Samenvatting psychologie
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: psychologie? .............................................................................................................................. 3
1. Menswetenschappen/ menswetenschappelijke discipline ......................................................................... 3
2. Soorten psychologie: ....................................................................................................................................... 3
3. Psychologie vs psychiatrie ............................................................................................................................... 3
4. Perspectieven .................................................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 2: de hersenen ............................................................................................................................... 4
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 4
2. Zenuwcellen of neuronen ........................................................................................................................... 4
3. Het ruggenmerg ......................................................................................................................................... 5
4. Structuur van de hersenen ......................................................................................................................... 5
5. Functionele opdeling van de hersenen: ...................................................................................................... 6
6. Neurotransmissie ....................................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 3: gewaarwording en waarneming ................................................................................................. 8
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 8
2. Gewaarwording/ sensatie: ......................................................................................................................... 8
3. Pijn: ............................................................................................................................................................ 8
4. Waarneming/ perceptie: ............................................................................................................................. 9
Hoofdstuk 4: leren .......................................................................................................................................... 9
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 9
2. Klassieke conditionering:.......................................................................................................................... 10
a. Definitie ............................................................................................................................................... 10
b. Factoren die het leerproces beïnvloeden ............................................................................................ 11
3. Instrumentale/ operante conditionering: ................................................................................................. 11
4. Sociaal leren ............................................................................................................................................. 12
5. Inzicht ....................................................................................................................................................... 12
6. Latent leren en cognitieve schemata ........................................................................................................ 13
7. Conditionering en psychotherapie ............................................................................................................ 13
Hoofdstuk 5: bewustzijn en emoties ............................................................................................................. 14
Hoofdstuk 6: het geheugen............................................................................................................................ 16
Hoofdstuk 7: Spatieel gedrag ........................................................................................................................ 17
Inleiding: ........................................................................................................................................................... 17
Stoornissen in spatieel gedrag .......................................................................................................................... 17
Stoornissen in het lichaamsschema ............................................................................................................. 17
1
, Unilateraal neglect ....................................................................................................................................... 19
Visuopatiële en visuconstructieve stoornissen ............................................................................................ 21
Hoofdstuk 8: executieve functies .................................................................................................................. 21
Omschrijving van executieve functies ............................................................................................................... 21
Dysexecutief syndroom (DES)............................................................................................................................ 22
2
, (Examen: multiple choise, 20 vragen, giscorrectie, 3 stellingen -> verkeerde aanduiden)
Hoofdstuk 1: psychologie?
1. Menswetenschappen/ menswetenschappelijke discipline
Geen zekerheid in psychologie -> je hebt wel zekerheid bij wetten bv. In een vuile omgeving ben je
meer geneigd om te stereotyperen dan in een propere omgeving = anders dan wetten van fysica
dat staat altijd vast.
Psychologie is de wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met de studie van:
- Interne geestelijke processen -> niet onmiddellijk observeerbaar (wat ze denken, voelen) ->
cognities en emoties verkennen – subjectieve kijk
- Externe gedragingen -> wat ze doen wel observeerbaar (lichamelijke of verbale gevoelens
uiten) -> gedragspsychologie: mentale processen en externe gedragingen wordt bestudeerd
door psychologen en is wat psychologie inhoudt. -> bestudeert gedrag, bewustzijn (emoties
kan je niet zien!)
2. Soorten psychologie: (waar houden ze zich mee bezig)
➢ Experimenteel -> natuurwetenschappen (fysica): vb. intelligentietest, mate waarin iemand
discrimineert of stereotype opvattingen heeft -> gedragingen/ cognities verklaren door een
aantal variabelen die beïnvloeden zeer sterk te verlagen.
➢ Klinisch -> tot heel betrouwbare kennis, wilt mensen helpen met psychische problemen,
niet alleen experimenteren: vb. gevalstudies bij een kleine aantal mensen
➢ Arbeidspsychologie -> studie in mensen die organisaties en taken hebben die arbeid
verrichten: vb. psychisch niet meer in staat, burn-out
➢ Ontwikkelingspsychologie -> gedragsverandering door verschillende fases in je leven, het
overschatten van werkelijkheid: vb. verschil volwassene en kind
➢ Persoonlijkheidspsychologie: sociaal zijn, teruggetrokken zijn, persoonlijkheidstypen met
kenmerken die continu blijven of ze kunnen splitsen in persoonlijkheidstypen die ze hebben.
Mensen ontwikkelen/ veranderen persoonlijkheid verwijst naar eigenschappen van iemand die
toch stabiel blijven, in verband brengen met welke persoonlijkheid welke job. Vb. van 18 jaar 10
jaar terugkijken -> veel veranderingen
➢ Sociale psychologie -> invloed van onze omgeving wat wij doen en denken:
bv. Discrimineren van personen, plaatsen of objecten, experiment van Milgram,
propere omgeving, minder discrimineren
3. Psychologie vs psychiatrie
Psychologie: opleiding psychologie, aandacht ‘normaal’ en ‘abnormaal’ gedrag kunnen specialiseren
-> geen arts, zelfstandig onderdeel -> mag geen medicatie voorschrijven
Psychiatrie: onderdeel geneeskunde -> arts, vooral ‘abnormaal’ gedrag, meestal bijsturen met
medicatie.
