Bloeddruk meten
De bloeddruk, ook wel tensie genoemd, is de vloeistofdruk die heerst in de slagaderen. De
bloeddruk kent twee waarden:
Systolische druk – bovendruk ; maximale druk die wordt opgebouwd in de aorta bij het
samentrekken van de linker hartkramer.
Diastolische druk – onderdruk ; minimum van de druk die optreedt tussen twee
samentrekkingen van het hart als de linker hartkamer zich weer met bloed vult. ‘
Het principe van bloeddrukmeten komt erop neer dat de armslagader door het oppompen van de
manchet wordt dichtgedrukt. In de elleboogplooi wordt een stethoscoop geplaatst op de
armslagader. Als de druk in de manchet afneemt gaan eerst de slagaders een beetje open. Het
bloed kan er met moeite weer doorheen stromen. Dit met moeite stromen is met de stethoscoop te
horen als een geklop (door het gepomp van het hart). Zodra dit kloppend geluid gehoord wordt
meet men de systolische druk (bovendruk). Als het geklop niet meer met de stethoscoop te horen
is, stroomt het bloed weer zonder belemmering door de slagader. Als men het kloppen niet meer
hoort meet men de diastolische druk (onderdruk).
Haarvatenstelsel
Het bloedvatenstelsel of de bloedsomploop bij de
mens is een gesloten systeem van vaten waardoor
bloed stroomt. Er zijn twee bloedsomlopen, de
kleine en de grote. De vaten verbinden het hart en
de organen en zorgen voor de aanvoer van zuurstof
en voedingsstoffen en voor de afvoer van
afvalstoffen zoals koolstofdioxide. Ook zorgt de
bloedsomloop voor circulatie van hormonen en
afweerstoffen en warmte.
De ventrikels of hartkamers zijn de holten in het
hart waarmee door samentrekking van de hartspier
het bloed de slagader in gestuwd wordt. Het linker
ventrikel stuwt zuurstofrijk en koolstofdioxidearm
bloed het lichaam in en is verantwoordelijk voor de bovendruk zoals die met een bloeddrukmeter
gemeten wordt. Het rechter ventrikel stuwt zuurstofarm en koolstofdioxiderijk bloed naar de
longen.
Door de arteriën stroomt zuurstofrijk bloed naar de organen toe. Ze hebben een dikke wand. De
bloeddruk in de arteriën wisselt maar is steeds hoger dan in de venen. Dit komt doordat het hart
het bloed in golven de arteriën inpompt. Daardoor worden de vaten steeds even uitgerekt. Dat voel
je als kloppen (bijvoorbeeld bij het tellen van de pols). Als de wand van een arterie beschadigd
wordt (bijvoorbeeld bij een verwonding), spuit het bloed er in golfjes uit.
Via de venen stroomt het bloed vanaf de organen terug naar het hart. Het bloed dat uit hoofd en
armen komt, stroomt terug naar het rechteratrium via de vena cava superior (bovenste holle ader).
Het bloed dat vanuit buik en benen komt, bereikt het rechteratrium via de vena cava inferior
(onderste holle ader). Het bloed in een vene is meestal zuurstofarm. Venen hebben een dunnere
wand dan arteriën. Bovendien is de druk in een vene niet zo hoog als in een arterie en is de druk
meer constant. Je kunt ze dus niet voelen kloppen. Verder bevatten de venen kleppen.
Algemene informatie
De eenheid van bloeddruk wordt, ondanks dat er geen kwikbloeddrukmeters meer zijn, nog wel
uitgedrukt wordt in mmHg. Millimeter kwik is een verouderde eenheid voor het meten van druk,
omdat de bloeddruk niet meer met kwik gemeten wordt.
Bij het horen van de eerste hartslag kan de systolische druk afgelezen worden. Bij de laatste
hoorbare hartslag wordt de diastolische druk afgelezen.
Tijdens het meten van de bloeddruk hoor je de eerste en laatste harttonen. Deze worden ook wel
de tonen van Korotkoff genoemd.
