Samenvatting Werkveldoriëntatie: Dierlijke productie

Dierlijke productie
1 Leerlijn management landbouwhuisdieren
Tewerkstellingsmogelijkheden professionele Bachelor AGR-Dierenzorg mét specialisatie in veeteelt

• Toeleveringsbedrijven: veevoederfirma, KI-organisatie, stalinrichting, adviesbureau’s,
melkcontrole
• Overheids-en controlediensten: FAVV, VLM
• Onderzoeksinstellingen rond dierlijke productie

2 Melkveehouderij
2.1 Productiecyclus en diercategorieën

Productiecyclus:

• Melkproductie begint na kalving
• Eerst bistmelk  enkel voor kalf
• Lactatie = 11mnd (afh van conceptie) !!!
• Koe trg bronstig  succesvol =
conceptie (bevruchting)
• Na 9mnd wordt kalf geboren
• 1,5mnd voor kalving wordt koe
drooggezet
• Ideale situatie = tkt 385 dgn




1. Structuur melkveehouderij:

Intensieve systemen (bv Vlaanderen)

• jaarrond melkproductie  jaarrond kalvingen
• Beweiding/stalvoedering  Weideseizoen: vanaf april tot begin november; bijvoederen in
stal

Extensieve systemen (bv Ierland)

• Kalvingen afstemmen op piek grasgroei (april-mei)
✓ Kalvingen in februari-maart
✓ Melkpiek = piek in grasgroei

Producten: melk & kalveren

• Melk: opslag - verwerking
✓ Melk in melkkoeltank (4°C)



1

, ✓ Om 2-3 dagen: ophaling door zuivelfabriek
✓ Verwerking in zuivelfabriek
• Melk: kwaliteitseisen
✓ geen residuen van geneesmiddelen (vb antibiotica) geen remstoffen
✓ geen ziekte-verwekkers (bv. Mastitis)  celgetal (#witte bloedcellen)
✓ geen bacteriën  kiemgetal (Propere melk)
• Fouten in melkkwaliteit
✓ verminderde prijs
✓ leveringsverbod

Vrouwelijke kalveren = vervangingsstrategie Mannelijke kalveren
bedrijf • Op 14 dagen verkocht (verplichte
✓ Grootste deel wordt gehouden als minimumleeftijd)  kalvermesterij
vervangingsvee  Hoog • Nuka’s (= nuchtere kalveren/enkel melk
vervangingspercentage gekregen)
• Enkel vaarzen van best presterende • Proberen tot minimum te beperken
ouder(melk)dier worden aangehouden ✓ gebruik van gesexed sperma 
• Minder presterende koeien  inseminatie geeft vrouwelijke kalven(=duurder)
met BWB-stier • In aparte boxen
✓ Kalveren verkocht aan
afmestbedrijven
✓ Hogere prijs


2. Diercategorieën:
• Kalveren: Mannelijke verkocht (nukka’s) & vrouwelijke= vervangingsvee
• Vrouwelijk jongvee: Dieren die gehouden worden om lacterende koeien te vervangen
• Lacterende koeien: Koeien die melk geven
• Droogstaande koeien: Koeien die geen melk meer geven; droogzetting vanaf 6-8w voor
kalving
• Reform vee: Melkkoeien die uit productie worden genomen & Verkocht via veehandelaar
voor afmest

1.1.1 Zoötechnische structuur




2

,1. 1ste inseminatie:

1ste bronst : rond 240 kg  8 m tot 1 jaar

1ste inseminatie pas op 14-15m (gewicht 350 kg)

Waarom pas op 14-15 m insemineren ?

• Bronst: productie van oestrogenen (= vrouwelijke geslachtshormonen)
o Ontwikkelen vrouwelijke geslachtskenmerken
o Reguleren bronstcyclus
o Stimuleren uierontwikkeling
• Dracht: productie van progesteron (= zwangerschapshormoon)
o Rechtstreekse invloed: Progesteron remt uierontwikkeling afgeremd
o Onrechtstreekse invloed: Negatieve invloed op prolactine afscheiding, Minder
prolactine  minder uierontwikkeling




invloed hormonen

• Nastreven naar max. groei tijdens opfok (zo snel mogelijk 350 kg)
o Zo vroeg mogelijke 1ste bronst
o Enkele bronstperiodes zonder insemineren  uierontwikkeling

• Ongunstige situatie:
o Dier met zwakke groei  verlate bronst (Weinig oestrogenen geproduceerd)
o Inhaalgroei na intensieve voedering  snel drachtig (Progesteronproductie)
 Zwakke uierontwikkeling


2 jaar kosten

Pas na 2de lactatie winst




3

, 2. 1ste kalving:

• Controle dracht: na 6 weken
o Geen dracht = Nieuwe inseminatie bij volgende bronst & eventueel hormonale
behandeling (=bronstsynchronisatie)
• Afkalving: vaars voldoende goed uitgegroeid = vlotte bevalling te doorstaan & met voldoende
reserve om een lactatie aan te kunnen

3. Inseminatie na partus:

Eerste oestrus na kalving

• 1ste bronst = Onzichtbare bronst (boer merkt bronst niet): gemiddeld na 52d
• Zichtbare éérste bronst: gemiddeld na 75d afkalving
• Nieuwe inseminatie: bij 2debronst na kalving (=96d)
 ideaal scenario




Afhankelijk van:

• Pariteit (#kalvingen): oudere koeien significant later nieuwe bronst
• Productie: hoogproductieve koeien significant later nieuwe bronst
• Afkalving met problemen: Verlate bronst



4. Tussenkalftijd (TKT):


• Sterke stijging melkproductie in
Vlaanderen
• Invloed op TKT (op basis van CRV-
gegevens)
o 1990 : TKT=390 dagen
(gemiddeld)
o 2012: TKT=425 dagen (gemiddeld)

Verhoging TKT: interval (afkalven –succesvolle
inseminatie) ↑




4