College 2. Epidemiologie
Sharon Dijkhuizen, Mondzorgkunde jaar 2
Periode 1, studiepunten 3, 60- 3 keuze vragen, 30 over een casus
2 vragen van dit college komt op het tentamen
Samenvatting, van het college het boek en een definitielijst
Hoofdstuk 3 Van `Beertsen et al.’
= meerdere malen in het college herhaald/ verteld dat deze stof belangrijk is
**Probeer de kennis te begrijpen en toe te passen. Je krijgt voor de helft van het tentamen
een casus.**
HERHALING JAAR 1 (inleidend college)
- Kaakbot ligt 1-2 mm apicaalwaards van de glazuurcementgrens.
- parodontium: gingiva, parodontaal ligament, wortelcement, alveolair bot
- sinasappeleffect, geen bloeding, geen verdiepte pockets à gezond intact parodontium
- 80 tot 90 cm2 aan oppervlak van het wortelvlies (ter grootte van een hand) dus als het ontstoken is is de
wond bijna even groot als je hand
- dentogingival junction plaatje leren
- aanhechtingsverlies: als de vezels verloren gaan tijdens een ontsteking
- gezonde situatie heb je retelijsten
- ongezond bij het aanhechtingsepitheel heb je retelijsten
- aquiered pellicle(speekseleiwitten, primaire laag), bacteriën hechten kokken staven, matrix, plaque
- eerste immunologische afweerreactie PMN’s
- na 7 dagen 1e klinische waarnemingen van gingivitis
- nu al meer dan 1000 mo ontdekt in de mond
EPIDEMIOLOGIE VAN GINGIVITIS EN PARODONTITIS
De definitie
Er bestaan verschillende definities van epidemiologie
Definitie epidemiologie: is de wetenschappelijke studie van het vóórkomen en de verspreiding van ziekten
binnen en tussen populaties. Vaak wordt epidemiologie gezien als de methodeleer van onderzoek naar
gezondheid en ziekte in menselijke populaties (in tegenstelling tot dierlijke- of celpopulaties).
Definitie epidemiologie: leer van verspreiding van ziekte onder het volk
Epidemiologie: houd zich dus vooral bezig met het onderzoek hoe vaak en door welke factoren een ziekte
voorkomt in groepen(populaties) Maar ook:
- wat is de oorzaak van de ziekte?
- hoe kunnen we de ziekte behandelen?
- hoe vaak komt deze ziekte voor in een populatie?
- hoe kunnen we de ziekte voorkomen?
- door welke factoren wordt dit veroorzaakt?
Waarom gebruiken we eigenlijk epidemiologie?
- inzicht in hoeveelheid en verspreiding van ziekte
- oorzaken van ziekten ontdekken
- evaluatie van beleid
Sharon Dijkhuizen student mondzorgkunde, Inholland jaar 2 periode 1
, - voorspellen en screenen
VERSCHILLENDE BELANGRIJKE DEFINITIES
Definitie prevalentie: prevalentie van een aandoening is het aantal gevallen per 1000 of per honderd
duizend op een specifiek moment in de bevolking. Prevalentie kan ook lokaal worden gelimiteerd: in een
bepaald gebied komt een ziekte meer of minder voor. Met deze metingen wil je kijken of er in bepaalde
streken in een bepaalde tijd een ziekte meer of minder aanwezig is.
Definitie etiologie: Leer der ziekteoorzaken. Bestudering van oorzaken. De vraag: hoe komt het dat… staat
centraal in de etiologie. Deze vraag wilt graag de oorzaak achter een ziekte weten. Hoe komt het dat deze
persoon deze ziekte heeft. Je zoekt naar de bron van de ziekte en wilt die ook proberen weg te nemen.
Definitie Risico factor: factor of kenmerkt geassocieerd met de ziekte. Hij bepaalt hoe groot het gevaar voor
schade, verlies of ziekte is. Roken en stress zijn bijvoorbeeld factoren die een ziekte kunnen veroorzaken of
verergeren. dus bijvoorbeeld: roken kan parodontitis verergeren, maar stress ook. Andere voorbeelden zijn
een ongezond dieet of een slechte mondhygiëne
Definitie Risico indicator: (klinisch) waarneembare condities in de mond bijvoorbeeld neiging tot bloeden,
pusafvloed, pocketdiepte, recessies, white spots, maar ook tumor, rubor calor dolor, funcio leasie. Dit is
vaak meetbaar.
Definitie Confounder: een verstorende variabele deze is verantwoordelijk voor een vertekende weergave
van de relatie tussen oorzakelijke factoren en de ziekte. Een onderzoek moet meestal zo goed mogelijk
worden gematched op leeftijd, geslacht, ras en sociale omstandigheden
Definitie co-founder??
DIAGNOSE
Diagnostiek is belangrijk. Je hebt daarvoor wat punten nodig
- anamnese = is er misschien een ziekte die invloed heeft op de parodontitis?
- klinische inspectie/ klinisch beeld = hoe ziet het er in de mond uit?
- klinische metingen = meet ik aanhechtingsverlies en botafspraak?
- Röntgen = kan ik botafbraak waarnemen (lamina dura is (gedeeltelijk) verdwenen
= gedetailleerde diagnose van parodontitis
HET BEOORDELEN VAN HET PARODONTIUM VAN EEN BEPAALDE GROEP(POPULATIE)
Om een nauwkeurig resultaat te krijgen in een onderzoek waarbij je de gezondheid van het parodontium
wilt checken bij een bepaalde populatie wordt gedaan door een ‘’full mouth’’. Hierbij krijg je als resultaat
dat je een gedetailleerd beeld krijg van het parodontium. Helaas wordt deze methode niet echt meer
toegepast, vooral omdat dit soort type onderzoek veel tijd in beslag neemt en tijd is geld. Dit is wel de beste
maier. Stel je voor dat je een meting moet doen bij 1000 mensen. Dan ben je een hele tijd bezig. Om deze
reden werden er verschillende indexen ontwikkeld om het proces makkelijker te laten verlopen.
Bijvoorbeeld index voor gingivitis, parodontitis, plaque, tandsteen of een behandelbehoefte.
Definitie Full mouth: Huidige methode voor de prevalentie van parodontitis is gebaseerd op pocket diepte
en aanhechtingsverlies bij 6 plaatsen rondom alle elementen.
Sharon Dijkhuizen student mondzorgkunde, Inholland jaar 2 periode 1