Lijst met
9. Veenmol ......................................... 5
10. Waterschorpioen ....................... 5
geleedpotigen die 11. Staafwants .................................. 6
een toegepaste
12. Schaatsenrijder (familie Gerridae)
6
bioloog moet 13.
14.
Rode bosmier* ........................... 6
Europese hoornaar..................... 7
kunnen herkennen. 15. Aardhommel .............................. 7
Sommige soorten moet je op soortniveau 16. Akkerhommel ............................. 7
kennen, bij andere soorten is het meer van
17. Steenhommel ............................. 7
belang dat je een wat grotere groep (geslacht,
familie, orde) herkent. We delen de soorten in 18. Meikever .................................... 8
naar natuurbeheer en ecologie, tuinbouw en
19. Vliegend hert .............................. 8
akkerbouw en dier- en veehouderij. Uiteraard
is er soms wel overlap mogelijk. Je hoeft niet 20. Paardenmestkever (familie
alle wetenschappelijke namen te kennen, Geotrupidae) ......................................... 8
alleen van de ordes die ook in de practica
21. Aziatisch lieveheersbeestje ........ 8
zitten. Indien er een * achter de soort/groep
staat kan je op de toets ook afbeeldingen van 22. Zevenstippelig lieveheersbeestje9
een schadebeeld of nest krijgen. Een aantal 23. Gewone geelrand ....................... 9
soorten is herhaling van de
soortenherkenningstoets uit jaar 1. 24. Schrijvertje ................................. 9
25. Grote spinnende watertor ....... 10
Contents 26. Violette loopkever (Carabus
Natuurbeheer en ecologie ............ Error! violaceus) ............................................ 10
Bookmark not defined.
Dagvlinders ............................................. 10
Dagvlinders; ...........Error! Bookmark not
defined. 27. Oranjetipje ............................... 10
Tuinbouw en akkerbouw ............... Error! 28. Klein geaderd witje .................. 11
Bookmark not defined. 29. Citroenvlinder........................... 11
Dier- en veehouderij.... Error! Bookmark 30. Dagpauwoog ............................ 11
not defined. 31. Gehakkelde aurelia .................. 11
Natuurbeheer en Ecologie ........................ 3 32. Distelvlinder ............................. 12
1. Zilvervisjes (orde Zygentoma) ........ 3 33. Kleine vos ................................. 12
2. Haften (orde Ephemeroptera) ....... 3 34. Atalanta .................................... 12
3. Grote keizerlibel ............................. 3 35. Hooibeestje .............................. 12
4. Blauwe glazenmaker ...................... 4 36. Zandoogjes ............................... 13
5. Weidebeekjuffer............................. 4 37. Kleine Vuurvlinder .................... 13
6. Bosbeekjuffer ................................. 4 38. Dikkopjes .................................. 13
7. Lantaarntje ..................................... 5 Landbouw en akkerbouw ....................... 14
8. Veldkrekel ....................................... 5
, 39. Witte vliegen (familie 67. Luisvliegen (familie
Aleyrodidae) ........................................ 14 Hippoboscidae) ................................... 20
40. Mineervliegen (familie 68. Groene vleesvlieg ..................... 21
Agromyzidae)*..................................... 14 69. Gele strontvlieg ........................ 21
41. Spintmijt (orde Acarina)* ......... 14 70. Black Soldier fly (Zwarte
42. Tripsen (orde Thysanoptera) .... 14 soldaatvlieg) ........................................ 21
43. Roofwantsen (familie Reduviidae) 71. Meeltor..................................... 21
15 72. Indische meelmot..................... 21
44. Schildluizen ............................... 15 73. Huiskrekel ................................. 22
45. Sluipwespen (familie
Ichneumonidae) .................................. 15
46. Springstaarten (orde Collembola)
15
47. Uienvlieg* ................................. 16
48. Taxuskever ................................ 16
49. Fruitmot .................................... 16
50. Bladvlooien (familie Psyllidae) .. 16
51. Aziatische boktor* .................... 16
52. Dennenscheerder* ................... 17
53. Eikenprocessierups ................... 17
54. Paardenkastanjemineermot* ... 17
55. Grote iepenspintkever* ............ 17
56. Rosse metselbij* ....................... 18
57. Honingbij* ................................. 18
58. Varroamijt ................................. 18
Dier- en veehouderij................................ 19
59. Vlooien (orde Siphonaptera) .... 19
60. Teken (orde Ixodida) ................. 19
61. Bloedmijt (geslacht Dermanyssus)
19
62. Bijtende luizen (orde
Mallophaga)......................................... 19
63. Bloedzuigende luizen (orde
Anoplura) ............................................. 20
64. Horzels (familie Oestridae) ....... 20
65. Dazen (familie Tabanidae) ........ 20
66. Steekmuggen (familie Culicidae)
20
, Natuurbeheer en Ecologie facetogen. Ook hier heeft het mannetje
voordeel boven het vrouwtje: hij heeft grotere
1. Zilvervisjes (orde Zygentoma) ogen omdat hij het vrouwtje goed moet
kunnen zien in een zwerm met voornamelijk
mannetjes. De voelsprieten zijn heel kort. Aan
hun achterlijf hebben ze zeer opvallende
lange, draadvormige cerci (aanhangsels). De
meeste soorten hebben er drie maar er zijn er
ook die er maar twee hebben.
