Inleiding in de pedagogiek
samenvatting
Kirsten wedzinga
,Inhoudsopgave
Inhoudsopgave............................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1, de opvoedkundige benadering...............................................................................................3
1.3 de 4 basisdimenties...........................................................................................................................4
1.3.1 onderstuening bieden.................................................................................................................4
1.3.2 instructie geven..........................................................................................................................5
1.3.3 controle uitoefenen....................................................................................................................5
1.3.4. Grenzen stellen..........................................................................................................................6
1.4 Pedagogische opvoedingsdoelen.......................................................................................................6
1.5 opvoeden als circulair proces............................................................................................................6
1.6 Materiele en emotionele opvoeding.................................................................................................7
1.6.1 materiele opvoeding...................................................................................................................7
1.6.2 Emotionele opvoeding................................................................................................................7
1.7 geestelijke en sociale vorming van het kind.......................................................................................7
1.7.1 Geestelijke vorming....................................................................................................................8
1.7.2 sociale vorming...........................................................................................................................8
Hoofdstuk 2, de ouder en het kind..............................................................................................................8
2.2 De opvoedingsrelatie.........................................................................................................................8
2.3 Ontwikkelingsfasen, ontwikkelingstaken en opvoedingsopgaven.....................................................9
Ontwikkelingstaken...........................................................................................................................10
2. 3.1. Baby/ peutertijd nul tot 2 jaar.................................................................................................10
2.3.2 Peuter/kleuter tijd (2-4 jaar oud)..................................................................................................11
2.3.3 Basisschoolperiode (4 tot 12 jaar).................................................................................................12
2.3.4 Adolescentie periode 12-18 jaar...................................................................................................13
2.4 opvoeding en de seksuele ontwikkeling van het kind......................................................................14
2.5 Communicatiepatronen in het gezin: onderhandeling en bevelshuishouden..................................15
2.5.1 bevelshuishouden.....................................................................................................................15
2.5.2 Onderhandelingshuishouden....................................................................................................15
2.6 de invloed van de persoonlijkheid van de ouder.............................................................................16
2.7 draagkracht en draaglast van het gezin...........................................................................................16
3 Het opvoedproces...................................................................................................................................17
3.1 inleiding...........................................................................................................................................17
3.2, het socialisatieproces......................................................................................................................17
,3.3 de verschillende opvoedingsmilieus....................................................................................................18
3.3.4 De invloed van technologische ontwikkelingen binnen de opvoedingsmilieus.........................19
3.5.1 Loszandgezin heeft de volgende kenmerken;...........................................................................19
3.5.3 Half open/half gesloten gezin de kenmerken zijn:....................................................................20
De autoritaire opvoedingsstijl................................................................................................................21
Hoofdstuk 4 problemen in de opvoeding..................................................................................................23
4.5 Beschermende en bedreigende factoren.........................................................................................26
4.5.1 De kenmerken in het model beschermende en bedreigende factoren:...................................27
6 ontstaansgeschiedenis van de pedagogiek.............................................................................................28
...............................................................................................................................................................33
Hoofdstuk 1, de opvoedkundige benadering
1.2 beschrijving van het begrip pedagogiek
Pedagogiek: Bezig houden met de opvoeding van het kind, leeftijd 0-18 jaar. Betekend kinderleiding leid
af van het grieks.
Andere woorden voor pedagogiek zijn:
1. Opvoedkunde: richt zich op de vaardigheden van de opvoeder.
2. Opvoedingsleer: richt zich oip het vergaren van kennis ocver opvoeden.
3. Opvoedingwetenschap: richt zich op het ontwikkelen van theorien, methoden met betrekking
tot opvoeden.
Psygologische, theoretische, filosofische,theologische (levensbeschouwing) en andragogische
wetenschappen vallen onder het kopje 'Hulpwetenschappen'.
