SAMENATTING
bewegingswetenschappen
Ergotherapie
Ik wens jullie heel veel succes met de examens ;)
,Inhoudsopgave
1 Hoorcollege 1 Bewegingswetenschappen.................................................................................................... 4
1.1 Korte herhaling...............................................................................................................................................4
1.2 Nieuwe terminologie......................................................................................................................................4
1.3 Inleiding PNF..................................................................................................................................................5
1.3.1 1.3.2 Basispatronen PNF.........................................................................................................................5
1.3.2 1.3.2 PNF doelen.....................................................................................................................................5
1.4 Motorisch leren.............................................................................................................................................6
1.4.1 Reflex theorie:.........................................................................................................................................6
1.4.2 Hiërarchische theorie: hoe zenuwstelsel groeit.....................................................................................6
1.4.3 Motor programming...............................................................................................................................6
1.4.4 Systeem theorie......................................................................................................................................7
1.4.5 Dynamisch actie model...........................................................................................................................7
1.4.6 Ecologische theorie.................................................................................................................................8
1.4.7 Zombie van Ramachandran (automatische piloot)................................................................................8
1.4.8 Doorvoeld bewegen................................................................................................................................8
1.5 Samenvatting basisprincipe: motorisch leren................................................................................................9
1.6 Houding en bewegingen.................................................................................................................................9
1.6.1 Inspectie..................................................................................................................................................9
2 Hoorcollege 3........................................................................................................................................... 10
2.1 Herhaling les 1 en les 2.................................................................................................................................10
2.2 Inhoud..........................................................................................................................................................10
2.3 Tonus............................................................................................................................................................11
2.3.1 Turgor: Tonus en pijn/emotie; tensegriteit...........................................................................................11
2.3.2 Andere voorbeelden rusttonus.............................................................................................................12
2.3.3 Soorten Tonus.......................................................................................................................................12
2.3.4 Meten van Tonus..................................................................................................................................13
2.3.5 Hoe spasticiteit oplossen?....................................................................................................................13
3 Hoorcollege 4............................................................................................................................................ 13
3.1 Inhoud..........................................................................................................................................................13
3.2 Mobiliteit: osteokinematica.........................................................................................................................14
3.3 Mobiliteit: arthrokinematica........................................................................................................................14
3.4 Mobiliseren...................................................................................................................................................14
3.5 Stretching.....................................................................................................................................................14
3.5.1 Stretching: methodes...........................................................................................................................15
3.5.2 Stretching korte basis...........................................................................................................................15
3.5.3 Stretching reflexen................................................................................................................................15
4 Hoorcollege 5............................................................................................................................................ 16
4.1 Inhoud..........................................................................................................................................................16
4.2 Spierwerking/contracties.............................................................................................................................16
4.2.1 Verschil tonische en fasische spier.......................................................................................................17
4.3 Type vezels van de spieren...........................................................................................................................17
4.4 Individuele variaties volgens algemeen patroon.........................................................................................17
, 4.5 Spierwerking/contracties.............................................................................................................................17
4.5.1 Soorten contracties:..............................................................................................................................18
4.6 Spiertesten kracht.........................................................................................................................................18
4.6.1 MST spiertesten = manuale spiertesten...............................................................................................18
4.6.2 Spierkracht testen.................................................................................................................................19
4.7 Kracht trainen en progressies trainingsdriehoek.........................................................................................19
4.7.1 Andere soorten progressies..................................................................................................................19
4.7.2 Integratie...............................................................................................................................................20
5 Hoorcollege 6............................................................................................................................................ 21