De kleur van een haft is overwegend bruin of
bruingeel maar kan ook groenbruin of wit zijn.
Klasse: Insecta De ogen zijn vooral bij de mannetjes opvallend
Orde: Zygentoma (Zilvervisjes) rood tot roodbruin. Hun monddelen zijn sterk
Een opvallend kenmerk van de groep is de drie gereduceerd, ze kunnen wel bijten maar niet
lange caudale filamenten. De twee laterale kauwen of slikken.
filamenten zijn cerci en de mediale is een
verlenging van de appendix dorsalis. Ze zijn
3. Grote keizerlibel
ongevleugeld. Er zijn drie soorten die erg op
elkaar lijken: het ‘echte’ zilvervisje, het
papiervisje en het ovenvisje. Ze hebben een
wortelvormig lichaam, drie draden aan het
achterlijf en lange sprietensprieten. Zowel de
staartdraden als de sprieten zijn vaak deels
afgebroken. Ze lopen ontzettend snel.
2. Haften (orde Ephemeroptera)
Klasse: Insecta
Orde: Odonata (Libellen)
Familie: Aeshnidae (Glazenmakers)
Geslacht: Anax (Keizerlibellen)
Soort: Anax imperator
De grote keizerlibel is de grootste
Klasse: Insecta vertegenwoordiger van de
Orde: Ephemeroptera glazenmakerfamilie. De lichaamslengte van
Haften zijn kleine tot middelgrote insecten volwassen dieren ligt tussen 64 en 84
(vleugelspanwijdte 12-50mm). Ze hebben een millimeter. Ook de larve is groot tot zeer groot
slank en teer lichaam. In rust krommen ze hun (45–59 mm), met een lang halsvormig
achterlijf naar boven. De voorvleugels zijn veel ingesnoerd prementum en ovaalvormige ogen
groter dan de achtervleugels en bij sommige met een licht gebogen achterrand.
soorten ontbreken de achtervleugels zelfs Het borststuk van de libel is vrijwel egaal
helemaal. De vleugels hebben netvormige groen zonder schouderstrepen. De tekening
aders en zijn glanzend en doorzichtig. In rust op het voorhoofd bestaat uit een zwart
klappen haften de vleugels steil boven het vijfhoekje en een zwarte streep, met
lichaam omhoog maar er zijn enkele daartussen een blauwe lijn. Het mannetje
uitzonderingen. Doordat ze als enige van de heeft een hemelsblauw achterlijf met aan de
insectenorden hun vleugels kaarsrecht naar bovenzijde een zwarte lengtestreep. De ogen
boven strekken en niet samenvouwen zijn ze zijn groen met een blauwe tint. Het vrouwtje
eenvoudig te herkennen. heeft een groen achterlijf (soms flets blauw),
De poten zijn lang en dun maar zijn bij de met een brede donkerbruine lengtestreep. Bij
mannetjes verlengd. Dit is om zo beter een jonge vrouwtjes kan de groene kleur op
vrouwtje uit de lucht te kunnen grijpen. De borststuk en achterlijf bruinig worden. De
kop is vrij klein met goed ontwikkelde en grote ogen zijn groen, vaak met een bruine tint. De
9. Veenmol ......................................... 5
10. Waterschorpioen ....................... 5
geleedpotigen die 11. Staafwants .................................. 6
een toegepaste
12. Schaatsenrijder (familie Gerridae)
6
bioloog moet 13.
