SAMENVATTING BURGERLIJK- EN BESTUURSPROCESRECHT
WEEK 1 PROCEDURE IN EERSTE AANLEG
Compendium H1.1 t/m 1.12 Inleiding
Twee wezenlijk verschillende delen in het burgerlijk recht:
- Vermogensrecht;
o Rechten staan ter vrije beschikking van de rechtssubjecten. Rechter wordt
ingeroepen ter beslechting van een geschil.
- Personen- en familierecht;
o Behartigen specifieke belang.
o Rechter treedt ordenend op.
o Hij moet de opgedragen staatzorg actief uit oefenen.
Burgerlijk procesrecht heeft als taak om het mogelijk te maken de uit het privaatrecht
voortvloeiende aanspraken op een efficiënte, effectieve en eerlijke wijze te verwezenlijken.
Het moet de door het materiële recht nagestreefde orde handhaven.
Vonnis is het sluitstuk van de procedure en het uitgangspunt voor de tenuitvoerlegging.
Grensgebied tussen privaat- en publiekrecht: de gedingvoerenden hebben bij de burgerlijke
rechtspleging aanspraak op overheidshulp ter handhaving van hun private rechten.
Hoofddoelstelling burgerlijk procesrecht: het mogelijk maken dat de crediteur die een
aanspraak heeft op een geven, doen of nalaten, een veroordeling van de debiteur krijgt, die hij
zo nodig met overheidshulp kan executeren (zie art. 3:296).
Anders wordt eigenrichting bevorderd. Eigenrichting is meestal onrechtmatig
(uitzondering is bijv. art. 5:44).
De eis dat het burgerlijk procesrecht een zodanige rechtsbescherming biedt dat men niet in de
verleiding komt ‘het recht in eigen hand te nemen’ leidt herhaaldelijk tot aanpassingen in het
procesrecht.
Contentieuze/eigenlijke rechtspraak: de taak van de burgerlijke rechter om
vermogensrechtelijke geschillen te beslissen en/of afdwingbare veroordelingen uit te spreken.
Voluntaire jurisdictie/oneigenlijke rechtspraak: de bemoeienis van de rechter op het terrein
van het personen- en familierecht. Ook wel vrijwillige rechtspraak genoemd.
De dagvaardingsprocedure en de verzoekschriftprocedure groeien steeds verder naar elkaar
toe (minder verschillen). Toch moet je wel goed opletten welke procedure je voor welke soort
zaak moet gebruiken.
Verschillen dagvaardings- en verzoekschriftprocedure:
- Dagvaardingsprocedure vangt meestal aan met een dagvaarding. De verzoekschrift-
of rekestprocedure wordt ingeleid met een schriftelijk verzoek, ingediend bij de griffie
van de bevoegde rechterlijke instantie.
- Voor beide procedures gelden eigen regels die aangeven of de sector civiel (met
verplichte procesvertegenwoordiging) dan wel de kantonrechter (partijen kunnen in
WEEK 1 PROCEDURE IN EERSTE AANLEG
Compendium H1.1 t/m 1.12 Inleiding
Twee wezenlijk verschillende delen in het burgerlijk recht:
- Vermogensrecht;
o Rechten staan ter vrije beschikking van de rechtssubjecten. Rechter wordt
ingeroepen ter beslechting van een geschil.
- Personen- en familierecht;
o Behartigen specifieke belang.
o Rechter treedt ordenend op.
o Hij moet de opgedragen staatzorg actief uit oefenen.
Burgerlijk procesrecht heeft als taak om het mogelijk te maken de uit het privaatrecht
voortvloeiende aanspraken op een efficiënte, effectieve en eerlijke wijze te verwezenlijken.
Het moet de door het materiële recht nagestreefde orde handhaven.
Vonnis is het sluitstuk van de procedure en het uitgangspunt voor de tenuitvoerlegging.
Grensgebied tussen privaat- en publiekrecht: de gedingvoerenden hebben bij de burgerlijke
rechtspleging aanspraak op overheidshulp ter handhaving van hun private rechten.
Hoofddoelstelling burgerlijk procesrecht: het mogelijk maken dat de crediteur die een
aanspraak heeft op een geven, doen of nalaten, een veroordeling van de debiteur krijgt, die hij
zo nodig met overheidshulp kan executeren (zie art. 3:296).
Anders wordt eigenrichting bevorderd. Eigenrichting is meestal onrechtmatig
(uitzondering is bijv. art. 5:44).
De eis dat het burgerlijk procesrecht een zodanige rechtsbescherming biedt dat men niet in de
verleiding komt ‘het recht in eigen hand te nemen’ leidt herhaaldelijk tot aanpassingen in het
procesrecht.
Contentieuze/eigenlijke rechtspraak: de taak van de burgerlijke rechter om
vermogensrechtelijke geschillen te beslissen en/of afdwingbare veroordelingen uit te spreken.
Voluntaire jurisdictie/oneigenlijke rechtspraak: de bemoeienis van de rechter op het terrein
van het personen- en familierecht. Ook wel vrijwillige rechtspraak genoemd.
De dagvaardingsprocedure en de verzoekschriftprocedure groeien steeds verder naar elkaar
toe (minder verschillen). Toch moet je wel goed opletten welke procedure je voor welke soort
zaak moet gebruiken.
Verschillen dagvaardings- en verzoekschriftprocedure:
- Dagvaardingsprocedure vangt meestal aan met een dagvaarding. De verzoekschrift-
of rekestprocedure wordt ingeleid met een schriftelijk verzoek, ingediend bij de griffie
van de bevoegde rechterlijke instantie.
- Voor beide procedures gelden eigen regels die aangeven of de sector civiel (met
verplichte procesvertegenwoordiging) dan wel de kantonrechter (partijen kunnen in
