Samenvatting
Business Law/Recht (BL)
B-Accountancy
Collegejaar: 2023-2024
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Inleiding
Voor deze samenvatting is gebruikgemaakt van de volgende literatuur:
• Recht voor organisaties (RvO, 3e druk)
• Grondslagen vermogensrecht (GV, 12e druk)
• Wetteksten Hoger Onderwijs (37e druk)
• Materiaal van Blackboard
o Werkcollege slides Business Law
Bij het studieonderdeel Business Law (BL) – en dus in deze samenvatting - zullen de volgende
onderwerpen behandeld worden:
• Ondernemingsrecht
o Rechtsvormen (met en zonder rechtspersoonlijkheid)
o Structuurregeling (structuurvennootschap)
o Beschermingsconstructies (tegen vijandige overname)
o Fusie, overname, joint venture en concernrecht
o Faillissementsprocedure (positie crediteuren en gevolgen faillissement)
• Vermogensrecht (bestaande uit goederen- en verbintenissenrecht)
o Overdracht (en overdrachtsvereisten)
o Rechtshandelingen (eenzijdige en meerzijdige rechtshandelingen)
o Overeenkomsten
o Verbintenissen (en nakoming en niet-nakoming van verbintenissen)
• Sociaal Recht (arbeidsrecht)
o Arbeidsovereenkomsten (en einde arbeidsovereenkomst)
o Plichten en rechten werkgever & werknemer
o Sociale zekerheid bij ziekte, arbeidsongeschiktheid & werkloosheid
In deze samenvatting is alle theorie behandeld die volgens de weekplanning BL als
tentamenstof staat voorgeschreven. Wanneer theorie uit de weekplanning niet wordt
opgenomen in deze samenvatting zal dit hieronder te vinden zijn onder de opmerkingen.
Maak naast deze samenvatting gebruik van de oefenopgaven zoals deze zijn voorgeschreven
in de weekplanning, en van het proeftentamen Business Law. Aan het einde van de
samenvatting is een lijst opgenomen met de te maken opdrachten behorende bij het
studieonderdeel Business Law (BL). Veel succes met de voorbereiding voor het tentamen!
Opmerkingen:
• Paragraaf 1.2, 1.3 en 1.4 (uit het boek RvO) zijn niet meegenomen in de samenvatting.
Dit betreft algemene informatie welke niet (of in minder mate) van belang is voor het
tentamen. Paragraaf 4.4 (uit het boek RvO) is niet meegenomen in de samenvatting.
• Paragraaf 5.10 en 5.12 (uit het boek RvO) en 7.5, 9.3 en 14.7 (uit het boek GV) zijn niet
meegenomen in de samenvatting.
2
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Ondernemingsrecht en bedrijfskundige aspecten (RvO) ................................................ 6
1.1 Ondernemingsrecht en bedrijfskunde .................................................................................... 6
1.2 Strategie en interne sturing..................................................................................................... 6
Hoofdstuk 2: Ondernemingsrecht (RvO)................................................................................................ 8
2.1 Onderneming en rechtspersoon ............................................................................................. 8
2.2 Vertegenwoordiging en volmacht ........................................................................................... 9
2.3 Het handelsregister ............................................................................................................... 10
2.4 Financiële verslaggeving ........................................................................................................ 11
2.5 De ondernemingsraad ........................................................................................................... 12
2.6 Enquêterecht ......................................................................................................................... 14
2.7 Wet op de economische delicten .......................................................................................... 14
2.8 Wet controle op rechtspersonen .......................................................................................... 15
2.9 Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme..................................... 15
Hoofdstuk 3: Onderneming zonder rechtspersoonlijkheid (RvO)....................................................... 17
3.1 Eenmanszaak ......................................................................................................................... 17
3.2 Maatschap ............................................................................................................................. 18
3.3 Vennootschap onder firma.................................................................................................... 22
3.4 Commanditaire vennootschap .............................................................................................. 26
3.5 Wet modernisering personenvennootschappen .................................................................. 28
Hoofdstuk 4: Vereniging, coöperatie, owm en stichting (RvO)........................................................... 30
4.1 Vereniging.............................................................................................................................. 30
4.2 Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij................................................................ 34
4.3 Stichting ................................................................................................................................. 37
Hoofdstuk 5: Naamloze en besloten vennootschap (RvO) ................................................................. 40
5.1 Oprichting .............................................................................................................................. 40
5.2 Vennootschap in oprichting .................................................................................................. 40
5.3 Vermogen .............................................................................................................................. 41
5.4 Kapitaal .................................................................................................................................. 42
5.5 Winst en verlies ..................................................................................................................... 44
5.6 Aandelen................................................................................................................................ 44
5.7 Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA) ............................................................... 46
5.8 Bestuur .................................................................................................................................. 49
5.9 Raad van Commissarissen (RvC) en de structuurregeling ..................................................... 51
5.10 Corporate Governance Code ................................................................................................. 55
