Biodiversiteit en Diersystematiek 2
Presentatie Chordaten en gewervelden
Aan het einde van het Cambrium:
- Bevolkt een verbazingwekkende variëteit aan dieren de oceanen
- Vanuit een van deze dieren ontstonden in deze periode de gewervelden
- Chordata zijn terug te leiden tot zo’n 550 miljoen jaar geleden op lancet visachtige vormen
Naast verwanten van de chordata -> stekelhuidige en eikelwormen. Hiermee delen zij embrylogisch
en larvale kenmerken. Samen vormen zij de nieuwmondigen (Deuterostomata).
Fylogenie van
de levende
chordata
Gewervelden, ook wel vertebrae vandaar dat ze ook vertebraten worden genoemd
- Danken hun naam aan de wervels, (vertebrae) de botten waaruit de ruggengraat is
opgebouwd.
- Er zijn ongeveer 52000 soorten gewervelden dieren, waaronder de allergrootse dieren die
ooit op aarde hebben geleefd (dinosauriërs en vinvissen)
Concept: Chordaten:
- Hebben een chorda (notochord)
- Hebben een dorsale, holle zenuwstreng (neurale buis) die onder de chorda zit
- Zijn bilaterale dieren
Vertebraten -> een subfylum van het fylum Chordata
Twee groepen van invertebrate deuterostomen
1. De urochordata (zakpijpen)
2. De cephalachordata (lancetvisjes)
Zijn meer verwant aan vertebraten dan aan invertebraten
,Biodiversiteit en Diersystematiek 2
Stamboom Chordata: de vertebraten Alle chordata delen dezelfde set afgeleide
eigenschappen: sommige uitsluitend tijdens
de embryonale ontwikkeling.
Hersenen
- Zorgen voor de wiebelbeweging waardoor het lancet visjes voort kan bewegen
- Sturen de spiersegmenten in het lichaam
De chorda (het notochord)
- Is een langgerekt flexibele staaf die zich tussen het verteringskanaal en de neurale buis
bevindt
- Spiersegmenten zitten aan het notochord vast en zorgen ervoor dat er meer kracht gezet
kan worden (zorgen voor stijfheid)
- Verzorgt over vrijwel de hele lichaamslengte van de chordaten skeletsteun
- Bij de meeste vertebraten ontwikkelt zich een meer complex van gewrichten voorzien skelet
o Adulte dieren hebben slechts resten van de embryonal chorda (notochord), bij de
mens: tussenwervelschijven
Dorsale holle neurale buis
- Ontwikkelt vanuit een plaat ectoderm die tot een buis
inrolt aan de dorsale zijde van de chorda (notochord)
- Ontwikkelt verder in het centrale zenuwstelsel: de
hersenen en het ruggenmerg
- Zenuwen zitten door het hele lijf, vooral langs het
notochord vandaaruit stromen ze het hele lichaam uit
Faryngale spleten of kieuwspleten
- De meeste chordaten hebben spleten in de Farynx
(slokdarmhoofd)
- Zorgen voor ademhaling
- Zorgen ervoor dat diertjes die in hun kieuwen komen naar
hun darm wordt gestuurd
- Dienen als suspensie-voedingsstructuren bij veel
invertebrate chordaten. Langs de kieuwspleten komt eten
naar binnen.
, Biodiversiteit en Diersystematiek 2
- Worden aangepast voor gasuitwisseling bij aquatische
vertebraten
- Ontwikkelen verder in kieuwbogen, gehoorbeentjes, kop
en nek bij landbewonende vertebraten
o Sommige mensen hebben een zichtbaar
overblijfsel van een embryonale kieuwspleet
Tijdens de evolutie van zoogdieren uit synapsiden veranderen
de vorm van de onderkaak
- Twee botten van het kaakgewricht werden onderdeel
van het midden-oor van zoogdieren
Gespierde post-anale staart
- Gebruikt om zichzelf voort te stuwen, grote kracht in de post-anale staart
- Chordaten hebben een staart die voorbij de anus uitsteekt
o Veel soorten verliezen deze echter tijdens de embryonale ontwikkeling
- De chordate staart bevat skelet en spier elementen
o Zorgt voor de voortbewegingskracht van veel aquatische soorten
Subfylum Urochordata (Tunicata of Manteldieren)
- Zijn suspensie eters (dieren die door vloeistof heen gaan
en hierdoor eten naar binnen krijgen)
- Hebben geen post-anale staart
- Algemene naam = zakpijpen
- Hebben twee openingen.