5.1 Inhoud..........................................................................................................................................................21
5.2 Gangpatroon: spatiale analyse....................................................................................................................21
5.2.1 Wat kan er mislopen spatiale gangpatroon..........................................................................................21
5.3 Gangpatroon: temporele analyse................................................................................................................21
5.4 Ganganalyse: Normaal gangpatroon..........................................................................................................22
5.5 Wandelen geanalyseed................................................................................................................................22
5.6 HOLVOET/PLATVOET snel bekijken...............................................................................................................23
5.7 Belang enkel: 3 rockers.................................................................................................................................23
5.8 Spieren bij het wandelen..............................................................................................................................23
5.8.1 Wat kan er mislopen bij spieren?.........................................................................................................23
5.8.2 Probleem spieren..................................................................................................................................24
5.9 Senioren gangpatroon..................................................................................................................................24
5.10 Pathologisch gangpatroon.........................................................................................................................24
5.11 Meten/analyseren wandelen.....................................................................................................................24
5.12 Wandelen met krukken..............................................................................................................................25
5.13 Hoe trainen op wandelen...........................................................................................................................25
6 Evenwicht................................................................................................................................................. 26
6.1 Inhoudstafel..................................................................................................................................................26
6.2 Wat is evenwicht ?.......................................................................................................................................26
6.2.1 Verschillende soorten enevwicht:........................................................................................................26
6.2.2 Hoe zit het BIJ DE MENS:......................................................................................................................26
6.3 Anatomie en fysioligie van evewicht............................................................................................................26
6.3.1 Vestibulair stelsel (OOR).......................................................................................................................26
6.3.2 Proprioceptie........................................................................................................................................27
6.3.3 Visus......................................................................................................................................................27
6.3.4 Cerebellum............................................................................................................................................27
6.4 Evenwichtstrategieen...................................................................................................................................27
6.5 Klinische testen.............................................................................................................................................27
6.6 Pathologieën................................................................................................................................................28
6.6.1 Behandeling..........................................................................................................................................28
7 7 Coördinatie............................................................................................................................................ 28
7.1 Inhoud..........................................................................................................................................................28
7.2 Wat is coördinatie........................................................................................................................................28
,7.3 Wat is coördinatie?......................................................................................................................................28
7.4 Anatomie en fysiologie.................................................................................................................................29
7.5 Types coördinatie.........................................................................................................................................29
7.6 Beoordeling van coördinatie........................................................................................................................30
7.7 Test coördinatie............................................................................................................................................30
7.8 Pathologie....................................................................................................................................................31
7.8.1 Ataxie....................................................................................................................................................31
7.9 Ergotherapie bij coordinatistoornissen........................................................................................................31
7.10 Oefeningen: algemene principes................................................................................................................31
7.11 Coördinatie bevorderende activiteiten.......................................................................................................31
7.12 De gecoördineerde ergotherapeut.............................................................................................................32
, 1 Hoorcollege 1 Bewegingswetenschappen
1.1 Korte herhaling
• Flexie – extensie
• Add – abd
• Endo – exo
• Retroflexie => retractie, retropulsie( bv iemand duwen van voor, creert de persoon een
retropulsie)
• Anteflexie => Propulsie, Protractie + meerdere soorten flexie
• Anteversie – retroversie = in bekken
• Depressie – elevatie
• Pro – supinatie
• Tractie( uit elkaar trekken) – approximatie( naar elkaar toe ) – axiale extensie (recht zitten
nek)
Casus
Disorder: gebroken rug
Body function & structuren: verlamming, spieren werken niet
meer, verzwakking tussen conectie hersenen en spieren,
Activity: fietsen
Participation: reizen, iets drinken met vrienden
Externe factoren: 2 kinderen, woont in appartement,
alleenstaand niet zo positief voor de revalidatie
Persoonlijke factoren: ongeduldig, ziekteperceptie, heeft
kennis van het menselijk lichaam, heeft motivatie
1.2 Nieuwe terminologie
• Akinesie = geen beweging
• Bradykinesie = vertaagd bewegen – hypokinesie = verminderd bewegen
• Hyperkinesie = over bewegen bv adhd
• Stooped position = axiale extensie bij bv parkinson
• Parese = gedeelte verlamming – paralyse= volledige verlamming – plegie= terminologie voor
paralyse
=>Voetrug’ en flexoren/extensoren van het onderbeen. Een paradox in de terminologie?
