100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

samenvatting bestuurskunde

Beoordeling
-
Verkocht
3
Pagina's
98
Geüpload op
02-01-2024
Geschreven in
2023/2024

Dit document is een volledige samenvatting van wat gekend moet zijn voor het vak bestuurskunde. Het zijn de slides + notities.

Instelling
Vak











Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Geschreven voor

Instelling
Studie
Vak

Documentinformatie

Geüpload op
2 januari 2024
Bestand laatst geupdate op
17 januari 2024
Aantal pagina's
98
Geschreven in
2023/2024
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

BESTUURSKUNDE
INHOUDSOPGAVE

Les 1: overheid en maatschappij ...................................................................................................................... 6

1.Overheid in de maatschappij ............................................................................................................................ 6
De sfeer van de gemeenschappen (liefde & loyaliteit – je voelt verplichting t.o.v. anderen) ........................ 7
De sfeer van de staat (dwang & stem) ............................................................................................................ 7
De sfeer van de markt (ruil & exit) .................................................................................................................. 7
De sfeer van de civil society (zorg willen dragen & vertrouwen) .................................................................... 8
De staat en de andere sferen .......................................................................................................................... 8
Onderscheid tussen publiek en privaat/ non profit en profit/ formeel en informeel .................................... 9
Tijd en ruimte: de context maakt en verklaart verschil ................................................................................ 10

2.Wat is een staat? ........................................................................................................................................... 11
Toepassing tijdens les: waarom viel Afghanistan zo snel? ............................................................................ 12

3.Wat is een democratische rechtsstaat ........................................................................................................... 12
Nu gaan we dieper in op de 3 poten van de democratische rechtstaat: Parlementaire democratie ........... 13
De rechtstaat ................................................................................................................................................. 14
Bureaucratie .................................................................................................................................................. 14

4.Manieren waarop die democratische rechtsstaat onder druk kan komen te staan ...................................... 14

Les 2: goed bestuur ........................................................................................................................................ 16

Normatieve kaders ............................................................................................................................................ 16

Efficiënte en effectiviteit.................................................................................................................................... 17

Open en integer ................................................................................................................................................. 19

Veerkrachtig bestuur ......................................................................................................................................... 21

De spanningen tussen waarden en domeinen .................................................................................................. 22

les 3: publiek en privaat ................................................................................................................................. 23

Invloedsferen, goederen en diensten en organisaties ....................................................................................... 23
Invloedsferen ................................................................................................................................................ 24
Publiek en private goederen ......................................................................................................................... 25
Publiek en private organisaties ..................................................................................................................... 26

Waarom welke vorm? ....................................................................................................................................... 29
AARD VAN DE TAAK....................................................................................................................................... 29
PADAFHANKELIJKHEID .................................................................................................................................. 30

Waarom is dit onderscheid nu belangrijk? ........................................................................................................ 30

Publieke en private verbindingen ...................................................................................................................... 30

les 4: een historische schets ........................................................................................................................... 31



1

, 1800 tot 1870: de nachtwakerstaat .................................................................................................................. 31

1870-1919: infrastructuurstaat ......................................................................................................................... 32

1919-1973: Welvaartstaat ................................................................................................................................ 33

1973-2000: de ondernemende staat ................................................................................................................. 35

2000 -.... : de netwerkstaat (recente trends) ..................................................................................................... 36

Les 5: van bureaucratie naar new public governance ..................................................................................... 38

3 (4) modellen ................................................................................................................................................... 38

Bureaucratie ...................................................................................................................................................... 38

New public management .................................................................................................................................. 41

Post new public management/ New public governance ................................................................................... 42

Samenvattend ................................................................................................................................................... 43

Les 6: de federale overheid ............................................................................................................................ 44

Bevoegdheden en kenmerken ........................................................................................................................... 44

Politiek bestuurlijke Instellingen van de federale overheid ............................................................................... 44
Wetgevende macht ....................................................................................................................................... 44
Uitvoerde macht ........................................................................................................................................... 45
Aanleunende instellingen.............................................................................................................................. 45

Administratieve instellingen van de federale overheid ..................................................................................... 46
De federale en de programmatorische overheidsdiensten .......................................................................... 46
Federale wetenschappelijke instellingen ...................................................................................................... 48
De openbare instellingen van de sociale zekerheid ...................................................................................... 48

Overheidsbedrijven............................................................................................................................................ 49

Leger.................................................................................................................................................................. 49

De federale politie ............................................................................................................................................. 49

Justitie ............................................................................................................................................................... 49

Personeel, Financiën + begroting ...................................................................................................................... 54
Oorsprong van de inkomsten van de Federale Overheid ............................................................................. 54
Verdeling inkomsten van de Federale overheid ........................................................................................... 54

Les 7: de vlaamse overheid ............................................................................................................................ 56

(Vlaanderen in de) staatshervormingen ............................................................................................................ 56

Bevoegdheden van de Vlaamse overheid .......................................................................................................... 56
Bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap (=bevoegdheden van de gemeenschappen) ...................... 57
Bevoegdheden van de gewesten .................................................................................................................. 57
Geen evident onderscheid in praktijk ........................................................................................................... 57

Politiek bestuurlijke instellingen ........................................................................................................................ 58

Financiën, de Vlaamse financiële middelen ...................................................................................................... 58

Administratieve instellingen .............................................................................................................................. 59
Beleidsdomeinen........................................................................................................................................... 60