, Definitie van opvoeding: De omgang tussen de ouder en het kind waarbij een gerichte relatie word
opgebouwd. De ouder bied het kind, liefde, geborgenheid, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen,
instructie, ondersteuning en controle. Hierdoor zorgt de ouder dat het kind zich zelf kan ontplooien en
zo zelfstandig word.
1.3 de 4 basisdimenties
De 4 basisdimenties van opvoeden zijn:
1. Ondersteuning bieden
2. Instructie geven
3. Controle uitoefenen
4. Grenzen stellen
Deze 4 dimenties zijn met elkaar verbonden en kunnen daarom niet zonder elkaar worden toegepast.
Deze dimenties zijn universeel en niet cultuur verbonden, voor alleen kinderen in Nederland. Ook voor
volwassen aan de orde. Ouders zijn vrij om zlef te kiezen wat ze belangrijk vinden,
1.3.1 onderstuening bieden
Ondersteuning bieden, de ouder bied hier liefde en zorg uit aan het kind en is gericht op het fysiek en
emotionele welzijn van het kind. Het kind voelt zich dan ook geacepteerd en begrepen. Voorbeelden van
ondersteunend opvoedgedrag zijn: bemoedigen, accepteren, helpen, samenwerken, affectie tonen en
liefde vol met het kind omgaan.
Het kind voelt nu warmte en affectie en gaat met vertrouwen de wereld in.
Een beloning kan een kusje, een knipoog, een knuffel of bijvoorbeeld een duim omhoog zijn. Deze
voorbeelden vallen onder een emotionele beloning. Wat extra zakgeld of een sticker zijn voorbeelden
van materiele beloningen. Het doel van een beloning is het gewenste gedrag stimuleren. Het kind wil de
ouder altijd blij maken en aandacht klijgen van de ouder. Deze manier werkt dus motiverend.
Straffen is een ondersteuning om aan te geven dat het kind ongewenst gedrag vertoont. Daarnaast kan
de ouder het kind negeren, zo stopt het kind uiteindelijk ook met ongewenst gedrag vertonen. Straffen
samenvatting
Kirsten wedzinga
,Inhoudsopgave
Inhoudsopgave............................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1, de opvoedkundige benadering...............................................................................................3
1.3 de 4 basisdimenties...........................................................................................................................4
1.3.1 onderstuening bieden.................................................................................................................4
1.3.2 instructie geven..........................................................................................................................5
1.3.3 controle uitoefenen....................................................................................................................5
1.3.4. Grenzen stellen..........................................................................................................................6
1.4 Pedagogische opvoedingsdoelen.......................................................................................................6
1.5 opvoeden als circulair proces............................................................................................................6
1.6 Materiele en emotionele opvoeding.................................................................................................7
1.6.1 materiele opvoeding...................................................................................................................7
1.6.2 Emotionele opvoeding................................................................................................................7
1.7 geestelijke en sociale vorming van het kind.......................................................................................7
1.7.1 Geestelijke vorming....................................................................................................................8
1.7.2 sociale vorming...........................................................................................................................8
Hoofdstuk 2, de ouder en het kind..............................................................................................................8
2.2 De opvoedingsrelatie.........................................................................................................................8
2.3 Ontwikkelingsfasen, ontwikkelingstaken en opvoedingsopgaven.....................................................9
Ontwikkelingstaken...........................................................................................................................10
2. 3.1. Baby/ peutertijd nul tot 2 jaar.................................................................................................10
2.3.2 Peuter/kleuter tijd (2-4 jaar oud)..................................................................................................11
2.3.3 Basisschoolperiode (4 tot 12 jaar).................................................................................................12
2.3.4 Adolescentie periode 12-18 jaar...................................................................................................13
