Revalidatie ‘23-‘24 - samenvatting a.h.v.
oefententamens
ICF
ICF is het officiële classificatiesysteem voor gezondheid en ziekte.
- Toepasbaar op alle mensen
- Complexe wisselwerking tussen beperkingen binnen functies & anatomische
eigenschappen, activiteiten, participatie, externe factoren en persoonlijke factoren.
- Classificatie op 1e niveau en 2e niveau en overig niveau (beschrijft de ernst).
- Geformuleerd in neutrale en positieve termen m.b.t. het menselijk functioneren en de
factoren die daarop van invloed zijn.
ICF-CY is een speciale ICF-versie voor kinderen en jongeren.
Onderdelen ICF:
Functies = fysiologische en mentale eigenschappen van het menselijk organisme
Anatomische eigenschappen = positie, aanwezigheid, vorm en continuïteit van onderdelen
(= lichaamsdelen, orgaanstelsels, organen en onderdelen van organen) van het menselijk
lichaam.
Activiteiten = onderdelen van iemands handelen.
Participatieproblemen = problemen die iemand] heeft met het deelnemen aan het
maatschappelijk leven.
Externe factoren = iemands fysieke en sociale omgeving.
Persoonlijke factoren = iemands individuele achtergrond.
Voorgangers
ICD-10: Focus lag eerst op doodsoorzaken, daarna ook diagnoses en ziektes.
ICIDH: Directe voorganger van ICF. Problemen op functieniveau samen met ziekte.
- Ziekte > stoornis > beperking > handicap
Hersenaandoeningen
Er zijn twee type CVA’s: een beroerte door een bloeding (20%) of door een infarct (80%).
Vaak als gevolg o.a. hemiplegie (= halfzijdige verlamming). Infarcten kunnen in 4 types
worden ingedeeld:
1. Corticale infarcten
2. Lacunaire infarcten
3. Subcorticale infarcten
4. Waterscheidingsinfarcten
Een hoop mensen blijft na een CVA inactief, vermoeid, somber en beperkt mobiel.
Vaak ontstaan er ook communicatieproblemen, door verlammingen in het gezicht of een
spraakstoornis (= afasie).
- Schade linkerhersenhelft: voornamelijk bij afasie, verstoord taalbegrip en/of
taalproductie.
- Schade rechterhersenhelft: veranderen humor, herkennen lichaamstaal en figuurlijke
taal niet meer snappen.
Stroke service heeft de CVA-zorg sterk doen verbeteren door een meer samenhangde zorg
te creëren. Het is een regionale zorgketen van zorgverleners die gezamenlijk als netwerk
zorg en behandeling voor CVA-patiënten waarborgt in alle fase van de aandoening.
- Stroke unit acute fase
- (poli)klinische revalidatieprogramma’s in ziekenhuis, revalidatiecentra, verpleeghuis
en eerste lijn.
, De drie belangrijkste componenten van een revalidatieprogramma om het motorisch herstel
na een beroerte te ondersteunen zijn:
1. Actieve bewegingsuitvoering
2. Toepassen functionele oefeningen
3. Intensieve training
Tijdens het herstel vindt er spontaan neurobiologisch herstel plaats, maar ook:
- Restitutie = terugwinnen van neurologische functies
- Substitutie = reorganisatie van gedeeltelijk gespaarde neuronale netwerken
- Compensatie = beter leren omgaan met bestaande functieverlies.
Naast motorisch herstel is er ook cognitieve revalidatie, wat opgesplitst kan worden in:
- Omgevingsaanpassing = bv. Duidelijke bewegwijzering bij gedesoriënteerde patiënt.
- Vaardigheidstraining = aankleden met een stappenplan.
- Strategietraining = plannen om tijdsdruk te voorkomen.
Traumatisch hersenletsel
- Focaal traumatisch hersenletsel = beperkte/lokale schade, vaak doordat het
schedel in contact komt met een hard voorwerp.
- Penetrerend traumatisch hersenletsel = wanneer een voorwerp de schedel en de
hersenen binnendringt. Focale schade is vaak groot.
- Diffuus traumatisch hersenletsel = ontstaat vaak bij rotationele krachten en
acceleratie-deceleratie trauma (wiplash), waarbij het hoofd krachtig voor en achteruit
bewogen wordt.
o axonale schade
o neurologische symptomen (verlaagd bewustzijn, geen afwijkingen op CT-
scan).
Traumatisch hersenletsel is te verdelen in een licht hersenletsel (85%), matig (10%) en
ernstig (5-10%). Bijna de helft van de ongevallen vindt plaats in het verkeer in de
leeftijdsgroep 15-24 jaar. Mannen zijn vaker betrokken dan vrouwen.
- Licht hersenletsel = iedere vorm van letsel aan het hoofd, uitgezonderd oppervlakkig
letsel in het aangezicht met een GCS van 13-15.
Afgelopen jaren is er een trend van THL onder ouderen in westerse landen als gevolg van
vallen.
(Sub)acute opvang is gericht op:
- handhaven voldoende cerebrale perfusiedruk
- oxygenatie
- voorkomen secundaire complicaties
De prioriteit van de revalidatiearts is het:
- optimaliseren van de ademhaling
- regulatie van mictie en defecatie
Dwarslaesie
Dwarslaesie = beschadiging v.h. ruggenmerg. Waardoor signalen (deels) niet meer
doorgegeven kunnen worden van de hersenen naar rest van het lichaam.
- Traumatische dwarslaesie = door breken, afscheuren, kneuzen door kracht van
buitenaf.
o Hoofdoorzaak is vallen, door toegenomen leeftijd, als gevolg voor vergrijzing.
