Samenvatting module
Vakinhoudelijk Handelen
Generiek (VH Generiek)
Deel 2.
,Inhoudsopgave
Thermoregulatie................................................................................................................................3
Cardiovasculair systeem..................................................................................................................16
Klinische genetica............................................................................................................................32
Kraamperiode, zorg voor de kraamvrouw en pasgeborene (inclusief ALGO en hielprik)..................43
Fysiologische veranderingen in de zwangerschap............................................................................44
Fysiologie van de baring..................................................................................................................48
Het fysiologische kraambed............................................................................................................51
Fysiologie pasgeborene...................................................................................................................54
Neonatale screening........................................................................................................................61
Digestief systeem............................................................................................................................65
Huid en afweersysteem...................................................................................................................73
Nierfunctie......................................................................................................................................78
•
,Thermoregulatie
Leerdoelen
• Uitleggen wat onder warmteproductie, warmteafgifte, convectie, conductie,
evaporatie en radiatie wordt verstaan.
• Aangeven welke factoren invloed hebben op de warmteproductie en -afgifte.
• Verschillen tussen volwassenen en kinderen met betrekking tot thermoregulatie
verklaren.
• De oorzaken en symptomen van insufficiënte thermoregulatie benoemen.
• De invloed van warmteproductie en -afgifte op de overige lichaamsfuncties
beredeneren.
• Benoemen welke observaties, controles, metingen en interventies t.a.v. de
thermoregulatie uitgevoerd dienen te worden.
• Relevante gegevens ten aanzien van de thermoregulatie interpreteren en
beredeneren.
• Benoemen welke behandelopties er (in hoofdlijnen) zijn ten aanzien van de
thermoregulatie.
• Uitleggen waaruit begeleiding en ondersteuning van patiënten met problemen in de
thermoregulatie moet bestaan.
Aan het eind van de les kun je:
• de begrippen warmteproductie en warmte afgifte uitleggen.
• benoemen welke factoren van invloed zijn op de warmte productie en afgifte.
• uitleggen hoe convectie, conductie, evaporatie en radiatie van invloed zijn op de
temperatuur
• de verschillen tussen volwassenen en kinderen m.b.t. thermoregulatie benoemen
• Welke controles zijn er belangrijk in relatie met thermoregulatie
• Welke behandelopties zijn er m.b.t. thermoregulatie
• de begrippen hypo- en hyperthermie uitleggen.
, Warmteproductie
Functie: het leveren van de benodigde lichaamswarmte
Warmteproductie wordt centraal gereguleerd door het brein en het endocriene systeem
Centrale regulatie
Perifere (huid)thermosensoren
• Huid warmte en koude sensoren perifeer
• Zintuigen die temperatuur van de schil van het lichaam meten
Centrale thermosensoren
• In de hypothalamus, meten temperatuur langsstromend bloed.
• De hypothalamus is de thermostaat van het lichaam.
o Geeft impulsen aan de hypofyse, hersenstam en hersenschors bij
temperatuursverandering om warmteproductie aan te passen.
Via hypofyse
Reguleert de afgifte van TSH (thyroïdstimulerend hormoon). Dit is een hormoon dat
de werking van de schildklier reguleert.
Indien het TSH de schildklier bereikt, stimuleert dit de schildklier om de productie van
thyroxine te verhogen.
De thyroxine bereikt via de bloedstroom de organen en spieren.
Thyroxine activeert het metabolisme, waardoor er meer warmte gemaakt wordt.
De hersenstam
Zal via efferente zenuwbanen de spiertonus reguleren (aanzetten tot rillen voor het
produceren van warmte).
Tevens krijgt ook de bijnier een impuls voor verhoging van adrenaline afgifte:
hierdoor ontstaat vasoconstrictie om warmte vast te houden.
En de hersenstam zal via de hersenschors tot een bewust wordende reactie leiden:
bijv. extra kleding aan/ dekentje etc.
Spieren en organen
In rust voornamelijk thorax, abdomen en hersenen
• Longen en Spijsvertering (meest) 56%
• Brein 16%
• Spieren 18%
Bij lichamelijke inspanning
Aandeel spieren en huid 90% wekken warmte op
Vakinhoudelijk Handelen
Generiek (VH Generiek)
Deel 2.