2.4 opvoeding en de seksuele ontwikkeling van het kind......................................................................14
2.5 Communicatiepatronen in het gezin: onderhandeling en bevelshuishouden..................................15
2.5.1 bevelshuishouden.....................................................................................................................15
2.5.2 Onderhandelingshuishouden....................................................................................................15
2.6 de invloed van de persoonlijkheid van de ouder.............................................................................16
2.7 draagkracht en draaglast van het gezin...........................................................................................16
3 Het opvoedproces...................................................................................................................................17
3.1 inleiding...........................................................................................................................................17
3.2, het socialisatieproces......................................................................................................................17
,3.3 de verschillende opvoedingsmilieus....................................................................................................18
3.3.4 De invloed van technologische ontwikkelingen binnen de opvoedingsmilieus.........................19
3.5.1 Loszandgezin heeft de volgende kenmerken;...........................................................................19
3.5.3 Half open/half gesloten gezin de kenmerken zijn:....................................................................20
De autoritaire opvoedingsstijl................................................................................................................21
Hoofdstuk 4 problemen in de opvoeding..................................................................................................23
4.5 Beschermende en bedreigende factoren.........................................................................................26
4.5.1 De kenmerken in het model beschermende en bedreigende factoren:...................................27
6 ontstaansgeschiedenis van de pedagogiek.............................................................................................28
...............................................................................................................................................................33
Hoofdstuk 1, de opvoedkundige benadering
1.2 beschrijving van het begrip pedagogiek
Pedagogiek: Bezig houden met de opvoeding van het kind, leeftijd 0-18 jaar. Betekend kinderleiding leid
af van het grieks.
Andere woorden voor pedagogiek zijn:
1. Opvoedkunde: richt zich op de vaardigheden van de opvoeder.
2. Opvoedingsleer: richt zich oip het vergaren van kennis ocver opvoeden.
3. Opvoedingwetenschap: richt zich op het ontwikkelen van theorien, methoden met betrekking
tot opvoeden.
Psygologische, theoretische, filosofische,theologische (levensbeschouwing) en andragogische
wetenschappen vallen onder het kopje 'Hulpwetenschappen'.
, Definitie van opvoeding: De omgang tussen de ouder en het kind waarbij een gerichte relatie word
opgebouwd. De ouder bied het kind, liefde, geborgenheid, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen,
instructie, ondersteuning en controle. Hierdoor zorgt de ouder dat het kind zich zelf kan ontplooien en
zo zelfstandig word.
1.3 de 4 basisdimenties
De 4 basisdimenties van opvoeden zijn:
1. Ondersteuning bieden
2. Instructie geven
3. Controle uitoefenen
4. Grenzen stellen
Deze 4 dimenties zijn met elkaar verbonden en kunnen daarom niet zonder elkaar worden toegepast.
Deze dimenties zijn universeel en niet cultuur verbonden, voor alleen kinderen in Nederland. Ook voor
volwassen aan de orde. Ouders zijn vrij om zlef te kiezen wat ze belangrijk vinden,
1.3.1 onderstuening bieden
Ondersteuning bieden, de ouder bied hier liefde en zorg uit aan het kind en is gericht op het fysiek en
emotionele welzijn van het kind. Het kind voelt zich dan ook geacepteerd en begrepen. Voorbeelden van
ondersteunend opvoedgedrag zijn: bemoedigen, accepteren, helpen, samenwerken, affectie tonen en
liefde vol met het kind omgaan.
Het kind voelt nu warmte en affectie en gaat met vertrouwen de wereld in.
Een beloning kan een kusje, een knipoog, een knuffel of bijvoorbeeld een duim omhoog zijn. Deze
voorbeelden vallen onder een emotionele beloning. Wat extra zakgeld of een sticker zijn voorbeelden
van materiele beloningen. Het doel van een beloning is het gewenste gedrag stimuleren. Het kind wil de
ouder altijd blij maken en aandacht klijgen van de ouder. Deze manier werkt dus motiverend.
Straffen is een ondersteuning om aan te geven dat het kind ongewenst gedrag vertoont. Daarnaast kan
de ouder het kind negeren, zo stopt het kind uiteindelijk ook met ongewenst gedrag vertonen. Straffen
