Scheikunde Hoofdstuk 13
Chromatografie is een scheidingsmethode gebasseerd op oplosbaarheid en
adsobeermogelijkheid. Je hebt verschillende soorten chromatografie zoals
gaschromatografie, papierchromatografie etc. Voor optimale scheiding bij
papierchromatografie moeten stoffen een verschillende oplosbaarheid hebben in de
loopvloeistof en verschillen aan het papier adsorberen. Je maakt bij chromatografie
onderscheid tussen de mobiele fase, bewegende fase, en de stationaire fase, de niet
bewegende fase. De mobiele fase is bij papierchromatografie de loopvloeistof. De manier
waarop een stof zich over de beide fasen verdeeld zegt iets over de stof zelf. Er stelt zich
een verdelingsevenwicht in, van stof A is dat Am → ← As. Voor de evenwichtsvoorwaarde
geldt dan [A]s : [A]m = Kv. De evenwichtsvoorwaarde heet de verdelingsconstante.
Bij het analyseren van een chromatogram kijk je naar de verhouding tussen de afstand die
stof A heeft afgelegd en de afstand die de loopvloeistof heeft afgelegd. Deze verhouding is
karakteristiek voor de stof A. Je geeft de verhouding aan met Rf, wat staat voor rate of flow.
Rf= afstand die kleurstof aflegt : afstand die loopvloeistof aflegt.
Behalve papier kun je ook andere stationaire fasen gebruiken. Je brengt deze aan als een
dun laagje op een ondergrond van bijvoorbeeld aluminium of een glasplaat. Dit heet
dunnelaagchromatografie.
Als je gaat kijken welke stoffen aanwezig zijn doe je een kwalitatieve analyse, als je kijkt
naar hoeveel van de bepaalde stoffen aanwezig zijn doe je een kwantitatieve analyse. Dit
kan bijvoorbeeld een titratie zijn. De kenmerken van een titratie zijn:
● twee oplossingen, de twee stoffen reageren snel en volledig met elkaar.
● van beide oplossingen meet je nauwkeurig de hoeveelheid die nodig is.
● van één van de twee oplossingen weet je nauwkeurig de concentratie
● je kunt vaststellen wanneer je precies de juiste hoeveelheid oplossingen bij
elkaar hebt gedaan.
Het eindpunt van een titratie is wanneer beide oplossingen precies met elkaar gereageerd
hebben. Dit kan door wegend titreren, of volumetrisch titreren. Bij een zuur-base titratie
is de indicatorkeuze heel belangrijk.
Berekenen met titratie:
1. geef de reactievergelijking.
2. ga na welke stof gevraagd is en welke gegeven.
3. geef verhouding in mol
4. bereken het aantal mol gevraagde stof
5. reken om naar gevraagde eenheid.
6. formuleer je antwoord.
Chromatografie is een scheidingsmethode gebasseerd op oplosbaarheid en
adsobeermogelijkheid. Je hebt verschillende soorten chromatografie zoals
gaschromatografie, papierchromatografie etc. Voor optimale scheiding bij
papierchromatografie moeten stoffen een verschillende oplosbaarheid hebben in de
loopvloeistof en verschillen aan het papier adsorberen. Je maakt bij chromatografie
onderscheid tussen de mobiele fase, bewegende fase, en de stationaire fase, de niet
bewegende fase. De mobiele fase is bij papierchromatografie de loopvloeistof. De manier
waarop een stof zich over de beide fasen verdeeld zegt iets over de stof zelf. Er stelt zich
een verdelingsevenwicht in, van stof A is dat Am → ← As. Voor de evenwichtsvoorwaarde
geldt dan [A]s : [A]m = Kv. De evenwichtsvoorwaarde heet de verdelingsconstante.
Bij het analyseren van een chromatogram kijk je naar de verhouding tussen de afstand die
stof A heeft afgelegd en de afstand die de loopvloeistof heeft afgelegd. Deze verhouding is
karakteristiek voor de stof A. Je geeft de verhouding aan met Rf, wat staat voor rate of flow.
Rf= afstand die kleurstof aflegt : afstand die loopvloeistof aflegt.
Behalve papier kun je ook andere stationaire fasen gebruiken. Je brengt deze aan als een
dun laagje op een ondergrond van bijvoorbeeld aluminium of een glasplaat. Dit heet
dunnelaagchromatografie.
Als je gaat kijken welke stoffen aanwezig zijn doe je een kwalitatieve analyse, als je kijkt
naar hoeveel van de bepaalde stoffen aanwezig zijn doe je een kwantitatieve analyse. Dit
kan bijvoorbeeld een titratie zijn. De kenmerken van een titratie zijn:
● twee oplossingen, de twee stoffen reageren snel en volledig met elkaar.
● van beide oplossingen meet je nauwkeurig de hoeveelheid die nodig is.
● van één van de twee oplossingen weet je nauwkeurig de concentratie
● je kunt vaststellen wanneer je precies de juiste hoeveelheid oplossingen bij
elkaar hebt gedaan.
Het eindpunt van een titratie is wanneer beide oplossingen precies met elkaar gereageerd
hebben. Dit kan door wegend titreren, of volumetrisch titreren. Bij een zuur-base titratie
is de indicatorkeuze heel belangrijk.
Berekenen met titratie:
1. geef de reactievergelijking.
2. ga na welke stof gevraagd is en welke gegeven.
3. geef verhouding in mol
4. bereken het aantal mol gevraagde stof
5. reken om naar gevraagde eenheid.
6. formuleer je antwoord.