• Verklaar volgende begrippen:
- gesloten ( iets is gefixeerd bv handen of voeten bij pomp )en open ( niet gefixeerd)
spierketting
- Synkinesie = gelijk/samen bewegen bv praten en bewegen, beide armen omhoog doen
- Synergie = geen keuze, spieren moeten samen werken om te kunnen bewegen/ krackt te
zetten
=> Bij het slaan met een hamer werken de polsextensoren en de vingerflexoren in synergie /
synkinesie. Welk is juist en waarom?
- Inhibitie = remmen van bepaalde dingen
- T4 = 4de thoracale wervel
- L3 = 3de lumbale wervel veel bewegingen vertrekken uit deze 2 punten , ‘rugpijn’
- PIP
, - LWK = lumbale wervelkolom
- PDA = primaire descogene aandoening
- scapulo-humeraal ritme =
=> Waarom wordt je rug op lumbaal niveau hol als je met beide armen een trui weg legt op een
rek boven je hoofd? Om evenwicht te houden, spieren in positie zetten werkt optimaal
• “beweginsgwetenschappen” Fysica – biomechanica - … HIER; klinisch! Praktijkgericht!
Bv biomechanica spreekt over hefbomen Lichaam heeft functionele hefboom via botten en
spierspanning (Levin et al)
Luyten et al; Functioneel sesambeen = functioneel steunpunt
vb
• Echte sesambenen: 2 sesambeentjes in de voet, en 2 sesamenbeentjes in de duim
• Functioneel sesambeen: ‘valse sesambenen’: heel ons lichaam organiseert zich op deze
manier: in de spanningsketting van spieren en pezen steekt een soort ‘hub’ om de
hefboomwerking te optimaliseren.
• Vb: maken van een krachtige vuist zorgt er voor dat er een hoek gemaakt wordt in de
hele structuur van de arm, zorgt voor meer kracht.
• Vb: zak cement/iets zwaar dragen: dit ga je op je schouders dragen, waarbij de lange
rugspieren een kromming maken in schouder/bovenrug, om zo dit zware voorwerp
op een optimale manier te kunnen dragen
Wat valt op?
• Moeilijk om over enkele hefbomen te spreken aangezien bewegingen bijna altijd samengaan.
• Vb: inversie – eversie
• Ook andere typische patronen: PNF
1.3 Inleiding PNF
=proprioceptieve neuromusculaire facilitatie
• Alle bewegingen die worden gedaan kunnen herleid worden naar algemene patronen
• Moeilijk om mensen analystisch en geïsoleerd te laten bewegen = mensen bewegen
functioneel
• Bewegen = doel = samenwerking volledige lichaam
1.3.1 1.3.2 Basispatronen PNF
1.3.2 1.3.2 PNF doelen
• Beweging aanleren, verbeteren van kracht, verbeteren van stabiliteit, verbeteren mobiliteit,
verminderen van pijn.
, Ergotherapeut zorgt ervoor dat een Px juist leert bewegen in een dagdagelijkse setting volgens
theoretische achtergrond
• Logisch: Ergotherapeut = begeleider leerprocessen
1.4 Motorisch leren
• “The brain knows nothing about muscles”
• VB: interne - versus externe motorische sturing
• Via motorische controle:
• Waarom lukt iets juist wel en waarom juist niet?
• Kan vanwege 8 punten:
1. Reflex theorie
2. Hiërarchische theorie
3. Motor programming
4. Systeem theorie
5. Dynamisch actie model
6. Ecologische theorie
7. Zombie van Ramachandran (automatische piloot)
8. Doorvoeld bewegen
Rate How Many Sick Zombie Dies every day
1.4.1 Reflex theorie:
Als we bewegen worden we onbewust door vele reflexen gestuurd. We bespreken in een verder
onderdeel de 4 belangrijkste. Deze 4 reflexen moet je kunnen uitleggen met een voorbeeld. Er
bestaan uiteraard veel meer reflexen in ons functioneren.