5.11 Beschermingsconstructies ..................................................................................................... 56
3
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
5.12 Ontbinding ............................................................................................................................. 58
Hoofdstuk 6: Samenwerkingsverbanden (RvO)................................................................................... 59
6.1 Fusie, overname en joint venture ......................................................................................... 59
6.2 Concernrecht ......................................................................................................................... 61
Hoofdstuk 7: Crediteuren en faillissement (RvO) ................................................................................ 63
7.1 Verhaalsrecht en faillissement .............................................................................................. 63
Hoofdstuk 8: Vermogensrecht algemeen (GV) .................................................................................... 68
8.1 Vermogen .............................................................................................................................. 69
8.2 Registergoederen en niet-registergoederen ......................................................................... 70
8.3 Onderscheid van vermogensrechten .................................................................................... 71
8.4 Conflicterende rechten.......................................................................................................... 74
Hoofdstuk 9: Overdracht (GV) .............................................................................................................. 77
9.1 Verkrijging onder algemene titel en onder bijzondere titel .................................................. 77
9.2 Vereisten voor een geldige overdracht ................................................................................. 77
9.3 Derdenbescherming .............................................................................................................. 84
Hoofdstuk 10: Rechtshandeling algemeen (GV) .................................................................................. 88
10.1 Het begrip rechtshandeling ................................................................................................... 88
10.2 Totstandkoming van een rechtshandeling ............................................................................ 89
10.3 Nietigheid en vernietigbaarheid van een rechtshandeling (nulliteiten) ............................... 91
Hoofdstuk 11: Overeenkomst (GV) ...................................................................................................... 94
11.1 De overeenkomst .................................................................................................................. 94
11.2 Totstandkoming van een overeenkomst ............................................................................... 94
11.3 Inhoud van de overeenkomst................................................................................................ 97
11.4 Overeenkomsten en derden ............................................................................................... 100
Hoofdstuk 12: Rechtmatige daad (GV) .............................................................................................. 102
12.1 Rechtmatige daad................................................................................................................ 102
Hoofdstuk 13: Verbintenis (GV) ......................................................................................................... 104
13.1 De verbintenis ..................................................................................................................... 104
13.2 Partijen bij een verbintenis ................................................................................................. 104
13.3 Soorten verbintenissen ....................................................................................................... 106
13.4 Overgang en tenietgaan van verbintenissen....................................................................... 108
Hoofdstuk 14: Nakoming en niet-nakoming van verbintenissen (GV) ............................................. 111
14.1 Nakoming ............................................................................................................................ 111
14.2 Verweermiddelen van de schuldenaar ............................................................................... 114
14.3 Niet-nakoming en toerekenbaarheid .................................................................................. 117
14.4 Gevolgen van het toerekenbaar niet-nakomen .................................................................. 121
4
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
14.5 Niet-toerekenbaar tekortschieten: overmacht ................................................................... 124
14.6 Schuldeisersverzuim ............................................................................................................ 125
Hoofdstuk 15: Arbeidsovereenkomst (GV) ........................................................................................ 126
15.1 De arbeidsovereenkomst .................................................................................................... 126
15.2 Flexibele arbeidscontracten ................................................................................................ 128
15.3 Totstandkoming van de arbeidsovereenkomst ................................................................... 130
15.4 Verplichtingen van de werkgever en de werknemer .......................................................... 133
15.5 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst .......................................................................... 137
15.6 Sociale zekerheid ................................................................................................................. 148
Te maken vraagstukken per onderwerp ............................................................................................ 155
5
, Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Hoofdstuk 1: Ondernemingsrecht en bedrijfskundige aspecten (RvO)
1.1 Ondernemingsrecht en bedrijfskunde
Een traditionele indeling van organisaties is de indeling in profit- en non-profitorganisaties. In
een modernere benadering van organisaties wordt gekeken of de organisatie handelt volgens
de drie P’s: people, planet en profit. Een andere indeling van organisaties is de indeling in
bedrijfsleven (grootbedrijf en midden- en kleinbedrijf), ook wel de private sector genoemd,
not-for-profitinstellingen en organisaties in de publieke sector.