De bloeddruk, ook wel tensie genoemd, is de vloeistofdruk die heerst in de slagaderen. De
bloeddruk kent twee waarden:
Systolische druk – bovendruk ; maximale druk die wordt opgebouwd in de aorta bij het
samentrekken van de linker hartkramer.
Diastolische druk – onderdruk ; minimum van de druk die optreedt tussen twee
samentrekkingen van het hart als de linker hartkamer zich weer met bloed vult. ‘
Het principe van bloeddrukmeten komt erop neer dat de armslagader door het oppompen van de
manchet wordt dichtgedrukt. In de elleboogplooi wordt een stethoscoop geplaatst op de
armslagader. Als de druk in de manchet afneemt gaan eerst de slagaders een beetje open. Het
bloed kan er met moeite weer doorheen stromen. Dit met moeite stromen is met de stethoscoop te
horen als een geklop (door het gepomp van het hart). Zodra dit kloppend geluid gehoord wordt
meet men de systolische druk (bovendruk). Als het geklop niet meer met de stethoscoop te horen
is, stroomt het bloed weer zonder belemmering door de slagader. Als men het kloppen niet meer
hoort meet men de diastolische druk (onderdruk).
Haarvatenstelsel
Het bloedvatenstelsel of de bloedsomploop bij de
mens is een gesloten systeem van vaten waardoor
bloed stroomt. Er zijn twee bloedsomlopen, de
kleine en de grote. De vaten verbinden het hart en
de organen en zorgen voor de aanvoer van zuurstof
en voedingsstoffen en voor de afvoer van
afvalstoffen zoals koolstofdioxide. Ook zorgt de
bloedsomloop voor circulatie van hormonen en
afweerstoffen en warmte.
De ventrikels of hartkamers zijn de holten in het
hart waarmee door samentrekking van de hartspier
het bloed de slagader in gestuwd wordt. Het linker
ventrikel stuwt zuurstofrijk en koolstofdioxidearm
bloed het lichaam in en is verantwoordelijk voor de bovendruk zoals die met een bloeddrukmeter
gemeten wordt. Het rechter ventrikel stuwt zuurstofarm en koolstofdioxiderijk bloed naar de
longen.
Door de arteriën stroomt zuurstofrijk bloed naar de organen toe. Ze hebben een dikke wand. De
bloeddruk in de arteriën wisselt maar is steeds hoger dan in de venen. Dit komt doordat het hart
het bloed in golven de arteriën inpompt. Daardoor worden de vaten steeds even uitgerekt. Dat voel
je als kloppen (bijvoorbeeld bij het tellen van de pols). Als de wand van een arterie beschadigd
wordt (bijvoorbeeld bij een verwonding), spuit het bloed er in golfjes uit.
Via de venen stroomt het bloed vanaf de organen terug naar het hart. Het bloed dat uit hoofd en
armen komt, stroomt terug naar het rechteratrium via de vena cava superior (bovenste holle ader).
Het bloed dat vanuit buik en benen komt, bereikt het rechteratrium via de vena cava inferior
(onderste holle ader). Het bloed in een vene is meestal zuurstofarm. Venen hebben een dunnere
wand dan arteriën. Bovendien is de druk in een vene niet zo hoog als in een arterie en is de druk
meer constant. Je kunt ze dus niet voelen kloppen. Verder bevatten de venen kleppen.
Algemene informatie
De eenheid van bloeddruk wordt, ondanks dat er geen kwikbloeddrukmeters meer zijn, nog wel
uitgedrukt wordt in mmHg. Millimeter kwik is een verouderde eenheid voor het meten van druk,
omdat de bloeddruk niet meer met kwik gemeten wordt.
Bij het horen van de eerste hartslag kan de systolische druk afgelezen worden. Bij de laatste
hoorbare hartslag wordt de diastolische druk afgelezen.
Tijdens het meten van de bloeddruk hoor je de eerste en laatste harttonen. Deze worden ook wel
de tonen van Korotkoff genoemd.
