Health
Les 1
Pathogenese en Salutogenese
6 verschillende dimensies of health
• Physical
• Social
• Intellectual
• Emotional
• Spiritual
• Environmental
, Health
Machteld Huber heeft onderzoek gedaan naar een nieuw concept van gezondheid:
‘positieve gezondheid’. Dit concept richt zich niet louter op de toestand van ‘compleet
welbevinden’, zoals centraal staat in de huidige definitie van de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en waarbij bijna niemand gezond is. Deze
WHO-definitie leidt - onbedoeld - tot medicalisering. Zij stimuleert de neiging van
mensen om eigen regie te nemen. en de zorg om voortdurend bezig te zijn met het
bestrijden van ziekte en veronachtzaamt de mogelijkheden om een zinvol leven te
leiden.
Steeds gezonder en steeds zieker
• Wat wordt hier ook alweer mee bedoeld?
• Nederlandse bevolking nog nooit zo gezond geweest als nu
• Epidemie van welvaartsziekten
• Besteden meer aandacht aan gezondheid
• Steeds betere techniek
Paradox van gezond ziek zijn
- Verandering in het begrip ziek en gezond met de tijd.
- Toename aantal chronisch zieken (objectief)
- Mensen voelen zich niet ziek (subjectief)!
- Want: Gezond voelen is kunnen doen wat je wilt doen en energie hebben
Van zz naar gg naar mm
• Van ziekte en zorg
• Naar gezondheid en gedrag
• Naar mens en maatschappij
Nederland gezond en wel. Dat is het motto van het ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport (VWS). Het is de ambitie van VWS om iedereen zo lang mogelijk
gezond te houden en zieken zo snel mogelijk beter te maken. Ook wil het ministerie
mensen met een beperking ondersteunen en maatschappelijke participatie
bevorderen.
Les 2 DES
Met de DESTEP-analyse kan je op macroniveau niet beïnvloedbare elementen in
kaart brengen.
Om een goede sectoranalyse te maken is de DESTEP-methode een goede manier
om te onderzoeken wat er in de sector speelt.
We zien op dit moment op vele terreinen, ook buiten de zorg, behoefte aan een
nieuw systeem, waarin vrijheid, vertrouwen en betekenisgeving centraal staan. De
constatering dat we vastlopen in onze efficiency en verantwoordingsdrang speelt op
tal van maatschappelijke terreinen. We komen erachter dat de zucht naar veiligheid
, Health
en controle onszelf, anderen en onze vooruitgang steeds meer inperkt. Er is een
rusteloze vorm van ontdekken op gang gekomen.1 Er ontstaan tal van nieuwe
initiatieven en businessmodellen, vaak van ‘onderaf’ en disruptief, ingaand tegen
bestaande structuren en systemen. Zo wint de deeleconomie aan populariteit: er
ontstaan steeds meer kleinschalige (online) netwerken tussen mensen, die hun
producten, diensten, kennis en bezit met elkaar delen. Al deze ontwikkelingen bieden
kansen voor de toekomst.
Maatschappelijk doel VWS
1. Iedereen zo lang mogelijk gezond houden en zieken zo snel mogelijk beter
maken
2. Kwetsbare mensen ondersteunen en maatschappelijke participatie
bevorderen
3. Autonomie en keuzevrijheid van de burger stimuleren
4. De zorg betaalbaarder maken
Levensverwachting blijft stijgen
De levensverwachting van Nederlandse mannen is 79 jaar en behoort daarmee tot
de hoogste van de Europese Unie. Vrouwen verwachten 83 jaar te worden; dat ligt
rond het Europese gemiddelde. Tussen 2012 en 2030 krijgen Nederlandse mannen
er 3 jaar bij en vrouwen ruim 2 jaar. Het verschil in levensverwachting tussen laag-
en hoogopgeleiden is groot (6 jaar). De sterfte aan coronaire hartziekten en beroerte
is sterk gedaald en zal naar verwachting verder afnemen. De sterfte aan longkanker
en dementie zal stijgen: in 2030 is dementie de belangrijkste doodsoorzaak.
Meer mensen met een chronische ziekte
Eén van de belangrijkste uitkomsten van de VTV 2014, die de naam Een gezonder
Nederland heeft meegekregen, is de stijging van het aantal chronisch zieken.
Het RIVM voorziet een stijging van 5,3 miljoen in 2011 naar 7 miljoen in 2030. Daarbij
zal ook het aantal mensen met twee of meer aandoeningen toenemen. Vooral door
de vergrijzing steeg het aantal mensen met een ziekte het afgelopen decennium en
die stijging zet door. Vroege opsporing van ziekten plus een betere behandeling
maken dat mensen langer kunnen leven met hun ziekte. Ook hierdoor stijgt het
aantal mensen met een ziekte.
Minder rokers, overgewicht stabiliseert
Roken is verreweg de belangrijkste oorzaak van sterfte en ziekte (met 13% van de
ziektelast), gevolgd door overgewicht, weinig bewegen en ongezonde voeding.