Een organisatie oefent invloed uit op haar omgeving. Op haar beurt wordt de organisaties
beïnvloed door diverse omgevingsfactoren, bijvoorbeeld economische, politieke, sociale en
juridische factoren. Dat kan worden verduidelijkt met een model. Dit model wordt in de
bedrijfskunde ook wel het DESTEP-model genoemd. DESTEP staat voor demografische,
economische, sociaal-culturele, technologische, ecologische en politiek-juridische factoren.
DESTEP beschrijft een kader van macro-omgevingsfactoren die van belang zijn voor de
organisatie en het strategisch management. De uit deze modellen volgende analyse is van
belang voor de strategie van de organisatie.
Wet- en regelgeving zijn externe politieke invloeden die vaak van invloed zijn op een
organisatie. Wet- en regelgeving worden ingedeeld in specifieke onderdelen van het recht:
deze onderdelen worden rechtsgebieden genoemd. Enkele rechtsgebieden zijn het
overeenkomstenrecht, het arbeidsrecht, het ondernemingsrecht, het fiscale recht, het
internationale recht, het bestuursrecht en het faillissementsrecht.
1.2 Strategie en interne sturing
Een belangrijk middel om de strategie van een organisatie tot uitvoering te brengen, is het
ondernemingsrecht, ook wel Business Law genoemd. De volgende juridische onderwerpen
maken deel uit van het strategisch beleid:
6
Business Law/Recht (BL)
B-Accountancy
Collegejaar: 2023-2024
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Inleiding
Voor deze samenvatting is gebruikgemaakt van de volgende literatuur:
• Recht voor organisaties (RvO, 3e druk)
• Grondslagen vermogensrecht (GV, 12e druk)
• Wetteksten Hoger Onderwijs (37e druk)
• Materiaal van Blackboard
o Werkcollege slides Business Law
Bij het studieonderdeel Business Law (BL) – en dus in deze samenvatting - zullen de volgende
onderwerpen behandeld worden:
• Ondernemingsrecht
o Rechtsvormen (met en zonder rechtspersoonlijkheid)
o Structuurregeling (structuurvennootschap)
o Beschermingsconstructies (tegen vijandige overname)
o Fusie, overname, joint venture en concernrecht
o Faillissementsprocedure (positie crediteuren en gevolgen faillissement)
• Vermogensrecht (bestaande uit goederen- en verbintenissenrecht)
o Overdracht (en overdrachtsvereisten)
o Rechtshandelingen (eenzijdige en meerzijdige rechtshandelingen)
o Overeenkomsten
o Verbintenissen (en nakoming en niet-nakoming van verbintenissen)
• Sociaal Recht (arbeidsrecht)
o Arbeidsovereenkomsten (en einde arbeidsovereenkomst)
o Plichten en rechten werkgever & werknemer
o Sociale zekerheid bij ziekte, arbeidsongeschiktheid & werkloosheid
In deze samenvatting is alle theorie behandeld die volgens de weekplanning BL als
tentamenstof staat voorgeschreven. Wanneer theorie uit de weekplanning niet wordt
opgenomen in deze samenvatting zal dit hieronder te vinden zijn onder de opmerkingen.
Maak naast deze samenvatting gebruik van de oefenopgaven zoals deze zijn voorgeschreven
in de weekplanning, en van het proeftentamen Business Law. Aan het einde van de
samenvatting is een lijst opgenomen met de te maken opdrachten behorende bij het
studieonderdeel Business Law (BL). Veel succes met de voorbereiding voor het tentamen!
