Hoofdstuk 1 Inleiding
1.1 principes en definities
Ontwikkelingspsychologie: processen van conceptie tot dood: life-span-development of
levensloop
Basisprincipes van ontwikkeling:
1. vaste volgorde: eerst kruipen, dan lopen
2. onomkeerbaar: eerst kruipen, dan lopen
3. cumulatief: elke fase in de ontwikkeling bevat een voorgaande, waarbij het
geheel groter is dan de som der delen
4. complexiteit: integratie (gebrek aan coördinatie tussen zien en bewegen bij
pasgeborene naar geïntegreerde senso-motoriek bij 1 jarige die een speeltje die
hij ziet kan pakken.
5. complexiteit: differentiatie (lichamelijke ontwikkeling kind in de baarmoeder,
cellen gaan zich differentiëren tot cellen met specifieke functies; zenuw-,
spiercellen etc)
Definitie ontwikkeling: ontwikkeling bestaat uit onomkeerbare veranderingen in de tijd
die in een vaste volgorde, cumulatief en in de richting van grotere complexiteit verlopen.
De bestudering van ontwikkeling wordt bemoeilijkt door een aantal zaken:
Ontwikkelingsdimensies:
1. Kwantitatief vs. Kwalitatief (ontwikkeling kan via beide verlopen)
Kwantitatieve ontwikkeling: geleidelijke toename van vaardigheden
dat een kind al heeft. bijv. toename aantal woorden dat een kind kent
Kwalitatief: stapsgewijze ontwikkeling. Gevolg van vaardigheden die
zich min of meer parallel ontwikkelen. Vb overgang van kruipen naar
lopen
2. Sanleg vs. omgeving:
Ontwikkeling kan gezien worden als product van 3 factoren:
o Genen kindfactoren
o Voorgaande ontwikkeling kindfactoren
o Actuele omgevingsinvloeden
3. Normatieve vs. Individuele ontwikkeling
Normatieve ontwikkeling: universele vaardigheden die alle kinderen
ontwikkelen zitten, staan, lopen
Individuele ontwikkeling
o individuele variatie in de normatieve ontwikkeling. Niet elk
kind bereikt de mijlpaal op exact hetzelfde moment
o ontwikkeling van de tijd van het individu: gekenmerkt door
zowel stabiliteit als verandering van bepaalde eigenschappen
en vaardigheden.
4. Stabiliteit vs. Verandering
Sommige eigenschappen van een kind zullen niet wezenlijk
veranderen in de loop der tijd, bijv. verlegenheid. Anderzijds