Kort vb meest bekende relfex: kniepesreflex
Bv hand weggtrekken van warme plaat
1.4.2 Hiërarchische theorie: hoe zenuwstelsel groeit
• Tijdens onze ontwikkeling van baby naar volwassen organiseren onze hersenen zich in
een bepaalde volgorde. Het ene niveau controleert het andere, (hiërarchie: archi-,
paleo-, neo- niveau: oud – tussenin – nieuw).
1. Archi-niveau ( begin): arousal en reflexen = figt or flight mode . bij baby
2. Paleo-niveau (lang geleden ) : emotie en automatismen. Emoties kunnen reflexen
onderdrukken
3. Neo-niveau( nieuw) : cognities, fijne vaardigheden en complexe interacties met de
omgeving. = standaard bij de mens
Deze theorie vinden we terug bij kinderen waar de ontwikkeling van stabiliteit eerst
komt om, daarop gebaseerd, fijne bewegen te leren controleren. Eens volgroeid,
neemt het uiteinde (via handen, voeten en ogen) in combinatie met de taak, de
controle over.
De ogen sturen wel de beweging maar controleren niet (wij kijken niet hoe onze
vingers plooien om iets te nemen!!!). De controle is hiërarchisch opgebouwd.
1.4.3 Motor programming
Een kind WEET aanvankelijk niet of het kan fietsen, een patiënt met een beroerte ook niet. DUS: met
te experimenteren start men met de bouw van een motorisch programma, dat gebaseerd is op de
twee volgende begrippen.
Als je een bepaalde taak doet wordt het een automatisme omdat het een motorisch programma
wordt. Maar wordt bepaald door :
bewegingswetenschappen
Ergotherapie
Ik wens jullie heel veel succes met de examens ;)
,Inhoudsopgave
1 Hoorcollege 1 Bewegingswetenschappen.................................................................................................... 4
1.1 Korte herhaling...............................................................................................................................................4
1.2 Nieuwe terminologie......................................................................................................................................4
1.3 Inleiding PNF..................................................................................................................................................5
1.3.1 1.3.2 Basispatronen PNF.........................................................................................................................5
1.3.2 1.3.2 PNF doelen.....................................................................................................................................5
1.4 Motorisch leren.............................................................................................................................................6
1.4.1 Reflex theorie:.........................................................................................................................................6
1.4.2 Hiërarchische theorie: hoe zenuwstelsel groeit.....................................................................................6
1.4.3 Motor programming...............................................................................................................................6
1.4.4 Systeem theorie......................................................................................................................................7
1.4.5 Dynamisch actie model...........................................................................................................................7
1.4.6 Ecologische theorie.................................................................................................................................8
1.4.7 Zombie van Ramachandran (automatische piloot)................................................................................8
1.4.8 Doorvoeld bewegen................................................................................................................................8
1.5 Samenvatting basisprincipe: motorisch leren................................................................................................9
1.6 Houding en bewegingen.................................................................................................................................9
1.6.1 Inspectie..................................................................................................................................................9
2 Hoorcollege 3........................................................................................................................................... 10
2.1 Herhaling les 1 en les 2.................................................................................................................................10
2.2 Inhoud..........................................................................................................................................................10
2.3 Tonus............................................................................................................................................................11
2.3.1 Turgor: Tonus en pijn/emotie; tensegriteit...........................................................................................11
2.3.2 Andere voorbeelden rusttonus.............................................................................................................12
2.3.3 Soorten Tonus.......................................................................................................................................12
2.3.4 Meten van Tonus..................................................................................................................................13
2.3.5 Hoe spasticiteit oplossen?....................................................................................................................13
3 Hoorcollege 4............................................................................................................................................ 13
3.1 Inhoud..........................................................................................................................................................13
3.2 Mobiliteit: osteokinematica.........................................................................................................................14
3.3 Mobiliteit: arthrokinematica........................................................................................................................14
