Leerdoelen Filosofie
De student kan filosofie onderscheiden van de overige disciplines in de conceptuele
leerlijn.
Wat is filosofie?
Ontstaan 600 v Chr. In Griekenland
Men stelde moeilijke vragen over de wereld
Ging over van alles: de natuur, god, moederliefde, economisch verkeer,
oorlogsvoering…
Verstand gebruiken in plaats van mythes.
Filosofie versus wetenschap
De gehele filosofie draait om het stellen van vragen. Over alles
Wetenschap gaat over het beantwoorden van vragen. Over een bepaald gebied.
Vb.
Psychologie beantwoordt vragen over de menselijke geest. Orthopedagogiek beantwoordt
vragen over verstoring van de opvoeding.
Sociologie beantwoordt vragen over de samenleven van mensen.
De student begrijpt de waarde van filosofie voor het functioneren als pedagoog.
Filosofie voor de pedagoog
Soms staat een pedagoog voor situaties die je niet kan opzoeken in een boek. Je moet dan
zelfstandig de juiste vragen kunnen stellen en daar zelfstandig (met anderen) over nadenken.
Dat leer je bij filosofie. In de propedeuse door te kijken naar filosofen. In het tweede jaar
door dat zelf te doen.
Filosofische vragen
De gehele filosofie draait om het stellen van vragen.
Filosofische vragen.
,Algemene voorbeelden
Wat is waarheid?
Wat is geluk?
Wie is de mens?
Wat is de zin van het leven?
(lijken op levensvragen)
Algemene voorbeelden uit de pedagogiek
Kun je autonomie aanleren?
Is ADHD een echte ziekte?
Moeten hangjongeren keihard aangepakt worden?
Mogen gehandicapten kinderen krijgen?
Persoonlijke voorbeelden uit de pedagogiek:
Mag ik Giovanni uit groep 3 een tik geven?
Moet ik op oudergesprek Laura’s ouders vertellen dat haar agressie hun schuld is?
Kan ik mijn belofte wel waarmaken als ik een kind zeg: ‘Ik zal het aan niemand
doorvertellen!’
Mag ik cliënt Kevin (17) wel op die manier leuk vinden?
, De student kan algemene denkprincipes en denkprocedures via de kritisch denken
methode actief en competent toepassen op een pedagogisch onderwerp.
De student kan een redeneerschema inzetten voor het kritisch denken.
In tentamen: kritisch denkmethode!
Kritisch denken
Wat is kritisch denken?
Kritisch denken
- Goed lezen
- Nieuwsgierig zijn
- (Ingewikkelde) teksten in stukjes hakken
- Die stukjes proberen te begrijpen
- Je eigen idee vormen over wat je hoort en leest
De student herkent mensbeeld en opvoeddoel als onderdeel van een pedagogische visie.
Vooronderstellingen
Wat is een vooronderstelling?
Een onuitgesproken aanname van een stand van zaken, die verborgen zit in je uitspraken en
waarvan je zelf ongemerkt aanneemt dat ze juist zijn.
Dus: iets waar je onbewust vanuit gaat.
Zijn vooronderstellingen altijd onjuist?
Nee
Zijn ze altijd verkeerd?
Ja
Mensbeelden & opvoeddoelen
Een mensbeeld is een doordachte en samenhangende voorstelling van wat het betekent
mens te zijn.
Vrij herkenbaar: “De mens is …”
2 soorten:
Descriptieve mensbeelden: omschrijven hoe de mens is.
Normatieve mensbeelden: omschrijven hoe de mens zou moeten zijn.
Voorbeelden mensbeelden
De mens is:
–Een denkend dier (Socrates)
–Een politiek dier (Aristoteles)
–Een werkend dier (Franklin)
–Een spelend dier (Huizinga)
–Een sexueel dier (Freud)
–Een machine (La Mettrie)
–Een overlevingsmachine (Darwin)
De student kan filosofie onderscheiden van de overige disciplines in de conceptuele
leerlijn.
Wat is filosofie?
Ontstaan 600 v Chr. In Griekenland
Men stelde moeilijke vragen over de wereld
Ging over van alles: de natuur, god, moederliefde, economisch verkeer,
oorlogsvoering…
Verstand gebruiken in plaats van mythes.
Filosofie versus wetenschap
De gehele filosofie draait om het stellen van vragen. Over alles
Wetenschap gaat over het beantwoorden van vragen. Over een bepaald gebied.
Vb.
Psychologie beantwoordt vragen over de menselijke geest. Orthopedagogiek beantwoordt
vragen over verstoring van de opvoeding.
Sociologie beantwoordt vragen over de samenleven van mensen.
De student begrijpt de waarde van filosofie voor het functioneren als pedagoog.
Filosofie voor de pedagoog
Soms staat een pedagoog voor situaties die je niet kan opzoeken in een boek. Je moet dan
zelfstandig de juiste vragen kunnen stellen en daar zelfstandig (met anderen) over nadenken.
Dat leer je bij filosofie. In de propedeuse door te kijken naar filosofen. In het tweede jaar
door dat zelf te doen.
Filosofische vragen
De gehele filosofie draait om het stellen van vragen.
Filosofische vragen.
,Algemene voorbeelden
Wat is waarheid?
Wat is geluk?
Wie is de mens?
Wat is de zin van het leven?
(lijken op levensvragen)
Algemene voorbeelden uit de pedagogiek
Kun je autonomie aanleren?
Is ADHD een echte ziekte?
Moeten hangjongeren keihard aangepakt worden?
Mogen gehandicapten kinderen krijgen?
Persoonlijke voorbeelden uit de pedagogiek:
Mag ik Giovanni uit groep 3 een tik geven?
Moet ik op oudergesprek Laura’s ouders vertellen dat haar agressie hun schuld is?
Kan ik mijn belofte wel waarmaken als ik een kind zeg: ‘Ik zal het aan niemand
doorvertellen!’
Mag ik cliënt Kevin (17) wel op die manier leuk vinden?
, De student kan algemene denkprincipes en denkprocedures via de kritisch denken
methode actief en competent toepassen op een pedagogisch onderwerp.
De student kan een redeneerschema inzetten voor het kritisch denken.
In tentamen: kritisch denkmethode!
Kritisch denken
Wat is kritisch denken?
Kritisch denken
- Goed lezen
- Nieuwsgierig zijn
- (Ingewikkelde) teksten in stukjes hakken
- Die stukjes proberen te begrijpen
- Je eigen idee vormen over wat je hoort en leest
De student herkent mensbeeld en opvoeddoel als onderdeel van een pedagogische visie.
Vooronderstellingen
Wat is een vooronderstelling?
Een onuitgesproken aanname van een stand van zaken, die verborgen zit in je uitspraken en
waarvan je zelf ongemerkt aanneemt dat ze juist zijn.
Dus: iets waar je onbewust vanuit gaat.
Zijn vooronderstellingen altijd onjuist?
Nee
Zijn ze altijd verkeerd?
Ja
Mensbeelden & opvoeddoelen
Een mensbeeld is een doordachte en samenhangende voorstelling van wat het betekent
mens te zijn.
Vrij herkenbaar: “De mens is …”
2 soorten:
Descriptieve mensbeelden: omschrijven hoe de mens is.
Normatieve mensbeelden: omschrijven hoe de mens zou moeten zijn.
Voorbeelden mensbeelden
De mens is:
–Een denkend dier (Socrates)
–Een politiek dier (Aristoteles)
–Een werkend dier (Franklin)
–Een spelend dier (Huizinga)
–Een sexueel dier (Freud)
–Een machine (La Mettrie)
–Een overlevingsmachine (Darwin)