Demografische ontwikkelingen
- Groen en grijs: minder jongeren en meer senioren
- Tweedeling leefstijlen: toename verschil in leefstijl en gezondheid
- Regionalisering: groei en krimp in stad en land
Les 1
Pathogenese en Salutogenese
6 verschillende dimensies of health
• Physical
• Social
• Intellectual
• Emotional
• Spiritual
• Environmental
, Health
Machteld Huber heeft onderzoek gedaan naar een nieuw concept van gezondheid:
‘positieve gezondheid’. Dit concept richt zich niet louter op de toestand van ‘compleet
welbevinden’, zoals centraal staat in de huidige definitie van de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en waarbij bijna niemand gezond is. Deze
WHO-definitie leidt - onbedoeld - tot medicalisering. Zij stimuleert de neiging van
mensen om eigen regie te nemen. en de zorg om voortdurend bezig te zijn met het
bestrijden van ziekte en veronachtzaamt de mogelijkheden om een zinvol leven te
leiden.
Steeds gezonder en steeds zieker
• Wat wordt hier ook alweer mee bedoeld?
• Nederlandse bevolking nog nooit zo gezond geweest als nu
• Epidemie van welvaartsziekten
• Besteden meer aandacht aan gezondheid
• Steeds betere techniek
Paradox van gezond ziek zijn
- Verandering in het begrip ziek en gezond met de tijd.
- Toename aantal chronisch zieken (objectief)
- Mensen voelen zich niet ziek (subjectief)!
- Want: Gezond voelen is kunnen doen wat je wilt doen en energie hebben
Van zz naar gg naar mm
• Van ziekte en zorg
• Naar gezondheid en gedrag
• Naar mens en maatschappij
Nederland gezond en wel. Dat is het motto van het ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport (VWS). Het is de ambitie van VWS om iedereen zo lang mogelijk
gezond te houden en zieken zo snel mogelijk beter te maken. Ook wil het ministerie
mensen met een beperking ondersteunen en maatschappelijke participatie
bevorderen.
Les 2 DES
Met de DESTEP-analyse kan je op macroniveau niet beïnvloedbare elementen in
kaart brengen.
Om een goede sectoranalyse te maken is de DESTEP-methode een goede manier
om te onderzoeken wat er in de sector speelt.
We zien op dit moment op vele terreinen, ook buiten de zorg, behoefte aan een
nieuw systeem, waarin vrijheid, vertrouwen en betekenisgeving centraal staan. De
constatering dat we vastlopen in onze efficiency en verantwoordingsdrang speelt op
tal van maatschappelijke terreinen. We komen erachter dat de zucht naar veiligheid
, Health
en controle onszelf, anderen en onze vooruitgang steeds meer inperkt. Er is een
rusteloze vorm van ontdekken op gang gekomen.1 Er ontstaan tal van nieuwe
initiatieven en businessmodellen, vaak van ‘onderaf’ en disruptief, ingaand tegen
bestaande structuren en systemen. Zo wint de deeleconomie aan populariteit: er
ontstaan steeds meer kleinschalige (online) netwerken tussen mensen, die hun
producten, diensten, kennis en bezit met elkaar delen. Al deze ontwikkelingen bieden
kansen voor de toekomst.
Maatschappelijk doel VWS
1. Iedereen zo lang mogelijk gezond houden en zieken zo snel mogelijk beter
maken
2. Kwetsbare mensen ondersteunen en maatschappelijke participatie
bevorderen
3. Autonomie en keuzevrijheid van de burger stimuleren
4. De zorg betaalbaarder maken
Levensverwachting blijft stijgen
De levensverwachting van Nederlandse mannen is 79 jaar en behoort daarmee tot
de hoogste van de Europese Unie. Vrouwen verwachten 83 jaar te worden; dat ligt
rond het Europese gemiddelde. Tussen 2012 en 2030 krijgen Nederlandse mannen
er 3 jaar bij en vrouwen ruim 2 jaar. Het verschil in levensverwachting tussen laag-
en hoogopgeleiden is groot (6 jaar). De sterfte aan coronaire hartziekten en beroerte
is sterk gedaald en zal naar verwachting verder afnemen. De sterfte aan longkanker
en dementie zal stijgen: in 2030 is dementie de belangrijkste doodsoorzaak.
Meer mensen met een chronische ziekte
Eén van de belangrijkste uitkomsten van de VTV 2014, die de naam Een gezonder
Nederland heeft meegekregen, is de stijging van het aantal chronisch zieken.
Het RIVM voorziet een stijging van 5,3 miljoen in 2011 naar 7 miljoen in 2030. Daarbij
zal ook het aantal mensen met twee of meer aandoeningen toenemen. Vooral door
de vergrijzing steeg het aantal mensen met een ziekte het afgelopen decennium en
die stijging zet door. Vroege opsporing van ziekten plus een betere behandeling
maken dat mensen langer kunnen leven met hun ziekte. Ook hierdoor stijgt het
aantal mensen met een ziekte.
Minder rokers, overgewicht stabiliseert
Roken is verreweg de belangrijkste oorzaak van sterfte en ziekte (met 13% van de
ziektelast), gevolgd door overgewicht, weinig bewegen en ongezonde voeding.
Demografische ontwikkelingen
- Groen en grijs: minder jongeren en meer senioren
- Tweedeling leefstijlen: toename verschil in leefstijl en gezondheid
- Regionalisering: groei en krimp in stad en land
