Samenvatting H35 Campbell de structuur van planten en groeiwijze

H35 de structuur van planten en groeiwijze

35.1 Planten hebben een hiërarchische organisatie die bestaat uit organen, weefsels en
cellen
De manier hoe planten groeien en hoe ze eruitzien, ligt niet alleen vast in de genen en wordt
dan ook sterk beïnvloedt door het milieu.
Een plant is onder te verdelen in twee stukken:
 Een wortelsysteem dat de plant vastzet in de
bodem, mineralen en water absorbeert en
transporteert, en voedsel opslaat.
 Een scheutensysteem dat bestaat uit stengels,
bladeren en (bij bedektzadige) bloemen. Dit is het
bovengrondse gedeelte.
Planten hebben drie basisorganen: wortel, stam, blad.
De wortel zet de plant vast en stelt het in staat om water
en mineralen uit de bodem te absorberen.
 De primaire wortel van een plant is de eerste wortel
die uit een zaadje komt. Deze wortel groeit uit tot de
penwortel (hoofdwortel) en maakt een stelsel met
laterale wortels.
 Penwortels maken het voor de plant mogelijk om
groter te worden. Ook kan hier reservevoeding in
opgeslagen worden.
 Planten die het gevaar hebben gedood te worden
door grazende dieren, hebben het meest aan een
vezelig wortelsysteem, waarmee ze lastiger uit de grond getrokken worden.
 De meeste mineraal- en waterabsorptie wordt mogelijk gemaakt door het wortelhaar;
een kleine uitloper van een wortelcel in het epiderm.
 Bij vele planten zijn wortels aangepast op symbiose met verschillende schimmels.

De stengel bestaat uit een afwisselend systeem van knopen en internodia dat de
bladeren en voortplantingsstructuren ondersteunt.
 Een knoop is een punt langs de stengel waar bladeren aan gehecht zijn. Een
internodium is het gedeelte van een plantenstengel tussen de knopen.
 De apicale knop is de knop aan het eind van de plantenstengel (de eindknop).
 Een okselknip is de structuur die het vermogen heeft om een zijscheut of tak te
vormen. De knop ontstaat in de hoek tussen een blad en een stengel.
Het blad is het belangrijkst voor de fotosynthese.
 Bladeren nemen licht op en wisselen gassen uit met de atmosfeer. Ze zorgen voor
warmteverlies en verweren de plant tegen planteneters en pathogenen.
 Bladeren komen in vele verschillende vormen voor. Over het algemeen hebben ze
een blad en een stengel (de stengel verbindt het blad met de knoop aan de
hoofdstengel). Veel grassen hebben deze stengel niet.

, Planten hebben weefselsystemen: een of meer
weefsels die georganiseerd zijn in een functionele
eenheid die de organen van een plant verbindt.
 Het huidweefselsysteem is de buitenste,
beschermende laag van de plant.
o Het epidermis is huidweefsel van niet-
houtige planten dat bestaat uit een
enkele laag dicht opeen gepakte cellen.
o Het cuticula is de wasachtige
bedekking op het oppervlak van
stengels en bladeren die dehydratie
voorkomt.
o Het periderm is de beschermende laag
die de epidermis bij houtige planten
vervangt, gevormd uit kurk en
kurkcambium.

 Het vasculair weefselsysteem is een
transportsysteem dat gevormd wordt door
xyleem en floëem in de hele vasculaire plant.
o Xyleem transporteert water en
mineralen.
o Floëem transporteert suikers (glucose,
gemaakt door fotosynthese).
o De stèle is het vasculair weefsel van een stengel of wortel.

 Het grondweefselsysteem is het plantenweefsel dat niet tot het vaatweefsel of
huidweefsel behoort.
o De functies van dit systeem kunnen behoren tot opslag, fotosynthese en
ondersteuning.
o Het merg bestaat uit parenchymcellen die de centrale kern van de vasculaire
cilinder vormen.
o De cortex ligt tussen het vasculair weefsel en het huidweefsel in.