MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN
Concepten &
vaardigheden
Hoofdstuk 1
1.1 van maatschappijleer naar
maatschappijwetenschappen
BEGRIPPEN:
Maatschappijleer: een vak dat zich bezighoudt met de bestudering van de
maatschappij, hoe ze is opgebouwd en hoe ze functioneert.
1.2 sociale wetenschappen
Maatschappijwetenschappen haalt zijn kennis uit de sociale wetenschappen. De
sociale wetenschappen worden gesteld tegenover de natuurwetenschappen
(natuurkunde, scheikunde, biologie). De sociale wetenschappen houdt zich bezig met
alles wat de mens aan de natuur toevoegt, dus de uitingen en processen van de
menselijke geest in de maatschappij: de menselijke cultuur.
De natuurwetenschappen hebben een generaliserende methode, omdat zij
gebeurtenissen kunnen afleiden uit algemene constante betrekkingen (wetten en
theorieën). De sociale wetenschappen hebben een individualiserend karakter.
In de sociale wetenschappen onderscheiden we gedragswetenschappen en
cultuurwetenschappen.
Na de revoluties in de 18e en 19e eeuw (o.a. Franse Revolutie en Industriële
Revolutie) verandert de kijk op de wereld van een theocentrisch wereldbeeld naar
een antropocentrisch wereldbeeld.
BEGRIPPEN:
Sociale wetenschappen: houdt zich bezig met relaties tussen mensen, de
processen die zich daarin voordoen en welk patroon van gedragsvormen (instituties)
organisatievormen daaruit voortvloeien.
Natuurwetenschappen: hebben betrekking op de natuur, waaronder we de
ervaringswereld verstaan zoals die door de mens wordt aangetroffen.
Cultuur: het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen, waarden
en normen, die mensen zich als lid van een groep of samenleving hebben verworven.
Generaliserend: het afzonderlijke en individuele is slechts van belang als een geval
van algemene verhoudingen en wetten.
, Individualiserend: personen en individuen zijn in hun concrete gedrag niet alleen
maar herhalingen of exemplaren van algemene structuren en verhoudingen, maar ze
hebben ook hun eigen individualiteit en waarde.
Gedragswetenschappen: bestuderen het gedrag van de individuele mens.
Cultuurwetenschappen: bestuderen alles wat de mens aan de natuur heeft
toegevoegd.
Theocentrisch wereldbeeld: een wereldbeeld waar God centraal staat.
Antropocentrisch wereldbeeld: een wereld waarin de mens centraal staat.
1.3 basis- en hulpwetenschappen van
maatschappijwetenschappen
Maatschappijwetenschappen haalt zijn kennis uit basiswetenschappen:
- Sociologie.
- Politicologie.
Daarnaast halen we kennis uit hulpwetenschappen:
- Culturele antropologie.
- Geschiedenis.
- Economie.
- Geografie.
- Filosofie.
- Psychologie.
- Rechtsgeleerdheid.
Maatschappijwetenschappen is multidisciplinair, omdat het betrekking heeft op
meerdere vlakken van de wetenschap. Ook heb je vijf zaken die je aangeleerd krijgt:
1. Feiten, vaststaande zaken.
2. Achtergronden, meer duidelijkheid over de feiten.
3. Visies/theorieën, over hoe problemen vanuit een invalshoek op te lossen zijn.
4. Sociaalwetenschappelijk onderzoek, hoe je correct onderzoek doet in de
maatschappelijke wetenschappen.
5. Meningsvorming, zelf een attitude/mening over een kwestie hebben.
Belangrijk bij meningsvorming is, dat je je standpunt onderbouwd door middel van
een degelijke argumentatie. Het is daarbij belangrijk om zo objectief mogelijk te zijn,
maar door intersubjectiviteit zal het niet lukken. Daarnaast zijn meningen niet
goed of fout, er zijn thans meerdere oplossingen voor een probleem. Daarom zijn er
diverse manieren van opvatten en uitleggen, pluri-interpretabiliteit.
BEGRIPPEN:
Sociologie: de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van het sociaal
gedrag en sociaal handelen van de mens in de samenleving.