,Inhoudsopgave
Thermoregulatie................................................................................................................................3
Cardiovasculair systeem..................................................................................................................16
Klinische genetica............................................................................................................................32
Kraamperiode, zorg voor de kraamvrouw en pasgeborene (inclusief ALGO en hielprik)..................43
Fysiologische veranderingen in de zwangerschap............................................................................44
Fysiologie van de baring..................................................................................................................48
Het fysiologische kraambed............................................................................................................51
Fysiologie pasgeborene...................................................................................................................54
Neonatale screening........................................................................................................................61
Digestief systeem............................................................................................................................65
Huid en afweersysteem...................................................................................................................73
Nierfunctie......................................................................................................................................78
•
,Thermoregulatie
Leerdoelen
• Uitleggen wat onder warmteproductie, warmteafgifte, convectie, conductie,
evaporatie en radiatie wordt verstaan.
• Aangeven welke factoren invloed hebben op de warmteproductie en -afgifte.
• Verschillen tussen volwassenen en kinderen met betrekking tot thermoregulatie
verklaren.
• De oorzaken en symptomen van insufficiënte thermoregulatie benoemen.
• De invloed van warmteproductie en -afgifte op de overige lichaamsfuncties
beredeneren.
• Benoemen welke observaties, controles, metingen en interventies t.a.v. de
thermoregulatie uitgevoerd dienen te worden.
• Relevante gegevens ten aanzien van de thermoregulatie interpreteren en
beredeneren.
• Benoemen welke behandelopties er (in hoofdlijnen) zijn ten aanzien van de
thermoregulatie.
• Uitleggen waaruit begeleiding en ondersteuning van patiënten met problemen in de
thermoregulatie moet bestaan.
Aan het eind van de les kun je:
• de begrippen warmteproductie en warmte afgifte uitleggen.
• benoemen welke factoren van invloed zijn op de warmte productie en afgifte.
• uitleggen hoe convectie, conductie, evaporatie en radiatie van invloed zijn op de
temperatuur
• de verschillen tussen volwassenen en kinderen m.b.t. thermoregulatie benoemen
• Welke controles zijn er belangrijk in relatie met thermoregulatie
• Welke behandelopties zijn er m.b.t. thermoregulatie
• de begrippen hypo- en hyperthermie uitleggen.
, Warmteproductie
Functie: het leveren van de benodigde lichaamswarmte
Warmteproductie wordt centraal gereguleerd door het brein en het endocriene systeem
Centrale regulatie
Perifere (huid)thermosensoren
• Huid warmte en koude sensoren perifeer
• Zintuigen die temperatuur van de schil van het lichaam meten
Centrale thermosensoren
• In de hypothalamus, meten temperatuur langsstromend bloed.
• De hypothalamus is de thermostaat van het lichaam.
o Geeft impulsen aan de hypofyse, hersenstam en hersenschors bij
temperatuursverandering om warmteproductie aan te passen.
Via hypofyse
Reguleert de afgifte van TSH (thyroïdstimulerend hormoon). Dit is een hormoon dat
de werking van de schildklier reguleert.
Indien het TSH de schildklier bereikt, stimuleert dit de schildklier om de productie van
thyroxine te verhogen.
De thyroxine bereikt via de bloedstroom de organen en spieren.
Thyroxine activeert het metabolisme, waardoor er meer warmte gemaakt wordt.
De hersenstam
Zal via efferente zenuwbanen de spiertonus reguleren (aanzetten tot rillen voor het
produceren van warmte).
Tevens krijgt ook de bijnier een impuls voor verhoging van adrenaline afgifte:
hierdoor ontstaat vasoconstrictie om warmte vast te houden.
En de hersenstam zal via de hersenschors tot een bewust wordende reactie leiden:
bijv. extra kleding aan/ dekentje etc.
Spieren en organen
In rust voornamelijk thorax, abdomen en hersenen
• Longen en Spijsvertering (meest) 56%
• Brein 16%
• Spieren 18%
Bij lichamelijke inspanning
Aandeel spieren en huid 90% wekken warmte op