3.4 Mobiliseren...................................................................................................................................................14
3.5 Stretching.....................................................................................................................................................14
3.5.1 Stretching: methodes...........................................................................................................................15
3.5.2 Stretching korte basis...........................................................................................................................15
3.5.3 Stretching reflexen................................................................................................................................15
4 Hoorcollege 5............................................................................................................................................ 16
4.1 Inhoud..........................................................................................................................................................16
4.2 Spierwerking/contracties.............................................................................................................................16
4.2.1 Verschil tonische en fasische spier.......................................................................................................17
4.3 Type vezels van de spieren...........................................................................................................................17
4.4 Individuele variaties volgens algemeen patroon.........................................................................................17
, 4.5 Spierwerking/contracties.............................................................................................................................17
4.5.1 Soorten contracties:..............................................................................................................................18
4.6 Spiertesten kracht.........................................................................................................................................18
4.6.1 MST spiertesten = manuale spiertesten...............................................................................................18
4.6.2 Spierkracht testen.................................................................................................................................19
4.7 Kracht trainen en progressies trainingsdriehoek.........................................................................................19
4.7.1 Andere soorten progressies..................................................................................................................19
4.7.2 Integratie...............................................................................................................................................20
5 Hoorcollege 6............................................................................................................................................ 21
5.1 Inhoud..........................................................................................................................................................21
5.2 Gangpatroon: spatiale analyse....................................................................................................................21
5.2.1 Wat kan er mislopen spatiale gangpatroon..........................................................................................21
5.3 Gangpatroon: temporele analyse................................................................................................................21
5.4 Ganganalyse: Normaal gangpatroon..........................................................................................................22
5.5 Wandelen geanalyseed................................................................................................................................22
5.6 HOLVOET/PLATVOET snel bekijken...............................................................................................................23
5.7 Belang enkel: 3 rockers.................................................................................................................................23
5.8 Spieren bij het wandelen..............................................................................................................................23
5.8.1 Wat kan er mislopen bij spieren?.........................................................................................................23
5.8.2 Probleem spieren..................................................................................................................................24
5.9 Senioren gangpatroon..................................................................................................................................24
5.10 Pathologisch gangpatroon.........................................................................................................................24
5.11 Meten/analyseren wandelen.....................................................................................................................24
5.12 Wandelen met krukken..............................................................................................................................25
5.13 Hoe trainen op wandelen...........................................................................................................................25
6 Evenwicht................................................................................................................................................. 26
6.1 Inhoudstafel..................................................................................................................................................26
6.2 Wat is evenwicht ?.......................................................................................................................................26
6.2.1 Verschillende soorten enevwicht:........................................................................................................26
6.2.2 Hoe zit het BIJ DE MENS:......................................................................................................................26
