Nieuws is een omstreden begrip, het wordt op verschillende manieren gesproken/begrepen.
- Het is een retorische vorm of verzameling retorische vormen:
o Een techniek om taal op een overtuigende manier te gebruiken.
- Het is een cultureel genre: een bepaalde manier van verhalen vertellen die in de loop van tijd
is ontwikkeld.
- Het is een product van sociaal economische, politieke instituties en gebruiken
Wat is journalistiek (Schudson H1)
- Journalistiek is de praktijk van het regelmatig produceren en verspreiden van informatie over
hedendaagse gebeurtenissen die publiekelijk interessant en belangrijk zijn.
- Een set van instituties die periodiek informatie over en commentaar op hedendaagse
gebeurtenissen publiceren.
Geschiedenis
- De krant is de oervorm van de journalistieke medium; massamedia.
o Dit ontstaan valt bijna samen met het ontstaan van de drukpers
o De eerste kranten focuste zich op nieuws wat niet over het binnenland ging, dus
bijvoorbeeld over de politieke machthebbers in Duitsland, Italië.
- De voorloper waren de geschreven nieuwsbrieven. Brieven die mensen schreven naar
bijvoorbeeld vrienden, partners met naast de persoonlijke informatie ook nieuws. Die
nieuwsbrieven werden soms ook doorgestuurd/gedeeld. Zakelijke informatie.
- Ook had je de vlugschriften: dit waren een soort pamfletjes, met een breder publiek. Ze
werden op openbare plekken zoals de markt verkocht met een grote oplage. Vooral
illustraties met kleine stukjes tekst; toegankelijk voor iedereen. Spectaculair/buitengewoon
nieuws.
- De eerste kranten maatschappelijk gezien:
o Klein publiek
o ‘autoritaire’ samenleving; er is veel druk en censuur vanuit de staat. Ze kunnen niet
schrijven wat ze willen.
o Afhankelijk van de staat.
- Kenmerken van de krant
o Publiciteit; de krant brengt informatie publiekelijk en openbaar.
o Actualiteit; gebeurtenissen die nu gaande zijn, crisis, oorlogen etc.
o Universaliteit; diverse onderwerpen, groot scala aan onderwerpen.
o Periodiciteit; dit is het onderscheidende kenmerk van de krant van het vlugschrift
etc.; de krant verschijnen op gezette tijden, dus een keer in de week of dagelijks. Het
draait niet meer om het buitengewone, maar de krant moet gewoon vol zijn. Daarom
moesten krantenmakers nieuws zoeken en maken.
, Ontwikkeling journalistiek Westerse wereld
- Onafhankelijke journalistiek; los van de staat.
- Verlichting speelde een rol hier in:
o Vrijheid van pers
▪ Onafhankelijk van de staat
o Ontwikkeling professie; beroepsvorming
▪ Objectiviteit
o Vrijheid van ondernemen
▪ Commercie; verkopen (sensationalisme, Penny papers)
- De kranten gingen zich richten op het publiek om het aantrekkelijker te maken:
o Simpeler taalgebruik
o Grotere titelkoppen
o Meer plaatjes
Online college 3: Geschiedenis journalistiek in de 20e eeuw
Naast journalistiek ontstaan meer beroepsgroepen;
Persvoorlichters; mensen die voor organisaties/bedrijven werken en helpen journalisten met
informatie die voor die organisaties goed is om naar buiten te brengen. Dus woordvoerders/PR.
Naast dat de pers (journalistieke sector) verslag deed en nieuws meldden, gingen ze ook commentaar
leveren.
De 20 eeuw vormde de hoogtijdagen van de journalistiek
Burgerrechten bewegingen veranderen de journalistiek
- Consensusgerichtheid verdwijnt; dus het schrijven alleen voor je eigen publiek verdwijnt.
Journalisten werken nauw samen.
- Opkomst van alternatieve media;
- Bevragen taken overheid; er ontstond een kritische houdingen vanuit de journalisten naar de
overheid en politici.
Whatchdog journalism (= een vorm van onderzoekende journalistiek, detective wise, #boos)
- Pentagon Papers; een journalistiek kantelpunt in de VS. Het waren stapels geheime
documenten van de ministerie van defensie die gelekt werden naar de NYT. Hiermee kwam
uit dat de Amerikaanse overheid de bevolking had voorgelogen over de Vietnamese
oorlogen. Dit was een kantelpunt omdat de journalistiek de overheid bekritiseerde.
- The Post; over de journalistiek vroeger, film
- Watergate schandaal:
- Normatieve taak; op te komen voor de normen van de burgers.
De nieuwsmarkt commercie versus journalistiek