Concepten &
vaardigheden
Hoofdstuk 1
1.1 van maatschappijleer naar
maatschappijwetenschappen
BEGRIPPEN:
Maatschappijleer: een vak dat zich bezighoudt met de bestudering van de
maatschappij, hoe ze is opgebouwd en hoe ze functioneert.
1.2 sociale wetenschappen
Maatschappijwetenschappen haalt zijn kennis uit de sociale wetenschappen. De
sociale wetenschappen worden gesteld tegenover de natuurwetenschappen
(natuurkunde, scheikunde, biologie). De sociale wetenschappen houdt zich bezig met
alles wat de mens aan de natuur toevoegt, dus de uitingen en processen van de
menselijke geest in de maatschappij: de menselijke cultuur.
De natuurwetenschappen hebben een generaliserende methode, omdat zij
gebeurtenissen kunnen afleiden uit algemene constante betrekkingen (wetten en
theorieën). De sociale wetenschappen hebben een individualiserend karakter.
In de sociale wetenschappen onderscheiden we gedragswetenschappen en
cultuurwetenschappen.
Na de revoluties in de 18e en 19e eeuw (o.a. Franse Revolutie en Industriële
Revolutie) verandert de kijk op de wereld van een theocentrisch wereldbeeld naar
een antropocentrisch wereldbeeld.
BEGRIPPEN:
Sociale wetenschappen: houdt zich bezig met relaties tussen mensen, de
processen die zich daarin voordoen en welk patroon van gedragsvormen (instituties)
organisatievormen daaruit voortvloeien.
Natuurwetenschappen: hebben betrekking op de natuur, waaronder we de
ervaringswereld verstaan zoals die door de mens wordt aangetroffen.
Cultuur: het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen, waarden
en normen, die mensen zich als lid van een groep of samenleving hebben verworven.
Generaliserend: het afzonderlijke en individuele is slechts van belang als een geval
van algemene verhoudingen en wetten.
, Individualiserend: personen en individuen zijn in hun concrete gedrag niet alleen
maar herhalingen of exemplaren van algemene structuren en verhoudingen, maar ze
hebben ook hun eigen individualiteit en waarde.
Gedragswetenschappen: bestuderen het gedrag van de individuele mens.
Cultuurwetenschappen: bestuderen alles wat de mens aan de natuur heeft
toegevoegd.
Theocentrisch wereldbeeld: een wereldbeeld waar God centraal staat.
Antropocentrisch wereldbeeld: een wereld waarin de mens centraal staat.
1.3 basis- en hulpwetenschappen van
maatschappijwetenschappen
Maatschappijwetenschappen haalt zijn kennis uit basiswetenschappen:
- Sociologie.
- Politicologie.
Daarnaast halen we kennis uit hulpwetenschappen:
- Culturele antropologie.
- Geschiedenis.
- Economie.
- Geografie.
- Filosofie.
- Psychologie.
- Rechtsgeleerdheid.
Maatschappijwetenschappen is multidisciplinair, omdat het betrekking heeft op
meerdere vlakken van de wetenschap. Ook heb je vijf zaken die je aangeleerd krijgt:
1. Feiten, vaststaande zaken.
2. Achtergronden, meer duidelijkheid over de feiten.
3. Visies/theorieën, over hoe problemen vanuit een invalshoek op te lossen zijn.
4. Sociaalwetenschappelijk onderzoek, hoe je correct onderzoek doet in de
maatschappelijke wetenschappen.
5. Meningsvorming, zelf een attitude/mening over een kwestie hebben.
Belangrijk bij meningsvorming is, dat je je standpunt onderbouwd door middel van
een degelijke argumentatie. Het is daarbij belangrijk om zo objectief mogelijk te zijn,
maar door intersubjectiviteit zal het niet lukken. Daarnaast zijn meningen niet
goed of fout, er zijn thans meerdere oplossingen voor een probleem. Daarom zijn er
diverse manieren van opvatten en uitleggen, pluri-interpretabiliteit.
BEGRIPPEN:
Sociologie: de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van het sociaal
gedrag en sociaal handelen van de mens in de samenleving.
