HAVO - samenvattingen module 3 economie

4H2P4 - ECONOMIE // MODULE 3
- Heterogeen product
COVERAGE: o In de ogen van de consument
1. MARKT/MARKTSTRUCTUUR verschillen verschillende versies
2. MARKTVORMEN van het product wel.
3. MARKTEVENWICHT - Gedifferentieerde producten
o Producten verschillen van elkaar,
4. VOLKOMEN CONCURRENTIE maar ze zijn wel substitueerbaar.
5. MONOPOLITISCHE CONCURRENTIE - Onafhankelijke producten
6. MONOPOLIE o Producten zijn helemaal niet
7. OLIGOPOLIE substitueerbaar.
8. MARKTPRESTATIES/WELVAART MARKTVORMEN
9. ROL VAN DE OVERHEID Volkomen concurrentie
10. OVERHEIEDSBELEID - Er zijn veel producenten die allemaal
11. COLLECTIEVE GOEDEREN hetzelfde, homogene product aanbieden.
- Geen enkele aanbieder kan de prijs
12. BEGRIPPEN/FORMULES beïnvloeden.
- Producenten zijn hoeveelheidaanpassers
o Ze kijken wat de marktprijs is en
MARKT/MARKTSTRUCTUUR bepalen welke hoeveelheid ze
Markten willen aanbieden tegen die prijs.
- Het geheel van factoren waaronder vragers
en aanbieders elkaar ontmoeten en Monopolistische concurrentie
producten verhandelen. - Lijkt heel erg op volkomen concurrentie.
- Concrete markt o Enige verschil: producten zijn
o De plaats waar vragers en heterogeen.
aanbieders elkaar ontmoeten.  Hierdoor hebben
- Abstracte markt producenten wél invloed
o Markt waarbij het niet gaat over de op de prijs.
ontmoetingsplaats waar vragers en  Invloed is beperkt
aanbieders elkaar treffen. door sterke
concurrentie.
Aanbieders en hun marktaandelen
- Marktaandeel Monopolie
o Zijn afzet als percentage van de - Er is maar één producent.
totale afzet. o Hij bepaalt verkoopprijs (waarbij
- Dominante aanbieder zijn winst maximaal is).
o Aanbieder met een marktaandeel
van meer dan 35 procent. Oligopolie
- 5 tot 10 producenten die gezamenlijk 80
Toetredingsdrempel procent van de productie voortbrengen.
- Een abstracte drempel tot een markt waar - Duopolie als er twee producenten zijn.
de producent ‘overheen moet stappen’ om - Als alle producenten hetzelfde product
te kunnen produceren. maken, ontstaat er een homogeen
oligopolie.
Productdifferentiatie - Oligopolist heeft meer invloed op de prijs
- Homogeen product naarmate zijn product meer afwijkt dan dat
o De consument ziet geen verschil van de andere producenten.
tussen het product van de ene en o Heterogeen oligopolie
de andere aanbieder.  Bij een prijsverhoging
stappen mensen toch
minder snel over naar een
ander product.

, 4H2P4 - ECONOMIE // MODULE 3
MARKTEVENWICHT - Transparante markt;
Evenwichtsvoorwaarden o Iedereen beschikt over alle
- De gevraagde hoeveelheid is gelijk aan de relevante informatie.
aangeboden hoeveelheid.  Consumenten kennen de
- Alle producenten maximaliseren hun evenwichtsprijs.
winst.  Producent kan zijn
- Bij alle marktvormen behalve bij product niet voor
volkomen concurrentie hebben een prijs boven de
producenten invloed op de prijs. evenwichtsprijs
o Bij volkomen concurrentie wordt verkopen.
het marktevenwicht bepaald door  Producenten kennen de
het snijpunt van de collectieve evenwichtsprijs.
vraaglijn met de collectieve  Consumenten
aanbodlijn. kunnen het
o Dit geldt alleen voor volkomen product niet voor
concurrentie. een prijs onder de
evenwichtsprijs
VOLKOMEN CONCURRENTIE kopen.
Voorwaarden volkomen concurrentie - Productietechnologie.
- Veel vragers en aanbieders; o Iedereen produceert op dezelfde
o Geen enkele consument of manier.
producent heeft invloed op de prijs  Iedere producent heeft
want geen enkele consument of dezelfde GTK-lijn en MK-
producent is dominant. lijn.
 Prijs wordt bepaalt door
snijpunt van collectieve Het marktevenwicht
vraag en collectieve - Producent zal productieomvang kiezen
aanbodlijn. waarbij zijn winst maximaal is.
- Homogeen product; o MO = MK
o Als alle producenten in de ogen - Je kunt de winst berekenen per stuk.
van de consument hetzelfde o P – GTK
product verhandelen. o Als je dit vermenigvuldigt met de
- Vrije toe- en uittreding; productieomvang, is dat de totale
o Aanbieders kunnen vrij toetreden winst.
tot deze markt: er zijn geen  (P – GTK) x q
toetredingsdrempels.
 Kan alleen tijdelijk winst
gemaakt worden: als er MONOPOLISTISCHE CONCURRENTIE
winst gemaakt wordt Productdifferentiatie
komen er nieuwe - Omdat de producten gedifferentieerd zijn,
producenten dat product kunnen de producenten hun prijzen wat
aanbieden. verhogen.
 Collectieve o Niet alle consumenten zullen dan
aanbod neemt toe overlopen naar de consument.
en prijs daalt, gaat - Iedere aanbieder heeft op een markt van
door tot alle winst monopolistische concurrentie dus een
verdwenen is. kleine niche van de markt.
 Producent kan tijdelijk o In die niche is hij de enige
verlies draaien: producent aanbieder.
zal de markt verlaten. Toegenomen vraag
 Collectieve - Toetreding met een gedifferentieerd
aanbod neemt af, product heeft twee gevolgen:
prijs neemt toe.