3
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: psychologie? .............................................................................................................................. 3
1. Menswetenschappen/ menswetenschappelijke discipline ......................................................................... 3
2. Soorten psychologie: ....................................................................................................................................... 3
3. Psychologie vs psychiatrie ............................................................................................................................... 3
4. Perspectieven .................................................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 2: de hersenen ............................................................................................................................... 4
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 4
2. Zenuwcellen of neuronen ........................................................................................................................... 4
3. Het ruggenmerg ......................................................................................................................................... 5
4. Structuur van de hersenen ......................................................................................................................... 5
5. Functionele opdeling van de hersenen: ...................................................................................................... 6
6. Neurotransmissie ....................................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 3: gewaarwording en waarneming ................................................................................................. 8
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 8
2. Gewaarwording/ sensatie: ......................................................................................................................... 8
3. Pijn: ............................................................................................................................................................ 8
4. Waarneming/ perceptie: ............................................................................................................................. 9
Hoofdstuk 4: leren .......................................................................................................................................... 9
1. Inleiding...................................................................................................................................................... 9
2. Klassieke conditionering:.......................................................................................................................... 10
a. Definitie ............................................................................................................................................... 10
b. Factoren die het leerproces beïnvloeden ............................................................................................ 11
3. Instrumentale/ operante conditionering: ................................................................................................. 11
4. Sociaal leren ............................................................................................................................................. 12
5. Inzicht ....................................................................................................................................................... 12
6. Latent leren en cognitieve schemata ........................................................................................................ 13
7. Conditionering en psychotherapie ............................................................................................................ 13
Hoofdstuk 5: bewustzijn en emoties ............................................................................................................. 14
Hoofdstuk 6: het geheugen............................................................................................................................ 16
Hoofdstuk 7: Spatieel gedrag ........................................................................................................................ 17
Inleiding: ........................................................................................................................................................... 17
Stoornissen in spatieel gedrag .......................................................................................................................... 17
Stoornissen in het lichaamsschema ............................................................................................................. 17
1
, Unilateraal neglect ....................................................................................................................................... 19
Visuopatiële en visuconstructieve stoornissen ............................................................................................ 21
Hoofdstuk 8: executieve functies .................................................................................................................. 21
Omschrijving van executieve functies ............................................................................................................... 21
Dysexecutief syndroom (DES)............................................................................................................................ 22
2
, (Examen: multiple choise, 20 vragen, giscorrectie, 3 stellingen -> verkeerde aanduiden)
Hoofdstuk 1: psychologie?
1. Menswetenschappen/ menswetenschappelijke discipline
Geen zekerheid in psychologie -> je hebt wel zekerheid bij wetten bv. In een vuile omgeving ben je
meer geneigd om te stereotyperen dan in een propere omgeving = anders dan wetten van fysica
dat staat altijd vast.
Psychologie is de wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met de studie van:
- Interne geestelijke processen -> niet onmiddellijk observeerbaar (wat ze denken, voelen) ->
cognities en emoties verkennen – subjectieve kijk
- Externe gedragingen -> wat ze doen wel observeerbaar (lichamelijke of verbale gevoelens
uiten) -> gedragspsychologie: mentale processen en externe gedragingen wordt bestudeerd
door psychologen en is wat psychologie inhoudt. -> bestudeert gedrag, bewustzijn (emoties
kan je niet zien!)
2. Soorten psychologie: (waar houden ze zich mee bezig)
➢ Experimenteel -> natuurwetenschappen (fysica): vb. intelligentietest, mate waarin iemand
discrimineert of stereotype opvattingen heeft -> gedragingen/ cognities verklaren door een
aantal variabelen die beïnvloeden zeer sterk te verlagen.
➢ Klinisch -> tot heel betrouwbare kennis, wilt mensen helpen met psychische problemen,
niet alleen experimenteren: vb. gevalstudies bij een kleine aantal mensen
➢ Arbeidspsychologie -> studie in mensen die organisaties en taken hebben die arbeid
verrichten: vb. psychisch niet meer in staat, burn-out
➢ Ontwikkelingspsychologie -> gedragsverandering door verschillende fases in je leven, het
overschatten van werkelijkheid: vb. verschil volwassene en kind
➢ Persoonlijkheidspsychologie: sociaal zijn, teruggetrokken zijn, persoonlijkheidstypen met
kenmerken die continu blijven of ze kunnen splitsen in persoonlijkheidstypen die ze hebben.
Mensen ontwikkelen/ veranderen persoonlijkheid verwijst naar eigenschappen van iemand die
toch stabiel blijven, in verband brengen met welke persoonlijkheid welke job. Vb. van 18 jaar 10
jaar terugkijken -> veel veranderingen
➢ Sociale psychologie -> invloed van onze omgeving wat wij doen en denken:
bv. Discrimineren van personen, plaatsen of objecten, experiment van Milgram,
propere omgeving, minder discrimineren
3. Psychologie vs psychiatrie
Psychologie: opleiding psychologie, aandacht ‘normaal’ en ‘abnormaal’ gedrag kunnen specialiseren
-> geen arts, zelfstandig onderdeel -> mag geen medicatie voorschrijven
Psychiatrie: onderdeel geneeskunde -> arts, vooral ‘abnormaal’ gedrag, meestal bijsturen met
medicatie.
3