- Lijken het meest op chordaten tijdens hun larvestadium
o Deze duurt soms niet langer dan enkele minuten
- Volwassen manteldier
o Voorkant zuigt water naar binnen via de instroom
siphon en filtert voedseldeeltjes (voeding)
o De faryngale groeven of kieuwspleten helpen hierbij
o Wanneer water is gefilterd wordt het water via de
wateruitgang verwijderd
o Huidige biologie van de manteldieren is waarschijnlijk
anders dan die van de oorspronkelijke chordaten
- Een pyrosome is een met het zeewater meegaande kolonie
manteldieren
Presentatie Chordaten en gewervelden
Aan het einde van het Cambrium:
- Bevolkt een verbazingwekkende variëteit aan dieren de oceanen
- Vanuit een van deze dieren ontstonden in deze periode de gewervelden
- Chordata zijn terug te leiden tot zo’n 550 miljoen jaar geleden op lancet visachtige vormen
Naast verwanten van de chordata -> stekelhuidige en eikelwormen. Hiermee delen zij embrylogisch
en larvale kenmerken. Samen vormen zij de nieuwmondigen (Deuterostomata).
Fylogenie van
de levende
chordata
Gewervelden, ook wel vertebrae vandaar dat ze ook vertebraten worden genoemd
- Danken hun naam aan de wervels, (vertebrae) de botten waaruit de ruggengraat is
opgebouwd.
- Er zijn ongeveer 52000 soorten gewervelden dieren, waaronder de allergrootse dieren die
ooit op aarde hebben geleefd (dinosauriërs en vinvissen)
Concept: Chordaten:
- Hebben een chorda (notochord)
- Hebben een dorsale, holle zenuwstreng (neurale buis) die onder de chorda zit
- Zijn bilaterale dieren
Vertebraten -> een subfylum van het fylum Chordata
Twee groepen van invertebrate deuterostomen
1. De urochordata (zakpijpen)
2. De cephalachordata (lancetvisjes)
Zijn meer verwant aan vertebraten dan aan invertebraten
,Biodiversiteit en Diersystematiek 2
Stamboom Chordata: de vertebraten Alle chordata delen dezelfde set afgeleide
eigenschappen: sommige uitsluitend tijdens
de embryonale ontwikkeling.
Hersenen
- Zorgen voor de wiebelbeweging waardoor het lancet visjes voort kan bewegen
- Sturen de spiersegmenten in het lichaam
De chorda (het notochord)
- Is een langgerekt flexibele staaf die zich tussen het verteringskanaal en de neurale buis
bevindt
- Spiersegmenten zitten aan het notochord vast en zorgen ervoor dat er meer kracht gezet
kan worden (zorgen voor stijfheid)
- Verzorgt over vrijwel de hele lichaamslengte van de chordaten skeletsteun
- Bij de meeste vertebraten ontwikkelt zich een meer complex van gewrichten voorzien skelet
o Adulte dieren hebben slechts resten van de embryonal chorda (notochord), bij de
mens: tussenwervelschijven
Dorsale holle neurale buis
- Ontwikkelt vanuit een plaat ectoderm die tot een buis
inrolt aan de dorsale zijde van de chorda (notochord)
- Ontwikkelt verder in het centrale zenuwstelsel: de
hersenen en het ruggenmerg
- Zenuwen zitten door het hele lijf, vooral langs het
notochord vandaaruit stromen ze het hele lichaam uit
Faryngale spleten of kieuwspleten
- De meeste chordaten hebben spleten in de Farynx
(slokdarmhoofd)
- Zorgen voor ademhaling
- Zorgen ervoor dat diertjes die in hun kieuwen komen naar
hun darm wordt gestuurd
- Dienen als suspensie-voedingsstructuren bij veel
invertebrate chordaten. Langs de kieuwspleten komt eten
naar binnen.
, Biodiversiteit en Diersystematiek 2
- Worden aangepast voor gasuitwisseling bij aquatische
vertebraten
- Ontwikkelen verder in kieuwbogen, gehoorbeentjes, kop
en nek bij landbewonende vertebraten
o Sommige mensen hebben een zichtbaar
overblijfsel van een embryonale kieuwspleet
Tijdens de evolutie van zoogdieren uit synapsiden veranderen
de vorm van de onderkaak
- Twee botten van het kaakgewricht werden onderdeel
van het midden-oor van zoogdieren
Gespierde post-anale staart
- Gebruikt om zichzelf voort te stuwen, grote kracht in de post-anale staart
- Chordaten hebben een staart die voorbij de anus uitsteekt
o Veel soorten verliezen deze echter tijdens de embryonale ontwikkeling
- De chordate staart bevat skelet en spier elementen
o Zorgt voor de voortbewegingskracht van veel aquatische soorten
Subfylum Urochordata (Tunicata of Manteldieren)
- Zijn suspensie eters (dieren die door vloeistof heen gaan
en hierdoor eten naar binnen krijgen)
- Hebben geen post-anale staart
- Algemene naam = zakpijpen
- Hebben twee openingen.
- Lijken het meest op chordaten tijdens hun larvestadium
o Deze duurt soms niet langer dan enkele minuten
- Volwassen manteldier
o Voorkant zuigt water naar binnen via de instroom
siphon en filtert voedseldeeltjes (voeding)
o De faryngale groeven of kieuwspleten helpen hierbij
o Wanneer water is gefilterd wordt het water via de
wateruitgang verwijderd
o Huidige biologie van de manteldieren is waarschijnlijk
anders dan die van de oorspronkelijke chordaten
- Een pyrosome is een met het zeewater meegaande kolonie
manteldieren