Opmerkingen:
• Paragraaf 1.2, 1.3 en 1.4 (uit het boek RvO) zijn niet meegenomen in de samenvatting.
Dit betreft algemene informatie welke niet (of in minder mate) van belang is voor het
tentamen. Paragraaf 4.4 (uit het boek RvO) is niet meegenomen in de samenvatting.
• Paragraaf 5.10 en 5.12 (uit het boek RvO) en 7.5, 9.3 en 14.7 (uit het boek GV) zijn niet
meegenomen in de samenvatting.
2
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Ondernemingsrecht en bedrijfskundige aspecten (RvO) ................................................ 6
1.1 Ondernemingsrecht en bedrijfskunde .................................................................................... 6
1.2 Strategie en interne sturing..................................................................................................... 6
Hoofdstuk 2: Ondernemingsrecht (RvO)................................................................................................ 8
2.1 Onderneming en rechtspersoon ............................................................................................. 8
2.2 Vertegenwoordiging en volmacht ........................................................................................... 9
2.3 Het handelsregister ............................................................................................................... 10
2.4 Financiële verslaggeving ........................................................................................................ 11
2.5 De ondernemingsraad ........................................................................................................... 12
2.6 Enquêterecht ......................................................................................................................... 14
2.7 Wet op de economische delicten .......................................................................................... 14
2.8 Wet controle op rechtspersonen .......................................................................................... 15
2.9 Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme..................................... 15
Hoofdstuk 3: Onderneming zonder rechtspersoonlijkheid (RvO)....................................................... 17
3.1 Eenmanszaak ......................................................................................................................... 17
3.2 Maatschap ............................................................................................................................. 18
3.3 Vennootschap onder firma.................................................................................................... 22
3.4 Commanditaire vennootschap .............................................................................................. 26
3.5 Wet modernisering personenvennootschappen .................................................................. 28
Hoofdstuk 4: Vereniging, coöperatie, owm en stichting (RvO)........................................................... 30
4.1 Vereniging.............................................................................................................................. 30
4.2 Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij................................................................ 34
4.3 Stichting ................................................................................................................................. 37
Hoofdstuk 5: Naamloze en besloten vennootschap (RvO) ................................................................. 40
5.1 Oprichting .............................................................................................................................. 40
5.2 Vennootschap in oprichting .................................................................................................. 40
5.3 Vermogen .............................................................................................................................. 41
5.4 Kapitaal .................................................................................................................................. 42
5.5 Winst en verlies ..................................................................................................................... 44
5.6 Aandelen................................................................................................................................ 44
5.7 Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA) ............................................................... 46
5.8 Bestuur .................................................................................................................................. 49
5.9 Raad van Commissarissen (RvC) en de structuurregeling ..................................................... 51
5.10 Corporate Governance Code ................................................................................................. 55
5.11 Beschermingsconstructies ..................................................................................................... 56
3
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
5.12 Ontbinding ............................................................................................................................. 58
Hoofdstuk 6: Samenwerkingsverbanden (RvO)................................................................................... 59
6.1 Fusie, overname en joint venture ......................................................................................... 59
6.2 Concernrecht ......................................................................................................................... 61
Hoofdstuk 7: Crediteuren en faillissement (RvO) ................................................................................ 63
7.1 Verhaalsrecht en faillissement .............................................................................................. 63
Hoofdstuk 8: Vermogensrecht algemeen (GV) .................................................................................... 68
8.1 Vermogen .............................................................................................................................. 69
8.2 Registergoederen en niet-registergoederen ......................................................................... 70
8.3 Onderscheid van vermogensrechten .................................................................................... 71
8.4 Conflicterende rechten.......................................................................................................... 74
