HANDBOEK VOOR ELKE MENTOR
Inhoudsopgave
H1 Mentor, een vak apart
1.1 werken in teams
1.2 mentor willen zijn
1.3 de beginnende mentor
1.4 mentor zijn
1.5 jezelf durven zijn
1.6 mentor kunnen zijn
1.7 duo-mentoraat
H2 De dynamische driehoek
2.1 samenwerking
2.2 de dynamische driehoek
H3 Loyaliteit
3.1 loyaliteitsconflicten
3.2 meerzijdige partijdigheid
3.3 de betere ouder
3.4 hiërarchieën
H4 De balans van geven en ontvangen
4.1 complimentjes
4.2 partnerschap
H5 Gespreksvoering
5.1 interventies
5.2 niveaus in een gesprek
5.3 soorten gesprekken
H6 Gesprekken met collega’s
6.1 de leerlingenbesprekingen
6.2 rapportvergaderingen
6.3 begeleidings- of voortgangsvergaderingen
6.4 de rapportvergadering bij de overgang
H7 Gesprekken met ouders/ de ouderavond
7.1 inrichting van de ouderavond
7.2 uitnodiging voor ouders
7.3 voorbereiding
7.4 waar moet je het over hebben als het gewoon goed
Gaat met een leerling?
7.5 met of zonder leerling?
7.6 hoe win je het vertrouwen van ouders
7.7 kritische ouders
7.8 veelkleurig mentoraat
H8 Erkennen, verwerpen, negeren
8.1 basisomgangsvormen
8.2 nog een voorbeeld
H9 Hoe maak je van de klas een groep?
9.1 groepsprocessen
9.2 kennismakingslessen
,H10 Het mentoruur en de begeleidingsles
10.1 het mentoruur
10.2 respect en zelfvertrouwen
10.3 studievaardigheden
10.4 meten is weten
10.5 het maken van keuzes
10.6 motivatie vroeger en nu
10.7 werken met een leerlingvolgsysteem
H11 Omgaan met verschillen
11.1 verschillen volgens Human Dynamics
11.2 verschillen in leerstijlen
11.3 meervoudige intelligentie
H12 Faalangst
12.1 hoe herken je faalangst?
12.2 wat kan de school doen?
H13 Pesten op school
13.1 hoe herken je pesten?
13.2 wat kan de school doen?
13.3 de No-Blame methode
H14 ADHD
14.1 hoe herken je ADHD?
14.2 omgaan met een ADHD’er
14.3 wat kan de school doen?
H15 Dyslexie
15.1 hoe herken je dyslexie?
15.2 wat kan de mentor doen voor dyslectische leerling?
15.3 wat kan de school verder doen?
H16 Sociale vaardigheden
16.1 wat kan de school doen?
16.2 hoe diagnosticeer je een sociaal onhandige leerling?
16.3 wat kan de mentor doen?
H17 Hoogbegaafdheid
17.1 hoe herken je hoogbegaafdheid
17.2 hoogbegaafd! Wat nu?
17.3 wat kan de school doen?
H18 Rouw en verdriet
18.1 de rouwende leerling
18.2 wat kan de school doen?
H19 De rugzakleerling en andere (leer)problemen
19.1 overige leerproblemen
, H1 Mentor, een vak apart
Naast kennis en vaardigheden is de attitude belangrijk bij de uitvoering van het
mentorschap. De meerwaarde van het werken in teams is o.a. het feit dat meer leden
van het team dezelfde klassen en dus dezelfde leerlingen kennen. Daardoor kan een
mentor ook beter geïnformeerd blijven en staat hij er in de begeleiding van zijn
mentorleerlingen niet alleen voor. Niet elke docent is geschikt om mentor te zijn, omdat
er geen sprake is van ‘afstandelijke betrokkenheid’ of omdat een docent zichzelf alleen
maar ziet als instructeur. Tijdens sollicitatiegesprekken en in opleidingen is er weinig
aandacht voor het mentorschap. De mentor moet een pleitbezorger zijn, iemand die
leerlingen het gevoel geeft dat hij/zij wil weten wie de leerling is, wat de leerling wil en
wat de leerling kan. Om succes te oogsten als mentor is het belangrijk dat je een stukje
van jezelf laat zien. Een leraar die over zichzelf vertelt, zal merken dat zijn leerlingen ook
willen vertellen over wat ze bezighoudt.
Duo-mentoraat= 2 mentoren verdelen de werkzaamheden voor 2 klassen, zodat ieders
talenten het beste tot uiting komen.
Voordeel: taken verdelen, parttimers inzetten. Belangrijk is dat je wel les geeft aan beide
klassen en dat elkaars persoonlijkheden niet botsen. Hierdoor leer je van elkaar.
H2 De dynamische driehoek
Als mentor heb je te maken met de dynamische driehoek:
Kind
Ouders School
Luisteren is erg belangrijk in en gesprek met leerling of ouders, daarna kan een docent
zijn eigen visie weergeven. Samenwerking en goede communicatie met ouders is
essentieel.
Probeer daarom bondgenootschap te sluiten met de ouders,
zodat beslissingen samen genomen kunnen worden in het belang van het kind. Dit is ook
belangrijk tijdens gesprekken met een voornamelijk negatief karakter. De drie partijen
van de dynamische driehoek staan dus constant met elkaar in verbinding. Het begrip
loyaliteit staat hierbij centraal.
