: beslissingsregel. Doe wai anderen doen, dan zii je blijkbaar niei foui.
Vb. Handdoeken in hoiels mei de zin; hergebruik je handdoek, wani anderen doen dai ook.
Normen zijn altjd ingebed in sociale coniexi en gebonden aan groepen
Sociale identieii: een individu onileeni zijn identieii aan groepen
Deel identieii is een sociale identieii.
Individuen hebben meerdere sociale identieiien, saillante van identieii maaki normen van
bepaalde groep belangrijker
Saillante van identieii: hooligans
Schoten op de Dam: aangesproken worden door ME of door andere
voeibalsupporiers.
Saillani= actef maken of aanzeten
Obamacare: noemen maak je hei republikein of democraai en daardoor maak je hei saillani.
Dus de beiekenis erachier wordi weg gehaald. Er wordi alleen aan Obama gedachi en niei
aan de zorgwei.
Vroeger: Beïnvloeding van overheid naar individuele burger.
Sociale inieracte normen kan laien onisiaan en veranderen.
Vorig college:
Mens is geen zelfzuchtge homo economicus, maar van vlees en bloed
Bij keuzegedrag sprake van begrensde ratonaliieii
Wel logisch gedrag: sysiematsche en voorspelbare biases
Dii college:
Invloed van de fysieke en sociale omgeving op keuzegedrag
Heef veel impaci op ons gedrag (vaak onbewusik
Vb. Collegezaal en in college ziten om half (wens en norm van hei gedragk
Vb. Vluchielingen of gelukszoekers (foio’s in de mediak
Efeci op hoe onze houding is, onbewusi en bewusi
Vb. Obamacare en framing.
Cenirale vraag: kun je gedrag siuren via de (sociale en fysiekek omgeving?
- Sociale invloed: groepsnormen
- Invloed van de fysieke omgeving
- Keuzearchiieciuur en nudging
Dan Ariely: experimeni mei 20 moeilijke vragen
2 krachien: mensen willen liever niei vals spelen & mensen willen wel een klein
beeije vals spelen, maar niei zoveel dai ze hun beeld over zichzelf geweld aan doen
Norms for cheatng (2e reeks experimenienk:
- Veel mensen spelen vals, maar alleen een klein beeije
- Morele normen, dan minder vals spelen
- Verder van objeci af, meer vals spelen
- Mensen om zich heen zien, meer vals spelen
- Identficeren mei anderen die vals spelen dan maie van vals spelen nog meer
omhoog
o Als andere mensen hei doen die niei bij jouw groep horen, dan minder vals
spelen
Vaibaar voor groepsnormen en hei kan gedrag beïnvloeden
Mensen laien zich in hun keuze leiden door groepsnormen: sociale normen hebben invloed
op ons.
We kennen de oorzaak van ons gedrag niei en we geven hei niei graag ioe. Culiureel ideaal
van individuele auionomie.
Normateve invloed vindi groiendeels onbewusi plaais
Sleuiel is om onbewusi gedrag, bewusi ie maken.
Onderzoek Nolan over energieverbruik
Wai zijn redenen om energie ie besparen:
, - Kosien
- Milieu
- Morele overwegingen
- Wai de buren doen (grooisie voorspellerk
Bewusi zeggen dai hei om kosien en milieu gai, maar eigenlijk gaai hei erom wai de
buren doen.
Norm: wai normaal gedrag is volgens de sociale omgeving
Normen vormen een leidraad in keuzegedrag (je hoef niei zelf ie kiezen, maar alleen maar
om je heen ie kijken wai anderen doenk
Klassieke opvatng: Groepsnormen zijn inirinsiek siatsch en onveranderlijk
Nu niei meer
Injuncteve normen: wai hoori en hoe je je hoori ie gedragen (sociaal gedeeld, normateve
sociale invloed. Bv. In wetenboek of etketenk
Descripteve normen: wai de meesie mensen doen (af ie leiden uii de omgeving,
informateve sociale invloed. Vb. Vuil achierlaienk
Vb. Door rood lopen: injunctef je weei dai hei niei hoori & descriptef je doei hei omdai
iedereen hei doei.
Decision heuristc: beslissingsregel. Doe wai anderen doen, dan zii je blijkbaar niei foui.
Vb. Handdoeken in hoiels mei de zin; hergebruik je handdoek, wani anderen doen dai ook.
Normen zijn altjd ingebed in sociale coniexi en gebonden aan groepen
Sociale identieii: een individu onileeni zijn identieii aan groepen
Deel identieii is een sociale identieii.
Individuen hebben meerdere sociale identieiien, saillante van identieii maaki normen van
bepaalde groep belangrijker
Saillante van identieii: hooligans
Schoten op de Dam: aangesproken worden door ME of door andere
voeibalsupporiers.
Saillani= actef maken of aanzeten
Obamacare: noemen maak je hei republikein of democraai en daardoor maak je hei saillani.
Dus de beiekenis erachier wordi weg gehaald. Er wordi alleen aan Obama gedachi en niei
aan de zorgwei.
Vroeger: Beïnvloeding van overheid naar individuele burger.
Sociale inieracte normen kan laien onisiaan en veranderen.
