BLOK 0 T-toetsen – 3 nov 23
Variabelen hebben vaak een ander meetniveau dan dichotoom bijvoorbeeld, categoriaal met meer
categorieën of kwantitatieve variabelen (discreet/continu). OR en RR werken dan niet, andere
technieken werken dan juist wel.
De T-verdeling wordt gebruikt zodra gegevens uit de populatie onbekend zijn.
Z-toets standaardnormale verdeling
o Hypothesen toetsen a.d.h.v. bekende populatieparameters, standaarddeviatie en
gemiddelde
T-toets met vrijheidsgraden
o Schatting op basis van een steekproef maken
1. Independent samples t test (two)
Twee onafhankelijke groepen, die je wilt vergelijken op de kwantitatieve uitkomstmaat
Voor kwantitatieve uitkomstvariabelen, twee samples vergelijken een determinant en een uitkomst.
Bijvoorbeeld verschil in bloeddruk tussen interventie en controlegroep, uitkomst is dan kwantitatief
en determinant is wel/geen interventie.
2. Paired sampled t-test (gepaarde t-toets)
Herhaalde metingen met elkaar vergelijken.
Hierbij vergelijk je niet twee groepen maar juist het verschil in herhaaldelijke metingen. Dus in
dezelfde groep mensen twee metingen, herhaaldelijk, en die twee tijdsstippen vergelijk je
Bijv. het verschil in rekenvaardigheden bij premasterstudenten aan het begin- en aan het eind van het
premasterprogramma. Uitkomst = rekenvaardigheden, determinant is verschil in vaardigheden voor
en na het programma.
3. One-sample t-test
Een steekproef vergelijken met een bepaalde waarde
Opnieuw voor kwantitatieve uitkomst variabelen. Steekproef vergelijken met een bepaalde
verwachtingswaarde. Geldt de verwachtingswaarde ook voor jouw patiëntenpopulatie die je
onderzoekt? Voorbeeld Nederlandse vrouwen met een gemiddeld BMI van X, waarbij je deze
verwachtingswaarde wilt vergelijken met een groep uit huisartsenpraktijken bijvoorbeeld.
Waar komen T-toetsen vandaan?
In onderzoek worden steekproeven gebruikt, random groepen uit de populatie, waarmee je iets wilt
zeggen over de hele populatie.
- Z-verdeling naar T-verdeling: hiermee kan je iets zeggen over de hele populatie je moet
namelijk gaan toetsen
- Z-verdeling het kansmodel, gebruiken we als we gemiddelde en variantie van de populatie
weten
o Voorwaarde z-verdeling om te kunnen toetsen, grote steekproef dan weet je dat
variantie van de steekproef goede benadering is van variantie hele populatie
- In de praktijk is de variantie populatie vaak onbekend en steekproef relatief klein, wat tot
onzekerheid leidt over uitspraak werkelijke populatie
Oplossing students T verdeling
1
Variabelen hebben vaak een ander meetniveau dan dichotoom bijvoorbeeld, categoriaal met meer
categorieën of kwantitatieve variabelen (discreet/continu). OR en RR werken dan niet, andere
technieken werken dan juist wel.
De T-verdeling wordt gebruikt zodra gegevens uit de populatie onbekend zijn.
Z-toets standaardnormale verdeling
o Hypothesen toetsen a.d.h.v. bekende populatieparameters, standaarddeviatie en
gemiddelde
T-toets met vrijheidsgraden
o Schatting op basis van een steekproef maken
1. Independent samples t test (two)
Twee onafhankelijke groepen, die je wilt vergelijken op de kwantitatieve uitkomstmaat
Voor kwantitatieve uitkomstvariabelen, twee samples vergelijken een determinant en een uitkomst.
Bijvoorbeeld verschil in bloeddruk tussen interventie en controlegroep, uitkomst is dan kwantitatief
en determinant is wel/geen interventie.
2. Paired sampled t-test (gepaarde t-toets)
Herhaalde metingen met elkaar vergelijken.
Hierbij vergelijk je niet twee groepen maar juist het verschil in herhaaldelijke metingen. Dus in
dezelfde groep mensen twee metingen, herhaaldelijk, en die twee tijdsstippen vergelijk je
Bijv. het verschil in rekenvaardigheden bij premasterstudenten aan het begin- en aan het eind van het
premasterprogramma. Uitkomst = rekenvaardigheden, determinant is verschil in vaardigheden voor
en na het programma.
3. One-sample t-test
Een steekproef vergelijken met een bepaalde waarde
Opnieuw voor kwantitatieve uitkomst variabelen. Steekproef vergelijken met een bepaalde
verwachtingswaarde. Geldt de verwachtingswaarde ook voor jouw patiëntenpopulatie die je
onderzoekt? Voorbeeld Nederlandse vrouwen met een gemiddeld BMI van X, waarbij je deze
verwachtingswaarde wilt vergelijken met een groep uit huisartsenpraktijken bijvoorbeeld.
Waar komen T-toetsen vandaan?
In onderzoek worden steekproeven gebruikt, random groepen uit de populatie, waarmee je iets wilt
zeggen over de hele populatie.
- Z-verdeling naar T-verdeling: hiermee kan je iets zeggen over de hele populatie je moet
namelijk gaan toetsen
- Z-verdeling het kansmodel, gebruiken we als we gemiddelde en variantie van de populatie
weten
o Voorwaarde z-verdeling om te kunnen toetsen, grote steekproef dan weet je dat
variantie van de steekproef goede benadering is van variantie hele populatie
- In de praktijk is de variantie populatie vaak onbekend en steekproef relatief klein, wat tot
onzekerheid leidt over uitspraak werkelijke populatie
Oplossing students T verdeling
1