Inhoudsopgave
H1 Mentor, een vak apart
1.1 werken in teams
1.2 mentor willen zijn
1.3 de beginnende mentor
1.4 mentor zijn
1.5 jezelf durven zijn
1.6 mentor kunnen zijn
1.7 duo-mentoraat
H2 De dynamische driehoek
2.1 samenwerking
2.2 de dynamische driehoek
H3 Loyaliteit
3.1 loyaliteitsconflicten
3.2 meerzijdige partijdigheid
3.3 de betere ouder
3.4 hiërarchieën
H4 De balans van geven en ontvangen
4.1 complimentjes
4.2 partnerschap
H5 Gespreksvoering
5.1 interventies
5.2 niveaus in een gesprek
5.3 soorten gesprekken
H6 Gesprekken met collega’s
6.1 de leerlingenbesprekingen
6.2 rapportvergaderingen
6.3 begeleidings- of voortgangsvergaderingen
6.4 de rapportvergadering bij de overgang
H7 Gesprekken met ouders/ de ouderavond
7.1 inrichting van de ouderavond
7.2 uitnodiging voor ouders
7.3 voorbereiding
7.4 waar moet je het over hebben als het gewoon goed
Gaat met een leerling?
7.5 met of zonder leerling?
7.6 hoe win je het vertrouwen van ouders
7.7 kritische ouders
7.8 veelkleurig mentoraat
H8 Erkennen, verwerpen, negeren
8.1 basisomgangsvormen
8.2 nog een voorbeeld
H9 Hoe maak je van de klas een groep?
9.1 groepsprocessen
9.2 kennismakingslessen
,H10 Het mentoruur en de begeleidingsles
10.1 het mentoruur
10.2 respect en zelfvertrouwen
10.3 studievaardigheden
10.4 meten is weten
10.5 het maken van keuzes
10.6 motivatie vroeger en nu
10.7 werken met een leerlingvolgsysteem
H11 Omgaan met verschillen
11.1 verschillen volgens Human Dynamics
11.2 verschillen in leerstijlen
11.3 meervoudige intelligentie
H12 Faalangst
12.1 hoe herken je faalangst?
12.2 wat kan de school doen?
H13 Pesten op school
13.1 hoe herken je pesten?
13.2 wat kan de school doen?
13.3 de No-Blame methode
H14 ADHD
14.1 hoe herken je ADHD?
14.2 omgaan met een ADHD’er
14.3 wat kan de school doen?
H15 Dyslexie
15.1 hoe herken je dyslexie?
15.2 wat kan de mentor doen voor dyslectische leerling?
15.3 wat kan de school verder doen?
H16 Sociale vaardigheden
16.1 wat kan de school doen?
16.2 hoe diagnosticeer je een sociaal onhandige leerling?
16.3 wat kan de mentor doen?
H17 Hoogbegaafdheid
17.1 hoe herken je hoogbegaafdheid
17.2 hoogbegaafd! Wat nu?
17.3 wat kan de school doen?
H18 Rouw en verdriet
18.1 de rouwende leerling
18.2 wat kan de school doen?
H19 De rugzakleerling en andere (leer)problemen
19.1 overige leerproblemen
, H1 Mentor, een vak apart
Naast kennis en vaardigheden is de attitude belangrijk bij de uitvoering van het
mentorschap. De meerwaarde van het werken in teams is o.a. het feit dat meer leden
van het team dezelfde klassen en dus dezelfde leerlingen kennen. Daardoor kan een
mentor ook beter geïnformeerd blijven en staat hij er in de begeleiding van zijn
mentorleerlingen niet alleen voor. Niet elke docent is geschikt om mentor te zijn, omdat
er geen sprake is van ‘afstandelijke betrokkenheid’ of omdat een docent zichzelf alleen
maar ziet als instructeur. Tijdens sollicitatiegesprekken en in opleidingen is er weinig
aandacht voor het mentorschap. De mentor moet een pleitbezorger zijn, iemand die
leerlingen het gevoel geeft dat hij/zij wil weten wie de leerling is, wat de leerling wil en
wat de leerling kan. Om succes te oogsten als mentor is het belangrijk dat je een stukje
van jezelf laat zien. Een leraar die over zichzelf vertelt, zal merken dat zijn leerlingen ook
willen vertellen over wat ze bezighoudt.
Duo-mentoraat= 2 mentoren verdelen de werkzaamheden voor 2 klassen, zodat ieders
talenten het beste tot uiting komen.
Voordeel: taken verdelen, parttimers inzetten. Belangrijk is dat je wel les geeft aan beide
klassen en dat elkaars persoonlijkheden niet botsen. Hierdoor leer je van elkaar.
H2 De dynamische driehoek
Als mentor heb je te maken met de dynamische driehoek:
Kind
Ouders School
Luisteren is erg belangrijk in en gesprek met leerling of ouders, daarna kan een docent
zijn eigen visie weergeven. Samenwerking en goede communicatie met ouders is
essentieel.
Probeer daarom bondgenootschap te sluiten met de ouders,
zodat beslissingen samen genomen kunnen worden in het belang van het kind. Dit is ook
belangrijk tijdens gesprekken met een voornamelijk negatief karakter. De drie partijen
van de dynamische driehoek staan dus constant met elkaar in verbinding. Het begrip
loyaliteit staat hierbij centraal.