Hoofdstuk 9: Overdracht (GV) .............................................................................................................. 77
9.1 Verkrijging onder algemene titel en onder bijzondere titel .................................................. 77
9.2 Vereisten voor een geldige overdracht ................................................................................. 77
9.3 Derdenbescherming .............................................................................................................. 84
Hoofdstuk 10: Rechtshandeling algemeen (GV) .................................................................................. 88
10.1 Het begrip rechtshandeling ................................................................................................... 88
10.2 Totstandkoming van een rechtshandeling ............................................................................ 89
10.3 Nietigheid en vernietigbaarheid van een rechtshandeling (nulliteiten) ............................... 91
Hoofdstuk 11: Overeenkomst (GV) ...................................................................................................... 94
11.1 De overeenkomst .................................................................................................................. 94
11.2 Totstandkoming van een overeenkomst ............................................................................... 94
11.3 Inhoud van de overeenkomst................................................................................................ 97
11.4 Overeenkomsten en derden ............................................................................................... 100
Hoofdstuk 12: Rechtmatige daad (GV) .............................................................................................. 102
12.1 Rechtmatige daad................................................................................................................ 102
Hoofdstuk 13: Verbintenis (GV) ......................................................................................................... 104
13.1 De verbintenis ..................................................................................................................... 104
13.2 Partijen bij een verbintenis ................................................................................................. 104
13.3 Soorten verbintenissen ....................................................................................................... 106
13.4 Overgang en tenietgaan van verbintenissen....................................................................... 108
Hoofdstuk 14: Nakoming en niet-nakoming van verbintenissen (GV) ............................................. 111
14.1 Nakoming ............................................................................................................................ 111
14.2 Verweermiddelen van de schuldenaar ............................................................................... 114
14.3 Niet-nakoming en toerekenbaarheid .................................................................................. 117
14.4 Gevolgen van het toerekenbaar niet-nakomen .................................................................. 121
4
,Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
14.5 Niet-toerekenbaar tekortschieten: overmacht ................................................................... 124
14.6 Schuldeisersverzuim ............................................................................................................ 125
Hoofdstuk 15: Arbeidsovereenkomst (GV) ........................................................................................ 126
15.1 De arbeidsovereenkomst .................................................................................................... 126
15.2 Flexibele arbeidscontracten ................................................................................................ 128
15.3 Totstandkoming van de arbeidsovereenkomst ................................................................... 130
15.4 Verplichtingen van de werkgever en de werknemer .......................................................... 133
15.5 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst .......................................................................... 137
15.6 Sociale zekerheid ................................................................................................................. 148
Te maken vraagstukken per onderwerp ............................................................................................ 155
5
, Samenvatting Business Law/Recht (BL) | ACVH18BL1A | B-Accountancy
Hoofdstuk 1: Ondernemingsrecht en bedrijfskundige aspecten (RvO)
1.1 Ondernemingsrecht en bedrijfskunde
Een traditionele indeling van organisaties is de indeling in profit- en non-profitorganisaties. In
een modernere benadering van organisaties wordt gekeken of de organisatie handelt volgens
de drie P’s: people, planet en profit. Een andere indeling van organisaties is de indeling in
bedrijfsleven (grootbedrijf en midden- en kleinbedrijf), ook wel de private sector genoemd,
not-for-profitinstellingen en organisaties in de publieke sector.
Een organisatie oefent invloed uit op haar omgeving. Op haar beurt wordt de organisaties
beïnvloed door diverse omgevingsfactoren, bijvoorbeeld economische, politieke, sociale en
juridische factoren. Dat kan worden verduidelijkt met een model. Dit model wordt in de
bedrijfskunde ook wel het DESTEP-model genoemd. DESTEP staat voor demografische,
economische, sociaal-culturele, technologische, ecologische en politiek-juridische factoren.
DESTEP beschrijft een kader van macro-omgevingsfactoren die van belang zijn voor de
organisatie en het strategisch management. De uit deze modellen volgende analyse is van
belang voor de strategie van de organisatie.
Wet- en regelgeving zijn externe politieke invloeden die vaak van invloed zijn op een
organisatie. Wet- en regelgeving worden ingedeeld in specifieke onderdelen van het recht:
deze onderdelen worden rechtsgebieden genoemd. Enkele rechtsgebieden zijn het
overeenkomstenrecht, het arbeidsrecht, het ondernemingsrecht, het fiscale recht, het
internationale recht, het bestuursrecht en het faillissementsrecht.
1.2 Strategie en interne sturing
Een belangrijk middel om de strategie van een organisatie tot uitvoering te brengen, is het
ondernemingsrecht, ook wel Business Law genoemd. De volgende juridische onderwerpen
maken deel uit van het strategisch beleid:
6