Incidentie incomplete tetraplegie
o Hiervoor was hoofdoorzaak verkeersongelukken
oefententamens
ICF
ICF is het officiële classificatiesysteem voor gezondheid en ziekte.
- Toepasbaar op alle mensen
- Complexe wisselwerking tussen beperkingen binnen functies & anatomische
eigenschappen, activiteiten, participatie, externe factoren en persoonlijke factoren.
- Classificatie op 1e niveau en 2e niveau en overig niveau (beschrijft de ernst).
- Geformuleerd in neutrale en positieve termen m.b.t. het menselijk functioneren en de
factoren die daarop van invloed zijn.
ICF-CY is een speciale ICF-versie voor kinderen en jongeren.
Onderdelen ICF:
Functies = fysiologische en mentale eigenschappen van het menselijk organisme
Anatomische eigenschappen = positie, aanwezigheid, vorm en continuïteit van onderdelen
(= lichaamsdelen, orgaanstelsels, organen en onderdelen van organen) van het menselijk
lichaam.
Activiteiten = onderdelen van iemands handelen.
Participatieproblemen = problemen die iemand] heeft met het deelnemen aan het
maatschappelijk leven.
Externe factoren = iemands fysieke en sociale omgeving.
Persoonlijke factoren = iemands individuele achtergrond.
Voorgangers
ICD-10: Focus lag eerst op doodsoorzaken, daarna ook diagnoses en ziektes.
ICIDH: Directe voorganger van ICF. Problemen op functieniveau samen met ziekte.
- Ziekte > stoornis > beperking > handicap
Hersenaandoeningen
Er zijn twee type CVA’s: een beroerte door een bloeding (20%) of door een infarct (80%).
Vaak als gevolg o.a. hemiplegie (= halfzijdige verlamming). Infarcten kunnen in 4 types
worden ingedeeld:
1. Corticale infarcten
2. Lacunaire infarcten
3. Subcorticale infarcten
4. Waterscheidingsinfarcten
Een hoop mensen blijft na een CVA inactief, vermoeid, somber en beperkt mobiel.
Vaak ontstaan er ook communicatieproblemen, door verlammingen in het gezicht of een
spraakstoornis (= afasie).
- Schade linkerhersenhelft: voornamelijk bij afasie, verstoord taalbegrip en/of
taalproductie.
- Schade rechterhersenhelft: veranderen humor, herkennen lichaamstaal en figuurlijke
taal niet meer snappen.
Stroke service heeft de CVA-zorg sterk doen verbeteren door een meer samenhangde zorg
te creëren. Het is een regionale zorgketen van zorgverleners die gezamenlijk als netwerk
zorg en behandeling voor CVA-patiënten waarborgt in alle fase van de aandoening.
- Stroke unit acute fase
- (poli)klinische revalidatieprogramma’s in ziekenhuis, revalidatiecentra, verpleeghuis
en eerste lijn.
, De drie belangrijkste componenten van een revalidatieprogramma om het motorisch herstel
na een beroerte te ondersteunen zijn:
1. Actieve bewegingsuitvoering
2. Toepassen functionele oefeningen
3. Intensieve training
Tijdens het herstel vindt er spontaan neurobiologisch herstel plaats, maar ook:
- Restitutie = terugwinnen van neurologische functies
- Substitutie = reorganisatie van gedeeltelijk gespaarde neuronale netwerken
- Compensatie = beter leren omgaan met bestaande functieverlies.
Naast motorisch herstel is er ook cognitieve revalidatie, wat opgesplitst kan worden in:
- Omgevingsaanpassing = bv. Duidelijke bewegwijzering bij gedesoriënteerde patiënt.
- Vaardigheidstraining = aankleden met een stappenplan.
- Strategietraining = plannen om tijdsdruk te voorkomen.
Traumatisch hersenletsel
- Focaal traumatisch hersenletsel = beperkte/lokale schade, vaak doordat het
schedel in contact komt met een hard voorwerp.
- Penetrerend traumatisch hersenletsel = wanneer een voorwerp de schedel en de
hersenen binnendringt. Focale schade is vaak groot.
- Diffuus traumatisch hersenletsel = ontstaat vaak bij rotationele krachten en
acceleratie-deceleratie trauma (wiplash), waarbij het hoofd krachtig voor en achteruit
bewogen wordt.
o axonale schade
o neurologische symptomen (verlaagd bewustzijn, geen afwijkingen op CT-
scan).
Traumatisch hersenletsel is te verdelen in een licht hersenletsel (85%), matig (10%) en
ernstig (5-10%). Bijna de helft van de ongevallen vindt plaats in het verkeer in de
leeftijdsgroep 15-24 jaar. Mannen zijn vaker betrokken dan vrouwen.
- Licht hersenletsel = iedere vorm van letsel aan het hoofd, uitgezonderd oppervlakkig
letsel in het aangezicht met een GCS van 13-15.
Afgelopen jaren is er een trend van THL onder ouderen in westerse landen als gevolg van
vallen.
(Sub)acute opvang is gericht op:
- handhaven voldoende cerebrale perfusiedruk
- oxygenatie
- voorkomen secundaire complicaties
De prioriteit van de revalidatiearts is het:
- optimaliseren van de ademhaling
- regulatie van mictie en defecatie
Dwarslaesie
Dwarslaesie = beschadiging v.h. ruggenmerg. Waardoor signalen (deels) niet meer
doorgegeven kunnen worden van de hersenen naar rest van het lichaam.
- Traumatische dwarslaesie = door breken, afscheuren, kneuzen door kracht van
buitenaf.
o Hoofdoorzaak is vallen, door toegenomen leeftijd, als gevolg voor vergrijzing.
Incidentie incomplete tetraplegie
o Hiervoor was hoofdoorzaak verkeersongelukken