2

, Departementen ............................................................................................................................................. 60
Agentschappen ............................................................................................................................................. 60
De beleidsraad .............................................................................................................................................. 61
Managementcomité ...................................................................................................................................... 62
Het adviesstelsel en de strategische adviesraden ........................................................................................ 62

Les 8: de lokale besturen ................................................................................................................................ 63

Staatshervormingen .......................................................................................................................................... 63

Lokale besturen in België................................................................................................................................... 63

Aantal soorten lokale besturen ......................................................................................................................... 63
Verschillen tussen de gewesten .................................................................................................................... 63
Fusies............................................................................................................................................................. 64

Regiovorming: subregionale clusters van gemeenten ...................................................................................... 65
Eerstelijnzones .............................................................................................................................................. 65
Woonregio’s .................................................................................................................................................. 66
Ruimtelijke zondering voor de gezondheid en welzijnsorganisaties ............................................................ 66
Vervoersregio’s ............................................................................................................................................. 66
Politiezones ................................................................................................................................................... 66
Hulpverleningszones/brandweerzones ......................................................................................................... 67

Hoe kunnen we dit alles nu rationaliseren en organiseren? ............................................................................. 67

Lokale autonomie VS centraal toezicht ............................................................................................................. 69
Autonomie en medebewind ......................................................................................................................... 69
Toezicht ......................................................................................................................................................... 69
Audit door audit Vlaanderen ......................................................................................................................... 70
Lokale inkomsten en uitgaven ...................................................................................................................... 70
De provinciale besturen en de provinciale autonomie ................................................................................. 71

Politieke organisatie van de Vlaams lokale besturen ........................................................................................ 71
Verkozen raden ............................................................................................................................................. 71
Uitvoerende macht ....................................................................................................................................... 71

Administratieve organisatie van de Vlaamse lokale besturen .......................................................................... 72
New public management op lokaal niveau ................................................................................................... 72

Andere lokale actoren ....................................................................................................................................... 72
OCMW (openbare centra voor maatschappelijk welzijn) ............................................................................. 72

decentralisatiedebat ......................................................................................................................................... 73

Les 9: regulering en beleidsinstrumentatie..................................................................................................... 74

De instrumenten van de overheid ..................................................................................................................... 74
Toepassing op de pandemie: hoe kan de overheid zoveel mogelijk mensen vaccineren? ........................... 74

Nudges .............................................................................................................................................................. 74

Dode huisdieren begraven – mag dat? ............................................................................................................. 75

Regelgeving ....................................................................................................................................................... 75
Definitie ......................................................................................................................................................... 75

Waarom werken regels? ................................................................................................................................... 76



3

, Waarom reguleren ............................................................................................................................................ 76
1. De economische motieven die tot doel hebben de markt zuiver te houden............................................ 76
2. Public interest motieven die een breed algemeen belang tot doel hebben. ............................................ 77

Wie reguleert..................................................................................................................................................... 77

Hoe reguleren .................................................................................................................................................... 78

H13-Deel 2 les 9: regulerende staat .................................................................................................................. 79

Liberalisering en privatisering ........................................................................................................................... 79
Regulerende agentschappen......................................................................................................................... 80

Handhaving ....................................................................................................................................................... 80
Vormen van handhaving ............................................................................................................................... 80

Les 10: Politiek ambtelijke verhoudingen ....................................................................................................... 82

Dichotomie (dichotome onderscheid tussen politiek en administratie) ............................................................ 82
Wilson ........................................................................................................................................................... 82
Weber............................................................................................................................................................ 82

Complexere modellen ........................................................................................................................................ 84
Het dichotomy-duality model van Svara ....................................................................................................... 84
Interactiemodellen van Peters (niet kennen voor examen) ......................................................................... 85

Invloed van context ........................................................................................................................................... 86
1. Impact van electorale cyclus en electoraal systeem. ................................................................................ 86
2. Impact van de setting/de context van het beleid ..................................................................................... 86
3. impact van bestuursniveau en schaal ....................................................................................................... 86
4. Impact van frontlijnambtenaren ............................................................................................................... 87
5. Impact van beroepsbeelden ...................................................................................................................... 87

België ................................................................................................................................................................. 87
Hoe wordt men ambtenaar? ......................................................................................................................... 87
Politieke benoemingen ................................................................................................................................. 88
Kabinetten ..................................................................................................................................................... 88

Les 11: bestuur en maatschappelijk middenveld ............................................................................................ 90

Vertrouwen en legitimiteit ................................................................................................................................ 90

Rollen: klant, opponent, participant ................................................................................................................. 91
K L A N T E N R O l .......................................................................................................................................... 91
Openbaar onderzoek en bezwaarschriften ................................................................................................... 92
Openbaarheid van bestuur ........................................................................................................................... 92
Participant ..................................................................................................................................................... 92

Burgermaatschappij .......................................................................................................................................... 93

Participatievormen ............................................................................................................................................ 93
Individueel en coöperatie ............................................................................................................................. 94
Coöperatie en georganiseerd ........................................................................................................................ 94
Georganiseerd en conflict ............................................................................................................................. 95
Conflict en individueel ................................................................................................................................... 95
Individueel + mengeling van coöperatie en conflict ..................................................................................... 95

Waarom is participatie belangrijk? ................................................................................................................... 95



4

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
danielboonen Universiteit Antwerpen
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
23
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
17
Documenten
9
Laatst verkocht
2 weken geleden

5,0

2 beoordelingen

5
2
4
0
3
0
2
0
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen