1
Juridisch blok 1 - Recht: algemene begrippen
recht = alle regels, waarden en normen van de samenleving
‘het recht’= regels die de overheid opstelt
overheid: internationaal, landelijk, provincie, gemeente en waterschappen.
in : wetten, verdragen, verordeningen en besluiten.
Doel van het recht = chaos voorkomen + eerlijke oplossing bij conflicten.
Grondwet = overkoepelende wet met (bv. recht van meningsuiting, drukpers, godsdienst,
niet discrimineren etc.). De regels van de overheden moeten hiermee niet in strijd zijn.
De hogere regel gaat voor de lagere regel!
De hiërarchie van hoog naar laag van rechtsbronnen:
1. verdrag (afspraak tussen 2 of meer landen) -> Verdrag van de rechten van de mens
2. statuut (afspraken tussen Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten)
3. grondwet
4. wet
5. algemene Maatregel Bestuur (wet goedgekeurd door ministerraad)
6. provinciale verordening -> provincie
7. gemeentelijke verordening -> gemeente
8. waterschapskeur (verordening) -> waterschap
linkse partijen – willen veel regels < - > rechtse partijen – willen minder regels
EU – internationale overheid met 27 lidstaten, regels voor alle lidstaten. Goed of niet?
, 2
BURGER en RECHT
privaatrecht = recht dat geldt tussen burgers, tussen burgers/bedrijven, tussen bedrijven.
Bv. huur van woning, koop van producten, arbeidsovereenkomst.
Dit recht geeft nog wel veel vrijheid om van die regels af te wijken. Mensen en bedrijven
hebben dus best veel vrijheid om zelf overeenkomsten aan te gaan. Sommige dingen zijn
dwingend, bv. wet op minimum loon.
publiekrecht = recht dat geldt tussen overheid en burgers, tussen overheden, organisatie van
de overheid.
Bv. Wro (Wet ruimtelijke ordening) -> bestemmingsplannen ontwikkelen en wijzigen (bv. de
gemeente wil een horeca-tent in Gorinchem-Oost. Dan moet ze eerst het plan aankondigen en dan moet
iedereen het kunnen inzien.)
Bv. belastingrecht - > belasting innen
Bv. strafrecht -> orde handhaven met straffen
CONSUMENT EN RECHT
consumentenrecht = rechten en plichten voor consumenten om ze te beschermen.
Consuwijzer = loket van de overheid voor consumenten. Geeft onafhankelijke en
betrouwbare informatie over rechten consument.
BEDRIJF EN RECHT
Bedrijven hebben vooral te maken met privaatrecht en met kiezen van een vorm.
Je kunt iets huren, kopen, een overeenkomst aangaan etc. als:
1. natuurlijk persoon (iedereen die meerderjarig is)
2. als bedrijf: dan kies je een ondernemingsvorm of rechtsvorm
Juridisch blok 1 - Recht: algemene begrippen
recht = alle regels, waarden en normen van de samenleving
‘het recht’= regels die de overheid opstelt
overheid: internationaal, landelijk, provincie, gemeente en waterschappen.
in : wetten, verdragen, verordeningen en besluiten.
Doel van het recht = chaos voorkomen + eerlijke oplossing bij conflicten.
Grondwet = overkoepelende wet met (bv. recht van meningsuiting, drukpers, godsdienst,
niet discrimineren etc.). De regels van de overheden moeten hiermee niet in strijd zijn.
De hogere regel gaat voor de lagere regel!
De hiërarchie van hoog naar laag van rechtsbronnen:
1. verdrag (afspraak tussen 2 of meer landen) -> Verdrag van de rechten van de mens
2. statuut (afspraken tussen Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten)
3. grondwet
4. wet
5. algemene Maatregel Bestuur (wet goedgekeurd door ministerraad)
6. provinciale verordening -> provincie
7. gemeentelijke verordening -> gemeente
8. waterschapskeur (verordening) -> waterschap
linkse partijen – willen veel regels < - > rechtse partijen – willen minder regels
EU – internationale overheid met 27 lidstaten, regels voor alle lidstaten. Goed of niet?
, 2
BURGER en RECHT
privaatrecht = recht dat geldt tussen burgers, tussen burgers/bedrijven, tussen bedrijven.
Bv. huur van woning, koop van producten, arbeidsovereenkomst.
Dit recht geeft nog wel veel vrijheid om van die regels af te wijken. Mensen en bedrijven
hebben dus best veel vrijheid om zelf overeenkomsten aan te gaan. Sommige dingen zijn
dwingend, bv. wet op minimum loon.
publiekrecht = recht dat geldt tussen overheid en burgers, tussen overheden, organisatie van
de overheid.
Bv. Wro (Wet ruimtelijke ordening) -> bestemmingsplannen ontwikkelen en wijzigen (bv. de
gemeente wil een horeca-tent in Gorinchem-Oost. Dan moet ze eerst het plan aankondigen en dan moet
iedereen het kunnen inzien.)
Bv. belastingrecht - > belasting innen
Bv. strafrecht -> orde handhaven met straffen
CONSUMENT EN RECHT
consumentenrecht = rechten en plichten voor consumenten om ze te beschermen.
Consuwijzer = loket van de overheid voor consumenten. Geeft onafhankelijke en
betrouwbare informatie over rechten consument.
BEDRIJF EN RECHT
Bedrijven hebben vooral te maken met privaatrecht en met kiezen van een vorm.
Je kunt iets huren, kopen, een overeenkomst aangaan etc. als:
1. natuurlijk persoon (iedereen die meerderjarig is)
2. als bedrijf: dan kies je een ondernemingsvorm of rechtsvorm
