William E. Glassman & Marilyn Hadad, 6e editie
INHOUDSOPGAVE
Hoofdstuk 1 ................................................................................................................................................... 3
Hoofdvragen ............................................................................................................................................. 3
Inleiding..................................................................................................................................................... 3
De uitdagingen en de oplossing ................................................................................................................ 3
Perceptie ................................................................................................................................................... 3
Het ontstaan ............................................................................................................................................. 4
Methoden ................................................................................................................................................. 4
Non-experimentele methoden ............................................................................................................. 5
Experimenten ........................................................................................................................................ 6
Quasi-experiment ................................................................................................................................. 6
Alle methoden samengevat .................................................................................................................. 6
Antwoorden op de hoofdvragen .............................................................................................................. 7
Hoofdstuk 2 ................................................................................................................................................... 7
Hoofdvragen ............................................................................................................................................. 7
Introductie ................................................................................................................................................ 8
Interacties tussen geest en lichaam.......................................................................................................... 8
Effect van lichaam op geest .................................................................................................................. 8
Effect van geest op lichaam ................................................................................................................ 10
Erfelijkheid .............................................................................................................................................. 11
Natuur en cultuur................................................................................................................................ 11
Antwoorden op de hoofdvragen ............................................................................................................ 11
Hoofdstuk 3 ................................................................................................................................................. 12
Hoofdvragen ........................................................................................................................................... 12
Inleiding................................................................................................................................................... 12
Stimuli en responses ........................................................................................................................... 13
Klassieke conditionering ......................................................................................................................... 13
Fenomenen van klassieke conditionering........................................................................................... 13
Toepassingen van klassieke conditionering ........................................................................................ 14
Operant conditioneren ........................................................................................................................... 14
Marit Kamp©
, Skinner en operant conditioneren ...................................................................................................... 14
Reinforcers en reinforcements ........................................................................................................... 14
Fenomenen van operant conditioneren ............................................................................................. 15
Applicaties en implicaties van conditioneren ......................................................................................... 17
Negatieve reinforcers en de aversieve controle bij operant conditionering ...................................... 17
Onderlinge verbanden tussen klassieke en operant conditionering .................................................. 17
Autonomische conditionering en biofeedback ................................................................................... 17
Biologische beperkingen bij het leren................................................................................................. 17
Antwoorden op de hoofdvragen ............................................................................................................ 18
Marit Kamp©
, HOOFDSTUK 1
DE BASIS VAN DE PSYCHOLOGIE
Hoofdvragen
• Wat is psychologie?
• Waarom zorgt de studie van de psychologie voor speciale uitdagingen?
• Waarom zijn verschillende benaderingen voor de studie van de psychologie belangrijk?
• Hoe beïnvloed perceptie de studie van de psychologie?
• Wat is de herkomst van psychologie?
• Waarom wordt er een wetenschappelijke methode gebruikt bij psychologie?
Inleiding
De mens heeft vaak naar manieren gezocht om menselijk gedrag te verklaren. In de 18e eeuw
bijvoorbeeld dacht men dat het formaat van het brein samenhing met de mentale capaciteiten van
iemand. Hieruit ontstond de studie naar de vorm van de schedel, genaamd frenologie. Nu weten we dat
de vorm van de schedel geen relatie heeft met de vorm van het brein en zijn vorm, en dus ook niet met
de capaciteiten van het brein. De studie die tegenwoordig naar de capaciteiten van het brein kijkt en
hoe dit het gedrag van de mens beïnvloed heet psychologie. De definitie van psychologie is iets waar
nog veel discussie over is. Wel heeft de pscyhologie van tegenwoordig een aantal zekerheden:
- Psychologen gebruiken een wetenschappelijke methode.
- Psychologie kan op vijf manieren benaderd worden.
- Er kan sprake zijn van complementariteit. Hierbij zijn er twee modellen mogelijk en wordt er
niet gekeken naar het meest correcte model, maar het meest geschikte model.
De uitdagingen en de oplossing
Pyschologie onderscheid zich van andere studies door zijn uitdagingen. Dit zijn er vier:
1) Complexiteit: gedrag is heel complex en divers waardoor psychologen met eindeloze
mogelijkheden zitten.
2) Zelfbewustzijn: psychologen die menselijk gedrag bestuderen, produceren tegelijkertijd ook
menselijk gedrag. Er zijn zelfs psychologen die hun eigen gedrag hebben bestudeerd, ookwel
introspectie genoemd. Door deze invloed van eigen gedrag is er meer kans op errors. Kan je
nagaan hoeveel errors er zaten in de onderzoeken van psychologen die zichzelf bestudeerden.
3) Reactiviteit: mensen die geobserveerd worden door psychologen hebben de neiging om hun
gedrag aan te passen omdat ze geobserveerd worden.
4) Causaliteit: gedrag kan door heel veel verschillende factoren beïnvloed worden. De causaliteit,
hoe acties een specifieke gevolg hebben, is hierdoor niet eenduidig en makkelijk te bepalen.
Voor deze complexiteit van psychologie, door de vier uitdagingen, bedachten psychologen een
oplossing. Ze bedachten verschillende benaderingen zodat alle kanten van de psychologie belicht
worden en zodat de psychologie op verschillende manieren begrepen kan worden.
Perceptie
Psychologen doen veel aan observeren. Deze observatie komt vanuit iemand zijn ogen, iemand met zijn
eigen verleden, ideeën, gevoelens etc. De observatie van de psycholoog is dus ook gekleurd en
Marit Kamp©