14.
Rode bosmier* ........................... 6
Europese hoornaar..................... 7
kunnen herkennen. 15. Aardhommel .............................. 7
Sommige soorten moet je op soortniveau 16. Akkerhommel ............................. 7
kennen, bij andere soorten is het meer van
17. Steenhommel ............................. 7
belang dat je een wat grotere groep (geslacht,
familie, orde) herkent. We delen de soorten in 18. Meikever .................................... 8
naar natuurbeheer en ecologie, tuinbouw en
19. Vliegend hert .............................. 8
akkerbouw en dier- en veehouderij. Uiteraard
is er soms wel overlap mogelijk. Je hoeft niet 20. Paardenmestkever (familie
alle wetenschappelijke namen te kennen, Geotrupidae) ......................................... 8
alleen van de ordes die ook in de practica
21. Aziatisch lieveheersbeestje ........ 8
zitten. Indien er een * achter de soort/groep
staat kan je op de toets ook afbeeldingen van 22. Zevenstippelig lieveheersbeestje9
een schadebeeld of nest krijgen. Een aantal 23. Gewone geelrand ....................... 9
soorten is herhaling van de
soortenherkenningstoets uit jaar 1. 24. Schrijvertje ................................. 9
25. Grote spinnende watertor ....... 10
Contents 26. Violette loopkever (Carabus
Natuurbeheer en ecologie ............ Error! violaceus) ............................................ 10
Bookmark not defined.
Dagvlinders ............................................. 10
Dagvlinders; ...........Error! Bookmark not
defined. 27. Oranjetipje ............................... 10
Tuinbouw en akkerbouw ............... Error! 28. Klein geaderd witje .................. 11
Bookmark not defined. 29. Citroenvlinder........................... 11
Dier- en veehouderij.... Error! Bookmark 30. Dagpauwoog ............................ 11
not defined. 31. Gehakkelde aurelia .................. 11
Natuurbeheer en Ecologie ........................ 3 32. Distelvlinder ............................. 12
1. Zilvervisjes (orde Zygentoma) ........ 3 33. Kleine vos ................................. 12
2. Haften (orde Ephemeroptera) ....... 3 34. Atalanta .................................... 12
3. Grote keizerlibel ............................. 3 35. Hooibeestje .............................. 12
4. Blauwe glazenmaker ...................... 4 36. Zandoogjes ............................... 13
5. Weidebeekjuffer............................. 4 37. Kleine Vuurvlinder .................... 13
6. Bosbeekjuffer ................................. 4 38. Dikkopjes .................................. 13
7. Lantaarntje ..................................... 5 Landbouw en akkerbouw ....................... 14
8. Veldkrekel ....................................... 5
, 39. Witte vliegen (familie 67. Luisvliegen (familie
Aleyrodidae) ........................................ 14 Hippoboscidae) ................................... 20
40. Mineervliegen (familie 68. Groene vleesvlieg ..................... 21
Agromyzidae)*..................................... 14 69. Gele strontvlieg ........................ 21
41. Spintmijt (orde Acarina)* ......... 14 70. Black Soldier fly (Zwarte
42. Tripsen (orde Thysanoptera) .... 14 soldaatvlieg) ........................................ 21
43. Roofwantsen (familie Reduviidae) 71. Meeltor..................................... 21
15 72. Indische meelmot..................... 21
44. Schildluizen ............................... 15 73. Huiskrekel ................................. 22
45. Sluipwespen (familie
Ichneumonidae) .................................. 15
46. Springstaarten (orde Collembola)
15
47. Uienvlieg* ................................. 16
48. Taxuskever ................................ 16
49. Fruitmot .................................... 16
50. Bladvlooien (familie Psyllidae) .. 16
51. Aziatische boktor* .................... 16
52. Dennenscheerder* ................... 17
53. Eikenprocessierups ................... 17
54. Paardenkastanjemineermot* ... 17
55. Grote iepenspintkever* ............ 17
56. Rosse metselbij* ....................... 18
57. Honingbij* ................................. 18
58. Varroamijt ................................. 18
Dier- en veehouderij................................ 19
59. Vlooien (orde Siphonaptera) .... 19
60. Teken (orde Ixodida) ................. 19
61. Bloedmijt (geslacht Dermanyssus)
19
62. Bijtende luizen (orde
Mallophaga)......................................... 19
63. Bloedzuigende luizen (orde
Anoplura) ............................................. 20
64. Horzels (familie Oestridae) ....... 20
65. Dazen (familie Tabanidae) ........ 20
66. Steekmuggen (familie Culicidae)
20
, Natuurbeheer en Ecologie facetogen. Ook hier heeft het mannetje
voordeel boven het vrouwtje: hij heeft grotere
1. Zilvervisjes (orde Zygentoma) ogen omdat hij het vrouwtje goed moet
kunnen zien in een zwerm met voornamelijk
mannetjes. De voelsprieten zijn heel kort. Aan
hun achterlijf hebben ze zeer opvallende
lange, draadvormige cerci (aanhangsels). De
meeste soorten hebben er drie maar er zijn er
ook die er maar twee hebben.