6.3 Anatomie en fysioligie van evewicht............................................................................................................26
6.3.1 Vestibulair stelsel (OOR).......................................................................................................................26
6.3.2 Proprioceptie........................................................................................................................................27
6.3.3 Visus......................................................................................................................................................27
6.3.4 Cerebellum............................................................................................................................................27
6.4 Evenwichtstrategieen...................................................................................................................................27
6.5 Klinische testen.............................................................................................................................................27
6.6 Pathologieën................................................................................................................................................28
6.6.1 Behandeling..........................................................................................................................................28
7 7 Coördinatie............................................................................................................................................ 28
7.1 Inhoud..........................................................................................................................................................28
7.2 Wat is coördinatie........................................................................................................................................28
,7.3 Wat is coördinatie?......................................................................................................................................28
7.4 Anatomie en fysiologie.................................................................................................................................29
7.5 Types coördinatie.........................................................................................................................................29
7.6 Beoordeling van coördinatie........................................................................................................................30
7.7 Test coördinatie............................................................................................................................................30
7.8 Pathologie....................................................................................................................................................31
7.8.1 Ataxie....................................................................................................................................................31
7.9 Ergotherapie bij coordinatistoornissen........................................................................................................31
7.10 Oefeningen: algemene principes................................................................................................................31
7.11 Coördinatie bevorderende activiteiten.......................................................................................................31
7.12 De gecoördineerde ergotherapeut.............................................................................................................32
, 1 Hoorcollege 1 Bewegingswetenschappen
1.1 Korte herhaling
• Flexie – extensie
• Add – abd
• Endo – exo
• Retroflexie => retractie, retropulsie( bv iemand duwen van voor, creert de persoon een
retropulsie)
• Anteflexie => Propulsie, Protractie + meerdere soorten flexie
• Anteversie – retroversie = in bekken
• Depressie – elevatie
• Pro – supinatie
• Tractie( uit elkaar trekken) – approximatie( naar elkaar toe ) – axiale extensie (recht zitten
nek)
Casus
Disorder: gebroken rug
Body function & structuren: verlamming, spieren werken niet
meer, verzwakking tussen conectie hersenen en spieren,
Activity: fietsen
Participation: reizen, iets drinken met vrienden
Externe factoren: 2 kinderen, woont in appartement,
alleenstaand niet zo positief voor de revalidatie
Persoonlijke factoren: ongeduldig, ziekteperceptie, heeft
kennis van het menselijk lichaam, heeft motivatie
1.2 Nieuwe terminologie
• Akinesie = geen beweging
• Bradykinesie = vertaagd bewegen – hypokinesie = verminderd bewegen
• Hyperkinesie = over bewegen bv adhd
• Stooped position = axiale extensie bij bv parkinson
• Parese = gedeelte verlamming – paralyse= volledige verlamming – plegie= terminologie voor
paralyse
=>Voetrug’ en flexoren/extensoren van het onderbeen. Een paradox in de terminologie?
• Verklaar volgende begrippen:
- gesloten ( iets is gefixeerd bv handen of voeten bij pomp )en open ( niet gefixeerd)
spierketting
- Synkinesie = gelijk/samen bewegen bv praten en bewegen, beide armen omhoog doen
- Synergie = geen keuze, spieren moeten samen werken om te kunnen bewegen/ krackt te
zetten
=> Bij het slaan met een hamer werken de polsextensoren en de vingerflexoren in synergie /
synkinesie. Welk is juist en waarom?
- Inhibitie = remmen van bepaalde dingen
- T4 = 4de thoracale wervel
- L3 = 3de lumbale wervel veel bewegingen vertrekken uit deze 2 punten , ‘rugpijn’
- PIP
, - LWK = lumbale wervelkolom
- PDA = primaire descogene aandoening
- scapulo-humeraal ritme =
=> Waarom wordt je rug op lumbaal niveau hol als je met beide armen een trui weg legt op een
rek boven je hoofd? Om evenwicht te houden, spieren in positie zetten werkt optimaal
• “beweginsgwetenschappen” Fysica – biomechanica - … HIER; klinisch! Praktijkgericht!
Bv biomechanica spreekt over hefbomen Lichaam heeft functionele hefboom via botten en
spierspanning (Levin et al)
Luyten et al; Functioneel sesambeen = functioneel steunpunt
vb
• Echte sesambenen: 2 sesambeentjes in de voet, en 2 sesamenbeentjes in de duim
• Functioneel sesambeen: ‘valse sesambenen’: heel ons lichaam organiseert zich op deze
manier: in de spanningsketting van spieren en pezen steekt een soort ‘hub’ om de
hefboomwerking te optimaliseren.
