Hoofdstuk 1 samengevat in punten
1.1 veranderen een dagelijkse bezigheid
- Intro: Bij veranderen zijn we bezig om wijzigingen aan te brengen in onze eigen situatie of in
andermans situatie. Doel is om iets te realiseren wat belangrijk of waardevol is
- We veranderen onze materiele omgeving: we proberen materiele welvaart te behouden en
het liefst iets te verbeteren. Elke verander activiteit heeft betrekking op de veranderaar zelf,
de persoon moet de verandering aanbrengen = zelfactiviteit
- Veranderen van de sociale omgeving: beïnvloeden van mensen en menselijke verhoudingen.
Vraagt ook om zelfsturing
- Mensen zijn veranderbare wezens: mensen gaan ervanuit dat ze veranderbekwame wezens
zijn/invloedsmogelijkheden hebben
- Stilzwijgende kennis/impliciete veranderingskennis: onbewust weten hoe te handelen
- Expliciete kennis: kennis waar je je bewust van bent bij. Wat je leert uit een boek
- Bewust bezig zijn met veranderen: gebeurd meestal wanneer er iets verkeerd gaat, anders
zijn we vaak onbewust al bezig met beïnvloeden in een wenselijke richting. Handeling bij
bewustmaking is reflecteren.
- Veranderen gericht op behoud: bestendigen: tegenhouden of ongedaan maken van
veranderingen
- Intern veranderen: aandacht op interne doelen
- Definitie: veranderen is een alledaags bewust en onbewust proces van doel-of waarde
georiënteerd handelen, gericht op het aanbrengen van wijzigingen in de omgeving en/of in
zichzelf
1.2 Zes basiskenmerken van veranderkundig handelen: Professioneel / sociaal /procesmatig /
moreel / dialogisch / integratief
- Professioneel: functie als professioneel – afstand en nabijheid. Contact van beperkte duur.
Aanpak verloopt bewust – doelgericht, procesmatig planmatig etc. eerste basaal kenmerk:
het gaat om een professionele manier van kijken naar situaties.
- Sociaal: wijzigingen in bij onderlinge verhoudingen tussen mensen (micro meso macro).
Aandacht is gericht op de verhoudingen van mensen onderling/manier waarop we met
elkaar omgaan. Eerste benadering: direct tegen persoon. Tweede benadering: omgeving.
Tweede basaal kenmerk: ingrepen in het psycho-sociaal-maatschappelijk functioneren van
micro meso macro verbanden
- Procesmatig: ingrijpen in ontwikkeling die al op gang is / dynamisch karakter. Present zijn en
empathisch vermogen hebben. Objectieve blik aanvullen met subjectieve informatie.
Flexibele, procesmatige manier van denken. Derde basaal kenmerk: het tot stand brengen
van veranderingen in het sociaal functioneren van mensen vraagt om een proces matige
manier van denken.
- Moreel: referentiewaarden van gedrag. Normen en waarden bepalen bewust of onbewust
gedrag. Beroepsmoraal: normen en waarden bij handelen als professional. Veranderen
vraagt toetsing om morele criteria/ethische kennis. Vierde basaal kenmerk: complex
spanningsveld tussen allerlei verschillende en/of tegenstrijdige waarden en normen.
Hulpverlener moet ook hebben voor verschillende visies en perspectieven. Dit vraagt om
ondersteuning van de dialoog met en tussen betrokkenen.
- Dialogisch: met elkaar in gesprek zijn. Sturing vanuit twee kanten. Wederzijdse beïnvloeding
hulpverlener en cliëntensysteem. Vijfde basaal kenmerk: gaat om een dialogische stijl van
werken. In de sociale veranderkunde gaat de professional met de mensen in gesprek. de
dialogische stijl onderscheid sociale interventies van monologische interventies.
1.1 veranderen een dagelijkse bezigheid
- Intro: Bij veranderen zijn we bezig om wijzigingen aan te brengen in onze eigen situatie of in
andermans situatie. Doel is om iets te realiseren wat belangrijk of waardevol is
- We veranderen onze materiele omgeving: we proberen materiele welvaart te behouden en
het liefst iets te verbeteren. Elke verander activiteit heeft betrekking op de veranderaar zelf,
de persoon moet de verandering aanbrengen = zelfactiviteit
- Veranderen van de sociale omgeving: beïnvloeden van mensen en menselijke verhoudingen.
Vraagt ook om zelfsturing
- Mensen zijn veranderbare wezens: mensen gaan ervanuit dat ze veranderbekwame wezens
zijn/invloedsmogelijkheden hebben
- Stilzwijgende kennis/impliciete veranderingskennis: onbewust weten hoe te handelen
- Expliciete kennis: kennis waar je je bewust van bent bij. Wat je leert uit een boek
- Bewust bezig zijn met veranderen: gebeurd meestal wanneer er iets verkeerd gaat, anders
zijn we vaak onbewust al bezig met beïnvloeden in een wenselijke richting. Handeling bij
bewustmaking is reflecteren.
- Veranderen gericht op behoud: bestendigen: tegenhouden of ongedaan maken van
veranderingen
- Intern veranderen: aandacht op interne doelen
- Definitie: veranderen is een alledaags bewust en onbewust proces van doel-of waarde
georiënteerd handelen, gericht op het aanbrengen van wijzigingen in de omgeving en/of in
zichzelf
1.2 Zes basiskenmerken van veranderkundig handelen: Professioneel / sociaal /procesmatig /
moreel / dialogisch / integratief
- Professioneel: functie als professioneel – afstand en nabijheid. Contact van beperkte duur.
Aanpak verloopt bewust – doelgericht, procesmatig planmatig etc. eerste basaal kenmerk:
het gaat om een professionele manier van kijken naar situaties.
- Sociaal: wijzigingen in bij onderlinge verhoudingen tussen mensen (micro meso macro).
Aandacht is gericht op de verhoudingen van mensen onderling/manier waarop we met
elkaar omgaan. Eerste benadering: direct tegen persoon. Tweede benadering: omgeving.
Tweede basaal kenmerk: ingrepen in het psycho-sociaal-maatschappelijk functioneren van
micro meso macro verbanden
- Procesmatig: ingrijpen in ontwikkeling die al op gang is / dynamisch karakter. Present zijn en
empathisch vermogen hebben. Objectieve blik aanvullen met subjectieve informatie.
Flexibele, procesmatige manier van denken. Derde basaal kenmerk: het tot stand brengen
van veranderingen in het sociaal functioneren van mensen vraagt om een proces matige
manier van denken.
- Moreel: referentiewaarden van gedrag. Normen en waarden bepalen bewust of onbewust
gedrag. Beroepsmoraal: normen en waarden bij handelen als professional. Veranderen
vraagt toetsing om morele criteria/ethische kennis. Vierde basaal kenmerk: complex
spanningsveld tussen allerlei verschillende en/of tegenstrijdige waarden en normen.
Hulpverlener moet ook hebben voor verschillende visies en perspectieven. Dit vraagt om
ondersteuning van de dialoog met en tussen betrokkenen.
- Dialogisch: met elkaar in gesprek zijn. Sturing vanuit twee kanten. Wederzijdse beïnvloeding
hulpverlener en cliëntensysteem. Vijfde basaal kenmerk: gaat om een dialogische stijl van
werken. In de sociale veranderkunde gaat de professional met de mensen in gesprek. de
dialogische stijl onderscheid sociale interventies van monologische interventies.