De kleur van een haft is overwegend bruin of
bruingeel maar kan ook groenbruin of wit zijn.
Klasse: Insecta De ogen zijn vooral bij de mannetjes opvallend
Orde: Zygentoma (Zilvervisjes) rood tot roodbruin. Hun monddelen zijn sterk
Een opvallend kenmerk van de groep is de drie gereduceerd, ze kunnen wel bijten maar niet
lange caudale filamenten. De twee laterale kauwen of slikken.
filamenten zijn cerci en de mediale is een
verlenging van de appendix dorsalis. Ze zijn
3. Grote keizerlibel
ongevleugeld. Er zijn drie soorten die erg op
elkaar lijken: het ‘echte’ zilvervisje, het
papiervisje en het ovenvisje. Ze hebben een
wortelvormig lichaam, drie draden aan het
achterlijf en lange sprietensprieten. Zowel de
staartdraden als de sprieten zijn vaak deels
afgebroken. Ze lopen ontzettend snel.
2. Haften (orde Ephemeroptera)
Klasse: Insecta
Orde: Odonata (Libellen)
Familie: Aeshnidae (Glazenmakers)
Geslacht: Anax (Keizerlibellen)
Soort: Anax imperator
De grote keizerlibel is de grootste
Klasse: Insecta vertegenwoordiger van de
Orde: Ephemeroptera glazenmakerfamilie. De lichaamslengte van
Haften zijn kleine tot middelgrote insecten volwassen dieren ligt tussen 64 en 84
(vleugelspanwijdte 12-50mm). Ze hebben een millimeter. Ook de larve is groot tot zeer groot
slank en teer lichaam. In rust krommen ze hun (45–59 mm), met een lang halsvormig
achterlijf naar boven. De voorvleugels zijn veel ingesnoerd prementum en ovaalvormige ogen
groter dan de achtervleugels en bij sommige met een licht gebogen achterrand.
soorten ontbreken de achtervleugels zelfs Het borststuk van de libel is vrijwel egaal
helemaal. De vleugels hebben netvormige groen zonder schouderstrepen. De tekening
aders en zijn glanzend en doorzichtig. In rust op het voorhoofd bestaat uit een zwart
klappen haften de vleugels steil boven het vijfhoekje en een zwarte streep, met
lichaam omhoog maar er zijn enkele daartussen een blauwe lijn. Het mannetje
uitzonderingen. Doordat ze als enige van de heeft een hemelsblauw achterlijf met aan de
insectenorden hun vleugels kaarsrecht naar bovenzijde een zwarte lengtestreep. De ogen
boven strekken en niet samenvouwen zijn ze zijn groen met een blauwe tint. Het vrouwtje
eenvoudig te herkennen. heeft een groen achterlijf (soms flets blauw),
De poten zijn lang en dun maar zijn bij de met een brede donkerbruine lengtestreep. Bij
mannetjes verlengd. Dit is om zo beter een jonge vrouwtjes kan de groene kleur op
vrouwtje uit de lucht te kunnen grijpen. De borststuk en achterlijf bruinig worden. De
kop is vrij klein met goed ontwikkelde en grote ogen zijn groen, vaak met een bruine tint. De