• Vb: maken van een krachtige vuist zorgt er voor dat er een hoek gemaakt wordt in de
hele structuur van de arm, zorgt voor meer kracht.
• Vb: zak cement/iets zwaar dragen: dit ga je op je schouders dragen, waarbij de lange
rugspieren een kromming maken in schouder/bovenrug, om zo dit zware voorwerp
op een optimale manier te kunnen dragen
Wat valt op?
• Moeilijk om over enkele hefbomen te spreken aangezien bewegingen bijna altijd samengaan.
• Vb: inversie – eversie
• Ook andere typische patronen: PNF
1.3 Inleiding PNF
=proprioceptieve neuromusculaire facilitatie
• Alle bewegingen die worden gedaan kunnen herleid worden naar algemene patronen
• Moeilijk om mensen analystisch en geïsoleerd te laten bewegen = mensen bewegen
functioneel
• Bewegen = doel = samenwerking volledige lichaam
1.3.1 1.3.2 Basispatronen PNF
1.3.2 1.3.2 PNF doelen
• Beweging aanleren, verbeteren van kracht, verbeteren van stabiliteit, verbeteren mobiliteit,
verminderen van pijn.
, Ergotherapeut zorgt ervoor dat een Px juist leert bewegen in een dagdagelijkse setting volgens
theoretische achtergrond
• Logisch: Ergotherapeut = begeleider leerprocessen
1.4 Motorisch leren
• “The brain knows nothing about muscles”
• VB: interne - versus externe motorische sturing
• Via motorische controle:
• Waarom lukt iets juist wel en waarom juist niet?
• Kan vanwege 8 punten:
1. Reflex theorie
2. Hiërarchische theorie
3. Motor programming
4. Systeem theorie
5. Dynamisch actie model
6. Ecologische theorie
7. Zombie van Ramachandran (automatische piloot)
8. Doorvoeld bewegen
Rate How Many Sick Zombie Dies every day
1.4.1 Reflex theorie:
Als we bewegen worden we onbewust door vele reflexen gestuurd. We bespreken in een verder
onderdeel de 4 belangrijkste. Deze 4 reflexen moet je kunnen uitleggen met een voorbeeld. Er
bestaan uiteraard veel meer reflexen in ons functioneren.
Kort vb meest bekende relfex: kniepesreflex
Bv hand weggtrekken van warme plaat
1.4.2 Hiërarchische theorie: hoe zenuwstelsel groeit
• Tijdens onze ontwikkeling van baby naar volwassen organiseren onze hersenen zich in
een bepaalde volgorde. Het ene niveau controleert het andere, (hiërarchie: archi-,
paleo-, neo- niveau: oud – tussenin – nieuw).
1. Archi-niveau ( begin): arousal en reflexen = figt or flight mode . bij baby
2. Paleo-niveau (lang geleden ) : emotie en automatismen. Emoties kunnen reflexen
onderdrukken
3. Neo-niveau( nieuw) : cognities, fijne vaardigheden en complexe interacties met de
omgeving. = standaard bij de mens
Deze theorie vinden we terug bij kinderen waar de ontwikkeling van stabiliteit eerst
komt om, daarop gebaseerd, fijne bewegen te leren controleren. Eens volgroeid,
neemt het uiteinde (via handen, voeten en ogen) in combinatie met de taak, de
controle over.
De ogen sturen wel de beweging maar controleren niet (wij kijken niet hoe onze
vingers plooien om iets te nemen!!!). De controle is hiërarchisch opgebouwd.
1.4.3 Motor programming
Een kind WEET aanvankelijk niet of het kan fietsen, een patiënt met een beroerte ook niet. DUS: met
te experimenteren start men met de bouw van een motorisch programma, dat gebaseerd is op de
twee volgende begrippen.
Als je een bepaalde taak doet wordt het een automatisme omdat het een motorisch programma
wordt. Maar wordt bepaald door :
