Hoofdstuk 2
Pedagogen en hun visie
Een pedagogische visie is een samenhangend geheel van opvattingen over de
opvoeding van kinderen.
Elke school of organisatie voor kinderopvang is verplicht hun visie in een schoolplan
of pedagogisch beleidsplan op papier te zetten. Een team functioneert het best als
er een gemeenschappelijke visie is.
Een pedagogische stroming is een theorie over opvoeding, ontwikkeld door een
deskundige.
Bij oplossingsgericht opvoeden staat één belangrijk idee centraal: praktisch alle
problemen kunnen worden opgevat als vaardigheden die nog ontwikkeld moeten
worden.
Oplossingsgericht taalgebruik bestaat uit vragen die het kind uitnodigen om zijn
eigen talenten, oplossingen en doelen te benoemen.
De leerkracht zegt bijvoorbeeld: stel dat jij de juf of meester was, wat zou je dan in
de klas anders doen?
Door te wijzen op de positieve situatie moedig je de leerling aan om na te denken
over zijn eigen competenties.
21st century skills zijn vaardigheden zoals probleem oplossen, kritisch denken,
creativiteit, samenwerken en omgaan met ict.
Célestin Freinet
De Franse onderwijzer Celestin Freinet (1896-1966) vond het belangrijk om te
werken vanuit de belevings- en ervaringswereld van kinderen.
Visie
Werken, spelen en leren hangen bij Freinet met elkaar samen en gaan in elkaar
over. De ervaringen en belevingen van kinderen vormen de basis. Je moet het kind
begeleiden bij zijn drang om te onderzoeken en te experimenteren.
Je leert van elkaar: dit geldt voor kinderen, maar ook voor ouders en PW’ers.
‘Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, ik doe en ik begrijp’. (Celestin Freinet)
Freinet accepteert het kind zoals het is en neemt het serieus ongeacht zijn leeftijd,
hij doet een groot beroep op de zelfstandigheid van het kind. Leren door zelf te
doen.
, Begeleid de kinderen bij hun ontdekkingstocht, benadruk de positieve resultaten
zodat het niet ontmoedigd raakt door mislukkingen. Dwang heeft een verlammende
uitwerking op het kind.
Een Freinetkinderdagverblijf of school heeft de volgende kenmerken:
- een kind kan zelf kiezen waarmee het wil spelen
- verschillende speel- en werkhoeken
- aanmoedigen van eigen initiatief
- meehelpen met huishoudelijke klusjes
- praktisch oefenen met de buitenwereld, zoals een wandeling door de buurt en
boodschappen doen
- spelen en leren met levensechte dingen, zoals een echte kassa
- herinneringsboekjes maken van uitstapjes en bijzondere dagen zoals kerst
- veel aandacht voor de interactie tussen de kinderen
Gordon
De Gordon-methode is ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Thomas Gordon
(1918-2002) Hij werd wereldberoemd met zijn boek ‘Luisteren naar kinderen’. Hij
legde zich toe op het verbeteren van de communicatie tussen ouders en kinderen.
Visie
Kijk naar kinderen, luister naar wat ze te zeggen hebben en neem hen serieus. Laat
kinderen hun emotie beleven en laat ze zelf een oplossing bedenken voor hun
problemen.
‘Neem kinderen serieus, laat zien dat je hen respecteert en dat je rekening met hen
houdt’ (Thomas Gordon)
Gordon gaat uit van een gelijkwaardige relatie tussen kind en opvoeder. Opvoeders
moeten een kind niet tot iets dwingen.
Uitgangspunten:
- luisteren, zodat het kind zich begrepen voelt
- op een manier praten dat het kind jouw begrijpt
- conflicten zo oplossen dat niemand verliest
- samen afspraken maken, zodat iedereen zich eraan kan houden
- positief en met respect omgaan met elkaar
In de communicatie is vooral praten vanuit de ik-vorm belangrijk. De ik-boodschap
beschrijft het gedrag waar het om gaat zonder er een oordeel over te geven.
‘Ik wil dat je stopt met op de tafel staan, want ik moet anders zo hard praten en dan
krijg ik last van mijn keel’.
Je benadert het kind op een vriendelijke manier en hoeft minder vaak te
waarschuwen.