Samenvatting week 1-4 Informatie en Organisatie

Week 1: Reverda – Staat, Markt en Burgermaatschappij.
De conceptuele driehoek: Ook wel democratische driehoek genoemd  bruikbaarheid theoretisch
model:
 Bied mogelijkheden tot inzicht.
 Kan ook op kleinere schaal (kleinere eenheden) worden toegepast.
 Maakt processen overzichtelijk.
 Toont scheefgroei aan.
 Voorziet mogelijke haarden van spanning en conflict op het moment dat de werkelijkheid zich
anders voordoet dan de theorie.
Staat: wetten en regels  overheid.




Markt: handel en bedrijvigheid Burgermaatschappij: betekenisvolle
 economie. structuren  samenleving.


 Staat:
o Het ordenen van de samenleving door het ontwikkelen van solde wet- en regelgeving
 rechten en plichten van de burgers worden gedefinieerd.
o Te veel: Ondermijning van de vrije markt + uitholling van de betekenis van mediating
structures.
o Sociale democratie  extreem: socialisme  dictatoriaal communisme  stalinisme.
 Markt:
o Via onderlinge concurrentie handel en bedrijvigheid genereren en het voorzien van
materiële zekerheid en voorspoed.
o Te veel: Een wereld waarin het recht van de sterkste de maat wordt en
saamhorigheid/solidariteit wordt vervangen door individualisme.
o Liberalisme  extreem:  libertinisme  anarchisme.
 Burgermaatschappij:
o Het ontwikkelen van zinvolle en betekenisvolle instituties  waarvan mensen hun
individuele en collectieve identiteit ontlenen.
o Te veel: onvoorwaardelijk groep conformisme (=groepsvorming)  er is geen plaats
meer voor het individu. De wet wordt dan een inbreuk op de gemeenschap.
o Conservatisme  extreem:  corporatisme  fascisme.
 Accentuering en/of eenzijdige ontwikkeling leidt tot verschraling van de kwaliteit van het
bestaan en mogelijk tot crisissituaties.

Welfare mix: interactie tussen staat, markt en burgermaatschappij  wie is er verantwoordelijk voor
de zorg en verzorging van de sociaal zwakkeren in de samenleving  theorievorming sociaal beleid 
wie is er verantwoordelijk voor en welke uitwerking voldoet het beste t.a.v. de (her)verdeling van
materiële en immateriële welvaart.

Staat: ontstaan tussen ongeveer 1650 en ongeveer 1715.

, Natiestaat: ontstaan 19e eeuw.  ontstaan door politiek centralisme  absolutisme en absolute
monarchie. Door toenemende economische macht en invloed van de opkomende bourgeoisie.
 Staten worden gekenmerkt door het centraliseren en monopoliseren van vitale functies:
 De uitoefening van fysieke en politieke macht.
 Het heffen van belasting.
 Het herverdelen van overheidsgelden.
 Het bieden van bescherming aan de ingezetenen  dus het uitsluiten van buitenstaander.

De soevereiniteit van de natiestaat is aan het afbrokkelen door:
 De internationalisering van de markt en economie.
 Economie gaat over van industriële economie naar diensteconomie.
 Besluitvorming vindt in nationale verbanden plaats.
 Door internationalisering van de misdaad en oorlogen komt de veiligheid van de ingezetenen
van de natiestaat in gevaar.
 Samenleving wordt steeds multicultureler + de opkomst van het regionale bewustzijn vormt
een bedreiging van de identificatie met de nationale eenheidsstaat.

Cultuursociologie: de wijze waarop de mens zijn omringende werkelijkheid construeert, waardeert
en interpreteert.
 de werkelijkheid is dus een gemaakte werkelijkheid/virtuele werkelijkheid.
 de werkelijkheid is dus een door plaats en tijd geïnterpreteerde werkelijkheid  door plaats en tijd
gebonden cultuur.

Modernisering: Proces van verandering.
 Structureel: van ongeveer 1780 tot ongeveer 1920.
o Het ontstaan van kapitalistische economie en de ontwikkeling van democratie als
staatsvorm.
o Verwetenschappelijking (intellectualisering) en rationalisering van het
maatschappelijk denken en handelen (=Verlichting).
o Democratisering, industrialisering, urbanisering en verburgerlijking van de
samenleving.
 Cultureel: vervanging van God door de mens (=sacrale  profane).
o Van magie naar wetenschappelijke techniek.
o Onttovering van de werkelijkheid.
o Van substantiële rationaliteit: aangeven waarom de wereld is zoals deze is, conform
eigen interpretaties  voortdurend bezig zijn met betekenis en waarde toekennen
aan de werkelijkheid. Naar Functionele rationaliteit (functioneel rationalisme): het
denken wordt toegepast  doelen worden zo doelmatig en doeltreffend gerealiseerd
wanneer mogelijk  van inhoudelijke betekenissen naar methoden, technieken en
procedures om iets te bereiken.  efficiëntie en effectiviteit zijn belangrijk.

Wat zijn de aanjagers geweest van het moderniseringsproces?:
 De opkomst van de burgerij en de toenemende economische, maatschappelijke en politieke
invloed: na de Franse Revolutie komen de burgers aan de macht  ‘ethos’ realiseren 
industrialisatie en kapitalisme.
 Het ontstaan van de arbeidsverdeling: het leven veranderde drastisch en verschillende rollen
werden gespeeld  onderlinge samenhang van de rollen tussen publiek en privaat ontbreekt.
 Het proces van mondialisering: