Zorgverlening 1: contact met de patiënt: verbaal en non-verbaal
Waarom is non-verbale communicatie van belang?
Non-verbale communicatie speelt een rol bij bijna al het contact met de patiënt: vragen,
informatie geven en behandeling kun je aflezen aan de non-verbale communicatie
belangrijk
Attitude = binnenwereld
- Houding
- Opvatting van de mensen
o Cognitie
o Affectie
o Gedragsintentie
Belangrijk determinant van gedrag
(zowel voor patiënt als behandelaar)
Professionele attitude
professioneel gedrag
verhoogt de acceptatie van de voorlichtingsboodschap
Is elk gedrag communicatie?
- Niet woordelijk gedrag
o Non-verbaal
- Woordelijk gedrag
o Verbaal
- Gesproken
o Vocaal
De boodschap
- Inhoudsaspect = de letterlijke en feitelijke inhoud
o Expliciete communicatie: puur de inhoud
- Betrekkingsaspect = hoe het bericht moet worden opgevat, het niveau waarop de
communicatie de relatie met de ander beïnvloedt of definieert
o (Meestal) Impliciete communicatie: manier wat er gezegd wordt en hoe het
moet worden opgevat je zegt er meer mee
, Congruente en paradoxale communicatie
- Paradoxale communicatie = zegt verbaal het ene, maar laat non-verbaal het andere
zien = tegenstijdige boodschappen (met en zonder opzet) metacommunicatie
o Bewust = expliciete metacommunicatie = expliciet erover praten
- Congruente communicatie = je staat voor wat je zegt je zegt verbaal wat je non-
verbaal ook laat zien
Verbale communicatie
- Vocaal = verbaal taalgebruik
- Non-vocaal = gebarentaal en gebaren met een afgesproken betekenis
Non-verbale communicatie
- Vocaal = non-verbaal taalgebruik, stemtonen, paraverbale communicatie of
paralinguïstiek (stemklank, intonatie of volume)
- Non-vocaal = lichaamstaal, mimiek, oogcontact, ondersteunende gebaren, aanraking,
afstand, haardracht, kleding
Woordelijk gedrag = spreken en luisteren
- Digitaal: kan over elk moment gaan
- Cognitieve abstractie = je kunt er zelf voor kiezen welke informatie je wilt
overbrengen
- Censureren = je kunt iets zeggen dat je iets leuk vindt, terwijl je dat helemaal niet
vindt makkelijker bij verbaal dan bij non-verbaal
Niet-woordelijk-gedrag 1
- Uiterlijk
- Gebaren
- Gezichtsuitdrukkingen
- Oogcontact
- Lichaamshouding
- Minimale aanmoedigingen
- Pauzes en stiltes
Waarom is non-verbale communicatie van belang?
Non-verbale communicatie speelt een rol bij bijna al het contact met de patiënt: vragen,
informatie geven en behandeling kun je aflezen aan de non-verbale communicatie
belangrijk
Attitude = binnenwereld
- Houding
- Opvatting van de mensen
o Cognitie
o Affectie
o Gedragsintentie
Belangrijk determinant van gedrag
(zowel voor patiënt als behandelaar)
Professionele attitude
professioneel gedrag
verhoogt de acceptatie van de voorlichtingsboodschap
Is elk gedrag communicatie?
- Niet woordelijk gedrag
o Non-verbaal
- Woordelijk gedrag
o Verbaal
- Gesproken
o Vocaal
De boodschap
- Inhoudsaspect = de letterlijke en feitelijke inhoud
o Expliciete communicatie: puur de inhoud
- Betrekkingsaspect = hoe het bericht moet worden opgevat, het niveau waarop de
communicatie de relatie met de ander beïnvloedt of definieert
o (Meestal) Impliciete communicatie: manier wat er gezegd wordt en hoe het
moet worden opgevat je zegt er meer mee
, Congruente en paradoxale communicatie
- Paradoxale communicatie = zegt verbaal het ene, maar laat non-verbaal het andere
zien = tegenstijdige boodschappen (met en zonder opzet) metacommunicatie
o Bewust = expliciete metacommunicatie = expliciet erover praten
- Congruente communicatie = je staat voor wat je zegt je zegt verbaal wat je non-
verbaal ook laat zien
Verbale communicatie
- Vocaal = verbaal taalgebruik
- Non-vocaal = gebarentaal en gebaren met een afgesproken betekenis
Non-verbale communicatie
- Vocaal = non-verbaal taalgebruik, stemtonen, paraverbale communicatie of
paralinguïstiek (stemklank, intonatie of volume)
- Non-vocaal = lichaamstaal, mimiek, oogcontact, ondersteunende gebaren, aanraking,
afstand, haardracht, kleding
Woordelijk gedrag = spreken en luisteren
- Digitaal: kan over elk moment gaan
- Cognitieve abstractie = je kunt er zelf voor kiezen welke informatie je wilt
overbrengen
- Censureren = je kunt iets zeggen dat je iets leuk vindt, terwijl je dat helemaal niet
vindt makkelijker bij verbaal dan bij non-verbaal
Niet-woordelijk-gedrag 1
- Uiterlijk
- Gebaren
- Gezichtsuitdrukkingen
- Oogcontact
- Lichaamshouding
- Minimale aanmoedigingen
- Pauzes en stiltes