Samenvatting - Jeugdcriminologie (B001504A)

,Jeugdcriminologie
Jeugddelinquentie in historisch perspectief
De jeugd van tegenwoordig
Inleidende bedenkingen over jeugd
Aandacht voor jeugddelinquent en jeugddelinquentie is recent
 Verschuiving sinds eind 19e eeuw
o Vroeger zeer gewelddadige samenleving
 Periode vóór 1900 en periode ná 1900
Normalisering van geweld in samenleving
 Reactie lange tijd direct, informeel en gewelddadig
o Geweld werd beslecht met geweld
Kinderen lang beschouwd als mini-volwassenen, incl. strafrecht
 Ook kinderen kregen uit informele hoek straffen door geweld
Aandacht voor ‘kind’ is recent
 Pas “ontdekt” eind 19e eeuw
o Scharniermoment was de industriële revolutie
 Onze samenleving veranderde fundamenteel
 Van informeel naar formeel karakter van interventie

De jeugd van tegenwoordig is van alle tijden
‘Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar luxe, heeft slechte manieren,
minachting voor het gezag en geen eerbied voor ouderen. Ze geven de voorkeur aan
kletspraatjes in plaats van training… Jonge mensen staan niet meer op als een oudere de
kamer binnenkomt. Zij spreken hun ouders tegen, houden hun mond niet in gezelschap…en
tiranniseren hun leraren.’ (Socrates, 500 V.o.t.)
 Gedrag van jongeren is van alle tijden
 Morele verontwaardiging is tijdloos
o Komt terug in verschillende periodes in de geschiedenis

Morele paniek
Kind als gevaar
 Roept heel sterke reacties op
 >< kind in gevaar
o Geen nieuw gegeven
o Niet enkel jongeren als slachtoffer maar in bepaalde situatie zoals
verwaarlozing etc
 Jonge kinderen die moord plegen staat haaks op beeld van ‘onschuldige kind’
Impact van uitzonderlijke gebeurtenissen zoals kindermoordenaars en jeugddelinquenten
etc. is zeer groot
 Bv. Jamie Bulger (UK, 1993), Joe Van Holsbeeck (BE, 2006)
o Joe Van Holsbeeck: werd neergestoken door leeftijdsgenoten
 Jongeren als daders én slachtoffers



2

, o Het zijn twee zijden
o Voornamelijk slachtoffers
Opletten voor morele paniek over de ‘jeugd van tegenwoordig’ (Cohen, Folk Devils)
 Hoe jongeren gaan bejegenen in dit soort situaties

Oudheid tot middeleeuwen
Codex Hammurabi 1754 V.O.T.
Normalisering van geweld in samenleving: oog om oog, tand om tand
192. If a son of a paramour or a prostitute say to his adoptive father or mother: "You are not
my father, or my mother," his tongue shall be cut off.
 Vert.: Indien een zoon van een minnares of een hoer tegen zijn adoptie-vader of -
moeder zegt: "U bent niet mijn vader, noch mijn moeder," dan zal zijn tong
afgesneden worden.
193. If the son of a paramour or a prostitute desire his father's house, and desert his
adoptive father and adoptive mother, and goes to his father's house, then shall his eye be
put out.
 Vert.: Indien de zoon van een minnares of van een hoer het huis van zijn vader
begeert, en zijn adoptievader en adoptiemoeder verlaat, en naar het huis van zijn
vader gaat, zal zijn oog uitgestoken worden.
195. If a son strike his father, his hands shall be hewn off.
 Vert.: Als een zoon zijn vader slaat, zullen zijn handen afgehouwen worden.
Geweld wordt gesanctioneerd en sanctie mag van overal komen
Er wordt amper onderscheiding gemaakt, gelijkaardige straffen voor volwassenen en
kinderen

Klassieke oudheid
Oude Grieken en Romeinen
 Ouders zijn verantwoordelijk voor hun kinderen
o Ouders zijn verantwoordelijk voor het sanctioneren ook
 Speciale wet: kinderen mogen hun ouders niet slaan/verwonden
o Als het toch het geval is zal er streng opgetreden worden
Griekse context: kinderen werden vaak aan (extreem) geweld blootgesteld
 Bv. Sparta
o Er vond een onderzoek plaats en als het kind fysiek ongeschikt was dan werd
het tot slavernij of dood gedwongen
o Gender: kindjes werden op 7 jaar weggehaald (jongeren) voor militair te
worden
o Rond 20ste proef om te zien voor arrestocraat of verder ten dienste van de
samenleving
 Fysiek en psychisch geweld werd gehanteerd `

Oude testament
“Als een man een koppige en opstandige zoon heeft, die ondanks strafmaatregelen weigert
zijn ouders te gehoorzamen, 19 moeten zijn ouders hem bij de leiders van de stad brengen



3

, en zeggen: 20 “Deze zoon van ons is koppig en opstandig. Hij wil ons niet gehoorzamen, hij
gooit met geld en
drinkt te veel!” 21 Dan zullen de mannen van zijn stad hem door steniging ter dood
brengen. Op die manier moet u dit kwaad uit uw midden wegdoen en heel Israël zal horen
wat is gebeurd en diep ontzag hebben voor de HERE.” (Deuteronomium 21:18-21)
 In de Bijbelse context worden er ook instructies gegeven over hoe om te gaan met
jongeren

Middeleeuwen, 500-1500
Kinderen beschouwd als ‘mini- volwassenen’
 Zelfde regels waren van toepassing op kinderen
o Geen uitzonderingen voor toestaan
 werden voorbereid op latere beroepsleven
o Onderscheid tussen jongens en meisjes
 Jongens bv naar leermeester
 Meisjes bv naar ander huishouden om daar te leren om het
huishouden te runnen
Spaar de roede, bederf het kind
 Doodstraf vanaf 12 jaar, zelfs voor kleine diefstal

Jeugddelinquentie 1500-1600
Mary Pery, ‘Crime and Society in Early Modern Seville’
 Beeld van vroeger sevilla
 Inzoomen op jeugddelinquentie in die periode
Jeugddelinquentie in 1500-1600
Geen rechten voor kinderen
Bedelende kinderen, straatlopers, prostitutie, diefstal etc.
 Normale gegeven in die periode voor kinderen
 Werd niet zo problematisch gevonden
 Was nodig om rond te komen
 Bedelen was heel normaal
Er is absoluut geen sprake van rechten voor kinderen
 Volwassenen en kidneren zijn gelijk

Besluit
Tot en met 15e eeuw: geen plaats voor het ‘kind’ in de maatschappij
 Geen zorgende houding t.a.v. kinderen
 Korte levensverwachting t.g.v. hoge kindersterfte
o Anticonceptie bestond niet
o Zouden ze eigenlijk hun rendement waarmaken?
 Onmogelijkheid om kinderen te onderhouden, kinderverlating
o Door de armoede was het niet vanzelfsprekend om voor kindern te zorgen
o Kinderen waren gebruiksvoorwerpen
Kinderen 0-6 jaar = goederen
 Kinderen als bruidsschat



4