Hoofdstuk 1
Psychopathologie = wetenschappelijke studie van psychologisch disfunctioneren, met als doel om abnormale
patronen van functioneren te beschrijven, voorspellen, verklaren en veranderen
Deviance (afwijkend) – distress (zelf lijden) – dysfunction (dagelijks leven) – danger (zelf en omgeving)
Geschiedenis
- Prehistorie -> bezetenheid door bovennatuurlijke krachten
Behandeling -> trepanatie (gat in schedel) / exorcisme (demonen uitdrijven)
- Grieken en Romeinen -> ziekten van lichaam en geest hebben natuurlijke oorzaak (Hippocrates)
Humores -> slijm / zwarte gal / bloed / gele gal -> in balans zijn -> anders stoornis
- Middeleeuwen -> geloof in bovennatuurlijke krachten
Behandeling -> trepanatie / exorcisme
- Renaissance -> geest is net zo ontvankelijk voor ziekten als het lichaam (Weyer)
Behandeling -> verzorgingstehuis / krankzinnigengesticht
- Vanaf 1800 -> hervormingen -> mensen met afwijkend gedrag hebben recht op menselijke behandeling
Behandeling -> morele therapie / moderne krankzinnigengestichten (state hospitals)
- Laag 19e eeuw -> ommekeer -> afwijken gedrag is ongeneeslijk -> door tekorten enz
Behandeling -> lange termijn hospitalisatie / psychiatrische ziekenhuizen (slechte behandeling)
- Vroeg 20e eeuw
o Somatogeen perspectief -> abnormaal functioneren heeft fysieke oorzaak -> mooie en natuurlijke
psychiatrische ziekenhuizen
o Psychogeen perspectief -> abnormaal functioneren heeft psychische oorzaak -> Mesmer en Freud
- Laat 20e eeuw -> ongeneeslijke patiënten in samenleving
Behandeling -> psychotrope medicijnen / sociaal gericht psychiatrische principes (ambulante zorg)
- Heden -> verschillende perspectieven
Behandeling -> ambulante zorg / nadruk op preventie en bevorderen van gezondheid / multicultureel
Hoofdstuk 2
Biologisch model
- Focus -> hersenfuncties / lichamelijke processen / genetica / evolutie / virale infecties
- Behandeling -> medicatie / ECT / psychochirurgie
Psychodynamisch model
- Focus -> onbewuste motieven en conflicten die terug te voeren zijn naar de kindertijd (Freud)
- Behandeling -> gids / vrije associatie / catharsis (herbeleven) / working through (confronteren)
- 3 principes -> id / ego / superego + afweermechanismen
- Stadia -> oraal / anaal / fallisch / latent / genitaal
Behavioristisch model
- Focus -> gedrag wordt gezien als grotendeels bepaald door ervaringen in het leven
- Behandeling -> gedragstherapie (gedrag verbeteren) / leraar (systematische desensitisatie en modeling)
- Leerprincipes -> operante conditionering (Skinner) / modeling (Bandura) / klassieke conditionering (Pavlov)
Cognitief model
- Focus -> cognitie (gedragingen, gedachten, emoties) + psychopathologie is resultaat van cognitieve
problemen (maladaptieve assumpties en attitudes, illogische denkprocessen)
- Behandeling -> cognitieve therapie / functionele manier van denken
- ABC -> activerende gebeurtenissen -> opvattingen -> consequenties
Gebeurtenis -> gedachte -> gevoelens -> gedrag -> gevolgen
Humanistisch-existentieel model
- Focus -> humanistisch (zelfactualisatie, sterke en zwakke punten) / existentieel (keuzes en verantwoordelijk)
- Behandeling -> cliëntgerichte therapie / ondersteunen / onvoorwaardelijke positieve steun
- Unconditional positive regard -> unconditional self-regard + conditions of worth
Psychopathologie = wetenschappelijke studie van psychologisch disfunctioneren, met als doel om abnormale
patronen van functioneren te beschrijven, voorspellen, verklaren en veranderen
Deviance (afwijkend) – distress (zelf lijden) – dysfunction (dagelijks leven) – danger (zelf en omgeving)
Geschiedenis
- Prehistorie -> bezetenheid door bovennatuurlijke krachten
Behandeling -> trepanatie (gat in schedel) / exorcisme (demonen uitdrijven)
- Grieken en Romeinen -> ziekten van lichaam en geest hebben natuurlijke oorzaak (Hippocrates)
Humores -> slijm / zwarte gal / bloed / gele gal -> in balans zijn -> anders stoornis
- Middeleeuwen -> geloof in bovennatuurlijke krachten
Behandeling -> trepanatie / exorcisme
- Renaissance -> geest is net zo ontvankelijk voor ziekten als het lichaam (Weyer)
Behandeling -> verzorgingstehuis / krankzinnigengesticht
- Vanaf 1800 -> hervormingen -> mensen met afwijkend gedrag hebben recht op menselijke behandeling
Behandeling -> morele therapie / moderne krankzinnigengestichten (state hospitals)
- Laag 19e eeuw -> ommekeer -> afwijken gedrag is ongeneeslijk -> door tekorten enz
Behandeling -> lange termijn hospitalisatie / psychiatrische ziekenhuizen (slechte behandeling)
- Vroeg 20e eeuw
o Somatogeen perspectief -> abnormaal functioneren heeft fysieke oorzaak -> mooie en natuurlijke
psychiatrische ziekenhuizen
o Psychogeen perspectief -> abnormaal functioneren heeft psychische oorzaak -> Mesmer en Freud
- Laat 20e eeuw -> ongeneeslijke patiënten in samenleving
Behandeling -> psychotrope medicijnen / sociaal gericht psychiatrische principes (ambulante zorg)
- Heden -> verschillende perspectieven
Behandeling -> ambulante zorg / nadruk op preventie en bevorderen van gezondheid / multicultureel
Hoofdstuk 2
Biologisch model
- Focus -> hersenfuncties / lichamelijke processen / genetica / evolutie / virale infecties
- Behandeling -> medicatie / ECT / psychochirurgie
Psychodynamisch model
- Focus -> onbewuste motieven en conflicten die terug te voeren zijn naar de kindertijd (Freud)
- Behandeling -> gids / vrije associatie / catharsis (herbeleven) / working through (confronteren)
- 3 principes -> id / ego / superego + afweermechanismen
- Stadia -> oraal / anaal / fallisch / latent / genitaal
Behavioristisch model
- Focus -> gedrag wordt gezien als grotendeels bepaald door ervaringen in het leven
- Behandeling -> gedragstherapie (gedrag verbeteren) / leraar (systematische desensitisatie en modeling)
- Leerprincipes -> operante conditionering (Skinner) / modeling (Bandura) / klassieke conditionering (Pavlov)
Cognitief model
- Focus -> cognitie (gedragingen, gedachten, emoties) + psychopathologie is resultaat van cognitieve
problemen (maladaptieve assumpties en attitudes, illogische denkprocessen)
- Behandeling -> cognitieve therapie / functionele manier van denken
- ABC -> activerende gebeurtenissen -> opvattingen -> consequenties
Gebeurtenis -> gedachte -> gevoelens -> gedrag -> gevolgen
Humanistisch-existentieel model
- Focus -> humanistisch (zelfactualisatie, sterke en zwakke punten) / existentieel (keuzes en verantwoordelijk)
- Behandeling -> cliëntgerichte therapie / ondersteunen / onvoorwaardelijke positieve steun
- Unconditional positive regard -> unconditional self-regard + conditions of worth